Amerika kıtasının en büyük hapishanesi: "Giren bir daha çıkamıyor"

"El Salvador lideri Nayib Bukele'nin Alcatrazı"

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
TT

Amerika kıtasının en büyük hapishanesi: "Giren bir daha çıkamıyor"

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)

İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais, El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin inşa ettirdiği devasa hapishaneye gitti.

Haberde, başkent San Salvador'a 75 kilometre mesafedeki Tecoluca kasabasındaki bir vadide yer alan mega hapishane "Bukele'nin Alcatrazı" diye nitelendi. 

Bukele'nin çetelere karşı mücadele kapsamında geçen yıl şubatta açılışını yaptığı Terör Muhafaza Merkezi yaklaşık 166 hektarlık alana kuruldu. 

Haberde, mega hapishanedeki distopik atmosfer şöyle anlatıldı: 

Burada hava hiç kararmıyor. Yapay ışık, hücreleri ve iç avluyu günün 24 saati aydınlatıyor. Mahkumlar tavana kadar yığılmış demir yatakların metal kaplamaları üzerinde uyuyor. Kapalı devre kamera sessiz bir Tanrı gibi onları izliyor.

Ayrıca hapishanede çatal ve bıçak kullanmanın yasak olduğu, mahkumların yemekleri elleriyle yediği, kendilerine günde 30 dakika yürüme süresi tanındığı ve bu sırada elleriyle ayaklarından kelepçeli tutuldukları yazıldı.

Haberde, Amerika kıtasının en büyük hapishanesinin, üzerinde dikenli tellerin yer aldığı 60 santimetre kalınlığında ve 3 metre yüksekliğinde 4 duvarla çevrili olduğu belirtildi. Buna ek olarak özel çakıllı zeminlerin kaçmaya kalkışacak mahkumları ele vereceğine dikkat çekildi. 

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen hapishane müdürü, devasa yapının maksimum güvenlikli olduğunu belirterek şunları söyledi:

Kaçmak imkansız. Bu psikopatlar tüm hayatlarını burada parmaklıklar ardında geçirecek.

El Pais, 40 bin kişilik hapishanenin 8 bölümden oluştuğunu fakat yetkililerin içeride kaç kişinin tutulduğuna dair bilgi paylaşmayı reddettiğini de aktardı. 

"Ülkedeki en tehlikeli mahkumlar burada parmaklıklar ardında. Kelepçeyle giren bir daha asla dışarı çıkamıyor" ifadelerine yer verilen haberde, onlarca cinayetten sorumlu tutulan bazı suikastçıların 700 yıl hapis cezası aldığına dikkat çekildi. 

Diğer yandan Bukele, 4 Şubat'taki seçimleri açık farkla kazanarak liderliğini pekiştirdi. El Salvador Yüksek Seçim Mahkemesi, son açıklamasında devlet başkanı seçiminde kullanılan oyların yüzde 70'inin sayıldığını, Bukele'nin de oyların yüzde 85,22'sini aldığını duyurdu.

Bukele'nin rakiplerinden solcu Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FMLN) adayı Manuel Flores oyların yüzde 6,09'unu alırken, muhafazakar Milliyetçi Cumhuriyetçi İttifak'ın (ARENA) adayı Joel Sanchez ise yaklaşık yüzde 5,36 oranında oy topladı. Parlamento seçimlerinde verilen oylarınsa henüz yüzde 5'i sayıldı. Fakat burada da Bukele'nin kurucusu olduğu Yeni Fikirler Partisi (Nuevos Ideas) önde gidiyor.

Mega hapishanede her mahkumun saçları 5 günde bir traş ediliyor (Reuters)
Mega hapishanede her mahkumun saçları 5 günde bir traş ediliyor (Reuters)

Çetelere karşı OHAL

42 yaşındaki lider, seçim kampanyasında çetelere karşı yürüttüğü savaştan sık sık söz etmiş, yarışı kazanamaması durumunda bu mücadelenin riske gireceğini savunmuştu. 

