Süpersonik 'Tazı' saatte 1010 km hıza ulaştı

Stuart Edmondson (Twitter)
Stuart Edmondson (Twitter)
TT

Süpersonik 'Tazı' saatte 1010 km hıza ulaştı

Stuart Edmondson (Twitter)
Stuart Edmondson (Twitter)

Tazı (Bloodhound) adlı Britanya yapımı süpersonik (sesten hızlı) araç, Güney Afrika'nın kuzeyinde bulunan kurumuş göl yatağında cumartesi günü yapılan test sürüşünde saatte 1010 kilometre hız yaptı. 
Bundan önce sadece 6 kara aracı saate 965 kilometre hızı aşabilmişti.

Tazı’nın başarısı dikkate değer zira araç sadece bir jet motorunun itiş gücüyle çalışıyor. Aracın tasarımı ayrıca bir roket motoruyla çalışmasına da olanak tanıyor. 
Ok şeklindeki araca planlandığı şekilde 2020’de roket motoru takılırsa saatte 1228 kilometre hızdaki mevcut dünya rekorunu egale edebilecek bir pozisyona ulaşabilecek.
Mevcut dünya rekoru 22 yıl önce bir diğer Britanya yapımı araç, Thrust SSC tarafından kırılmıştı. 
"Yeni bir dünya rekoru için harika pozisyondayız"
O dönem Thrust SSC’yi kullanan kişi şu anda Tazı’yı da kullanan Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) pilotu Andy Green’di.
Green “Tazı’nın sağlamlığı ve emniyeti, bir sürücü olarak benim için, geçmişte ve şu anda onu yapan ekibin üyelerinin yıllar boyunca geliştirdiği süren birinci sınıf mühendisliğin bir göstergesi. Saate 965 kilometreye ulaşılmasıyla oluşan verilere göre, gelecek yıl veya takriben yeni bir kara aracı hızı dünya rekoruna odaklanmak için harika bir pozisyondayız” dedi. 

Tazı yüksek hızdaki test sürüşlerini, aşırı derecede düzlük bir çöl olan Güney Afrika’nın kuzeyindeki Hakskeenpan’da gerçekleştiriyor. 
Test sürüşü cumartesi sabahı havanın en serin olduğu zamanda yapıldı. Bu koşullar Tazı’nın sahip olduğu Eurofighter jet motorunun itişini çok hızlı şekilde yapmasını sağlıyor. 
Dünyanın en hızlı kara araçları hangileri?
Tarihte sadece 6 kara aracı saatte 965 kilometrelik hız sınırını aşabildi. Bu araçlar Sonic 1, Blue Flame, Thrust 2, Budweiser Rocket, Sonic Arrow ve Thrust SSC. 
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, saatte 1126 kilometre hızı aşabilense sadece 2 kara aracı var. Bunlarsa Budweiser Rocket ve Thrust SSC.
Tazı’nın bu araçların rekorunu egale edebilmesi büyük oranda maliyetle ilgili bir konu.

Aracın masrafları Yorkshirelı iş insanı Ian Warhusrt tarafından karşılanıyor.  Warhusrt projenin gelecek yılki aşamasında başka sponsorların da yer alacağını açıkladı. 
Norveçli uzay-havacılık şirketi Nammo da Tazı’ya geliştirdiği roketlerden birini yerleştirmek istiyor. Aracın Thrust SSC’nin rekorunu kırabilmesi için bu hız yükselticiye ihtiyacı var. 
BBC’ye konuşan Nammo’nun baş mühendisi Adrien Boiron “Hızınız arttıkça mücadele ettiğiniz temel güç havanın araca karşı gösterdiği direnç oluyor. Direnç de hızın karesiyle orantılı ki bu daha fazla sorun olacağı anlamına geliyor. Tazı’nın iki jet motoru kullanan araçtan daha hızlı olması için bir roket yerleştirilmesini ihtiyacı var” dedi.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT