Pakistan: Afganistan sınırımızla ilgili hayal ürünü iddialar gerçekleri değiştiremez

Pakistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mümtaz Zehra Beluç, Pakistan-Afganistan sınırının yasallığına ilişkin her türlü hayal ürünü iddiaların coğrafya, tarih ve uluslararası hukuk gerçeklerini değiştiremeyeceğini belirtti

Mümtaz Zehra Beluç (AA)
Mümtaz Zehra Beluç (AA)
TT

Pakistan: Afganistan sınırımızla ilgili hayal ürünü iddialar gerçekleri değiştiremez

Mümtaz Zehra Beluç (AA)
Mümtaz Zehra Beluç (AA)

Sözcü Beluç, Afganistan geçici hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Yardımcısı ve Taliban yönetiminin önde gelen isimlerinden Şir Muhammed Abbas Stanekzai'nin, Afganistan ve Pakistan sınırını belirleyen Durand Hattı'nı iki ülke sınırı olarak tanımayacaklarına yönelik açıklamalarına yazılı cevap verdi.

Beluç, açıklamada, Pakistan-Afganistan sınırının yasallığına ilişkin her türlü hayal ürünü iddiaların coğrafya, tarih ve uluslararası hukuk gerçeklerini değiştiremeyeceğini belirterek, "Afgan tarafına, kamuoyunun dikkatini bu tür talihsiz açıklamalarla başka yöne çekmeye çalışmak yerine Pakistan'ın gerçek güvenlik endişelerini ele almasını tavsiye ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Beluç, Pakistan'ın, devletlerarası ilişkiler normları temelinde Pakistan-Afganistan sınırı boyunca insanların ve ticari malların geçişini kolaylaştırmaya kararlı olduğunu ve bu amaçla adımlar atmaya devam edeceğini kaydetti.

Afganistan geçici hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Yardımcısı ve Taliban yönetiminin önde gelen isimlerinden Şir Muhammed Abbas Stanekzai, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'dan çekilmesinin 35. yıl dönümü nedeniyle Logar vilayetinde düzenlenen bir programda yaptığı konuşmada, Afganistan ve Pakistan sınırını belirleyen Durand Hattı'nı iki ülke sınırı olarak tanımayacaklarını ifade etmişti.

İki ülke arasındaki sınır sorunları

6 Mayıs-8 Ağustos 1919 tarihlerinde dönemin Afganistan Emirliği'nin, bugün Pakistan sınırları içinde olan, o dönem Büyük Britanya sömürgesindeki Hindistan'a bağlı bazı bölgeleri işgal etmesiyle Üçüncü İngiliz-Afgan Savaşı başladı.

Savaş sonucunda Afganistan, tam bağımsızlığını kazandı. Böylece 1893'te belirlenen ve bugünkü Afganistan-Pakistan sınırı olarak bilinen Durand Hattı son şeklini alarak sınır kabul edildi.

Bağımsızlığını 1947'de kazanan Pakistan, Durand Hattı'nı uluslararası sınır olarak kabul etmesine rağmen sonraki Afganistan hükümetleri bu sınırı kabul etmedi. Bu nedenle iki ülkenin sınır güçleri arasında zaman zaman gerilim yaşanıyor.

Önceki Afganistan hükümeti tarafından da tanınmayan Durand Hattı, halihazırda Taliban yönetimi tarafından da tanınmıyor.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.