LUO, Misrata’daki Türk üssü inşaatını imha etti

Serrac Hükümeti İçişleri Bakanı, 18 Ağustos’ta ABD’nin yeni Trablus Büyükelçisiyle görüştü (Bakanlık ofisi)
Serrac Hükümeti İçişleri Bakanı, 18 Ağustos’ta ABD’nin yeni Trablus Büyükelçisiyle görüştü (Bakanlık ofisi)
TT

LUO, Misrata’daki Türk üssü inşaatını imha etti

Serrac Hükümeti İçişleri Bakanı, 18 Ağustos’ta ABD’nin yeni Trablus Büyükelçisiyle görüştü (Bakanlık ofisi)
Serrac Hükümeti İçişleri Bakanı, 18 Ağustos’ta ABD’nin yeni Trablus Büyükelçisiyle görüştü (Bakanlık ofisi)

General Halife Hafter önderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO), 18 Ağustos’ta başkent Trablus ve ülkenin batısındaki 13 hava saldırısına maruz kalan Misrata şehri de dahil olmak üzere birçok şehirde Fayiz el-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) milislerine yönelik hava saldırılarını yoğunlaştırdı.
LUO, el-Kerame Operasyon Odası medya merkezi aracılığıyla yayınladığı bildiride, saldırıların Misrata Hava Koleji çevresinde bir Türk üssü inşa etme projesini imha ettiğini ayrıca Burşada ve Giryan’da milis mevzilerini yok ettiğini açıkladı.
LUO, "Libyalılarla Türkiye gibi yabancı bir ülkenin askeri üs inşa etme faaliyetinin, Misrata milislerinin ve Müslüman Kardeşler’in arkasında duranların suçlarına eklenen ülkenin bağımsızlığına büyük bir ihanet olduğunu" iddia etti.
LUO Ana Operasyon Odası, hava donanmasının Misrata’daki hava kolejinde bulunan Türkiye'ye ait silahlı insansız hava aracı (SİHA) parçalarının, ordu güçleri ve siviller açısından tehdit oluşturan diğer depo ve teçhizatlarının hedef alındığını" vurguladı.
LUO genel komutanlığına göre Misrata’nın, Trablus’un silahlı milislerden kurtarılması operasyonuna karşı savaş çabalarına sağladığı katkı, onu “hava donanmasının bir hedefi haline dönüştürüyor”.
Operasyon odası, “Misrata şehrine yönelik Türk askeri desteğinin devam etmesi, onu silahlı kuvvetlerimiz için meşru bir askeri hedef haline getiriyor” diyerek, ancak şehrin tarafsızlığının ve milislere destek vermemesinin onlara ilişkin algıyı değiştirmeyi ve saldırıları durdurmayı sağlayacağını söyledi.
Yerel bir elektronik gözlemevi tarafından 18 Ağustos’ta yayınlanan fotoğraflar da Türkiye'nin UMH'ye verdiği SİHA ve İHA'ların ve askeri teçhizatın bulunduğu bir hangarı belgeledi. Gözlemevinin kaynaklardan aktardığına göre, tamamen imha edilen bu tesis, Suriye’nin kuzeyindeki üsler gibi Türkiye açısından potansiyel kalıcı bir üs olarak sayılıyor.
Giryan yakınlarına bir hava saldırısının ardından LUO, 8 milisin ağır şekilde yaralandığını ve Trablus’a sevk edildiğini belirtti. Hafter güçleri, Serrac hükümeti yandaşı kuvvetlerin komutanlarından Usame el-Cuveyli’yle, ödenen finansal değerlere dair anlaşmazlıkla sebebiyle Zaviya milislerinin de Giryan’dan büyük ölçüde geri çekilmeye başladığını ifade etti. Ancak LUO, bu iddianın doğru olmadığını ve geri çekilmenin Hafter güçleriyle karşılaşma korkusundan kaynaklandığını vurguladı.
Aynı şekilde ordu medya merkezi, yasadışı ve Müslüman Kardeşler’in bir cephesi olarak nitelenen Serrac hükümeti tarafından ortaya konulan faaliyetlerin, Merzuk şehrindeki Fizan halkının yer değiştirmesi için Çadlı milisleri destekleme amacı taşıdığını iddia etti. Durum, tarihte hiçbir zaman kaydedilmemiş bir ihanet suçu olarak nitelendirildi. Merzuk’taki yerel halkın bölgeden sürülmesi hakkında yerl basın şehirdeki Çadlı milislerin kontrolü sonrasında evlerin yakıldığını aktardı.
Şarku'l Avsat'ın haberine göre yerel kaynaklar, bölgedeki çatışmalarda 4 kişinin öldüğünü 20 sivilin de yaralandığını, yaklaşık 7 bin ailenin de Vadi Atbe’ye göç ettiğini aktardı.
BM LUO'yu kınadı
