İsrail deniz komandoları Gazze'ye giden Madleen gemisini bastı

Gazze'ye doğru yola çıkan Madleen gemisi İtalya açıklarında seyrederken (Sosyal medya)
Gazze'ye doğru yola çıkan Madleen gemisi İtalya açıklarında seyrederken (Sosyal medya)
TT

İsrail deniz komandoları Gazze'ye giden Madleen gemisini bastı

Gazze'ye doğru yola çıkan Madleen gemisi İtalya açıklarında seyrederken (Sosyal medya)
Gazze'ye doğru yola çıkan Madleen gemisi İtalya açıklarında seyrederken (Sosyal medya)

Özgürlük Filosu Koalisyonu tarafından bugün sabah saatlerinde yapılan açıklamada İsrail ordusunun Gazze'ye giden yardım gemisi Madleen’e ‘çıktığını’ bildirdi. Öte yandan İsrail Ordu Radyosu bir askeri kaynağa dayandırdığı haberinde, İsrail deniz komandolarının geminin kontrolünü ele geçirdiğini aktardı.

Özgürlük Filosu Koalisyonu, Telegram uygulaması üzerinden yaptığı açıklamada gemiyle iletişimin kesildiğini belirtti. Ardından tutuklamalara atıfla İsrail askerlerinin Madleen'deki gönüllüleri kaçırdığını söyledi. İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından bu sabah yapılan açıklamada İsrail donanmasının Gazze'ye giden yardım gemisi Madleen ile iletişim kurduğunu ve yasak bir bölgeye yaklaştığı için rotasını değiştirmesini istediğini bildirdi.

cdvfghty

İsrail pazar günü ordusuna, aralarında İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg'in de bulunduğu aktivistleri taşıyan Özgürlük Filosu Koalisyonu’na ait insani yardım gemisinin, Birleşmiş Milletler'e (BM) göre kıtlık tehdidi altındaki savaş mağduru Gazze Şeridi'ne uygulanan ablukayı kırmasını engelleme talimatı verdi. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz yaptığı açıklamada “Orduya Madleen’in Gazze'ye ulaşmasını engelleme talimatı verdim” dedi. Aktivistleri ‘Hamas'ın propaganda sözcüsü’ olmakla suçlayan Katz, “Geri dönün çünkü Gazze'ye ulaşamayacaksınız” diye ekledi.

Geçtiğimiz pazar günü Sicilya'dan hareket eden gemi, insani yardım ulaştırmak ve İsrail'in yıllardır bölgeye uyguladığı ve İsrail ile Hamas Hareketi arasında 7 Ekim 2023'te patlak veren son savaşın ardından yoğunlaşan ablukayı kırmak üzere Gazze'ye doğru yola çıktı.

fgbhtyju

Yelkenli geminin organizatörleri cumartesi günü, gemide Almanya, Fransa, Brezilya, Türkiye, İsveç, İspanya ve Hollanda’dan 12 aktivistle birlikte Gazze'ye gitmek üzere Mısır açıklarına ulaştığını duyurdu. Aralarında Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan'ın da bulunduğu 200'den fazla Avrupalı milletvekili, Madleen’in Gazze'ye ulaşmasına ve ‘insani yardım paketlerini teslim etmesine’ izin verilmesi talebiyle İsrail'e hitaben yazılan açık bir mektubu imzaladı.

Katz, İsrail'in ‘denizden, havadan ya da karadan ablukayı kırmaya ya da terör örgütlerine yardım etmeye yönelik her türlü girişime karşı harekete geçeceğini’ vurguladı. Buna karşın Özgürlük Filosu Koalisyonu ‘İsrail tarafından her an durulma ve saldırı’ beklediğini söyledi ve aktivistlerin ülkelerinin hükümetlerine vatandaşlarını korumaları çağrısında bulundu. Gemideki aktivistlerden Alman vatandaşı Yasemin Acar gemiden yaptığı açıklamada “Onlardan korkmuyoruz” ifadelerini kullandı. İsrail’in kendilerine gönderdiği mesajı aktaran Acar, “Bize (Gazze'ye doğru) daha fazla ilerleyemeyeceğimiz mesajı gönderdiler. Bu bizi geri çekilmeye zorlamıyor” dedi.



