NASA, Mars'taki günbatımının en net fotoğrafını çekti

Görüntüdeki bulutların hem daha yüksek bir rakımda hem de daha soğuk olduğu anlaşılıyor

Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)
Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)
TT

NASA, Mars'taki günbatımının en net fotoğrafını çekti

Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)
Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)

NASA'nın Mars'taki uzay aracı Curiosity, Kızıl Gezegen'deki çarpıcı gün batımının görüntülerini yakaladı.
2 Şubat'ta kaydedilen son görüntüde Mars'ta Güneş'in alçaldığı ve ışık huzmelerinin bir bulut kümesini aydınlattığı görülüyor.
Alacakaranlık diye de bilinen bu günbatımı ışıkları ilk kez Kızıl Gezegen'de bu kadar net biçimde fotoğraflandı.
 FqkBp2uaYAEYQVa.jpg
Panaromik görüntü, aslında 20'den fazla fotoğrafın bir araya getirilmesiyle oluşturuldu (NASA)
Uzay ajansından yapılan açıklamada görüntünün Mars'taki bulutların daha iyi incelenmesini sağladığı ifade edildi.
Mars bulutlarının önemli bir kısmı su buzundan oluşuyor ve bunlara genellikle 60 kilometreden yukarıda rastlanmıyor.
Öte yandan yeni görüntüdeki bulutların hem daha yüksek bir rakımda hem de daha soğuk olduğu anlaşılıyor.
Bu işaretler, görüntülenen bulutların karbondioksit buzundan oluştuğu anlamına geliyor.
27 Ocak'ta kaydedilen ilk görüntüde ise tüy şeklinde bir dizi renkli bulut yer alıyor. Bunlar günbatımından hemen sonra görüntülendi.
Bilim insanlarına göre belirli bulut türleri Güneş ışığıyla aydınlatıldığında yanardöner görüntüler oluşturabilir.
 27338_PIA25740-web.jpg
Görüntüler, Curiosity'nin Mastcam​​​​​​​ adlı son derece gelişkin kamerasıyla kaydedildi (NASA)
Dünya'da bulutlar, bilim insanlarına hava durumunu anlamak için eşsiz bilgiler sağlıyor.
NASA araştırmacıları, Mars'taki bulutların ne zaman ve nerede oluştuğuna bakarak gezegenin atmosferini, sıcaklıklarını ve rüzgarlarını tıpkı Dünya'da olduğu gibi daha iyi anlayabilir.
Görüntüyü yorumlayan atmosfer bilimci Mark Lemmon, "Renk geçişlerine baktığımızda, bulut genelinde parçacık boyutunun değiştiğini görüyoruz" dedi.
ABD'deki Colorado Boulder Üniversitesi'nde görev alan Lemmon, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu da bize bulutun nasıl geliştiğini ve parçacıklarının boyutunun zaman içinde nasıl değiştiğini gösterecek."
Bu arada İngilizcede "merak" anlamına gelen Curiosity uzay aracı, Curiosity 2014'ten bu yana Gale Krateri'nin merkezindeki 5 kilometrelik Sarp Dağ'a ya da resmi ismiyle Aeolis Mons dağına tırmanıyor.
Uzay aracı Mart 2020'de bir tepenin zirvesindeki "Greenheugh Pediment" isimli kaya tabakasının üzerine çıkarak en dik arazi tırmanışı rekorunu kırmıştı.
Uzay ajansının 2011'de Mars'a varmak üzere fırlattığı Curiosity, Mars'ın yaşanabilirlik potansiyelini ortaya çıkarmayı hedefliyor.
 
Independent Türkçe, Futurism, NASA



Bebeğin cinsiyetini belirleyen faktörler tespit edildi

Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
TT

Bebeğin cinsiyetini belirleyen faktörler tespit edildi

Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)

Rachel Dobkin 

Cinsiyet açıklama partileri, yeni çocuklarının kız mı erkek mi olacağını merakla bekleyen aileler arasında giderek daha popüler hale geliyor. Ancak popüler inanışlara karşı çıkan yeni bir araştırmaya göre, bebeklerin cinsiyeti yazı tura sonucu gibi şansla belirlenmiyor.

Hakemli dergi Science Advances'ta cuma günü yayımlanan bir çalışma, ailelerin erkek ya da kız çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğınu ve bazı faktörlerin bu ihtimali etkilediğini tespit etti.

1956-2015'te iki ya da daha fazla sefer birer bebek doğuran en az 58 bin kadını analiz eden araştırmacılar, aynı cinsiyetten en az üç çocuk yapan annelerin, sonraki bebeklerinin yine aynı cinsiyetten olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu saptadı.

Kız ya da erkek çocuk sahibi olma ihtimali bu kişilerde yüzde 50-50 değil: Üç kız çocuk sahibi ailelerin başka bir kız çocuğu olma ihtimali yüzde 58, üç erkek çocuğu olan ailelerin bir erkek çocuk daha dünyaya getirme ihtimaliyse yüzde 61.

Peki neden böyle oluyor?

Araştırmacılar, annenin doğum yaptığı yaşa ve genetiğe işaret ediyor.

Çocuk doğurmaya 28 yaşından sonra başlayan kadınların aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma ihtimali biraz daha yüksek çıktı. Çalışmada sadece erkek ya da sadece kız çocuk doğurmakla ilişkili iki gen de tespit edildi.

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda beslenme ve epidemiyoloji alanında öğretim üyesi olan Jorge Chavarro, kıdemli yazarı olduğu çalışma hakında Washington Post'a "Bu genlerin neden doğumda cinsiyetle ilişkili olduğunu bilmiyoruz ancak öyleler ve bu da yeni sorular doğuruyor" dedi.

Çalışmanın, babalarla ilgili veri bulunmaması gibi bazı sınırlılıkları var.

Ayrıca çalışmada yer almayan bir uzman, araştırmanın genetik analizi hakkında uyarılarda bulunuyor.

Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi'nde genetik alanında öğretim üyesi olan Iain Mathieson, Washington Post'a yaptığı açıklamada analizin nispeten küçük bir örnekleme dayandığını ve diğer faktörlerden etkilenebileceğini söyledi.

Çalışmadaki araştırmacılar sözkonusu faktörlerin, bazı ailelerin aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma olasılığının neden daha yüksek olduğunu ne ölçüde açıkladığını incelemek üzere daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu sonucuna vardı.

Yazarlar şu ifadeleri kullanıyor: 

O zamana kadar, aynı cinsiyetten iki ya da üç çocuğu olan ve farklı cinsiyetlerden çocuk sahibi olmak isteyen aileler, bir sonraki çocuklarını yaparken muhtemelen iki yüzü aynı bir madeni parayla yazı tura attıklarının farkında olmalı.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news