Öte yandan Libya’daki Birleşmiş Milletler (BM) Misyonu UNSMIL, LUO’nun ülkenin batısındaki Zuvara havaalanına karşı başlattığı saldırıları kınadı. UNSMIL, “saldırıların, pist dahil olmak üzere havaalanı altyapısında ciddi hasarlara neden olduğunu” vurguladı. UNSMIL, geçen cumartesi günü yaptığı açıklamada “Sivillere ve sivil kuruluşlara yönelik her türlü saldırı, uluslararası insan haklarının ciddi bir ihlali anlamına geliyor” dedi. UNSMIL, geçen perşembe ve cuma günleri ardarda iki hava saldırısı sonrasında havaalanını denetlemek üzere bölgeye bir ekip gönderdiğini ifade etti. LUO da “havaalanı tesisleri ve yakınlardaki tüm binaların incelenmesi sonrasında değerlendirme heyetinin, Zuvara havaalanında herhangi bir askeri filo ve askeri kuruluşun varlığının bulunmadığını doğruladığına” dikkati çekti.
Yayınlanan bildiride UNSMIL “bir sivil tesis olan Zuvara havaalanında askeri kullanıma dair bir gösterge bulunmadığını” belirtti. Ziyaret sırasında toplanan bilgi ve kanıtların Güvenlik Konseyi (BMGK), uzman ekip ve diğer ilgili uluslararası heyetlerle paylaşılacağı belirtildi.
Ancak bu bilgiler, LUO’nun “Serrac hükümeti lehine askeri amaçlar için kullanıldığı gerekçesiyle” yaptığı bombardıman ve Türk SİHA'larının kullandığı uçak hangarlarının hedeflendiği verileriyle çelişiyor.
278 Göçmen kurtarıldı
Öte yandan UMH’ye bağlı deniz kuvvetleri, Kurban Bayramı’nda 4 kurtarma operasyonu sırasında denizde 278 kaçak göçmenin kurtarıldığını açıkladı. Trablus’un kuzeybatısı ve kuzeydoğusundaki farklı operasyonların, Sudan, Mısır, Çad, Nijer ve Benin’den gelen göçmenleri kapsadığı ifade edildi. Göçmenler arasında 1 kişinin öldüğü belirtilirken, ölüm koşulları hakkında bilgi verilmedi.
UMH İçişleri Bakanı ABD Büyükelçisiyle görüştü
Aynı şekilde Libya UMH İçişleri Bakanı Fethi Baş Agha, 18 Ağustos’ta ABD’nin yeni Trablus Büyükelçisi  Richard B. Norland ile “terörizm ve uyuşturucuyla mücadelede uzmanlaşmış kuruluşlarla güvenlik alanında ikili ilişkileri güçlendirme ve işbirliğini geliştirme yollarını ele aldı.
Agha, yaptığı açıklamada toplantının nerede yapıldığını açıklamadı. Ancak ABD büyükelçisinin, görevini geçici olarak Tunus’tan yöneteceği belirtildi. Bakanın yaptığı açıklamaya göre Büyükelçi, “Serrac hükümetinin, tek meşru ve uluslararası açıdan tanınmış hükümet olduğunu” söyledi. Bakan Fethi Baş Agha, Tunus’la olan Ras Cedir sınır kapısında çalışmaların normal şekilde devam ettiğini de belirtti. Bayram tatilinde limanda son birkaç gündür gözlenen tıkanıklığın, sayıları 20 binde ulaşan yolcuların Libya’dan Tunus’a geçişini geciktirdiği ifade edildi. Tunus'tan Libya'ya ise yaklaşık 8 bin yolcu bulunuyor.



Suriyeliler ‘geri dönüş hakkını’ kutluyor... Zorla yerinden edilenler en göze çarpan katılımcılar

Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)
Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)
TT

Suriyeliler ‘geri dönüş hakkını’ kutluyor... Zorla yerinden edilenler en göze çarpan katılımcılar

Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)
Şam pazarında Beşşar Esed ve Hafız Esed'in hicivli resimlerinin bulunduğu çorapların sergilendiği bir tezgâh (DPA)

Şam’ı, Esed rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçtikten ve ülke 8 Aralık 2025’teki ‘kurtuluş’ yıldönümünü anmaya hazırlanırken ziyaret ettiğinizde, kendinizi neredeyse bir ‘bayram’ yaşıyor gibi hissediyorsunuz. Elinizde bir mercek taşıyormuşçasına, detaylarda ve karşılaştırmalarda kayboluyorsunuz. Bu karşılaştırmalar yalnızca geçen yıl dışarıdan gözlemlediklerinizle sınırlı kalmıyor; aynı zamanda 15 yıllık acı, korku ve farklı kuşakların deneyimlerinden oluşan birikmiş travmalarla da dolu.

