Filistin'den Trump'ın planına tepki: Batı Şeria ve Gazze satılık, pazarlıklık ya da takas konusu değildir

Filistinliler dün Netzarim ekseninden evlerine dönmek için geçiş yaptı (DPA)
Filistinliler dün Netzarim ekseninden evlerine dönmek için geçiş yaptı (DPA)
TT

Filistin'den Trump'ın planına tepki: Batı Şeria ve Gazze satılık, pazarlıklık ya da takas konusu değildir

Filistinliler dün Netzarim ekseninden evlerine dönmek için geçiş yaptı (DPA)
Filistinliler dün Netzarim ekseninden evlerine dönmek için geçiş yaptı (DPA)

Filistin Dışişleri Bakanlığı Batı Şeria ve Gazze'nin satılık, pazarlıklıklık ya da takas konusu olmadığını açıklarken Hamas, ABD Başkanı'nın “Gazze'yi satın alma ve sahiplenme” yönündeki açıklamalarının tepki gösterdi.
Filistin Dışişleri Bakanlığı bugün (Pazartesi) yaptığı açıklamada Kudüs ve Gazze Şeridi de dâhil olmak üzere halkımızın ve Batı Şeria'nın haklarının satılık, pazarlıklıklık ya da takas konusu olmadığını, bu tür fikirlerin çatışmayı uzatmayı ve Netanyahu'yu Filistin halkı ve çektiği acılar, bölge ve istikrarı pahasına İsrail'de iktidarda tutmayı amaçladığını belirtti.
Dışişleri Bakanlığı, Filistinli Wafa ajansı tarafından yayınlanan açıklamasında, uluslararası toplumu bu ırkçı sömürgeci politikayla yüzleşmeye, ret ve uyarı açıklamalarıyla yetinmemeye ve BM Güvenlik Konseyi'ni Filistin meselesiyle ilgili BM kararlarının uygulanmasındaki doğal rolünü üstlenmesi ve uluslararası barış ve güvenliğin korunmasındaki görevlerini yerine getirmesi için harekete geçirmeye çağırdı.
Açıklamada, İsrail hükümeti ve Başbakan Netanyahu'nun halkımıza karşı işledikleri soykırım, yerinden etme ve ilhak suçlarını, özellikle de etnik temizlik suçlarını, Gazze Şeridi'nin tamamının yok edilmesini ve işgal altındaki Batı Şeria'ya yıkım versiyonunun uygulanmaya başlanmasını örtbas etmeye çalıştıklarına, siyasi gerçeklikten kopuk ve çatışmaya siyasi çözüm haklarından uzak sloganları ve pozisyonları desteklemeye devam ettiklerine, İsrail hükümetinin yerinden etme fikrini benimsediğine ve bölge ve dünya ülkelerinin güvenlik ve istikrarını göz ardı ederek bunu işgal gücüyle uygulamaya çalıştığına dikkat çekildi.Hamas'ın üst düzey liderlerinden  Halil el- Haya Pazartesi günü İran'ın başkenti Tahran'dan yaptığı açıklamada Batı'nın ve ABD  Başkanı Donald Trump'ın projelerinin sona yaklaştığını söyledi.

Hareketin Trump'ın projesini yıkacağını vurgulayan Haya, Filistin halkının topraklarını terk etmeyeceğini ifade etti.  Haya, “Batı'nın, Amerika'nın ve Trump'ın projeleri sona eriyor. Onlardan önceki projeleri nasıl yıktıysak onları da yıkacağız. Bu bizim milletimize ve şehitlerimize verdiğimiz sözdür ve Filistin halkı kendileriyle birlikte olan herkesi asla unutmayacaktır” dedi.

zasxdefrgt
İran Lideri Ali Hamaney, Hamas liderlik konseyi üyesi Halil el- Haya'yı Tahran'daki görüşmeleri sırasında kabul ederken (AP)

Trump Pazar günü yaptığı açıklamada Gazze Şeridi'ni satın almaya ve kontrol etmeye kararlı olduğunu, ancak Ortadoğu'daki diğer ülkelerin Şerit'in bazı bölümlerinin yeniden inşasına katılmasına izin verebileceğini söyledi.

Pazar günü Hamas, ABD Başkanı Donald Trump'ın “Gazze'yi satın almak ve sahiplenmek” ile ilgili sözlerini saçma olarak niteledi ve Filistin ve bölge hakkında derin bir cehaleti yansıttığını söyledi.

sdfgthy
Hamas'ın siyasi büro üyesi İzzet el-Rişk (arşiv-Reuters)

Gazze'nin alınıp satılacak bir mülk olmadığını, işgal altındaki Filistin topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğunu ifade eden Hamas önde gelen  liderlerinden İzzet el-Rişk, “Gazze halkı içindir ve 1948'den beri işgal altında olan şehirleri ve köyleri dışında Gazze'yi terk etmeyeceklerdir” dedi.

