SDG, rejim güçlerini çatışmayı alevlendirmek için aşiretlere silah sağlamakla suçladı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

SDG, rejim güçlerini çatışmayı alevlendirmek için aşiretlere silah sağlamakla suçladı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Suriye’nin doğusunda Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile silahlı Arap aşiretleri arasında yaşanan çatışmalar, gerilimi artırabilecek yeni bir döneme girdi.

SDG’den üst düzey bir yetkiliye göre, SDG, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed hükümetine bağlı güçleri, bölgenin ileri gelenlerine yönelik baskı ve tehditler de dahil olmak üzere kendi gündemlerine hizmet edecek iç çatışmalara yol açmak amacıyla aşiret militanlarına silah sağlamakla suçladı.

Biri SDG’de askeri yetkili, diğeri Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nde görevli iki önde gelen yetkiliye göre, rejim güçleri, teçhizat ve silahlı adamların desteğiyle silahlı aşiretlerin çatışma hattına girdi.

Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü’nden bir araştırmacı, sahadaki en önemli ortakları (SDG) baskı altında olmasına ve imajının sistematik olarak çarpıtılmasına rağmen, ABD kuvvetlerinin olayları durup izlemesinin şüpheli olduğunu söyledi.

Bu arada, Deyr-i Zor’un doğu kırsalındaki önde gelen bir aşiret şeyhi, garantör ve arabulucunun ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon güçleri olması ve Koalisyon’un aşiretlere karşı sorumluluklarını üstlenmesi şartıyla, SDG kuvvetleri Genel Komutanlığı’nı acil toplantıya çağırdı.

Söz konusu çatışmalar, SDG’nin Arap aşiretlerinin oluşturduğu Deyr-i Zor Askeri Konseyi’ne başkanlık eden ‘Ebu Havle’ lakaplı Ahmed el Habil’i gözaltına almasının ardından patlak verdi.

Öte yandan, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından bugün yapılan açıklamaya göre, Pazar günü başlayan çatışmalarda ölü sayısı 45’e yükseldi.

Hayatını kaybedenler arasında, ikisi çocuk ve biri kadın olmak üzere beş sivil, 25 aşiret militanı, 11 SDG unsuru yer alıyor.

Ayrıca, Deyr-i Zor Askeri Konseyi’ne bağlı silahlı kişilerin, Daman kasabası eteklerinde SDG’ye ait iki askeri araca saldırısı sırasında 4 kişi öldürüldü.

Çatışmalarda Deyr-i Zor Askeri Meclisi komutanına bağlı 28 aşiret militanı ve SDG’den 17 unsur olmak üzere en az 45 kişi yaralandı.

SOHR, rejim yanlılarından oluşan Ulusal Savunma Kuvvetleri ve İran yanlısı milisleri içeren grupların, Deyr-i Zor kırsalındaki sıcak bölgelere doğru sızdığına dair teyit edilmiş bilgilere sahip olduğunu bildirdi.

SOHR’a göre, Suriye rejimi ve İranlı milisler, Deyr-i Zor kırsalındaki kaosu kullanarak SDG’ye saldırıyor ve bölgedeki toplumsal dokuya zarar vermek için bileşenler arasında çekişmeye neden olmayı hedefliyor.



Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna bölgeleri hakkında neler biliyoruz?

Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)
Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)
TT

Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna bölgeleri hakkında neler biliyoruz?

Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)
Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)

Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna bölgelerinin kaderi, Şubat 2022'den beri iki ülke arasında süren savaşı sona erdirmek için yapılan diplomatik çabaların odak noktası oluşturuyor.

Kimliğinin gizli kalmasını isteyen bir yetkiliye göre ABD Başkanı Donald Trump'ın desteklediği plan, Kiev'in ülkenin doğusundaki Donetsk ve Lugansk bölgelerinden çekilmesi ve güneydeki Herson ve Zaporija bölgelerinde cephenin dondurulmasını öngörüyor.

Ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, toprakları terk etmeyi reddettiğini vurgulayarak, Ukrayna Anayasası'nın bunu yasakladığını belirtti.

İşte bu bölgeler hakkında bildiklerimiz:

Donetsk ve Lugansk Rusya'ya komşu Donbas havzasını oluşturuyor. Donbas, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kontrolünü öncelikli olarak gördüğü bir sanayi ve madencilik bölgesi.

Lugansk ve Donetsk

Lugansk'ın yüzde 99'undan fazlası ve Donetsk'in yüzde 79'u Rusya’nın kontrolünde. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre ABD merkezli Savaş Araştırmaları Enstitüsü'nün (ISW) verilerini analiz eden ajans, bu rakamlara Donetsk ve Lugansk’ın yönetim şehirlerinin yanı sıra bu bölgelerdeki diğer önemli şehirlerin de dahil olduğunu ifade etti.