Bukele, Mart 2022'de MS 13 ve 18. Cadde (Barrio 18) çeteleri arasında yaşanan çatışmalara karşı olağanüstü hal (OHAL) ilan etmişti. Halen süren OHAL kapsamında bugüne dek neredeyse 75 bin kişi söz konusu çetelere üye olduğu gerekçesiyle yakalandı. Bunlardan yaklaşık 7 biniyse serbest bırakıldı. 

El Salvador Adalet ve Güvenlik Bakanı Gustavo Villatoro, geçen ay yaptığı açıklamada, 2023'te 154 cinayet işlendiğini söylemişti. Bu rakam 2022'de 495'ti.

Öte yandan Washington merkezli Amerikalılar Arası İnsan Hakları Komisyonu'nun (IACHR) geçen yıl nisanda yayımladığı açıklamada, Bukele yönetiminin OHAL kapsamında insan haklarını ihlal ettiği öne sürülmüştü. IACHR, OHAL'in başlangıcından bu yana düzenlenen operasyonlarda 190 kişinin öldüğünü ve 5 bin hak ihlali vakasının yaşandığını bildirmişti. 

BK merkezli Af Örgütü de 2022'deki raporunda, cezaevindeki kişilerin kötü muamele ve işkence gördüğünü iddia etmişti.

Independent Türkçe



Yaklaşık 60 yılın en kötü kuraklığı... Eşi benzeri görülmemiş kuraklık Suriye'nin buğday mahsullerini tehdit ediyor

Buğday tarlası (AP)
Buğday tarlası (AP)
TT

Yaklaşık 60 yılın en kötü kuraklığı... Eşi benzeri görülmemiş kuraklık Suriye'nin buğday mahsullerini tehdit ediyor

Buğday tarlası (AP)
Buğday tarlası (AP)

BM'ye göre 16 milyondan fazla Suriyeliyi gıda güvensizliği ile tehdit eden on yıllardır süren kuraklığın ortasında, Suriye otoritesi ve Kürt Özerk Yönetimi bu yıl çiftçilerden buğday mahsulü satın almak için yarışıyor.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Birleşmiş Milletler ajansı Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO), yaklaşık 2,5 milyon hektar buğday ekili arazi olumsuz hava koşullarından etkilendiğini belirtti. Bu durum 2011'de çatışmaların patlak vermesinden önce buğdayda kendi kendine yeterli olan ülkeyi, giderek daha fazla ithalata bel bağlamak zorunda bırakacak.

FAO'nun Suriye'deki yardımcı temsilcisi Haya Ebu Asaf ajansa, "Mevcut tarım sezonunda yaşanan sert hava koşulları, yaklaşık 60 yıldır görülen en kötü koşullar" dedi.

Bu koşullar "ekilen alanların yaklaşık yüzde 75'i ile hayvancılık üretimi için doğal meraları" etkiledi.

Ebu Asaf’a göre Suriye kısa bir kış mevsimi ve düşük yağış yaşadı. Sonuç olarak, FAO göstergelerine göre "yağmurla beslenen buğdayın yaklaşık %95'i zarar gördü ve etkilendi, sulanan buğday ise normalden %30 ila %40 daha az verim verecek."

Asaf bunun, "2,5 ila 2,7 milyon ton arasında bir eksikliğe yol açacağı" ve bunun "bu yıl Suriye'de yaklaşık 16,3 milyon insanı gıda güvensizliği riski altına sokacağı" konusunda uyardı.

2011'de çatışmanın patlak vermesinden önce Suriye buğdayda kendi kendine yetiyordu ve yıllık 4,1 milyon ton üretimi vardı. Ancak çatışmalar genişledikçe ve çatışan taraflar çoğaldıkça üretim rekor seviyelere düştü ve eski rejim özellikle müttefiki Rusya'dan buğday ithal etmek zorunda kaldı.

Teşvik Ödülü

Suriye yetkilileri ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda geniş bir alanı denetleyen Kürt liderliğindeki Özerk Yönetim, çiftçilerden buğday mahsulü satın almak için rekabet ediyor. Özerk yönetimin kurumlarını Suriye devletine entegre etmek üzere bir anlaşma imzaladı, ancak henüz uygulamaya konulmadı. Bu nedenle iki taraf, ton başına ticari fiyata eklenecek bir teşvik pirimi açıkladı.

