İsrail’in Gazze saldırısı Şarm eş-Şeyh ve Akabe mutabakatlarını tehdit ediyor

Gazze saldırısında dün hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi
Gazze saldırısında dün hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi
TT

İsrail’in Gazze saldırısı Şarm eş-Şeyh ve Akabe mutabakatlarını tehdit ediyor

Gazze saldırısında dün hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi
Gazze saldırısında dün hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi

İsrail, Gazze Şeridi’ndeki İslami Cihad hareketinin askeri kolu olan Kudüs Tugayları’nın en önemli liderlerinden üçünü öldürdü. İsrail’in dün sabah (Salı) Gazze’ye düzenlediği hava saldırısında, söz konusu liderlerin yanı sıra aileleri ve komşularından 10 kişi daha yaşamını yitirdi.

İsrail “Şarm eş-Şeyh” ve “Akabe” mutabakatlarına rağmen Gazze’ye saldırarak bu anlaşmaları tehdit etti. Kahire ve diğer başkentler gerilimi tırmandırmaktan kaçınırken, kaynaklar Şarku'l Avsat'a resmi kınama ve kapsamlı temaslar bağlamında Mısır’ın, "İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki gerilimi kontrol altına almayı" hedeflediğini belirtti. Kahire, durumun kötüye gitmemesini sağlamak amacıyla Filistinli taraflar ve İsrail hükümeti ile temaslar kurdu.

Kaynaklar, İsrail’in Cihat Hareketi’nin 3 liderini hedef almasının ardından Kahire'nin arabuluculuk temaslarına başladığını bildirdi. Adının açıklanmasını istemeyen bir kaynak Şarku’l Avsat’a şunları söyledi: "Mısır, işgal altındaki topraklarda herhangi bir suikast veya birkaç gün önce varılan sükûneti baltalayacak veya gerilimi tırmandıracak herhangi bir adım atılmasına karşı bir hafta önce uyarıda bulundu. İsrail, arabulucu Mısır’a dün (Salı) öğleden sonra Gazze'deki operasyonlarının geçici olarak sona erdiğini bildirdi. Ancak İsrail, bölgesini hedef alan herhangi bir saldırıya yanıt verecek."

Suikasta kurban giden üç Filistinli liderin "Kahire'de görüşmeye gitmediğini" ifade eden kaynak, "güvenlik değil, siyasi bir heyetin istişareler için Mısır başkentine gelmesi planlandı" dedi. Filistin tarafı Cihat hareketinin birden fazla sözcüsünün ağzıyla bunu açıkça ilan etti. Bu bağlamda Mısır Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, "İslami Cihat hareketinin 3 üst düzey liderinin ve 4'ü çocuk olmak üzere sivillerin Gazze Şeridi'ndeki hava saldırılarında öldürülmesinin ardından İsrail'in Filistin topraklarındaki saldırısını kınadı." Bakanlık ayrıca, "bir grup Yahudi yerleşimcinin Mescid-i Aksa'ya saldırmasını ve İsrail'in Batı Şeria'daki Filistin şehirlerine yönelik baskınlarını sürdürmesini" de kınadı.

Açıklamada, "Mısır'ın uluslararası hukuk kurallarına ve uluslararası meşruiyet hükümlerine aykırı olan ve işgal altındaki Filistin topraklarında durumu kontrolden çıkabilecek şekilde körükleyen aynı zamanda sükûnet ve gerginliği azaltma çabalarını baltalayan bu tür saldırıları tamamen reddettiği" vurgulandı.

Diğer yandan Arap Birliği, "İsrail'in Gazze Şeridi ve Batı Şeria'daki Filistin halkına yönelik saldırısını" kınadı. Birlik ayrıca, "Sonuncusu Nablus'ta olmak üzere İsrail'in Filistin şehirlerine yönelik saldırılarının devam etmesini" de kınadı.

Arap Birliği'nin Filistin ve işgal altındaki Arap topraklarından sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Said Ebu Ali, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “İsrail'in bu tehlikeli saldırısı, hükümetin Filistin halkına, onların mallarına ve kutsallarına karşı yürüttüğü açık savaş çerçevesinde ortaya çıktı.”

Ezher Aşırıcılıkla Mücadele Gözlemevi ise "Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkına karşı süregelen siyonist terörizmi" kınadı. Bölgedeki durumun tırmanmasına karşı uyarıların yer aldığı açıklamada, uluslararası toplum "siyonist terörü durdurmak ve Filistin halkının barış içinde yaşama hakkını korumak için" derhal müdahaleye çağrıldı.

Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Arap ve Bölgesel Çalışmalar Birimi Başkanı Dr. Muhammed İz el-Arab, işgal altındaki Filistin topraklarındaki durumun kötüleşmesini önlemek için Mısır hamlesinin önemine işaret etti. Mısır'ın silahlı çatışmaları durdurma ve sahada sükuneti sağlama konusunda deneyime sahip olduğunu belirten İz el-Arab, Kahire’nin temaslarının “yalnızca İsrail ve Filistinli taraflarla sınırlı kalmayabileceğini” ifade etti. İz el-Arab, “Mısır aynı zamanda Filistin davasına dahil olan Ürdün ve ABD gibi ülkelerle temaslar kuruyor. Kahire, özellikle sınır yakınlarında bölgesel gerginliğe neden olacak yeni bir cephe açılmaması amacıyla hareket ediyor.” diye konuştu.

Kudüs Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Dr. Cihad el-Harazin, İsrail'in gerilimi tırmandırmasını "önceden hazırlanmış bir plan" olarak değerlendirdi. Cihat hareketinin önde gelen liderlerine yönelik suikastların olduğuna dikkat çeken Harazin, “Bu, Filistinli grupların liderlerine yönelik başka saldırıların yapılacağının bir işareti olabilir” dedi.

Mısır’ın temaslarının Filistin halkının akan kanını durdurmayı amaçladığını kaydeden Harazin, "Tüm uluslararası sözleşmelere aykırı olarak, her türlü öldürme ve savaş suçuna maruza kalan Filistin halkına koruma sağlamak için yoğun uluslararası çabalara ihtiyaç duyulduğunu" dile getirdi.



Gece Yarısı Çekici Operasyonu... Askeri bir aldatma ve dezenformasyon operasyonunun ayrıntıları

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)
TT

Gece Yarısı Çekici Operasyonu... Askeri bir aldatma ve dezenformasyon operasyonunun ayrıntıları

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında Gece Yarısı Çekici Operasyonu hakkında konuştu. (AP)

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, ABD'nin İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerine yönelik saldırılarının ayrıntılarını açıkladı. Hegseth, ABD'nin Tahran'ın nükleer programını tamamen imha ettiğini, imhanın ‘başarılı’ olduğunu ve operasyonun ‘Amerikan caydırıcılığını gösterdiğini’ belirtti.

Hegseth Pentagon’da düzenlediği basın toplantısında, ABD saldırılarının İran güçlerini ya da İran halkını hedef almadığını ve Başkan Donald Trump'ın İran'ın nükleer programının ABD ulusal çıkarlarına ve ABD güçleri ile İsrail'in ortak savunmasına yönelik oluşturduğu tehditleri ortadan kaldırmak için ilan ettiği hedefe ulaştığını söyledi. Hegseth ayrıca, birçok ABD başkanının İran’ın nükleer programına ölümcül bir darbe vurmayı hayal ettiğini, ancak hiç kimsenin bunu başaramadığını ifade etti.

Hegseth, cumartesi günü erken saatlerde bir dizi B-2 bombardıman uçağının Missouri'deki üssünden taşınması kararının İranlıları yanıltmaya yönelik bir aldatma operasyonu olduğunu söyledi.

ABD'nin İran'ın en güçlü nükleer tesisine 14 zırh delici bomba atan B-2 bombardıman uçaklarını korumak için savaş uçakları konuşlandırarak başka aldatma yöntemleri de kullandığını bildirdi.

thy
Pentagon'da düzenlenen bir basın toplantısında ABD Savunma Bakanlığı tarafından sunulan Gece Yarısı Çekici Operasyonu’nun açıklayıcı haritası (AP)

ABD Savunma Bakanı tüm bu yöntemlerin ABD'nin İran savaş uçaklarını ya da hava savunma sistemlerini alarma geçirmeden bombaları atmasına yardımcı olduğunu ve bu saldırıları gerçekleştirme planının aylar ve haftalar süren bir konumlandırma ve hazırlık gerektirdiğini belirtti. Hegseth, ABD savaş uçaklarının İran'a girmesi ve güvenli bir şekilde geri dönmesi ve tahkimat delici bombaların ilk pratik kullanımında B-2 bombardıman uçaklarıyla tarihi bir saldırı gerçekleştirmesi için büyük bir hassasiyet ve en üst düzeyde operasyonel güvenlik gerektirdiğini açıkladı.

