Antik Ege'de kuzenlerin evlenmesinin çok yaygın olduğu ortaya çıktı

"Antik dünyanın başka hiçbir yerinde böyle katı bir akraba evliliği sistemi yoktu"

Araştırmaya konu olan Tunç Çağı Girit'inde "Avurpa'nın ilk medeniyeti" diye anılan, el işleri ve mimarisiyle ünlü Minos Uygarlığı yaşıyordu (Wikimedia Commons)
Araştırmaya konu olan Tunç Çağı Girit'inde "Avurpa'nın ilk medeniyeti" diye anılan, el işleri ve mimarisiyle ünlü Minos Uygarlığı yaşıyordu (Wikimedia Commons)
TT

Antik Ege'de kuzenlerin evlenmesinin çok yaygın olduğu ortaya çıktı

Araştırmaya konu olan Tunç Çağı Girit'inde "Avurpa'nın ilk medeniyeti" diye anılan, el işleri ve mimarisiyle ünlü Minos Uygarlığı yaşıyordu (Wikimedia Commons)
Araştırmaya konu olan Tunç Çağı Girit'inde "Avurpa'nın ilk medeniyeti" diye anılan, el işleri ve mimarisiyle ünlü Minos Uygarlığı yaşıyordu (Wikimedia Commons)

Yeni bilimsel araştırma, Tunç Çağı'nda bugünkü Yunanistan'da, Girit ve Ege adalarında birinci dereceden kuzenlerle evlenmenin yaygın bir durum olduğunu ortaya koydu.
Girit, Yunanistan anakarası ve Ege Adaları'nda Neolitik dönemden Demir Çağı'na uzanan bir aralıkta yaşamış 102 kişinin genomunu inceleyen araştırmacılar, bir dizi ilke imza attı.
İnsan kemiklerinden elde edilen genetik materyali analiz eden ekip, dönemin Girit ve Yunanistan'ındaki eski evliliklerin perde arkasına ilk kez göz atabilme imkanı sundu.
Buna ek olarak araştırmacılar ilk kez Tunç Çağı'nın sonlarında yaşamış bir ailenin biyolojik soy ağacını da çıkarabildi.
Yunanistan gibi ılıman iklime sahip bölgelerde eski DNA örneklerinin korunması ve günümüze ulaşması zorlaşıyor. Buna rağmen yeni teknikler, eskiden mümkün olmayan keşiflerin önünü açıyor.
Hakemli bilimsel dergi Nature Ecology and Evolution'da yayımlanan yeni araştırmada Tunç Çağı'nın son dönemlerine tarihlenen bir bebek mezarında bulunan kemikler incelendi ve 7'sinin akraba olduğu anlaşıldı.
İleri incelemeler bölgedeki eski insanların genellikle kuzenleriyle evlendiklerini ortaya koydu.
DNA'sı analiz edilen Egeli bireylerin yaklaşık yüzde 30'unun birinci dereceden kuzen olan ebeveynlerin çocukları olduğunu düşündüren işaretler bulundu.
Çalışmanın yazarları, bu keşfi "benzeri görülmemiş" diye nitelerken, makalede de konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi:
"Yeni çalışma arkeolojik kayıtlarda hiç belgelenmemiş bir kültürel uygulamayı ortaya çıkardı."
Araştırmanın baş yazarı Eirini Skourtanioti, "Dünyanın farklı bölgelerinde 1000'den fazla eski genom örneği yayımlandı. Ancak öyle görünüyor ki, antik dünyanın başka hiçbir yerinde böyle katı bir akraba evliliği sistemi yoktu" dedi:
"Bu hepimiz için tam bir sürpriz oldu ve pek çok soruyu gündeme getiriyor."
 
Independent Türkçe, IFL Science, Eurek Alert



Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
TT

Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)

Meta, Constellation Energy'den nükleer enerji satın almak için 20 yıllık bir anlaşma imzalayarak, teknoloji devlerinin veri merkezlerinin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için sektörle iş birliği yapma eğilimini sürdürdü.

Meta, Haziran 2027'den itibaren Constellation'ın Illinois'deki Clinton Temiz Enerji Merkezi'nden yaklaşık 1,1 gigavat güç satın alacak. Bu, tesisin tek nükleer reaktörünün toplam çıktısını temsil ediyor.

