Moskova, ABD’nin radyoaktif mühimmatını Ukrayna'ya ulaşır ulaşmaz imha etme sözü verdi

‘İHA savaşına’ karşı koymak için savunmasını güçlendiren Rusya, saldırıların kapsamını genişletmeye hazırlanıyor.

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu (ortada), bir süre önce Ukrayna'daki bir askeri birime yaptığı inceleme ziyareti sırasında ordu liderleriyle buluştu. (AFP)
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu (ortada), bir süre önce Ukrayna'daki bir askeri birime yaptığı inceleme ziyareti sırasında ordu liderleriyle buluştu. (AFP)
TT

Moskova, ABD’nin radyoaktif mühimmatını Ukrayna'ya ulaşır ulaşmaz imha etme sözü verdi

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu (ortada), bir süre önce Ukrayna'daki bir askeri birime yaptığı inceleme ziyareti sırasında ordu liderleriyle buluştu. (AFP)
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu (ortada), bir süre önce Ukrayna'daki bir askeri birime yaptığı inceleme ziyareti sırasında ordu liderleriyle buluştu. (AFP)

Moskova, iki taraf arasındaki çatışmalarda önemli bir rol oynamaya başlayan ‘insansız hava aracı (İHA) savaşının’ hız kazanması karşısında savunma sistemlerinin yeteneklerini artırmak için ek adımlar attı. Kremlin yönetimi, Kiev'in İHA’larla gerçekleştirdiği saldırıların sayısındaki önemli artışın ardından, başkent ve çevresini korumak için hava savunmasının genişletildiğini duyurdu. Geçtiğimiz günlerde Kursk Nükleer Santrali’nin bir İHA saldırısına uğramasında olduğu gibi İHA’ların birçok bölgedeki çok hayati ve hassas tesislere ulaşması Moskova çevresindeki şehirlerde gerilimin artmasına sebep oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre her ne kadar Rusya Savunma Bakanlığı, İHA’ların büyük bir kısmının düşürüldüğünü açıklamış olsa da Ukrayna'nın saldırı menzilini Rusya derinliğinde yaklaşık bin 500 kilometreye çıkaracağını duyurması, Rusya'nın savunma yeteneklerine ek yük getiriyor.

eth
Donetsk bölgesinde devriye gezen Ukraynalı askerler. (AP)

Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) Başkanı’nın Sarmat stratejik füze sisteminin savaş hizmetine alınacağını duyurmasıyla bağlantılı olarak hükümet medyası, Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin'in başkentin yakınındaki savunma yeteneklerindeki artışa değindiğini aktardı.

İHA’larla mücadele

Kırım bölgesinde neredeyse her gün devam eden saldırıların yanı sıra, son günlerde Moskova ve çevresine de bir dizi saldırı düzenlendi. Rusya Savunma Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, kuvvetlerinin son 24 saat içinde Ukrayna sınırına yakın Belgorod bölgesine yönelik çok sayıda saldırıya İHA kullanarak karşılık verdiğini duyurdu. Bu bölge, Rostov ve Kursk'la birlikte son dönemde en çok saldırıya uğrayan bölgelerden biri haline geldi.

cdfergt
Ukrayna'ya gönderilecek füzeleri inceleyen ABD askeri. (AP)

Ancak dikkat çekici olan, İHA saldırılarının yoğunlaşmasının artık sınır şeridi boyunca belirli alanlarla veya Moskova ve banliyöleri gibi Rusya'nın hinterlandındaki alanlarla sınırlı olmaması. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin, ülkesinin saldırı kapsamını 700 kilometreye çıkardığını açıklamasından bir gün sonra, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov, ülkesinin sahip olduğu silahlarla artık bin 500 kilometre uzaklıktaki Rusya topraklarındaki hedeflere ulaşabildiğini doğruladı.

