Kral Selman Vakfı… Sürdürülebilirliği teşvik eden ve insani kalkınma sistemini destekleyen öncü bir kurum

Kral Selman Vakfı… Sürdürülebilirliği teşvik eden ve insani kalkınma sistemini destekleyen öncü bir kurum
TT

Kral Selman Vakfı… Sürdürülebilirliği teşvik eden ve insani kalkınma sistemini destekleyen öncü bir kurum

Kral Selman Vakfı… Sürdürülebilirliği teşvik eden ve insani kalkınma sistemini destekleyen öncü bir kurum

Dr. Faysal b. Abdurrahman Usra / Suudi Arabistan’ın Ankara Büyükelçiliği Kültür Ateşesi

İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz hem Suudi Arabistan içinde hem de ötesinde hayır işlerinde seçkin ve dikkate değer bir yolculuğa sahip. O, çeşitli insani yardım alanlarında önemli katkılarda bulunmuş ve başarılar elde etmiş, hayırseverlik alanında güçlü ve istisnai bir miras bırakmıştır. Kral Selman, kapsamlı hayırseverlik çabalarıyla tanınır. Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi’nin (KSRelief) kurulması ve Kral Selman Engellilik Araştırmaları Merkezi'nin başkanlığı da dahil olmak üzere çeşitli kuruluş ve girişimlere liderlik etmiştir. Ayrıca, Prens Fahd bin Selman Böbrek Yetmezliği Hastalarına Yardım Derneği ve Suudi Arabistan Organ Nakli Merkezi gibi kuruluşlarda onursal başkanlık görevlerini sürdürmektedir.

Uluslararası düzeyde Kral Selman, dünya çapında felaketten etkilenen bölgelere yardım ve destek sağlayan çok sayıda insani yardım ve hizmet komitesinin yönetim kurullarına başkanlık etmiştir. Bu çabalar savaşlardan ve doğal afetlerden etkilenen bölgelere kadar uzanır. 1956'dan beri bu taahhüdünü sürdürmektedir. Kral Selman, önemli ve saygın insani çabalarının takdiri olarak çeşitli ülke ve kuruluşlardan çok sayıda nişan ve madalya ile ödüllendirilmiştir. Bunlar arasında Birleşmiş Milletler (BM), Yemen, Filistin, Bahreyn, Senegal, Bosna Hersek, Fas, Fransa, Filipinler ve diğerlerinden aldığı ödüller bulunur.

Kral Selman, başkent Riyad'da Emir olarak görev yaptığı dönemden bu yana kendini hayır işlerine adadı. Kâr amacı gütmeyen bu faaliyetlere sürekli destek sağladı, faaliyetlerini denetledi, büyümesini ve gelişmesini sağladı, iş adamları ile çeşitli kamu ve özel sektör kuruluşlarını, çabalarını ve katkılarını yoğunlaştırmaya teşvik etti. Sayısız sorumluluklarına ve resmi görevlerine rağmen Kral Selman, hayırseverliğe olan bağlılığını sürdürdü. Liderlik yolculuğu Mart 1954'te Riyad Emir Vekili olarak atanmasıyla başladı. Bir yıl sonra, Nisan 1955'te Riyad Emiri olarak atandı. Elli yılı aşkın bir süre bu görevde kaldı ve bu süre zarfında etkili ve kalıcı bir miras bıraktı. Tarih onun hayırseverlik çabalarını altın harflerle yazdı, Suudi Arabistan'da ve ötesinde hayırseverlik alanındaki etkili rolünü kabul etti. Katkıları arasında yetimlere bakmak, camiler inşa etmek, yoksullar ve muhtaçlar için konutlar inşa etmek, hafızlık programlarını desteklemek ve hafızlıkta başarılı olanlar için prestijli mali ödüller oluşturmak yer alır.

Kral Selman Vakfı özel bir kuruluş olup, İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman'ın olağanüstü hayırseverlik başarılarının ön saflarında yer alır. Onun insani yardım çabalarını genişletir, bu alandaki seçkin mirasını sağlamlaştırır ve kâr amacı gütmeyen bu alanda elde ettiği başarıların korunmasını sağlar. Vakıf, hayır işlerinde liderliğin parlak ve onurlu bir imajını yansıtmakta, toplumsal kalkınmayı teşvik eden, bireyleri güçlendiren, sürdürülebilir geçim kaynaklarını geliştiren ve topluluklara özen gösteren kâr amacı gütmeyen kuruluşları desteklemektir. Ayrıca, Kral Selman'ın yaşamı boyunca bilgi, tarih ve kültüre olan tutkusuyla uyumlu olarak kentsel genişleme ve sürdürülebilirliği de teşvik eder. Bu vizyonun bir parçası olarak Vakıf, kültürel kolu olarak hizmet veren Kral Selman Kültür Merkezleri’ni bünyesinde barındırır. Bu merkezler arasında her ikisi de Diriye Projesi'nde yer alan Kral Selman Kütüphanesi ve Kral Selman Müzesi'nin yanı sıra Kral Selman Parkı'ndaki Suudi Arabistan Toplum Müzesi de bulunur. Tüm bu kurumlar, kültürü teşvik etmeye ve desteklemeye, Suudi gençlerin entelektüel gelişimine katkıda bulunmaya ve kültürel deneyimlerini zenginleştirip çeşitlendirmeye adanmıştır.