 Trump Air Force One uçağında gazetecilere verdiği demeçte Filistinlilerle ilgileneceğini ve onların öldürülmemesini sağlayacağını ifade ederek Filistinlilerin bireysel olarak ABD'ye girişine izin vermeyi değerlendireceğini belirtti.

ABD Başkanı, Ortadoğu'daki ülkelerin Filistinlileri kabul edeceğini yineleyerek şunları vurguladı: “Gazze'yi gelecekteki kalkınma için iyi bir yere dönüştüreceğim.” Trump, Washington'un Gazze'deki tutukluların serbest bırakılma hızına karşı sabrını kaybedebileceğini de söyledi.

Ürdün ve Mısır'ın çok sayıda Gazzeliyi kabul etmesini istediğini yineleyen Trump “Muhtemelen bir buçuk milyon insandan bahsediyoruz. Oldukça basit bir şekilde tüm bölgeyi sterilize ediyoruz. Biliyorsunuz, yüzyıllar boyunca bu bölgede pek çok çatışma yaşandı. Bilmiyorum ama bir şeylerin olması gerekiyor" dedi.

ABD Başkanı 20 Ocak'ta göreve geldikten kısa bir süre sonra ABD'nin Gazze'nin kontrolünü ele geçirmesi ve büyük bir yeniden inşa çabasına girişmesi fikrini ortaya attı.

Başkan Trump'ın açıklamasında, 15 aydır İsrail işgal güçlerinin büyük bir askeri harekâtına maruz kalan Filistinlilerin geleceğine ilişkin bir bilgi yer almadı.



İsrail, son saldırıların akabinde Batı Şeria'daki bazı bölgeleri kuşattı

Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)
Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)
TT

İsrail, son saldırıların akabinde Batı Şeria'daki bazı bölgeleri kuşattı

Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)
Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)

İşgalci İsrail askerleri, Filistinliler tarafından İsrail'in kuzeyinde ve Ramallah yakınlarında gerçekleştirilen saldırıların ardından, Batı Şeria'daki birçok şehirde yer alan köy ve beldeye boğucu bir kuşatma uyguladı. Bu saldırılar, çeşitli bölgelerde yerleşimciler tarafından Filistinlilere karşı her gün düzenlediği saldırılar ve işgalci İsrail güçleri tarafından gerçekleştirilen tutuklamaların devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.

Filistinliler tarafından gerçekleştirilen son saldırılardan önce, İsrail'in Batı Şeria'daki saldırıları devam etti. Bu saldırılar sırasında çeşitli koşullarda birçok Filistinli öldü. İsrail, Filistinlilere yönelik baskınlarını, tutuklamalarını ve diğer saldırgan eylemlerini sürdürüyor.

Cuma günü İsrail'in kuzeyindeki Afula yakınlarındaki Beysan kentinde iki İsraillinin öldürüldüğü saldırının ardından, İsrail güçleri saldırının failinin geldiği Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesine boğucu bir kuşatma uyguladı.

fv
İsrail ordusunun dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde düzenlediği operasyon sırasında barikatlarla katılan bir yol (AP)

İşgalci İsrail güçleri, Kabatiya ve çevresindeki onlarca eve baskın düzenlerken birçok Filistinliyi gözaltına alarak sahada sorguya çekti. Gözaltına alınanların bir kısmı yakınlardaki gözaltı merkezlerine nakledildi. Gözaltına alınanlar arasında saldırılara karışanlardan Ahmed Ebu er-Rub'un ailesi, arkadaşları ve saldırıyla bağlantılı olduğundan şüphelenilen kişiler de vardı.

Baskın düzenlenen evlerin bazı odaları, ev sakinlerinin gözaltına alınmasının ardından askeri karargaha dönüştürüldü. Diğer evlerin sakinleri ise sokakların ve altyapının geniş çapta tahrip edilmesi ve beldenin yan girişlerinin çoğunun toprak setlerle kapatılması nedeniyle tamamen terk etmek ve bölgenin dışına kaçmak zorunda kaldı.

Öte yandan İsrail, Batı Şeria'nın merkezindeki Ramallah'ın kuzeybatısındaki yaklaşık 10 köye ve beldeye, Modi'in Illit Yahudi yerleşim biriminden 700 metre uzaklıktaki Hashmonaim kontrol noktası yakınlarındaki güvenlik çitine Filistinli silahlı bir kişinin ateş açtığı gerekçesiyle, herhangi bir can kaybı olmamasına rağmen, bir başka boğucu kuşatma uyguladı.