Ukrayna füze programı

Danilov, Ukrayna'nın bir süredir füze ve İHA programını geliştirdiği göz önüne alındığında, bu kadar uzak hedeflerin artık sorun teşkil etmediğini söyledi. Ukrayna'nın 2020'den bu yana uyguladığı füze programına ve birçok firmanın İHA üretimine dahil olduğuna değinen Danilov, “Bütün bunlar güçlü sonuçlar vermeye başlıyor” dedi. ‘Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin sadece 700 kilometre uzaklıktaki hedefleri değil, bin ve bin 500 kilometre mesafedeki hedefleri bile vurabildiğini’ kaydeden Danilov, Kiev'in yalnızca askeri hedeflere saldırdığını vurguladı. Buna karşılık Moskova, Ukrayna saldırılarının çoğunluğunun uluslararası havalimanları da dahil olmak üzere sivil bölgeleri hedef aldığını söylüyor.

vefr
Ukrayna'nın doğusundaki Kobyansk şehrinde yıkılmış bir ev. (AFP)

Diğer yandan Moskova, Washington’ın Ukrayna’ya göndereceği radyoaktif mühimmatı imha etme sözü verdi. Rusya Federasyon Konseyi Üyesi Alexander Bashkin, “Rus ordusunun, daha önce İngiltere'nin Kiev'e gönderdiği füzeleri yok ettiği gibi, Ukrayna'ya vardığında ABD'nin seyreltilmiş uranyum füzelerini de yok edeceğini” vurguladı.

Uranyum füzeleri

Bashkin, Sputnik'e verdiği röportajda, “İngilizlerin tükenmiş uranyum mermisi stoğu Ukrayna'nın derinliklerinde yok edildi. ABD mühimmatının da aynı kaderi paylaşacağını görüyorum. Bu mühimmatın Kiev kuvvetlerinin depolarına ulaşır ulaşmaz imha edilmesi muhtemel” ifadelerini kullandı. Uranyum bombalarının çevreyi kirletmesinden duyduğu üzüntüyü dile getiren Bashkin, ‘bunun sorumluluğunun tamamen İngilizlere ait olduğunu’ söyledi.

Bashkin, ‘ABD'nin Ukrayna'ya seyreltilmiş uranyumlu füzeler sağlaması halinde kana susamış yüzünü bir kez daha göstereceğini’ vurguladı. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin, Kiev'e gönderilen askeri mühimmat arasında türünün ilk örneği olan, seyreltilmiş uranyum içeren zırh delici füze sevkiyatını Ukrayna'ya nakletmeyi planladığını söyledi.

axscdvfe
ABD'nin Ukrayna'ya sağladığı HIMARS füze sistemi. (Reuters)

Biden yönetimi önümüzdeki hafta Kiev'e yeni bir yardım paketi açıklayacak ve bu paket ilk kez Rus tanklarını hedef alacak seyreltilmiş uranyum içeren tartışmalı mühimmatları içerecek.

ABD’nin Abrams tankları

Kaynaklar Reuters'e, bu füzelerin önümüzdeki haftalarda Ukrayna'ya teslim edilmesi beklenen ABD’li Abrams tanklarında kullanılabileceğini belirtti. Açıklanması beklenen yeni askeri yardım paketinin değerinin de 240 ile 375 milyon dolar arasında değişmesi bekleniyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da daha önce Ukrayna'ya silah içeren herhangi bir sevkiyatın Rusya için meşru bir hedef haline geleceğini açıklamıştı.

Buna karşılık Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Batı'nın Ukrayna'ya silah tedarikinin durumu daha da kötüleştirdiğini ve Rusya-Ukrayna müzakerelerini başlatma girişimlerini engellediğini söyledi.

Rusya Savunma Bakanlığı, temas hattındaki çatışmaların son gününde düzenlediği basın toplantısında Ukrayna güçlerinin büyük maddi kayıplara uğradığına değindi. Açıklamada, Donetsk'teki ön cephede ilerleme kaydedildiği bildirildi ve Rus kuvvetlerinin ‘daha iyi bir konumda’ olduğu belirtildi. Ayrıca ‘Zaporijya yönündeki dört düşman saldırısının engellendiğini ve 115 Ukraynalı askerin öldürüldüğünü’ söyledi.

Rusya Savunma Bakanlığı, ‘Ukrayna güçlerinin Luhansk'ın Grigorovka kasabalarına düzenlediği iki saldırının engellendiğini’ bildirdi. Rus ordusu, yaklaşık dokuz ay süren şiddetli çatışmalara sahne olan Bahmut kentine yönelik güçlü saldırıları, üst üste ikinci gün de püskürttüğünü duyurdu. Moskova ayrıca Herson'da Rus kuvvetlerinin 106. Ukrayna Tugayı'na ait bir mühimmat deposunu imha ettiğini kaydetti.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.