‘Bayram’ kelimesi, son günlerde Suriye başkentinde gözlemlenen genel tabloyu özetleyebilir; hazırlıklar, süslemeler ve sevinç kadar, hüzün, işlerin aksaması ve günlük işlerin bayram sonrasına ertelenmesi de bu manzaraya dahil. Basit bir düzenleme talebi dahi genellikle “İnşallah bayramdan sonra” yanıtıyla karşılanıyor.

Karanlık bir dönem sona erdi

Lübnan sınırındaki el-Masna Sınır Kapısı’ndan Şam’a doğru uzanan yol boyunca, kutlama havası daha girişte başlıyor. Yol boyunca asılı büyük pankartlar, ‘Karanlık dönem sona erdi… Ülkenin yüzü aydınlandı’, ‘Omuz omuza, el ele, vatanı inşa ediyoruz’, ‘Tek vatan… Tek halk’ gibi sloganlar taşıyor.

xasdfrg
Şam'da Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıldönümü kutlamaları sırasında Suriye bayrağı sallayan bir kız (AP)

Yeni bayrak ve kartal simgesi, eski rejimin boşalttığı askeri bölgelerin duvarlarına, kasaba girişlerine ve Beyrut-Şam yolundaki 4. Tümen karargâhına işlenmiş.

2024 yazında açıklanan bu yeni görsel kimlik, yıkılmış ve yıpranmış bir ülkede “Öncelikli bir konu değil” eleştirilerine maruz kalmış olsa da sahadaki gerçekler bu eleştiriyi tamamen doğrulamıyor. Eski rejimde görsel kimlik, öğrencilerin defterlerinden sınıf tahtalarına, meydanlardaki dev heykellere kadar sistematik biçimde nüfuzun pekiştirilmesini sağlayan merkezi bir araçtı.

Bu nedenle, eski rejim düştüğünde ilk olarak kırılan, parçalanan ve yok edilen şey, onun ikonları ve görsel sembolleriydi. Boşalan bu alan, yeni otoritenin kimliğini yansıtacak şekilde doldurulmalıydı; aksi halde, geçen yılın başında ortaya çıkan bölgesel ve milis kaynaklı rastgelelikler bu boşluğu doldurabilirdi. Bir gözlemci, eski rejimin sembollerini taşıyan banknotlarla işlem yapma ihtiyacı olmasaydı, pek çok kişinin paraları yakacağını alaycı bir dille ifade etti.

Ancak, geçmişle bağları koparma ve yeni dönemi pekiştirme bağlamında, birçok kişi yeni görsel kimliği kıyafet, görünüm ve sosyal davranışlarda da benimsemekte bir adım öteye geçti. Geçen yıl Şam’da uzun saçlı ve tuhaf kıyafetli olarak öne çıkan Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) savaşçılarının sakalları kısalmış ve seyrekleşmişken, artık sakallar genel olarak düzenli, hafif ve bıyıkla bütünleşmiş bir şekilde gençler ve erkekler arasında yaygın bir görünüm halini aldı.

Altın kartal simgesi, resmi kıyafetlerin kollarına ve yakalarına takılan düğmeler haline geldi ve sadece devlet memurlarına değil, özel sektörde çalışan ve dönemin stilini benimsemek isteyen genç sivillere de yayıldı.

dfrg
Suriyeliler giyim, görünüş ve sosyal davranışlarında yeni bir ‘görsel kimlik’ benimseme konusunda adım atıyorlar. (AP)

Yeni devlet kurumları, önceki savaşçıları polis ve genel güvenlik başta olmak üzere resmi kanallarına entegre ederken, eski askerlerin kıyafetleri de değişti. Artık gömlek-pantolon ya da milis gruplarına göre kamuflaj yerine, siyah tek tip üniformalar, açık yüzler ve görünmeyen silahlar hâkim.

Bugün Suriye’deki büyük dönüşümler bağlamında belki küçük görünen bu sahne değişikliği, Şamlıların bastırılmış öfkesinin ve yeni yöneticilere karşı duyduğu kaygının bir kısmını emdi. Merkeziyetçi bir ülke olarak Suriye’de, genel başarı Şam sınavı geçilmeden mümkün değil. Ve Şam bugün, tüm zorluklara ve yüksek beklentilere rağmen adeta bir bayram havasında.