İki şirket, uzun vadeli anlaşmanın santralin devam eden işletimini ve yeniden lisanslanmasını destekleyeceğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın CNBC'den aktardığına göre Meta'nın taahhüdü olmadan santral, 2017'den bu yana kullandığı emisyonsuz kredinin süresi dolduğunda kapanma riskiyle karşı karşıyaydı.

Constellation Başkanı ve CEO'su Joe Dominguez, “Meta ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyoruz... Meta, mevcut santrallerin yeniden lisanslanmasını ve genişletilmesini desteklemenin yeni enerji kaynakları bulmak kadar etkili olduğunu fark etti” ifadelerini kullandı.

Clinton Centre'ın üretimini de 30 megawatt artıracak olan anlaşmanın şartları açıklanmadı. Santral doğrudan Meta'nın veri merkezlerini beslemeyecek; teknoloji devinin yüzde 100 temiz enerji üretme hedefine katkıda bulunurken bölgesel şebekeye güç sağlamaya devam edecek.

Bu duyuru, büyük teknoloji şirketleri ile nükleer endüstri arasında yapılan bir dizi anlaşmanın sonuncusu. Eylül ayında Constellation, Three Mile Island'ı yeniden çalıştıracağını ve 20 yıllık bir anlaşma kapsamında Microsoft'a enerji satacağını duyurmuştu.

Google geçtiğimiz yıl küçük modüler nükleer reaktörler (SMRs) geliştiren Kairos Power ile yaptığı iş birliğinin ardından üç yeni nükleer tesisin geliştirilmesini finanse etme sözü verdi. Amazon ise ekim ayında bu reaktörlerin geliştirilmesi için 500 milyon dolardan fazla yatırım yaptı ve Mart 2024'te Susquehanna Nükleer Santrali’nde faaliyet gösterecek bir veri merkezi kompleksi satın aldı. Amazon, Google ve Meta gibi teknoloji devleri mart ayında Dünya Nükleer Birliği öncülüğünde 2050 yılına kadar nükleer enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması çağrısında bulunan bir taahhüdü imzaladılar.

Ancak Constellation ile yapılan anlaşma, Meta'nın nükleer enerji sektörüne ilk resmi girişi anlamına geliyor. Şirket aralık ayında, ABD'de bir ila dört gigawatt arasında yeni nükleer kapasite ekleme arzusunu belirterek, ortak olacak nükleer enerji geliştiricileri bulmak için bir teklif talebinde bulundu. Gelişmiş nükleer enerjiye odaklanan bu teklif halen değerlendirme aşamasında ve şirketin Clinton tesisine verdiği destekten farklı.

Meta Küresel Enerji Başkanı Urvi Parekh şunları söyledi: “Yapay zekâ hedeflerimizi ilerletmeye devam etmek için temiz ve güvenilir enerjiyi güvence altına almak şart. Clinton tesisinin önümüzdeki yıllarda da faaliyet göstermesine katkıda bulunmaktan ve bu tesisin ABD'nin enerji liderliğini ilerletmenin önemli bir parçası olduğunu göstermekten gurur duyuyoruz.”

Başkan Donald Trump kısa bir süre önce, 2050 yılına kadar ABD'nin nükleer kapasitesini dört katına çıkarma hedefiyle nükleer enerjinin yaygınlaştırılmasını hızlandırmayı amaçlayan dört kararname imzaladı. Bu kararnameler, diğer hususların yanı sıra, Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun elden geçirilmesini ve yerli bir nükleer yakıt tedarik zinciri kurulmasını öngörüyor.

Beyaz Saray ayrıca, küçük modüler reaktörler de dahil olmak üzere reaktörlerin düzenleyici onayının hızlandırılması çağrısında bulundu. Geçmişte nükleer projeler yüksek ön maliyetlerden ve uzun inşaat programlarından mustaripti. Sektör, küçük nükleer reaktörlerin nükleer enerjiyi genişletmek için daha uygun maliyetli bir yol olacağını umuyor. Şu anda ABD'de faaliyette olan küçük nükleer reaktör bulunmuyor.

Diğer yandan Constellation dün yaptığı açıklamada, Clinton sahasında küçük bir nükleer reaktör inşa etme olasılığı için Nükleer Düzenleme Komisyonu'ndan yeni bir lisans almayı değerlendirdiğini duyurdu.