Hegseth, Başkan Trump'ın ‘savaş değil barış istediğini ve İran'ın da bu yolu takip etmesi gerektiğini’ sözlerine ekleyerek, İran'ın ABD'ye vereceği herhangi bir yanıtın çok daha büyük bir güçle karşılık bulacağı tehdidinde bulundu.

Hedef rejim değişikliği değil

Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Hegseth, “Bu operasyon rejim değişikliğini değil, İran'ın nükleer programının yarattığı tehditleri etkisiz hale getirmeyi amaçlıyordu” dedi. Saldırıların temel amacının İran'ın kabiliyetlerini yok etmek olduğunu kaydeden Hegseth, bölgede İran'a bağlı milislerin Irak, Suriye ya da Körfez'de ABD çıkarlarına yönelik herhangi bir saldırısının ‘çok kötü bir fikir’ olacağını ve ABD'nin tepkisel değil proaktif bir şekilde hareket edeceğini söyledi.

Hegseth, General Michael Erik Kurilla'nın Ortadoğu'daki ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı'ndaki (CENTCOM) performansına ve İsrail ile yakın koordinasyonuna dikkat çekti. İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırıların yalnızca ABD öncülüğünde gerçekleştirildiğini ancak İsrail'in son bir buçuk hafta içinde gerçekleştirdiği saldırılardan yararlanıldığını vurguladı.

Gece Yarısı Çekici Operasyonu

ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine, İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerine yönelik saldırıların ayrıntılarını “Bu son derece gizli bir görevdi ve Washington'da hiç kimse bunun zamanlamasını ya da niteliğini bilmiyordu” diyerek açıkladı. Caine, Gece Yarısı Çekici Operasyonu olarak adlandırılan görevde Missouri'deki üslerinden İran'a giden yedi B-2 bombardıman uçağının yer aldığını söyledi. Caine, 18 saatlik uçuşun birden fazla havada yakıt ikmali gerektirdiğini ve bombardıman uçaklarının ‘karmaşık ve hassas bir şekilde zamanlanmış bir manevra’ ile Ortadoğu'da kara üzerinde uçarken ABD savaş ve destek uçaklarıyla buluştuğunu ifade etti.

sdfergty
ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine Pentagon'da düzenlediği basın toplantısında (AFP)

Caine, cumartesi günü saat 17:00 sularında, uçaklar İran hava sahasına girmeden hemen önce, bir ABD denizaltısının İsfahan'daki hedeflere iki düzineden fazla Tomahawk seyir füzesi ateşlediğini açıkladı. Uçaklar hedeflerine yaklaşırken, ABD çeşitli aldatma taktikleri uyguladı; uçakların bir kısmı aldatma amacıyla Pasifik Okyanusu'na yönelirken, savaş uçakları bombardıman uçaklarının önündeki hava sahasında uçarak düşman uçakları ve karadan havaya füzeleri aradı.

Savaş uçakları Fordo ve Natanz nükleer tesislerine yaklaşırken, B-2 bombardıman uçakları Fordo'daki birkaç noktadan ilkine iki GBU-57 bombası bıraktı, diğer bombardıman uçakları toplam 14 bombayla hedeflerini vurdu, tüm nükleer altyapı hedefleri vuruldu ve İsfahan’daki nükleer tesis Tomahawk füzeleriyle hedef alındı.

125 ABD uçağı

Caine şunları söyledi: “ABD savaş uçakları İran hava sahasını güvenli bir şekilde terk etti ve İran karadan havaya füze sistemleri, ABD kuvvetlerinin yaklaşık 75 hassas güdümlü silah kullandığı görev boyunca bizi tespit etmedi. Bu göreve B-2 hayalet bombardıman uçakları, dördüncü ve beşinci nesil avcı uçakları, onlarca havada yakıt ikmal tankeri, bir güdümlü füze denizaltısı ve tam teçhizatlı gözetleme ve istihbarat keşif uçakları dahil olmak üzere toplam 125 ABD uçağı katıldı.”

frgthyu
İran'da bombalanan Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (AP)

Saldırıların ayrıntılı bir tanımını yapan Caine, İran saatiyle 02:10'da B-2 ana bombardıman uçağının iki ‘sığınak delici’ bomba attığını ve sonraki 25 dakika boyunca iki hedef bölgeye toplam 14 ‘sığınak delici’ bomba atıldığını söyledi.

Caine, İran hava sahasını terk ederken uçaklara herhangi bir ateş açılmadığını vurguladı. Caine, “İran savaş uçakları üzerimizden uçmadı ve İran'ın karadan havaya füze sistemleri de bizi fark etmiş gibi görünmüyordu” dedi.