İsrail Gazze Şeridi'ni parçalıyor... Refah modeli genişliyor

Gazze sakinleri güneye kaçıyor... İnsani bölgeler onları karşılamaya hazırlanıyor

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)
İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)
TT

İsrail Gazze Şeridi'ni parçalıyor... Refah modeli genişliyor

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)
İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)

İsrail bugün Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının şiddetini arttırdı. İsrail ordusu, Gideon'un Savaş Arabaları Operasyonu kapsamında son 24 saat içinde Gazze Şeridi'nde 75'ten fazla saldırı gerçekleştirdiğini duyurdu.

Söz konusu gerilim, İsrail'in Gazze Şeridi'nin büyük bölümünü kontrol etme, parçalama ve ‘Refah modeli’ olarak bilinen modeli Han Yunus ve diğer bölgelere uygulama niyetini gizlemediği bir dönemde gerçekleşti.

Bu politika, üst düzey İsrailli yetkililerin kamuoyuna yaptıkları açıklamalar ve İsrail güçlerinin neredeyse bir haftadır Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinde karadan genişlediği saha hareketleri yoluyla açıkça görünür hale geldi.

Yaşanan çıkmaz ve savaşı geçici de olsa İsrail'in projelerine hizmet etmeyecek şekilde durduracak bir anlaşmaya götürecek herhangi bir gelişme olmaması nedeniyle Gazze Şeridi sakinleri, İsrail medyasının açıklamalarını ve saha operasyonlarını Gazze Şeridi'nin geleceği konusunda endişeyle izliyor.

Gerçekten de İsrail kara operasyonlarını genişletiyor ve şu anda Han Yunus'un doğusunda, doğu bölgelerini batı bölgelerinden ayıran Selahaddin Caddesi'ne kadar neredeyse tüm bölgeleri kontrol ediyor.

İsrail güçleri, 18 Mart'ta ateşkesin çökmesinin ardından ilk kez Gazze Şeridi içinde faaliyet göstermeye başlayan 98. Tümen aracılığıyla, Han Yunus'un doğusundaki bölgelerde, özellikle de kuzeydoğu kesimlerinde Filistinlilerin evlerini sistematik olarak yıkıyor.

sadfrgthy
İsrail'in bugün Gazze'ye düzenlediği bombardımanın ardından kaçışan Filistinliler (EPA)

Bu, İsrail kara kuvvetlerinin Han Yunus'un doğusundaki bölgelerde tam kontrol sağlamak amacıyla Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag Ekseni’nden Avrupa Hastanesi bölgesi ve çevresine doğru ilerlemesi ve geri çekilmesiyle aynı zamana denk geliyor.

Operasyon haftalar ya da aylar boyunca devam ederse, ilk operasyonda olduğu gibi Han Yunus'un merkezine doğru genişlemesi ve Gazze Şeridi'nin farklı bölgelerinden on binlerce sakinin kaçmak zorunda kalmasıyla yeniden gündeme gelen el-Mevasi bölgesinin yakınlarına ulaşması muhtemel.

İsrail, Gazze Şeridi sakinlerinden açıkça el-Mevasi'ye taşınmalarını istemiyor; bunun yerine belirli bir bölge belirtmeksizin bölgelerine atılan broşürlerle güneye taşınmaları çağrısında bulunuyor. Ancak asıl amaç açık görünüyor: Gazzelileri Refah'ta hazırlanan ve sözde ‘insani bölgeler’ olarak adlandırılan alanlara nakletmek.

İsrail, binlerce Gazze sakinini Morag Ekseni’nin güneyinde yer alan ‘insani bölgelere’ nakletmeye hazırlanırken, İsrail'in düşüncesine ve sahada görülenlere göre bu eksen ve muhtemelen daha sonra kurulacak diğer noktalar, Filistinlilerin ‘insani bölgeye’ girişi için kontrol noktaları olarak hizmet verecek.

Refah, son ateşkes sırasında sadece kısmen durdurulan İsrail operasyonlarıyla neredeyse tamamen yok edildi. İsrail kara kuvvetleri şimdi Refah'tan geriye kalanları yok etmek için geri döndü, tıpkı şu anda Han Yunus'un doğusundaki bölgelerde aynı sahneyi tamamlamak için yaptıkları gibi...

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth gazetesinden aktardığına göre İsrail, Refah'ta yaptıklarını Han Yunus'ta da yapmak istiyor; böylece Han Yunus'ta sivil ya da silahlı adam kalmayacak. İsrail aynı yaklaşımı, yüzde 70'ini kontrol etmeye çalışacağı Gazze Şeridi'nin diğer bölgelerinde de uygulamaya çalışacak.

sdfgrthyju

Olaylar Han Yunus'la sınırlı değil; İsrail aynı şeyi Gazze Şeridi'nin doğusundaki Cibaliye, Beyt Lahiya ve Beyt Hanun bölgelerinin yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeybatısında da yapıyor.