Zayıflama iğneleri ve diyabet hastalarında göz hasarı riski arasında ilişki olduğu tespit edildi

Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)
Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)
TT

Zayıflama iğneleri ve diyabet hastalarında göz hasarı riski arasında ilişki olduğu tespit edildi

Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)
Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)

Zayıflama iğnelerinin diyabet hastlarında ciddi bir göz rahatsızlığının ortaya çıkma riskini artırabileceği bulundu. 

İlk başta diyabet için geliştirilen GLP-1 agonisti sınıfındaki ilaçlar, obezite tedavisi ve zayıflamada çığır açıcı bir adım olarak görülüyor. 

Semaglutid etkin maddesini içeren Ozempic ve Wegovy gibi ilaçların kalp-damar hastalıklarına bağlı ölüm riskini düşürmek ve böbrek hastalıklarına iyi gelmek gibi diğer faydaları da olduğuna dair bulgular ortaya çıkıyor.

Diğer yandan bazı araştırmalarda bu zayıflama iğnelerinin gözde kalıcı hasarlar bırakabileceği öne sürülüyor.

Bulguları hakemli dergi JAMA Ophthalmology'de 5 Haziran Perşembe günü yayımlanan kapsamlı bir çalışmada bu ilaçlarla, diyabet hastalarında yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) riski arasında bağlantı tespit edildi. 

Retinanın makula bölgesindeki hasar sonucu ortaya çıkan AMD, merkezi görmeyi bulanıklaştırabilen bir göz hastalığı. Buna kıyasla daha nadir görülen neovasküler AMD ise yeni anormal kan damarlarının ortaya çıkmasıyla tanımlanıyor ve merkezi görmenin hızla kaybolmasına yol açabiliyor.

Toronto Üniversitesi'nden araştırmacılar, Ontario'da yaşayan yaklaşık 140 bin diyabet hastasının sağlık verilerini inceledi. Ortalama yaşı 66 olan katılımcıların yaklaşık 46 bini GLP-1 agonisti ilacı kullanırken bunların yüzde 97,5'ine semaglutid, geri kalanlarına da lixisenatide reçete edilmişti. 

Bilim insanları bu kişileri, yaş, cinsiyet ve sağlık durumu gibi etkenleri göz önünde bulundurarak GLP-1 agonisti ilacı almayan diyabet hastalarıyla eşleştirdi. Ardından kaç hastada neovasküler AMD görüldüğünü üç yıl boyunca takip ettiler.

Çalışmaya göre en az 6 ay bounca semaglutid veya lixisenatide kullanan hastalarda kullanmayanlara göre neovasküler AMD görülme ihtimali iki kat daha fazla. En az 30 ay bu ilaçları alan kişilerdeyse risk üç katına çıkıyor.

Ekip yaşlı veya felç geçirmiş diyabet hastalarının daha yüksek risk altında olduğunu da tespit etti.

Araştırma halihazırda zayıflama iğneleriyle AMD riski arasında bir neden sonuç ilişkisi kurmuyor. Ancak uzmanlar bu ilaçları hastalara vermeden önce risklere dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Marko Popovic "GLP-1 agonistleri göz üzerinde çok sayıda etkiye sahip gibi görünüyor ve neovasküler AMD sözkonusu olduğunda genel etki zararlı olabilir" diyerek ekliyor:

Verilerimize dayanarak yaşlı diyabetik hastalara veya felç öyküsü olanlara GLP-1 agonistlerini reçete ederken özellikle dikkatli davranılmasını tavsiye ederim çünkü her iki grupta da bu hastalığın gelişme riskinin daha yüksek olduğu bulundu.

Ozempic ve Wegovy'nin üreticisi Novo Nordisk yaptığı açıklamada ilaçlar üzerinde kapsamlı testler yürütüldüğünü ifade ederek ekliyor:

Novo Nordisk halihazırda GLP-1 agonisti kullanımı, semaglutid ve AMD arasında nedensel bir ilişki olduğu sonucuna ulaşmadı.

Diğer yandan uzmanlar daha fazla araştırmaya ihityaç duyulduğunu ve yeni çalışmadaki ilişkinin diyabet hastası olmayan kişilerde de bulunup bulunmadığını incelemek gerektiğini söylüyor.

Independent Türkçe, Guardian, MedicalXpress, JAMA Ophthalmology