Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 13 Temmuz’da İlyas el-Fahfah başkanlığındaki mevcut hükümeti değiştirmek için siyasi partiler ve ulusal kuruluşlarla siyasi istişarelerde bulunmayı kabul etmedi. Cumhurbaşkanının kararıyla eş zamanlı olarak hükümet koalisyonunun en büyük ortağı olan Nahda Hareketi de yeni bir hükümetin kurulması çağrısı yaptı.
Cumhurbaşkanı Said, Fahfah ve Tunus Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Sekreteri Nureddin Tabbubi ile görüşmede bulunurken, “Başbakan istifa ederse veya kendisine karşı bir suçlama listesi yöneltilirse Cumhurbaşkanı istişareler yürütebilir. Ancak bu olmadan, hiçbir istişare yapılamaz” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı, “Yasal durum aynı kaldığı sürece kimseye danışmayı kabul etmeyeceğim” dedi.
Cumhurbaşkanının bu tavrıyla eş zamanlı olarak Nahda Hareketi, devletle ilişkileri bulunan kurumlarda pay sahibi olduğu için kendisine karşı ‘çıkar çatışması’ şüphesi bahanesiyle Fahfah hükümetine verdiği destekten geri adım attı. Meclis komitesi, söz konusu şüpheyi araştırıyor, ancak henüz nihai sonuçlara ulaşılamadı.
Nahda’nın aksine parlamentoda daha az temsili olan hükümet koalisyonuna katılmış diğer partiler, geçen Şubat ayında göreve gelen Fahfah hükümetinin geleceği hususunda tavırlarını henüz resmi şekilde ilan etmedi.
Cumhurbaşkanı Said, partinin seçimlerde kazanan adayının geçen Ocak ayında önerilen ilk hükümette parlamento güvenini kazanamaması sonrasında hükümet kurmak için Fahfah’ı seçmişti.
Tunus anayasası, 15 gün sonra halka açık bir oylamaya gitmeden önce parlamento milletvekillerinin en az üçte biri (73 milletvekili) tarafından bir suçlama listesinin sunulmasını gerektiriyor.
Nahda Hareketi’nin Şura Konseyi Başkanı Abdulkerim el-Haruni, 13 Temmuz’da yaptığı açıklamada meclisin, hareket lideri ve aynı zamanda parlamento başkanı Raşid el-Gannuşi’yi cumhurbaşkanı, partiler ve ulusal kuruluşlarla ‘alternatif bir hükümet sahnesi’ için istişarelerde bulunmak üzere görevlendirdiğini söyledi. Haruni, Şura Konseyi’nin çalışmalarını takiben düzenlenen basın toplantısında, “Nahda, hükümette veya alternatif sahnede yolsuzluk şüphesini kabul etmeyecek” dedi. Nahda Hareketi Şura Konseyi istişarelerinin başlaması hususunda bir tarih belirtmeyen Haruni, seçim yasasında değişiklik yapılarak, erken seçimlere gitme ihtimali olduğunu belirtti. Abdulkerim el-Haruni, Şura Konseyi’nin krize bir çözüm bulunana kadar toplantı halinde kalacağını ifade etti.
Nahda yetkilileri, Reuters’a yaptıkları açıklamada hükümetin, Fahfah’ı takip eden çıkar çatışması şüpheleri nedeniyle güvenilirliğini kaybettiğini ve Nahda’nın yeni güçlü bir hükümet istediğini söyledi. Nahda Hareketi Sözcüsü İmad el-Humeyri, “Parti, Başbakan hakkındaki çıkar çatışması şüpheleri nedeniyle hükümetin güvenilirliğini kaybettiğine inanıyor” dedi.
Gannuşi’de güven oylamasıyla karşı karşıya
İlyas el-Fahfah hükümetinin akıbetine dair tartışmalar, Başkan Gannuşi’ye verilen güvenoyunun geri çekilmesi için parlamentoda bir dilekçeyi imzaya açmasıyla aynı döneme denk geldi. Hükümette yer alan bazı partiler de dilekçeye imza attılar. Politikacılar, en az beş partinin milletvekilleri Gannuşi’ye verdikleri güvenoyunun geri çekilmesi için çalışma başlattıklarını ifade ediyorlar.
Bu partilerin Gannuşi’den güvenlerini geri çekme çabaları, kırılgan iktidar koalisyonunun unsurlarının çoğu arasındaki anlaşmazlıklar ortasında parlamentonun kötü yönetimi, yetkilerin ihlali ve kötüye kullanımı nedeniyle ortaya koyuldu. Bu çerçevede parlamento başkanı olarak Gannuşi’den güven çekmeye yönelik faaliyetler, ‘bir teknokratlar hükümeti ve yeni seçimlerin uygulanması lehine muhalefetin düzenlediği protesto baskısı altında hükümetten vazgeçme kararı alındığı’ 2013 yılından bu yana Nahda açısından en büyük sorun olacak.
Demokratik Akım Partisi Sözcüsü Muhammed Ammar, geçen pazar günü dört parlamento bloğunun, yönetime yönelik çok sayıda ihlal ve parlamento komitelerinin oluşumu ile ilgili tek taraflı kararlar nedeniyle parlamento başkanından desteklerini çekmeyi kabul ettiğini açıkladı.
Bu blokların iktidar koalisyonuna katılan ‘Yaşasın Tunus’, ‘Demokratik Akım’ ve ‘Halk Hareketi’ ile Ulusal Reform Bloğu olduğunu söyleyen Ammar, kırılgan hükümet koalisyonunun uzun sürmeyeceğine dikkati çekti.
Özgür Anayasa Partisi Başkanı ve eski Başbakan Zeynel Abidin Bin Ali’nin destekçisi olan Abir Musa da Gannuşi’ye verilen güvenoyunun geri çekilmesi için haftalardır çaba sarf ediyor. Musa, Gannuşi’yi ‘Müslüman Kardeşler ve Türkiye ile Katar da dahil yurtdışındaki müttefiklerin gündemine hizmet etmekle’ suçluyor.
Gannuşi, suçlamaları defalarca yalanlarken, bu çatışmalar yerine Tunusluların tanık olduğu kötü toplumsal ve ekonomik koşulların ele alınması gerektiğini vurguladı. Özgür Anayasa Partisi milletvekilleri, Gannuşi’ye verilen güvenoyunun geri çekilmesi talebiyle parlamento binasında gösteri düzenliyor.