İsrail, Yaser Arafat gibi Sinvar'ı da sürgüne mi gönderecek?

Yaser Arafat 1982’de Beyrut’tan ayrılmadan önce (Getty)
Yaser Arafat 1982’de Beyrut’tan ayrılmadan önce (Getty)
TT

İsrail, Yaser Arafat gibi Sinvar'ı da sürgüne mi gönderecek?

Yaser Arafat 1982’de Beyrut’tan ayrılmadan önce (Getty)
Yaser Arafat 1982’de Beyrut’tan ayrılmadan önce (Getty)

Bazı İsrailli liderler ve üst düzey danışmanlar NBC News'e yaptıkları açıklamada, İsrail, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki yönetimine ilişkin sayfayı sonsuza kadar kapatması karşılığında Hamas lideri Yahya Sinvar'ın sürgüne gitmesine izin vermeye hazır olduğunu söyledi.

Sürgün fikri, "aşırılığın olmadığı" yeni bir Gazze'nin başlangıcı olarak planlanıyor. Geçtiğimiz Kasım ayından bu yana masada olan bu fikir,  Filistin Kurtuluş Örgütü'nün  merkezi olan Beyrut'tan 42 yıl önce kaçan Yaser Arafat'ın hayatından ilham alıyor.

1928 yılında  Filistin Kurtuluş Örgütü'nün yüzlerce üyesi gemilerle Lübnan'ı terk etmek zorunda kaldı, ardından 12 yıl boyunca Tunus'ta sürgünde yaşayan Arafat da geldi.

Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısının ardından İsrail, Yahya Sinvar ve Muhammed ed Dayf'i (bin 200 kişinin ölümüne ve 240 kişinin rehin alındığı saldırının mimarları) ortadan kaldırma sözü verdi. Ancak onları ve diğer dört kişiyi Gazze'den gönderme fikri, Hamas liderlerinden kurtulmayı amaçlayan alternatif bir yöntem.

Hükümet içindeki tartışmalara hakim olan iki kaynak, sürgünün İsraillilerin ABD'ye ileri sürdüğü, Hamas liderlerinin yerine özenle seçilmiş sivil liderlerin atanmasını ve Gazze'deki eğitim sisteminin yeniden düzenlenmesini içeren tekliflerden biri olduğunu söyledi.

Paris toplantısına dair bir bilgi veren bir kaynak, İsraillilerin ABD’liere 6 Hamas liderinin Gazze dışına sürgün edilmesini önerdiğini söyledi. Ancak teklifin harekete resmi olarak sunulmaması, sürgün fikrini tamamen yok saydı.

Rehine anlaşması ve savaşın ardından ne olacağına ilişkin müzakereler halen devam ediyor.



4 soruda Trump’ın Alcatraz planı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

4 soruda Trump’ın Alcatraz planı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ABD Başkanı Donald Trump, ünlü Alcatraz hapishanesinin yeniden açılması talimatıyla tartışma yarattı.

Trump, Truth Social’dan 4 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Alcatraz hapishanesinin "azılı suçlular" için yeniden açılması amacıyla Federal Cezaevleri Bürosu'na (BOP) talimat verdiğini duyurdu.

Adalet Bakanlığı Sözcüsü Chad Gilmartin de “Alcatraz'ın yeniden inşası, bir hukuk ve düzen sembolü olarak hizmet vermek üzere açılması için” çalıştıklarını belirtti.

Alcatraz hapishanesi nedir?

Kaliforniya eyaletinin San Francisco kentine bağlı Alcatraz Adası, öncelikle donanma savunma alanı olarak inşa edildi.

1934’te federal hapishaneye dönüştürülen yapıda Al Capone, Mickey Cohen ve George "Machine Gun" Kelly gibi kötü şöhretli mahkumlar tutuluyordu.

San Francisco Körfezi'nin güçlü akıntıları ve dondurucu soğukları nedeniyle hapishane, mahkumların kaçmasını neredeyse imkansız hale getiriyordu.

Tesis ayrıca Clint Eastwood'un başrolde oynadığı, 1979 yapımı Alcatraz’dan Kaçış’la (Escape from Alcatraz) ünlendi. Film, 1962’de hapishaneden kaçan suçluların hikayesini konu ediniyor.

Alcatraz, başrollerinde Sean Connery ve Nicolas Cage'in oynadığı 1996 yapımı Kaya (The Rock) filmiyle de tekrar gündem oldu.

Hapishane neden ve ne zaman kapatıldı?

BOP kayıtlarına göre Alcatraz’ın işletilmesi, diğer federal hapishanelere kıyasla yaklaşık üç kat daha maliyetliydi. Alcatraz’da o dönem mahkum başına maliyet 10 ila 13 dolardı. Tartışmaların ardından tesis 1963’te kapatıldı.

1973 itibarıyla ada ve hapishane, Ulusal Park Servisi tarafından işletilen bir müzeye dönüştürüldü. Tesisi her yıl 1,5 milyona yakın kişi ziyaret ediyor.

Golden Gate Ulusal Parkları Koruma Kurumu Başkanı Christine Lehnertz, BBC'ye açıklamasında şunları söylüyor:

Alcatraz geçmişin günümüzle buluştuğu bir yerdir.

Daha önceden yeniden açılması teklif edilmiş miydi?

Donald Trump, tesisin yeniden hapishane olarak açılmasını isteyen ilk ABD lideri değil.

Eski ABD Başkanı Ronald Reagan, 1981’de Küba'dan Florida'ya kaçan 20 bin kadar mülteciyi tutmak için Alcatraz’ı tekrar açmayı gündeme getirdi.

Ancak Reagan yönetimi, yapılan incelemeler sonucu adanın yeterli kaynaklara sahip olmadığını ve çok fazla turist çektiğini belirterek projeden vazgeçti.

Trump, Alcatraz’ı yeniden açabilir mi?

Bazı uzmanlar projenin gerçekleştirilmesinin zor olduğuna dikkat çekiyor. 2018-2019’da BOP Direktör Vekili olarak görev yapan Hugh Hurwitz, şu ifadeleri kullanıyor:

Açıkçası ilk başta bunun bir şaka olduğunu düşünmüştüm. Onarılması gerçekçi değil. Her şeyi baştan yapmanız lazım. Güvenlik ekipmanı yok. Kamera yok. Çit yok. Burayı hapishane olarak kullanamazsınız.

Alcatraz’ın tarihiyle ilgili çalışmalar yapan Jolene Babyak da kanalizasyon problemine işaret ediyor. O dönemde 500’den fazla kişinin atıklarının körfeze boşaltıldığını söyleyen Babyak, “Artık bunların tekneyle taşınması gerekecek, bu gerçekçi değil” diyor.

ABD’nin federal hapishanelerinde mahkumlar için kişi başına maliyet 120 ila 164 dolar. Alcatraz gibi bir tesiste bu rakam 500 doların üzerine çıkabilir.

Independent Türkçe, BBC, Reuters, CNN