Beyaz bayraklar

Yoğun kalabalıklar, herhangi bir yere ulaşmayı neredeyse bir mucizeye dönüştürüyor; beyaz tevhid bayraklarıyla donatılmış geçit törenleri sokaklarda ilerliyor ve öğleden sonra Emevi Meydanı çevresindeki yollar kapanınca, iç sokaklar iyice tıkanıyor. Telefon şebekesi aşırı yük altında. Oteller dolup taşmış durumda; rezervasyonlar, bir zamanlar prestijli ve lüks olan, 1980’lerin sonunda zamanın durduğu o otellerde bile, roket gibi fırlayan fiyatlarla dolu. Bugün bu oteller sadece dönemin tanığı olan harabeler halinde.

Otellerin misafirleri, Suriyeli göçmenler, sivil toplum aktivistlerinin seminer ve atölye çalışmaları katılımcıları, üst düzey yabancı ve diplomatik heyetler, yerel ve uluslararası medya mensupları, tüccar ve müteahhitler, uzak vilayetlerden gelen güvenlik görevlileri ve sadece meraklı olan ve lobiye girebilme fırsatı bulan kişiler arasında değişiyor.

Bu yoğun kalabalığın ortak paydası, bir zamanlar ülkelerine geri dönme umudunu kaybetmiş olmaları ve bugün bunu telafi etmeye çalışmaları. Geçen yıl boyunca bazı aileler, on yıldan uzun süredir sürgünde olan çocuklarını kucaklama şansı buldu; torunlarıyla yüz yüze tanışan büyükler, bazı durumlarda sadece telefon ekranları aracılığıyla tanışabilmişti. Gençler, bir zamanlar tutuklanma veya ölüm tehlikesinden kaçarak ülkeyi terk etmiş, şimdi ise orta yaşa gelmiş olarak gençlik yıllarının yataklarına sıkışmaya çalışıyor.

csdfg
Hama şehrindeki kutlamalar sırasında el-Asi Meydanı'nda toplanan yüzlerce insanın genel görünümü (EPA)

Her bayram günü olduğu gibi, sevinç ve mutluluk duyguları bazı kapıları sadece gözyaşıyla çalıyor. Özellikle harap olmuş bölgelerde yaşayanlar ve kayıp ya da zorla kaybedilmiş yakınları olanlar, bugün sevinçlerini hıçkırıklarla yaşıyor; çünkü yollarının uzun ve zorlu olduğunu biliyorlar. Bu kişiler, bu anmanın en belirgin katılımcıları; her ailede bir kayıp veya kaybolmuş birey bulunuyor ve halen defin ve taziye merasimi için iz veya kalıntı arıyorlar.

Öte yandan, kayıp yakınları, insan hakları örgütleri, iş insanları ve diğer topluluklar, faaliyetlerini ülkelerine taşıyarak başkentte toplantılar düzenledi ve taleplerini dile getirdi. Bu, şüphesiz büyük bir kazanım olarak değerlendiriliyor.

‘Özlemle doluyum’

Her şeyden önce bu kutlama, Suriyelilerin onlarca yıl boyunca mahrum bırakıldığı ‘geri dönüş hakkına’ odaklanıyor; bu hak bazen 2011 devriminden bile önce gündeme gelmişti. İstanbul’da geçirdiği 13 yılın ardından Şam’a dönen kırklı yaşlarındaki bir adam şöyle diyor: “Geri dönüyorum çünkü basitçe özledim. Ailemi, mahallemi ve o zamanlar sevmememe rağmen zorla terk ettiğim hayatımı özledim.”

Bireylerin seçimlerini, ‘yeni Suriye’yi inşa etme’ gibi parlak başlıklar altında siyasi bağlamlara oturtmaya çalışanlara dair konuşurken şu ifadeleri kullandı: “Yurt dışındayken bile ülkem ve insanlarıma çeşitli şekillerde katkıda bulunduğumu düşünüyorum. Ama bugün geri döndüm çünkü hasret galip geldi. Hasret duygusu, geri dönmek için yeterli bir sebep olmalı. Geri dönme hakkım, yönetimin şekli veya yeni iktidarın performansına duyduğum memnuniyet ya da memnuniyetsizlikten bağımsız olmalı.”

Bu ifade, bugün Suriyelilerin, hem Şam’da hem de uzak vilayetlerde karşılaştığımız insanların halini özetliyor: Halk, fiilen kaderlerini tayin etme hakkını yeniden kazanmalarını kutluyor.