Bu makalede Kral Selman bin Abdulaziz'in bu öncü kuruma olan derin bağlılığını göstermek için X platformundaki kendi sözlerinden alıntı yapmaktan daha iyi bir yol bulamıyorum: “İnsana yatırım yapmak, kültürünü geliştirmek ve kimlik duygularını güçlendirmek, Allah'ın izniyle her zaman sürdüreceğimiz kalıcı bir yaklaşımdır. İnsani zorlukları ele almak ve toplumların refahını sürdürmek istediğimiz için, birey ve toplum üzerinde kalıcı bir etki yaratma arzusuyla kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Kral Selman Vakfı'nı kuruyoruz.” Kral Selman’ın Hicri 1442 Ramazan’da (Mayıs 2021) yayınladığı ve Prens Sultan bin Selman bin Abdulaziz’i Kral Salman Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı olarak atayan kraliyet kararnamesi bu adanmışlığın en önemli örneğidir. Ayrıca, Rebiu'l Evvel 1446'da (Eylül 2024) vakfın kuruluş tüzüğünü onaylayan bir başka kraliyet kararnamesi daha çıkarılmıştır. Bu kraliyet direktifleri, bu öncü kurum için güçlü bir temel oluşturmuş, önemli kilometre taşlarına işaret etmiş ve operasyonel mekanizmalarını iyileştirmek, geliştirmek ve ilerletmek için güçlü bir ivme sağlamıştır.

Kral Selman Vakfı, İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz’in rehberliğinde ve baş mimarı Veliaht Prens ve Başbakan Muhammed bin Selman’ın önderliğinde geliştirilen Vizyon 2030'un hedefleriyle uyumludur. Vizyon 2030, sağlıklı ve sürdürülebilir bir yaşam tarzını teşvik ederek ve etkili sağlık ve sosyal refah sistemleri kurarak ulusal kimliği güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Söz konusu vizyon üç temel sütun üzerine inşa edilmiştir: Canlı bir toplum, gelişen bir ekonomi ve iddialı bir ulus. Bu sütunlar toplu olarak Suudi vatandaşlarının güçlendirilmesine katkıda bulunmakta ve ülkenin kalkınmasına aktif katılımlarını teşvik etmektedir. Vakfın girişimleri bu hedeflerle sorunsuz bir şekilde uyumludur.

Hiç şüphe yok ki Kral Selman Vakfı, kurucusu İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in en yüksek önceliğidir. Bu alandaki çalışmaları ilerletmeye ve kâr amacı gütmeyen alanda gerçekleştirdiği başarıları sürdürmeye kendini adayan Vakıf, Kral Selman’ın bu alanda oluşturduğu kayda değer başarı mirasını korumayı ve geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu öncü kurum, Kral Selman'ın vizyonundan ve kişisel değerlerinden ilham alan bir yaklaşım izleyerek yol gösterici ilkeyi benimsemektedir: ‘Nerede olursa olsun önce insan.’

Yüce Allah, İki Kutsal Cami’nin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'i ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ı korusun. Allah onlara, sağlık, sıhhat, uzun ömür ve güç versin. Allah onlara sevdiği ve hoşnut olduğu her şeyde başarı versin, adımlarına rehberlik etsin. Allah, bu aziz ve sevgili milletin şanını, şerefini, birliğini, güvenlik, istikrar, refah ve yücelme nimetlerini muhafaza etsin.

Allah bize yeter, O ne güzel vekildir…



Kültürel kentsel soykırım: Gazze Savaşı tarihi kararlılıkla tahrip ediyor

En dikkat çekici kayıplar arasında yıkılan Aziz Porphyrius Rum Ortodoks Kilisesi, El-Ehli Baptist Hastanesi ve Ömer Camii vardı (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)
En dikkat çekici kayıplar arasında yıkılan Aziz Porphyrius Rum Ortodoks Kilisesi, El-Ehli Baptist Hastanesi ve Ömer Camii vardı (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)
TT

