Sigara ve tütün fiyatları Mısırlıların moralini bozuyor

Yeni bir zam uygulanıyor

Eastern Tütün Şirketi (Facebook’taki şirket sayfası)
Eastern Tütün Şirketi (Facebook’taki şirket sayfası)
TT

Sigara ve tütün fiyatları Mısırlıların moralini bozuyor

Eastern Tütün Şirketi (Facebook’taki şirket sayfası)
Eastern Tütün Şirketi (Facebook’taki şirket sayfası)

Yeni zamların uygulanmaya başlamasıyla birlikte, sigara ve tütün fiyatları, özellikle diğer yeni zamların da popüler ürünlerin fiyatlarını etkilemesi nedeniyle sigara kullanan Mısırlıların moralini bozdu. Yeni zamlar ithal ürünlerin fiyatlarındaki zamlardan günler sonra geldi. Eastern Tütün Şirketi sigara, tütün, puro ve diğer sigara ürünlerine ilişkin yeni zammı dün uyguladı. Zam, fiyatı yaklaşık 3 cüneyh artan Kleopatra gibi popüler sigaraları da etkiledi.

Eastern Tütün Şirketi CEO’su ve Genel Müdürü Hani Aman yeni zammın hafif bir zam olduğunu belirtti. Zammın uygulanmasının onaylandığı toplantının ardından daha önce yaptığı basın açıklamasında, “Şirket, son aylarda üretim maliyetlerindeki artışın yanı sıra yurt dışından ithal edilen tütün ve tütün dışı hammadde fiyatlarındaki istikrarlı artışa rağmen ürünlerinin fiyatlarını bir miktar artırdı. Şirketin çabaları, tüketiciyi etkilemeyecek şekilde operasyonel performansı iyileştirerek artan maliyetleri karşılamaya odaklanıyor” dedi.

Yeni zam, Marlboro, Merit ve L&M gibi yabancı sigara ürünlerinin fiyatlarını paket başına yaklaşık 11 liraya yakın artıran Philip Morris Misr şirketinin son birkaç gün içinde zam uygulamasının ardından geldi.

Eastern Tütün Şirketi’nin daha önceki bir raporuna göre, ‘Mısırlılar 2021-2022 mali yılında yaklaşık 70 milyar sigara tüketti. Şirketin resmi sayfasında, 30 Haziran’da sona eren dönemde kârının ‘8 milyar 251 milyon cüneyh’ olduğunu açıklandı.

Sigara ve tütün fiyatlarındaki yeni zam, sigara içenlerin ‘art arda’ zam korkusu yaşadığı bir dönemde sosyal medya kullanıcıları arasında bir etkileşimi ateşledi. Zammın ardından yeni fiyat listeleri yayınlanırken, Masri Galban adlı hesap “Sigara fiyatlarının her iki nefeste bir artmasına hazırlanıyorum” dedi.

Vefa adlı bir hesap da sigara fiyatlarındaki artışı alaycı bir dille yorumlayarak “Sanki sevgililer günü vesilesiyle Davidoff, Time ve Manchester da dahil olmak üzere sigara fiyatı 2 liradan (cüneyh) 10 liraya yükseldi. Sigaraların ismi değişti ve şıklaştı” ifadelerine yer verdi.

Sigara fiyatlarına son iki yılda art arda zamlar uygulandı. Eastern Tütün Şirketi 2023 Mart’ta zam yapıldı. 6 ay içerisinde ikinci zam, bir yıl içerisinde üçüncü zam da uygulandı. Benzer şekilde, fiyatları bir ila üç Mısır lirası arasında değişen ‘pipo’ tütününde zam yapıldı, bundan önce Eylül 2022’de popüler sigaraların fiyatlarında bir artış yaşanmıştı.

Sigara içenlerin sigara fiyatlarında art arda artışların devam etmesine yönelik endişeleri ile ilgili olarak, Kahire Ticaret Odası Tütün ve Sigara Dairesi Başkanı İbrahim Embabi, Şarku’l Avsat’a “Diğer emtialar gibi sigara fiyatlarına da zaman zaman zam gelmeye devam edecek” dedi. Yeni zammın nakliye maliyetlerindeki ve ithal üretim gereksinimlerindeki artıştan kaynaklandığını açıklayan Embabi “Enflasyon, dolar kurunda istikrarsızlık ve dolar bulunmasında zorluk olduğu sürece sigara fiyatları artmaya devam edecek” ifadelerine yer verdi.