Siyaset bugün geniş bir alan kaplamıyor gibi görünse de, hükümet kararları, medyanın ve hukuk alanının performansı, polis davranışları, sahil ve Suveyda’daki gelişmeler, fiyat artışları, yoksullukla zenginliğin yan yana varlığı ve cezaevlerinde kaybolan ya da zorla kaybedilen kişilerin dosyalarının görmezden gelinmesi gibi konular her sohbette kendini hissettiren ‘büyük fil’ olmaya devam ediyor. Tüm bu başlıklar ve daha fazlası, sokakta, kafelerde ve restoranlarda yüksek sesle tartışılıyor; sanki artık duvarların kulakları yokmuş gibi... Görüşme yaptığım kişi bu benzetmeye gülerek şöyle diyor: “Gerçekten de duvarların artık kulakları yok. Herkes canının istediğini yapıyor: bireyler, dernekler, bakanlıklar, valiler, hatta Hamidiyye Çarşısı’ndaki polis memuru bile… Sanki herkes yeniden konuşma cesareti bulmuş ve kulaklarını kapatmış durumda.”


Devlete ve Hizbullah'a karşı artan kızgınlık

Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)
Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)
TT

Devlete ve Hizbullah'a karşı artan kızgınlık

Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)
Lübnan'ın güneyindeki Mecdal kasabasına perşembe günü İsrail tarafından düzenlenen saldırının ardından kasabadan dumanlar yükseldi (AFP)

Güney Lübnan'ın cephe hattındaki köylerinde düzenlenen protesto ve gösteriler, etkilenenlere tazminat ödenmesindeki gecikme nedeniyle devlete ve Hizbullah'a karşı halkın duyduğu öfkeyi yansıtıyor. Bu durum, birçok kişinin köylerini terk ederek köylerinin dışında yeni bir hayat kurmasına neden oldu.

Bu hamleler, evlerini ve mülklerini kaybettikten sonra hala yerinden edilme deneyimini yaşayan ve İsrail'in neredeyse her gün oraları hedef aldığını ve zamanla hasarın daha da artacağını bilerek henüz yeniden inşa tazminatı alamayan sınır kasabalarındaki sakinlerin trajik yaşamının başlamasından iki yıldan fazla bir süre sonra geliyor.

Bu bağlamda siyasi analist Ali el-Emin, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu tür hareketlerin ortaya çıkmasının "normal olduğunu, çünkü köylerin neredeyse terk edildiğini" söylüyor. Emin, "Bu protestoların, halka sırt çevirenlere karşı yapıldığını ve protestocuların, onun (Hizbullah'ın) tutumlarının, meselenin ele alınmasına yönelik her türlü olasılığın ufkunu kapatmaya katkıda bulunduğuna inandıklarını" vurguluyor.


Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz
TT

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara, dün İsrail'in güney Suriye'de silahsızlandırılmış bölge kurulması talebini, ülkesini "tehlikeli bir duruma" sokacağı gerekçesiyle reddetti ve "(Biz) İsrail de dahil olmak üzere şiddet ihraç eden bir ülke olmakla ilgilenmiyoruz" dedi.

Eş-Şara, Doha Forumu'na katılımı sırasında verdiği röportajda, bu yılın başlarında Dürzi ve Alevilerin yaşadığı bölgelerde yaşanan kanlı çatışmalara atıfta bulunarak, "Sahilde ve Süveyda'da işlenen suçların faillerini yargılayacağız" sözü verdi.

Eski Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilme yıldönümü arifesinde, El-Arabiya/El-Hadath kanalı, devrik cumhurbaşkanını, 2024 yılında gizemli bir şekilde öldürülen danışmanı Luna eş-Şibl ile bir arada olduğu video kayıtları yayınladı. Danışmanıyla birlikte yapılan "Esed kayıtları", güçlerinde savaşan Suriye askerleriyle alay etme, devrik cumhurbaşkanının Şam Guta'sına yönelttiği hakaretler (Guta'ya lanetler yağdırma) ve "Kaplan" lakaplı askeri komutan Süheyl el-Hasan ile Lübnan "Hizbullahı"nı eleştirme gibi ifadeler içeriyor.

Suriyeliler, sızdırılan ses kayıtlarının Esed'in, bir yıl önce muhalif grupların Şam'a girmesi ve rejiminin devrilmesiyle askeri olarak ilk kez düşüş yaşamasının ardından, destekçileri ve Suriye'de ve komşu ülkelerde onunla birlikte savaşanların gözünde ikinci kez düşüş yaşadığına işaret ettiğini düşünüyor.