Ekonomi Bakanlığı, bir başkanlık kararnamesi uyarınca, buğdayın ton başına satın alma fiyatını, kaliteye bağlı olarak 290 ila 320 dolar arasında belirledi ve buna "130 dolarlık teşvik primi" eklendi. Bir hükümet yetkilisine göre, bu hareket "çiftçileri mahsullerini Genel Tahıl Şirketi'ne teslim etmeye teşvik etmeyi" amaçlıyor.

Kuzeydoğu Suriye'de, Kürt Özerk Yönetimi, çiftçilerin sürdürülebilirlik ve üretim yeteneklerini güçlendirmeyi amaçlayan bir hamleyle, "ton başına 70 dolarlık doğrudan destek" dahil olmak üzere, buğdayın ton başına fiyatını 420 dolara belirledi.

Geçtiğimiz yıl, eski rejim yetkilileri, Kürt güçlerinin kontrolündeki bölgelerde 310 dolara kıyasla ton başına fiyatı 350 dolar olarak belirledi.

Uzmanlara ve yetkililere göre bu sezonun fiyat tespiti düşük üretim ve yaklaşık altmış yıldır görülmemiş bir kuraklık krizi ortasında gerçekleşiyor.

Suriye Tarım Bakanlığı, hükümet kontrolündeki bölgelerde 300 bin ila 350 bin ton buğday hasadı yapmayı bekliyor. Genel Tahıl Kuruluşu müdürü Hasan Osman yakın zamanda Suriye televizyonuna, bu miktardan 250 bin ila 300 bin ton satın almayı planladığını söyledi.

Osman, "Kendi kendine yeterlilik sağlanamadı, ancak bir kurum olarak yurtdışından buğday ithal ederek ve değirmenlerimizde öğüterek gıda güvenliğini sağlamak için çalışıyoruz" diye vurguladı.

Devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed döneminde Rusya'dan düzenli buğday tedarikleri geldi. 8 Aralık'ta devrilmesinden bu yana, Rusya'dan buğday taşıyan bir gemi nisan ayında Lazkiye limanına geldi ve bir diğeri de geçen ay Tartus limanına ulaştı. Irak ayrıca Suriye halkına bir hediye olarak 220 bin ton buğday gönderdiğini duyurdu.

Yoksulluk ve Açlık

Suriye'nin kuzeydoğusundaki Amuda kırsalında, 65 yaşındaki Cemşid Hasso, 200 hektarlık sulanabilir alanı kaplayan buğday başaklarını inceliyor. Elleriyle bir buğday başağını ovuşturuyor ve küçük tanelere işaret ediyor. "Düşük yağış nedeniyle sulanabilir buğday yetiştirmek için büyük çaba sarf ettik," diyor.

AFP'ye şöyle açıklıyor: "Bu arazi altı kez fıskiyelerle sulandı. Buna rağmen başakların boyu kısa, verimleri düşük ve taneleri küçük kaldı."

40 yıldır çiftçilik yapan Hasso, tarlasını sulamak için yeraltı su seviyesinin düşük olması nedeniyle pompalarını 160 metreden daha derine indirmek zorunda kaldı. Yine de üretim son derece düşük kaldı.

FAO'ya göre, "Su seviyesi önceki yıllara kıyasla önemli ölçüde azaldı ve bu, korkutucu bir gösterge."

Çeşitli tarımsal ürünlerin üretimini ve hayvancılık sektörünü olumsuz etkileyen kuraklık, 14 yıllık yıkıcı çatışmanın ardından Suriyelilerin karşı karşıya kaldığı zaten olumsuz olan ekonomik koşulları daha da kötüleştiriyor.

Tarımsal gelir, yerel ekonomiyi canlandırmada, gıda güvenliğini sağlamada ve özellikle tarımsal ve kırsal alanlarda nüfusun yaşam standardını iyileştirmede önemli rol oynar.

"Destek almazsak devam edemeyiz. Toprağı tekrar süremez ve sulayamayız, çünkü bilinmezliğe doğru gidiyoruz ve başka alternatif yok" diyor Hasso.

"İnsanlar yoksulluk ve açlık çekiyor." diye devam ediyor.