İsrail güçleri, Ni'lin köyünün ana girişini kapatarak insan ve araç giriş ve çıkışlarını engelledi. Kharbatha Bani Harith köyüne giden yol da kapatılırken bölge sakinlerinin giriş-çıkışları sırasında sıkı önlemler alındı. Atara askeri kontrol noktası da kapatıldı. Bunun sonucunda Filistinliler, Ramallah'ın kuzeybatısı ve batısındaki birkaç köye ve beldeye ulaşmalarını engelleyen ciddi bir trafik kriziyle karşı karşıya kaldı.

Filistin hükümetinin bir organı olan Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu, geçtiğimiz ekim ayında yayınladığı bir raporda Filistin topraklarını bölen kalıcı ve geçici bariyerlerin toplam sayısının, askeri kontrol noktaları ve kapılar dahil olmak üzere 916'ya ulaştığını bildirdi. Rapora göre bunların 243'ü 7 Ekim 2023'ten sonra inşa edilen demir kapılardı.

gbh
Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde düzenlenen operasyona katılan İsrail güçleri (AP)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth'un bildirdiğine göre Ramallah yakınlarında meydana gelen olayın milliyetçi bir saldırı değil, bir Filistinlinin kuş avına çıktığı bir olay olduğu sonradan ortaya çıktı. İsrail ordusu tarafından daha sonra yapılan açıklamada, kuş avı için kullanılan silaha el koymak ve soruşturma yapmak amacıyla avcıyı aramak için bölgeye uygulanan kuşatmanın devam ettiği belirtildi.

Tüm bunlar olurken Batı Şeria'nın çeşitli bölgelerinde günlük olarak tutuklama kampanyaları da devam ediyor. Bu tutuklama kampanyalarında, çoğu El Halil’den olmak üzere en az 14 Filistinli tutuklandı. Bunların arasında bir kadın ve bir çocuk da vardı. Cuma akşamı İsrail'in kuzeyinde bir bölge sakini tarafından düzenlenen saldırının ardından operasyonun sürdürüldüğü Kabatiya beldesinde tutuklananlar bu sayıya dahil değil.

Öte yandan Batı Şeria'nın çeşitli bölgelerinde yerleşimcilerin saldırıları devam ederken, yerleşimciler Ramallah'ın batısındaki Bil'in beldesi girişinde Filistinlilere ait araçlara saldırarak maddi hasara yol açtı. Nablus'un güneyindeki Akraba bölgesine bağlı Khirbet Yanoun yerleşim biriminde yerleşimcilerin düzenlediği başka bir saldırıda bir Filistinli yaralandı.

Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu’na göre işgalci İsrail güçleri ve yerleşimciler kasım ayı boyunca 2 bin 144 saldırı gerçekleştirdi. Bu saldırılardan 360’ı Ramallah ve el-Bireh illerinde, 348’i El Halil’de, 342’si Beytlahim’de ve 334’ü Nablus’ta meydana geldi.


Suudi Arabistan Savunma Bakanı’ndan Güney Geçiş Konseyi’ne Hadramut ve el-Mahra'yı terk etme çağrısı

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman (SPA)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman (SPA)
TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı’ndan Güney Geçiş Konseyi’ne Hadramut ve el-Mahra'yı terk etme çağrısı

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman (SPA)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman (SPA)

Yemen’deki Güney Geçiş Konseyi'nin (GGK) ülkenin doğusunda artan askeri hareketliliğinin ardından, Suudi Arabistan-Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) koalisyonuna bağlı Yemen’de Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu, Yemen Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin Hadramut ilindeki sivillerin korunması talebine yanıt olarak, meşru hükümeti desteklemek için doğrudan müdahalede bulundu.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman bin Abdulaziz, GGK’ya doğrudan bir mesaj göndererek, Suudi Arabistan ve BAE’nin ortak arabuluculuk çabalarına acil yanıt verilmesini, Hadramut ve el-Mahra'daki gerginliğin sona erdirilmesini ve kamplardan çekilip buraların barışçıl bir şekilde Vatan Kalkanı Güçleri’ne ve yerel makamlara teslim edilmesini istedi.

Suudi Arabistan’ın güney meselesini iç çatışmalarda küçümsenemeyecek ve istismar edilemeyecek adil bir siyasi mesele olarak ele aldığını vurgulayan Prens Halid bin Selman, bu sorunun, zorla bir gerçeği dayatmak yerine, diyalog ve uzlaşma yoluyla çözülmesi gerektiğinin altını çizdi. Suudi Bakan, son zamanlarda yaşanan gerginliğin birliği ve güney meselesini zedelediğini belirtti.

