“Körfez 2024” yeni tanımlar

“Körfez 2024” yeni tanımlar
TT

“Körfez 2024” yeni tanımlar

“Körfez 2024” yeni tanımlar

Sami Abdullatif Al-Nesf

2024 yılı geçmişte olduğu gibi bölge ülkelerinin çoğunda vatandaşların akşama kadar evinin sağlam kalacağını bilmeden sabah evinden çıkmasına şahit olduğumuz, güvenliğin altın ve elmastan daha önemli ve değerli olduğu sorunlu bir bölgede asayiş ve emniyet açısından üstün bir körfez yılı olacak.

Ortadoğu bölge ülkelerinin peş peşe düştüğü ve halkların müdahil olup çıkamadıkları Kuzey Afrika’daki iç savaşlar; tıkanıklıkların, siyasi krizlerin ve ekonomik felaketlerin eşlik ettiği insanlık tarihinde bir olgudur. Altı körfez ülkesinde insanlar, iş adamları, şirketler, yatırımlar ve iş fırsatı oluşturmak için güvenli liman olmaya devam ediyor. Aslında körfez ülkeleri caddeleri veya mahallelerinde gece saat üçte veya öğleden sonra saat üçte yürümenin bir farkı olmadığı dünyadaki nadir bölgelerdendir. Güvenlik istikrarlı bir şekilde sağlanmış olup genellikle suç işlenmez. Suç işlenirse fail rekor sürede suç mahallinin yakınında yakalanır.

Yıkıcı Bir Olgu

Bölge ve güney ülkelerinde halkların yaşam standardına çok zarar veren döviz kurlarındaki peş peşe çöküşler sürekli yıkıcı bir olgu olarak görülmektedir. Körfez ülkeleri liderlerinin öngörüsü ve iyi maliye politikaları ile bağımsızlık ve paranın serbest dolaşımından bu yana döviz kurlarını sabit tuttular.

Körfez ülkeleri gerçek insan haklarını ve her dört yılda bir çoğunlukla kısa sürelerle anarşi, gürültü patırtı, savaşlar, kan, vücut parçaları ve kaynak israfıyla açılan sandıklara insanın değerini sığdırmanın mümkün olmadığını gördüler. Bunun üzerine körfez ülkeleri insana iş fırsatları, üstün sağlık ve eğitim hizmetleri, kültür, etkili kalkınma, bağımsız yargı ve parlak gelecek sağladı. Sadece içi boş parlak siyasi sloganlarla insan yaşamaz.

Arap Kahraman

Sonuçta körfez ülkeleri insan hakları ve insan değeri konusunda yeni bir tanım sundukları gibi Arap kahramanına da yeni bir tanım sunabilmeyi geride bıraktılar. Körfez anlayışıyla Arap kahramanı felaketler, başarısızlıklar ve yenilgilerle sonuçlanan coşkulu konuşmalar yapan maceracı bir lider değildir. O halkların kanını döken değil onlara kan enjekte eden, onların yok olmasına sebep olan değil, onları ayağa kaldırandır. Zenginliği israf etmeyip geliştiren, ülkeleri parçalayıp işgal edilmelerine sebep olan değil birleştirendir. Maceraları canların kaybına, sakatlıklara, fakirlik ve açlıklara sebep olan değil şehitlere, engellilere ve fakirlere özen gösterendir. Arap kahramanı savaşları ve maceraları hayatın bağı olan elektrik ve temiz suyu kesip kaybolmasına sebep olan değil, elektrik, kalkınma planları ve temiz su sağlayandır.

Körfez 2024

Körfez 2024 ve sonrasında, kurucu ve önceki liderlerin öngörüsü, mevcut yöneticilerin başarıları, akıllı davranmaları ve ileri görüşlü olmaları sayesinde; onlar yeni tanıma göre Arap kahramanının özelliklerine uyum sağlayanlar, yönetim ilkeleri ve iyi önlem almaya mirasçı olmada sebat edenlerdir. Arap kahramanına acemi değiller, komşular ve dünya ile barış, uyum, kalkınma, imar, savaşların, nefretin ve kinlerin sona ermesi, toprağına ve suyuna kan karışmış bölgede yeni ülkeler kurulması için bütün araçlarla sağlıklı, samimi, olumlu ilişki planları yapıyorlar. İnşa etme zamanı geldi.