Kültürel kentsel soykırım: Gazze Savaşı tarihi kararlılıkla tahrip ediyor

En dikkat çekici kayıplar arasında yıkılan Aziz Porphyrius Rum Ortodoks Kilisesi, El-Ehli Baptist Hastanesi ve Ömer Camii vardı (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)
En dikkat çekici kayıplar arasında yıkılan Aziz Porphyrius Rum Ortodoks Kilisesi, El-Ehli Baptist Hastanesi ve Ömer Camii vardı (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

İzzeddin Ebu Ayşe

Gazze'nin Eski Şehir bölgesinde bulunan Büyük Ömer Camii'nin kütüphane kalıntıları üzerinde Enes, bir kısmı yanmış yırtık bir romanın sayfalarını çeviriyor. “Bu, Gazze Şeridi’ndeki en büyük kütüphaneden geriye kalan tek şey. Kütüphanenin içerisinde binlerce kitap, belge, eser ve burada yaşamış kadim halkların medeniyetleri yer alıyordu” diyor.

Enes’in gözleri, molozların ve üst üste yığılmış taşların arasından, Gazze'nin en eski ve en büyük camisi üzerinde geziyor. Eski mimarisi, tarihi taşları ve yabancı ziyaretçilerin sık sık ilgisini çeken, sanatsal ve mimari anlamlarını anlamak için incelemeye geldikleri benzersiz süslemeleri için üzülüyor.

Kültürel kayıplar can kayıplarıyla paralellik gösteriyor

Enes, Filistin kültürünü ve mirasını seviyor ve Gazze'de yaşamış medeniyetlerin kadim tarihini takip etmeye meraklı. “Kültürel alanlar sadece tarihi alanlar değil, aynı zamanda antik ve eski dünyaya açılan bir pencereydi” diye ekliyor.

Enes, Gazze'nin en büyük kütüphanesinin yıkıntıları arasında bulduğu romanın yırtık sayfalarını katlıyor ve “Gazze'nin kültür penceresi bombardımanlar altında kapandı” diyor. Buradan ayrılıp Gazze'nin eski mimarinin hakim olduğu Eski Şehri’ndeki diğer tarihi alanlara doğru yola koyulup ayakta kalanları inceliyor.

Gazze savaşı sadece insanları öldürmedi, aynı zamanda bu yıkımın, kanın, patlamaların ortasında altta bir yerde, çok büyük kültürel ve sanatsal kayıplara da yol açtı. Kültür Bakanı Atıf Ebu Seyf, “İsrail'in Gazze'de gerçekleştirdiği soykırıma paralel olarak, trajik yönleri olan kültürel bir soykırım da yaşanıyor” dedi.

Gazze'nin özel konumu

Gazze, coğrafi konumu itibarıyla şanslı. Kendisi Afrika kıtasının Asya'ya açılan kapısı ve iklimi güzel, denize kıyısı var, arazisi engebesiz ve toprağı verimli. Bu nedenle Mısır, Yunan, Roma, Bizans, Kenan ve Fenike uygarlıklarına ev sahipliği yaptı. Aynı şekilde Memlük, Abbasi ve Osmanlı İslam devletlerinin de önemli merkezlerinden biri oldu.

u78ıkıo
Gazze Şeridi'ndeki kültürel kentsel soykırım (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Topraklarında tarih boyunca birbirini izleyen medeniyetler, mimari ve tarihi eserler ile nadir eserlerden ve harikulade taşlardan oluşan bir arkeolojik miras bıraktılar. Bu da Gazze'ye kültürel ve tarihi bir değer kattı, onu kadimliği her geçen gün daha da derinleşen bir yapıya kavuşturdu. Ama kitap, mimari ve tarihi eserlerden oluşan tüm bu zengin kültür harabeye dönüştü.

En önemli kayıplar

7 Ekim 2023'te başlayan savaşın ilk gününden itibaren Filistin kültürü ve tarihi mirası, İsrail bombardımanlarından doğrudan etkileniyor. Gazze'nin Eski Şehir bölgesi, bu dönemde en çok tahrip edilen yerlerden biri olabilir.

UNESCO verilerine göre İsrail ordusu 146 tarihi eser, 114 tarihi cami ve kütüphanelerin aralarında bulunduğu 200 kültür alanını tahrip etti.

Savaşın en önemli sonuçlarından biri, MS 5. yüzyıldan kalma Aziz Porphyrius Rum Ortodoks Kilisesi'nin yıkılmasıydı. Gazze tarihinin en eski hastanesi olan el-Ehli Baptist Hastanesi’nin, Gazze Şeridi'ndeki en eski cami olup MS 7. yüzyılda inşa edilen Büyük Ömer Camii’nin hedef alınmasıydı. İçinde bir tarihi eser koleksiyonu olan Paşa Sarayı Müzesi'nin yanı sıra Kenan ve Yunan dönemlerine ait binlerce eserin yer aldığı “Mataf el-Funduk” adlı müze de bombalandı. Bölgenin en eski Hristiyan manastırlarından biri olan ve 2024 yılında Dünya Miras Listesi'ne alınan St. Hilarion Manastırı yıkıldı. Bir asırdan fazla bir geçmişe ait binlerce tarihi ve ulusal belgenin bulunduğu Gazze Belediyesi merkez arşiv binasının yanı sıra yüzlerce tarihi, arkeolojik ve kültürel miras tahrip edildi.