İsrail bu hamlelerle Hamas üzerindeki baskıyı arttırmayı hedefliyor; bunu yaptığını söylüyor ama gerçekte Gazze Şeridi'nden geriye kalanları yok ediyor. İsrailli askeri yetkililere göre İsrail, ‘temizlik’ operasyonunun başlamasından önce parçalayıp böldüğü Gazze Şeridi'nde tampon bölgeler kurma ve bölgeyi tam güvenlik kontrolü altına alma girişimlerinin yanı sıra, halkı kendi deyimiyle ‘gönüllü göçe’ zorlamayı da amaçlıyor.

Söz konusu planlar, Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde hava bombardımanlarının yoğunlaştığı, daha fazla can kaybına ve yıkıma neden olduğu ve İsrail'in yoğun operasyonları sonucunda her gün yüksek sayıda can kaybının kaydedildiği bir döneme denk geliyor.



Avrupa'nın en yükseği... Danimarka emeklilik yaşını 70'e çıkarıyor

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen (Reuters)
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen (Reuters)
TT

Avrupa'nın en yükseği... Danimarka emeklilik yaşını 70'e çıkarıyor

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen (Reuters)
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen (Reuters)

Danimarka, parlamentoda yapılan tartışmalı bir oylamanın ardından emeklilik yaşını 2040 yılına kadar 70'e çıkararak Avrupa'daki en yüksek yaş sınırına ulaşacak.

Şarku’l Avsat’ın The Telegraph'tan aktardığına göre ülkenin yasama organı emeklilik yaşının yükseltilmesini 81 lehte ve 21 aleyhte oyla kabul etti.

2006 yılından bu yana emeklilik yaşı Danimarka'nın şu anda 81,7 olan ortalama yaşam süresiyle bağlantılı ve hükümet her beş yılda bir yaş sınırını yükseltiyor.

Danimarka sistemine göre emeklilik yaşı 2030 yılında 67'den 68'e, 2035 yılında 69'a ve son olarak 2040 yılında 70'e yükselecek. Söz konusu emeklilik yaşı sadece 31 Aralık 1970 tarihinden sonra doğan Danimarkalılar için geçerli.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, kademeli emeklilik sisteminin sürdürülemez olduğunu ve eninde sonunda yeni bir sistemin bunun yerini alacağını kabul etti.

Frederiksen, “Artık emeklilik yaşının otomatik olarak yükseltilmesi gerektiğine inanmıyoruz. İnsanlara fazladan bir yıl daha çalışmaları gerektiğini söyleyip duramazsınız” dedi.

Bu hamle Danimarkalı işçiler arasında tepkiye yol açtı ve özellikle fiziksel olarak zorlayıcı işlerde çalışanlar için sert olacağı uyarısında bulunuldu.

47 yaşındaki çatı ustası Thomas Jensen, “Bu gerçekçi yahut mantıklı değil. Çalışıyoruz, çalışıyoruz... Bu böyle sürüp gidemez. Hayatım boyunca vergilerimi ödedim. Çocuklarım ve torunlarımla birlikte olmak için de zamanım olmalı” ifadelerini kullandı.

Danimarka İşçi Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Jesper Ettrup Rasmussen de emeklilik yaşının yükseltilmesini ‘tam anlamıyla adaletsiz’ olarak değerlendirdi.

Rasmussen, “Danimarka’nın ekonomisi güçlü ama yine de Avrupa Birliği’nin (AB) en yüksek emeklilik yaşına sahibiz. Bu, insanların onurlu bir yaşlılık dönemi geçirme hakkını ellerinden alıyor” dedi.

Artan ortalama yaşam süresi ve bütçe açıkları her nesli bir öncekinden daha uzun süre çalışmaya zorladığından, emeklilik yaşı Avrupa'da hassas bir konu.

Sonuç olarak, Danimarka'nın daha yüksek bir emeklilik yaşı belirleme kararı, müreffeh ve son derece konforlu bir İskandinav ülkesi olarak ününe biraz ters düşüyor.

Komşu İsveç'te 63 yaşındaki vatandaşlar emekli maaşı alabiliyor. Fransa'da ise Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un hükümeti emeklilik yaşını 62'den 64'e çıkaran bir yasayı yürürlüğe koyduğunda kitlesel protestolar ve ayaklanmalar patlak verdi.

Birleşik Krallık'ta 1955 ile 1960 yılları arasında doğanlar genellikle 66 yaşında emekli maaşı almaya başlarlar, ancak 1960'tan sonra doğanlar için eşik kademeli olarak yükselir.