Vatikan diplomasisi Moskova ve Kiev arasında tıkanan müzakereleri çözmeyi başarabilecek mi?

Papa 14. Leo, Vance ve eşi Usha ile 19 Mayıs'ta Vatikan'da bir araya geldi (AP)
Papa 14. Leo, Vance ve eşi Usha ile 19 Mayıs'ta Vatikan'da bir araya geldi (AP)
TT

Vatikan diplomasisi Moskova ve Kiev arasında tıkanan müzakereleri çözmeyi başarabilecek mi?

Papa 14. Leo, Vance ve eşi Usha ile 19 Mayıs'ta Vatikan'da bir araya geldi (AP)
Papa 14. Leo, Vance ve eşi Usha ile 19 Mayıs'ta Vatikan'da bir araya geldi (AP)

Papa 14. Leo ile ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance arasında pazar günü Papa'nın göreve başlaması münasebetiyle düzenlenen ayinin ardından gerçekleşen tokalaşma sonrası dün sabah Vatikan'a dönen Vance, yeni Papa ile kapalı kapılar ardında 40 dakikalık bir görüşme gerçekleştirdi. ABD Başkan Yardımcısı, bu görüşmenin hemen ardından doğrudan Vatikan Dışişleri Bakanı Monsenyör Paul Richard Gallagher'in yanına giderek ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun da katılımıyla uzun bir görüşme yaptı.

“ABD’ye davet”

ABD yönetiminin göçmen politikaları nedeniyle merhum Papa Francis tarafından eleştirilen Vance, Papa 14. Leo'ya Başkan Donald Trump ve First Lady Melania'nın kendisini ABD'ye davet ettiğini bildiren bir mektubu iletti. Vatikan tarafından yayınlanan bir video kaydına göre ilk Amerikalı papa olan 14. Leo mektubu aldı ve ‘bir ara’ dediği duyuldu.

u78ı
Papa 14. Leo, Rubio ve Vance ve eşleriyle birlikte 19 Mayıs'ta Vatikan'da çekilen bir fotoğraf (AP)

Vatikan kaynakları görüşmenin iki taraf arasındaki dostane ilişkiler çerçevesinde gerçekleştiğini ve tarafların bu ilişkilerin iyi seyrinden ve Kilise ile Devlet arasındaki iyi iş birliğinden duydukları memnuniyeti dile getirdiklerini söyledi. Görüşmelerde kilise faaliyetleri ve din özgürlüğü açısından özel önem taşıyan bir dizi konunun ele alındığını belirten kaynaklar, iki tarafın ayrıca bazı acil uluslararası meseleler hakkında görüş alışverişinde bulunarak çatışma bölgelerinde uluslararası hukuk ve uluslararası insancıl hukuk hükümlerine saygı gösterileceği ve ilgili tarafların çatışmaları sona erdirmek için barışçıl çözümler bulacağı yönündeki umutlarını ifade ettiklerini aktardı. Kaynaklara göre, Papa ve Vance arasındaki görüşme önce baş başa gerçekleşti, ardından görüşmeye ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve sonrasında da Vance ve Rubio’nın eşleri katıldı.

Vatikan’ın arabuluculuğu

Vatikan'daki diplomatik gözlemcilere göre Washington'ın pazar günü Papa'nın girişimiyle Vatikan tarafından açıklanan Rusya ve Ukrayna arasında barışçıl müzakerelere ev sahipliği yapma teklifinin ayrıntılarını bilmek istemesinden dolayı ABD’nin bu görüşmeyi dün sabah yapmayı istedi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Papa 14. Leo ve ardından İtalya'nın başkenti Roma’da ABD Başkan Yardımcısı Vance ile yaptığı uzun görüşmenin ardından bu girişime yanıt vermekte gecikmezken, ABD heyetinin çevrelerinden Washington'ın bu girişimi memnuniyetle karşıladığı sızıyordu. Zelenskiy, Vance ile görüşmesinin ardından X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ‘Ukrayna'nın Rusya ile gerçek müzakerelere hazır olduğunu, ancak öncelikle koşulsuz bir ateşkese varılması gerektiğini’ ifade etti.