Kültürel soykırım

Araştırmacılar, kültürel bağları ortadan kaldırmak, toplumun hafızasını silmek ve kültürel yapının temellerini sarsmak amacıyla, Gazze kültürüne yönelik tahribatın boyutunun, sivil altyapının kasıtlı ve sistematik bir şekilde tahrip edilmesini ifade eden bir terim olan “kültürel kentsel soykırım” noktasına vardığını belirtiyor.

Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda İsrail'e karşı açtığı dava kapsamında, “kültürel soykırım" suçlamasında da bulunuldu. Mirasın tahribattan veya askeri kullanımlardan korunmasını sağlamayı amaçlayan “Silahlı Çatışma Durumunda Kültürel Mirasın Korunmasına Dair Lahey Sözleşmesi’ne atıf yapıldı.

“Soykırım” teriminin formüle edilmesine yardımcı olan Polonyalı avukat Raphael Lemkin'in tanımına göre, kültür tahribi soykırımın bir parçası olup savaş suçu teşkil etmektedir ve bu tür ihlaller cezalandırılmalıdır.

Filistin tarihinin sonu

Filistin tarihi ve mirası  profesörü İbrahim el-Mısri, “Kültürel ve tarihi yapıların tahribi, ulusal kimliğin doğrudan hedef alınması anlamına geliyor. Kültür, Filistin halkının kolektif ruhunu koruyan son duvardır. Bu duvar hedef alındığında toplum çöküşe daha fazla açık hale gelir” dedi.

“İsrail'in Gazze'de tarihi eserleri ve kültürel mirası hedef alması ve yıkması, belirli bir bölgede belirli bir insan grubunun varlığına dair tüm kanıtların silinmesini içermektedir. Bu kültürel soykırım anlamına gelmektedir ve kütüphanelerin, kültür merkezlerinin yıkılması Filistin kimliğini yok etme girişimidir” diye ekliyor.

5y6h
İsrail ordusu 146 tarihi eseri tahrip etti (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Kültür Bakanı Atıf Ebu Seyf, Filistin kültürel yaşamının ve kültürel miras kurumlarının yanı sıra kültür, bilim ve eğitim alanlarındaki varlıklarının hedef alınmasının ve kasıtlı olarak tahrip edilmesinin, İsrail stratejisinin bilinçli bir parçası olduğunu ifade ediyor.

Şunu da ekliyor “Sürekli devam eden bombardıman Gazze'deki sanat ve edebiyat camiasında yaralar bıraktı. Yaşanan şey, anıtların fiziksel olarak yok edilmesinin veya bireylerin öldürülmesinin çok ötesine geçen çok katmanlı bir eylem. Bu uygulamalar, yerel toplumun mirasını, kimliğini ve varlığını zayıflatan daha geniş kapsamlı yıkıcı süreçlerin çerçevesinde yer alıyor. Bunun Filistinliler üzerinde sembolik ve psikolojik yansımaları da bulunuyor.”

Şöyle devam ediyor: “Gazze'deki kültürel alanların fiziki olarak tahrip edilmesi, Filistin tarihi anlatıları araştırmaları açısından tehlikeli sonuçlara yol açıyor. Gazzeliler, Gazze'nin kültürel gelişimini ve tarihini anlamamıza yardımcı olan asırlık el yazmalarını ve değerli kaynakları kaybettiler.”

UNESCO, Gazze'deki arkeolojik, tarihi ve kültürel alanları korumaya çalıştı ancak savaş nedeniyle başarısız oldu. Kuruluşun medya sorumlusu Julian Mercouri, “Bazı kütüphanelerin yeniden inşası için acil yardım sağladık. Ancak ihtiyaç duyulan destek bizim sağlayabileceğimizden çok daha fazla ve Gazze'deki zor koşullar kültürel mirasın korunmasını engelliyor” dedi.

İsrail'e gelince Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, ordunun kasıtlı olarak Filistin kültürel mirasını hedef aldığı iddialarını yalanladı. “Bu bölgelere yakın yerlere saldırılar yapılmışsa, Hamas ve diğer örgütler bu yerleri kendi faaliyetleri için kullanmış oldukları için yapılmıştır. Biz asla Gazzeli sivillerle savaşmıyoruz” dedi.