Yerel yetkililer, 242 binden fazla kişinin Ukrayna'nın kontrolündeki Donetsk bölgesinde, çeşitli büyük şehirlerde yaşamaya devam ettiğini belirtiyor.

ISW, bu bölgeyi ülkenin geri kalanını koruyan bir ‘kale’ olarak nitelendiriyor. Ancak Rusya ordusu bu bölgede ilerleme kaydediyor ve bölgedeki Ukrayna askeri lojistik merkezleri için bir tehdit oluşturuyor.

Bu bölgenin geniş alanları, 2014 yılında Moskova'nın Rusya yanlısı ayrılıkçıların isyanını desteklediği savaş sırasında büyük ölçüde tahrip edildi, bu da 2022 yılının şubat ayında Rusya’nın başlattığı saldırının önünü açtı.

Donetsk ve Lugansk nüfusunun çoğu Rusça konuşuyor ve Kremlin, bu durumu saldırısını haklı çıkarmak için bahane olarak kullanıyor.

Rusya, 2022 yılının eylül ayında Herson ve Zaporijya bölgeleriyle birlikte bu bölgeleri de ilhak ettiğini duyurdu. Donetsk bölgesi, Bahmut, Mariupol ve Avdiyivka gibi en şiddetli çatışmalara sahne oldu.

Herson ve Zaporijya

Savaşın başlarında Herson’ın tarım bölgesi neredeyse tamamen Rusya ordusunun kontrolü altındaydı. Ukrayna, 2022 yılının kasım ayında aynı adı taşıyan bölgenin başkentini geri alan bir karşı saldırı gerçekleştirdi.

O tarihten bu yana nehir doğal bir bariyer oluşturarak cepheyi tıpkı Zaporijya'da olduğu gibi nispeten istikrarlı tuttu ve Ukrayna'nın başlıca şehirlerini elinde tutmasını sağladı.

ISW’nin verilerine göre Rusya ordusu Herson'un yaklaşık yüzde 71'ini kontrol altında tutuyor. Aynı kaynağa göre Rus askerleri Zaporijya bölgesinin yüzde 74'ünde konuşlu durumda.

Savaşın ilk haftalarından itibaren, bu kişiler aynı adı taşıyan ve Avrupa'nın en büyük nükleer santralini ele geçirdiler. Santralin enerji üretimini durdurdular, ancak yakınında devam eden çatışmalar nedeniyle Zaporijya santralinin güvenliği tehdit altında. Rusya ve Ukrayna, birbirlerini santrali hedef almakla suçluyorlar.

Rusya'nın ilhak ettiğini ilan ettiği bölgelerin yanı sıra Rus güçleri Ukrayna'nın kuzeydoğusundaki Sumi ve Harkiv'e de girdi.

Rusya, tekrarlanan saldırılara rağmen bu iki bölgede hiçbir önemli şehri ele geçiremedi. ISW’nin verilerine göre Rusya, Harkiv bölgesinin yüzde beşini ve Sumi bölgesinin ise yüzde birini elinde tutuyor.

Kremlin, Ukrayna'nın Rusya'ya yönelik saldırılarını önlemek için, 2024 yazında Kursk bölgesinde meydana gelen saldırılar gibi, orada bir ‘tampon bölge’ oluşturmak istediğini vurguluyor.

Kırım Yarımadası

Rusya'nın Kırım Yarımadası üzerindeki kontrolü, Moskova'nın 2014 yılında uluslararası kınamaları beraberinde getiren referandumun ardından bu bölgeyi ilhak etmesinden sonra, tartışma konusu olmaktan çıktı.

Rusya, Batı ülkeleri ve Kiev'in ilhakını tanımasını istiyor. ABD Başkanı Donald Trump pazar akşamı yaptığı açıklamada, Kiev'in Kırım Yarımadası'nı geri almasının mümkün olmadığını söyledi.

Ukrayna 2018 yılından beri, bu turistik ve üzüm bağlarıyla ünlü bölgeyi Rusya'ya bağlayan köprüyü saldırılarının başlıca hedefi haline getirmiş durumda.

Ukrayna, Moskova'nın ordusu için arka üs olarak kullandığı yarımadadaki askeri ve deniz altyapısını saldırıyor. Kırım Yarımadası ve Moskova'nın kontrolündeki diğer topraklarda Ukraynalıların sürdürdüğü yaşamın nasıl olduğunu bilmek oldukça güç.