cdfvgthy
Zelensky ile Papa arasında 18 Mayıs'ta gerçekleşen görüşmeden bir kare (AFP)

Vatikan’ın eski Dışişleri Bakanı Pietro Parolin, cuma günü İstanbul'da Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında yapılan müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasını bir ‘felaket’ olarak nitelendirdi. Parolin, Papa 14. Leo'nun Moskova ve Kiev arasında doğrudan müzakerelere ev sahipliği yapmayı ve gerekli tüm garantileri sağlamayı teklif ettiğini açıkladı.

Parolin, özellikle İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un Papa 14. Leo'nun göreve başlama törenine katılması ve ardından İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile görüşmesi nedeniyle Vatikan'ın İsrail ve Filistinliler arasında benzer görüşmelere ev sahipliği yapma olasılığı sorulduğunda, “Böyle bir girişim için koşullar henüz mevcut değil” yanıtını verdi.

Avrupa’nın ‘dışarıda bırakılma’ korkusu

Öte yandan Avrupalı diplomatik kaynaklar, Avrupa’nın en etkili ülkeleri olan Fransa, Almanya, Polonya, İngiltere ve daha sonraki aşamada İtalya'nın liderleri tarafından geçtiğimiz hafta sonu gerçekleştirilen yoğun çabaların ve temasların, Avrupa'nın Ukrayna'daki savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir müzakerede ötekileştirilmemesini sağlamayı amaçladığını söyledi.

dfgthyju
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron, cuma günü Tiran'da düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’ne katıldı (EPA)

Washington'ın Avrupa’yı, çerçevesi, koşulları ve yeri belirlenme aşamasına gelen Rusya-Ukrayna müzakerelerinin dışında tutma eğiliminin Avrupa ülkeleri arasında giderek artan endişelere yol açtığını belirten kaynaklar başta İngiltere olmak üzere Avrupa ülkelerinin Trump tarafından geçtiğimiz hafta başlarında Avrupa tarafını bilgilendirmeden Moskova ve Kiev arasında İstanbul'da doğrudan müzakereler yapılacağını duyurmasından ve bağışçı ülkelerin Ukrayna'ya yardım için sarf ettiği çabaları görmezden gelmesinden duyduğu rahatsızlığa işaret etti.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz Roma'da yaptığı açıklamada, ABD ve Avrupa ülkelerinin Ukrayna’daki savaşı mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için birlikte çalışmaya kararlı olduklarına inandığını, ancak daha fazla koordinasyona ihtiyaç olduğunu söyledi.

efrgty
Macron, Starmer, Tusk ve Merz Ukrayna'nın başkenti Kiev’i ziyaret etti, 10 Mayıs 2025 (EPA)

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e eşlik eden diplomatik bir kaynak, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in perşembe günü Arnavutluk'un başkenti Tiran'dan ABD Başkanı Trump ile telekonferans aracılığıyla yaptıkları görüşmenin ardından bu üç Avrupalı liderin, Trump'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le yapacağı telefon görüşmesinden önce üç temel konuyu açıklığa kavuşturmak üzere Trump'la konuşmaları gerektiğini vurguladıklarını söyledi.

Diplomatik kaynağın aktardığına göre bu üç temel konu şunlar:

1- Rusya Devlet Başkanı Putin’in 2022 yılında yaptıklarını gerçekleştirecek güce ve araçlara sahip olduğu yönündeki açıklamalarından sonra Beyaz Saray'ın başındaki ismin Putin'le yapacağı görüşmelere ilişkin niyetini öğrenmek.

2- Moskova'nın ateşkes ve barışçıl müzakerelerin başlatılması çağrısına yanıt vermemesi durumunda Rusya ve bazı müttefiklerine yönelik yeni ve sert bir yaptırım paketi hazırlamak.

3- Avrupa'nın müzakerelerden dışlanmayacağına dair garanti almak.