İsrail’de Yahudilerin mi, Arapların mı çocukları daha fazla?

İsrailli ailelerde ortalama aile üye sayısı 2022’de 3,69 kişiye ulaştı (Reuters)
İsrailli ailelerde ortalama aile üye sayısı 2022’de 3,69 kişiye ulaştı (Reuters)
TT

İsrail’de Yahudilerin mi, Arapların mı çocukları daha fazla?

İsrailli ailelerde ortalama aile üye sayısı 2022’de 3,69 kişiye ulaştı (Reuters)
İsrailli ailelerde ortalama aile üye sayısı 2022’de 3,69 kişiye ulaştı (Reuters)

İsrail Merkezi İstatistik Bürosu (CBS) verileri, İsrail’deki Arap nüfusta 17 yaş altı çocuğu olan ailelerinin yaklaşık yüzde 59 olduğunu, Yahudi nüfustaki bu oranın ise yüzde 45 olduğunu gösterdi.

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth gazetesinden aktardığı habere göre, çocuksuz ailelerin oranı Yahudi nüfusunda 29 iken, Arap aileler arasında bu oran yüzde 12 olarak ölçüldü.

Yahudi ve Araplar arasında, 17 yaşın altındaki çocukları olan tek ebeveynli aileler ise yüzde 6 olarak aynı oranda kaydedildi.

CBS verilerine göre, 2022 yılında İsrailli ailelerin ortalama kişi sayısının 3,69 olduğu görüldü.

Yahudi aile sayısı ortalama 3,58 iken, Arap aileler ise ortalama 4,3 üyeye sahipti.

Büyük şehirlerde en yüksek ortalama hane büyüklüğü, hepsi ultra Ortodoks topluluklar olan Beyt Şemeş (4,96), Bnei Brak (4,73) ve Kudüs’te (4,25) görüldü.

Önemli ölçüde daha düşük ortalamalara sahip şehirler arasında Bat Yam (2,91), Tel Aviv (2,98), Ramat Gan (3,05), Haifa (3,09), Herzliya (3,15) ve Rishon LeZion (3,17) yer aldı.

Ultra Ortodoks ailelerde ortalama aile üye sayısı 5,33 kişi, ultra dindar ailelerde 4,79 kişi, dindar ailelerde ise 3,85 kişi oldu.

Laik aileler arasında ortalama kişi sayısı ise 3,18 kişiydi.

2022’de İsrail’de 17 yaşın altında çocuğu olan yaklaşık 143 bin tek ebeveynli aile vardı.

Bu aileler, 265 bin çocuktan oluşan 17 yaşın altında çocuğu olan tüm ailelerin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyordu.

İsrail’de tek ebeveynli ailelerde 17 yaşın altındaki ortalama çocuk sayısı 1,86 iken, iki ebeveynli ailelerde bu sayı yaklaşık 2,51’di.

17 yaşın altındaki çocukları olan tek ebeveynli ailelerin yaklaşık yüzde 86’sının aile reisi kadınlardı.

Tipik bir İsrailli aile neye benziyor?

2022’de İsrail’de yaklaşık 1,95 milyon çift vardı.

Çiftlerin çoğunluğu (yaklaşık yüzde 94) birbiriyle evliydi.

Geriye kalan yaklaşık 117 bin çift birlikte yaşıyordu. Bunların yaklaşık 109 bini Yahudiydi ve geri kalanı ‘diğerleri’ olarak sınıflandırıldı.

CBS verilerine göre, birlikte yaşayan Yahudi çiftlerin yaş dağılımı evli çiftlere göre daha gençti.

Dini açıdan İsrail’deki aileler

İsrail’deki ailelerin yüzde 47’si laik, yüzde 24’ü geleneksel, yüzde 14’ü dindar ya da çok dindar, yüzde 12’si ultra-Ortodoks ve yüzde 3’ü karma olarak tanımlanıyor.

Arapların ise yüzde 59’u geleneksel, yüzde 30’u dindar ya da çok dindar, yüzde 9’u laik ve yüzde 2’si karma yaşam tarzı yaşıyor.



Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması: "Çin'i suçlamak riskli bir hamle"

Tartışmaların odağındaki Yi Peng 3'ün yapımı 2001'de tamamlanmıştı (AP)
Tartışmaların odağındaki Yi Peng 3'ün yapımı 2001'de tamamlanmıştı (AP)
TT

Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması: "Çin'i suçlamak riskli bir hamle"

Tartışmaların odağındaki Yi Peng 3'ün yapımı 2001'de tamamlanmıştı (AP)
Tartışmaların odağındaki Yi Peng 3'ün yapımı 2001'de tamamlanmıştı (AP)

Baltık Denizi'nde Finlandiya, Almanya, İsveç ve Litvanya arasında bağlantı kuran denizaltı telekomünikasyon kablolarının kopmasıyla sabotaj şüpheleri artıyor. Ancak uzmanlara göre gözlerin Çin'e çevrilmesi için henüz erken.

Olayla ilgili inceleme yürüten İsveç ve Danimarka, kabloların kopmasından sorumlu olabileceği gerekçesiyle Çin'e ait bir kargo gemisine odaklanıyor.

Danimarka Savunma Komutanlığı'ndan 20 Kasım'da yapılan açıklamada Çin merkezli Ningbo Yipeng şirketine ait Yi Peng 3 adlı geminin yakın takibe alındığı bildirilmişti. 

Salıyı çarşambaya bağlayan gece Danimarka ve İsveç arasındaki Kattegat Boğazı'nda demirleyen geminin, pazarı pazartesiye bağlayan gece "C-Lion 1" kablo hattının yakınlarında görüldüğü aktarılmıştı. İsveç polisi de dün incelemelerde Yi Peng 3'e odaklanıldığını duyurmuştu.

Fransa'nın kamu yayıncısı France 24'ün paylaştığı uydu takip verilerine göre, Rusya'nın St. Petersburg şehrinden Mısır'ın başkenti Kahire'ye giden kargo gemisi, Finlandiya ve Almanya arasında uzanan C-Lion 1 kablosu kesildiğinde bölge civarındaydı. Geminin daha sonra rotasını değiştirerek İsveç ve Litvanya arasında uzanan BCS kablosunun yakınına gittiği ve bu kablonun da arızalandığı belirtiliyor. 

ABD'nin Ukrayna'ya Rus topraklarına uzun menzilli füzelerle saldırma izni vermesinin ardından yaşanan olay, Avrupa'da sabotaj paniği yarattı. Gözler Çin ve Rusya'ya çevrildi.

Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, "Kimse bu kabloların kazara koptuğuna inanmıyor" demişti. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen de durumun "sabotaj olduğu ortaya çıkarsa şaşırmayacağını" söylemişti.

Diğer yandan France 24'ün görüştüğü uzmanlar, olayda Çin'in suçlanmasının riskli bir hamle olduğunu söylüyor.

Kopenhag Üniversitesi'nden deniz güvenliği uzmanı Christian Bueger, Çin'in olayla ilgili olduğuna dair henüz hiçbir kanıta rastlanmadığını hatırlatarak, Pistorius'un açıklamasının "erken ve şaşırtıcı" bulduğunu belirtiyor ve ekliyor: 

Böyle bir açıklama, Almanya'nın diplomatik manevra için hareket alanını kısıtlıyor. Almanya savunma bakanı, açıkça Çin'i Alman altyapısına sabotaj yapmakla suçluyor.

Bueger, Çin'in Rusya'yı desteklemek için Avrupa sularında hibrit savaş taktikleri kullandığının tespit edilmesi halinde bunun "daha önce duyulmamış, çok provokatif ve şaşırtıcı bir şey olacağını" söylüyor.

Birleşik Krallık'taki Lancaster Üniversitesi'nden Basil Germond, Baltık Denizi'nin hibrit savaş stratejileri için uygun bir bölge olduğuna dikkat çekerek, "Burada şüpheli ve kötü niyetli faaliyetleri önlemek zor" diyor. 

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov iddialara tepki göstererek şunları söylemişti: 

Hiçbir sebep yokken her şey için Rusya'yı suçlamaya devam etmek oldukça saçma.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian da gemilerin sıkı kanunlarla denetlendiğini ve yasalara uygun şekilde hareket ettiğini savunmuştu. 

Britanya'nın tanınmış gazetelerinden Financial Times, geminin ait olduğu Ningbo Yipeng firmasıyla iletişime geçmişti. Şirket, Pekin yönetiminin kendilerinden "incelemeye katkı sağlamalarını istediğini" bildirmiş, daha fazla detay paylaşmamıştı.

Independent Türkçe, France 24, Financial Times