Öte yandan Yemen Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Suudi Arabistan’ın talebine verdiği yanıtı överken Suudi Arabistan'ın tutumunun güvenliği ve istikrarı yeniden tesis etmeyi ve sivil barışı korumayı amaçladığını belirtti. Yemen parlamentosu da Suudi Arabistan'ın tutumunu memnuniyetle karşıladı ve gerginliğin devam etmesinin sadece Husi'lere yarayan tehlikeli bir kaymaya yol açacağı uyarısında bulundu.


İsrail, Somaliland'ı tanımakla ne kazanacak?

Netanyahu, tanıma anlaşmasının imzalanması sırasında Somaliland Cumhurbaşkanı ile telefon görüşmesi yaparken (İsrail hükümeti)
Netanyahu, tanıma anlaşmasının imzalanması sırasında Somaliland Cumhurbaşkanı ile telefon görüşmesi yaparken (İsrail hükümeti)
TT

İsrail, Somaliland'ı tanımakla ne kazanacak?

Netanyahu, tanıma anlaşmasının imzalanması sırasında Somaliland Cumhurbaşkanı ile telefon görüşmesi yaparken (İsrail hükümeti)
Netanyahu, tanıma anlaşmasının imzalanması sırasında Somaliland Cumhurbaşkanı ile telefon görüşmesi yaparken (İsrail hükümeti)

İsrail gazetesi The Jerusalem Post, İsrail'in cuma günü Somaliland’ı tanıdığını duyurmasını manşetine taşıdı. Gazete, bazılarının bunu Afrika Boynuzu'nda yeni bir uluslararası rekabet döneminin başlangıcı olarak görebileceğini belirtti. Ancak asıl mesele, bu konunun gerçekte olduğundan daha çok stratejik bir satranç oyunu gibi görünebileceğiydi.

Somaliland bölgesinin Afrika Boynuzu'nda, Etiyopya ve Cibuti gibi ülkelerle sınır komşusu olduğunu belirtti. Bu tanıma, Akdeniz'den Hint Okyanusu'na deniz taşımacılığı için hayati bir geçiş noktası olan Bab’ul-Mendeb Boğazı ile ayrılan Aden Körfezi ve Kızıldeniz'in çevresiyle ilgili yeni soru işaretlerini gündeme getiriyor. Bu yüzden çok sayıda deniz kuvvetinin varlığının yanı sıra, küresel olarak ticari açıdan önemli bir bölge olarak kabul ediliyor.

Ancak, bu bölgedeki birçok ülke zayıflıkla ya da iç çatışmalarla boğuşuyor. Sudan yıllardır iç savaş girdabında boğuluyor. Somali 1990'ların başlarında büyük ölçüde parçalandı. Bu durum, uluslararası müdahaleye yol açtı. Müdahale, Amerikan askerlerinin öldürüldüğü bir savaşla sonuçlandı. Eritre uzun süredir yoksulluk ve iç çatışmalarla karşı karşıya ve Etiyopya da iç çatışmalara sahne oldu.

fvgthyu
Hargeisa Savaş Anıtı önünde Somaliland bayrağı taşıyan bir genç (AFP)

The Jerusalem Post, Afrika Boynuzu bölgesinin stratejik bir satranç tahtası gibi olduğunu belirtti. Bu bölgede deniz kuvvetlerinin veya askeri varlıkların varlığı önemli görülse de Husilerin Kızıldeniz’de seyrüsefer halindeki gemilere yönelik saldırıları, deniz seyrüseferinin insansız hava araçları (İHA) ve nispeten basit ve ucuz füzelerle tehdit edilebileceğini gösterdi. Somalili korsanlar da küçük tekneler ve Kalaşnikof tüfekleri kullanarak gemileri kaçırmalarıyla biliniyor.

Gazete, Afrika Boynuzu bölgesinin doğal kaynaklardan yoksun olduğunu ve bu yüzden bölgedeki birçok ülkenin zayıf olduğunu da ekledi. Dolayısıyla İsrail'in Somaliland'ı tanıması, büyük stratejik düzeyde bölgedeki ülkelerin çıkarlarının toplamından daha az olabilir. Birçok ülkenin bu bölgede çıkarları olduğu doğru olsa da bu çıkarlar şimdiye kadar sadece sınırlı katılımla sonuçlandı ve çoğu ülkenin kabul ettiği daha önemli öncelikleri bulunuyor.