Mısır’da doların iki fiyatı bulunuyor. Bunlardan bir tanesi bankalarda resmi olarak 30,7 Mısır lirayken, yerel medyaya göre son birkaç günde 65 Mısır lirasını aşan karaborsada bulunuyor.

Fotoğraf altı: Kahire şehir merkezinde bir kafedeki Mısırlılar (Fotoğraf: Abdulfettah Ferec)

Mısır Parlamentosu Şubat 2020’de, 2016 yılında çıkarılan Katma Değer Vergisi Kanunu’nun bazı hükümlerinde yapılacak değişiklikleri onayladı. Söz konusu değişiklikler arasında ‘sigara ve tütün ürünlerine, tüketiciye satış fiyatı üzerinden uygulanan ve üretici veya ithalatçıdan tahsil edilen vergi ve harçların uygulanması’ yer alıyordu.



ABD'den Gazze'de ölüm tuzağı kuran yardım ağına büyük bağış

Birleşmiş Milletler, GHF'nin Gazze'de "ölüm tuzakları" kurduğunu söylüyor (Reuters)
Birleşmiş Milletler, GHF'nin Gazze'de "ölüm tuzakları" kurduğunu söylüyor (Reuters)
TT

ABD'den Gazze'de ölüm tuzağı kuran yardım ağına büyük bağış

Birleşmiş Milletler, GHF'nin Gazze'de "ölüm tuzakları" kurduğunu söylüyor (Reuters)
Birleşmiş Milletler, GHF'nin Gazze'de "ölüm tuzakları" kurduğunu söylüyor (Reuters)

ABD, Gazze İnsani Yardım Vakfı'na (Gaza Humanitarian Foundation/GHF) 30 milyon dolar bağışlayacak.

Guardian’ın incelediği bir belgeye göre ABD Dışişleri Bakanlığı, GHF’ye halihazırda 7 milyon dolar bağış göndermiş durumda.

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla konuşan yetkililer, bağış başvurusunun GHF tarafından yapıldığını ve fonun ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) bütçesinden karşılanacağını söylüyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın kararıyla bütçesinde kesintiye gidilen USAID’in faaliyetlerinin kısıtlanması ve kademeli olarak Dışişleri Bakanlığı bünyesine dahil edilmesi planlanıyor.

Kaynaklar, USAID ve Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin başvuruyla ilgili gerekli incelemeleri yapmadan süreci “aceleye getirerek” bağışı onayladığını belirtiyor.

Reuters’a konuşan yetkililer de 30 milyon dolarlık bağışın her ay verilecek şekilde hazırlanabileceğini ifade ediyor.

Dışişleri Bakanlığı’ndan Guardian’a gönderilen yazılı açıklamada “İç müzakereler hakkında yorum yapmayacağız” dendi.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF’ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddediyor.

Birleşmiş Milletler’in aktardığına göre GHF mayısta faaliyetlerine başladığından bu yana en az 460 Filistinli, kuruluşun dağıtım noktalarında yardım almaya çalışırken öldürüldü.

Gazze sakinlerinden Ümmi Reyid Nüeyzi, İsrail ordusunun yardım almaya çalışanlara ateş açtığını belirterek şunları söylüyor:

Çocuklarımızın hayatı neden bu kadar ucuz görülüyor? Oğlum kendini ve kardeşlerini doyurmak için bir paket un almaya gitmişti, şimdiyse yoğun bakımda.

GHF'nin kurulmasını sağlayan ABD'li danışmanlık firması Boston Consulting Group, yardım kuruluşuyla bağlarını haziranın başında koparmıştı. GHF’nin CEO'su Jake Wood da tarafsızlık ve bağımsızlık ilkeleriyle uyumlu şekilde görevini yapmanın artık mümkün olmadığını vurgulayarak 25 Mayıs'ta istifasını açıklamıştı.

İsrail ve ABD destekli GHF’nin Gazze’de yarattığı kaos sürerken, bölgede yer yer Hamas karşıtı protestolar da patlak veriyor.

Sosyal medyada paylaşılan gönderilerde gösterilere katılan Ahmed el Mesri’nin Hamas militanları tarafından dövülerek hastanelik edildiği ileri sürülüyor. Mesri’nin protestolarda “Hamas bizi temsil etmiyor” yazılı bir pankart taşıdığı bilgisi paylaşılıyor. Başka bir eylemdeyse “Hamas’ı istemiyoruz. Onlar bizi yok etti. Yeter artık” diye bağırdığı bildiriliyor.

Olayın ne zaman yaşandığına dair bilgi paylaşılmazken, Filistinli örgüt de iddialara ilişkin açıklama yapmadı.

Independent Türkçe, Guardian, BBC, Times of Israel