Suriye-Ürdün sınırında uyuşturucu kaçakçıları gözaltına alındı

Suveyda'daki Onurlular Hareketi’nin kurucusunun oğlu bir suikast girişiminden sağ kurtuldu

Dera'nın batı kırsalında bulunan Harab eş-Şahm köyündeki su arıtma tesisi hedef alındı. (Şarku’l Avsat)
Dera'nın batı kırsalında bulunan Harab eş-Şahm köyündeki su arıtma tesisi hedef alındı. (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye-Ürdün sınırında uyuşturucu kaçakçıları gözaltına alındı

Dera'nın batı kırsalında bulunan Harab eş-Şahm köyündeki su arıtma tesisi hedef alındı. (Şarku’l Avsat)
Dera'nın batı kırsalında bulunan Harab eş-Şahm köyündeki su arıtma tesisi hedef alındı. (Şarku’l Avsat)

Suriye'nin güneyinde bulunan Dera kentindeki askeri güvenlik teşkilatına mensup yerel güçler, Dera’nın batı kırsalındaki Harab eş-Şahm köyüne baskın düzenledi. Baskında uyuşturucu kaçakçılığıyla suçlanan zanlılardan ikisi gözaltına alındı. Diğer yandan, köydeki su arıtma tesisi birkaç gün önce bombalanmıştı.

Dera'nın batı kırsalından yerel kaynaklar olayın ayrıntılarına dair şunları söyledi: “Çok sayıda dört çeker araç ve silahlı unsurlardan oluşan bir askeri konvoy, Dera'nın batı kırsalındaki Harab eş-Şahm köyündeki es-Salim kompleksinin binasına baskın düzenledi. Yerel Dördüncü Tümen gruplarının lideri Ahmed el-Halidi'nin kardeşi Abdullah el-Halidi uyuşturucu kaçakçılığı ve Hizbullah ile iş birliği yapmak suçlarından göz altına alındı.”

Yerel güçler, geçtiğimiz günlerde bombalanan arıtma tesisi binasının yakınındaki evlere de baskın düzenleyerek bölgede uyuşturucu kaçakçılığı ve kaçakçılık yapmakla suçlanan Fevaz el-Halidi'yi tutukladı.

Ürdün-Suriye sınırının hemen bitişiğindeki Harab eş-Şahm köyünde, Ebu Salim el-Halidi olarak bilinen Ahmed el-Halidi liderliğindeki yerel bir grubun uyuşturucu üretim laboratuvarının olduğuna dair birkaç rapor var. Söz konusu yerel grup, 2018'deki yerleşim anlaşmasından sonra oluşan ve yerleşimlerin başlamasıyla birlikte Dera'nın batı bölgesinde birçok eski muhalif grubu kendine çekmeye ve onları bünyesine katmaya çalışan Dördüncü Tümen'in güvenlik ofisine bağlı.

Savaş uçakları 8 Mayıs’ta, Dera'nın batı kırsalındaki Harab eş-Şahm köyü yakınlarındaki su arıtma tesisini bombalarken, uyuşturucu taciri Meri er-Ramsan'ın Suriye-Ürdün sınırına yakın bölgeler olan Suveyda’nın doğu kırsalındaki eş-Şaab köyündeki evi de hedef alındı.

Reuters’ın siyasi ve istihbarat kaynaklarından aktardığına göre, ilk olarak Dera'daki bir Captagon fabrikası hedef alındı. İkinci olarak ise Suveyda'nın güneyinde, Ürdün sınırına bitişik eş-Şaab köyüne yapılan operasyonda aranan uyuşturucu kaçakçısı Meri er-Ramsan evindeyken öldürüldü.

Görsel kaldırıldı.
Sivil gruplar 4 gencin güvenlik güçleri tarafından tutuklanmasını protesto etmek için Suveyda girişinde toplandı. (Suveyda 24)

Öte yandan, Suveyda'da kimliği belirsiz kişiler, geçtiğimiz Cumartesi akşamı Suveyda'daki Onurlu Adamlar Hareketi’nin kurucusu Leys el-Belus'un oğlunu hedef aldı. Suveyda'nın batı kırsalındaki el-Mezraa beldesinde Şeyh el-Kerame Güçleri adlı yerel bir silahlı grubun başında bulunan el-Belus, İran varlığına ve Hizbullah’a karşı olduğunu ilan ettiği duruşuyla tanınıyor.

El-Belus'a yakın kaynaklar, onun eşi ve annesiyle birlikte Suveyda'nın batı kırsalında, Sivil Polis karakolu yakınlarındaki el-Mezraa beldesinde özel aracıyla seyir halindeyken vurulduğunu söyledi. Ayağından orta derecede yaralanan el-Belus olayın ardından Suveyda'daki özel bir hastaneye nakledildi. El-Belus ailesinin ileri gelenlerinden Şeyh Ebu Yusuf'un yaptığı çağrılar arasında, fitneden kaçınmak için sükûnet ve olayları gerginleştirmeme çağrısı yer aldı.

Suveyda'daki Onurlu Adamlar Hareketi, bölgede en önde gelen ve en büyük yerel silahlı gruplardan biri olarak kabul ediliyor. Yaklaşık 2 bin üyesi bulunan grubun rejim güçleriyle veya Suriye muhalefetiyle bağlantısı bulunmuyor. 2013 yılında kurulan oluşumun hedefleri başından beri “Suveyda'yı tüm saldırılardan ve Suriye'deki tüm çatışan taraflardan korumak” olarak ilan edilmişti.

Hareketin Suveyda'daki uyuşturucu tacirleri ve çetelerle mücadeledeki rolü, Askeri İstihbarat Birimi'nden Raci Felhut liderliğindeki Fecir Kuvvetleri’ni Temmuz 2022'de ortadan kaldırmayı başardığında ortaya çıktı. DEAŞ'ın Temmuz 2018'de doğudaki Suveyda köylerinden sürülmesi sırasında Fecir Kuvvetleri karargahında bir uyuşturucu üretim tesisi bulunmuştu.

Diğer yandan, Suveyda İşçi Kulübü'nden 4 oyuncunun bir spor müsabakasına katılmak üzere gittikleri Şam'da konakladıkları tesiste askerlik hizmetini yapmadıkları gerekçesiyle Suriye güvenlik güçleri tarafından tutuklanmasının ardından dün sabah (Pazar günü) yerel gruplar ve çok sayıda bölge sakini Suveyda şehrinin merkezindeki el-Basil dönel kavşağı yakınındaki yolu kesti. Suveyda kentinde yıllardır askerlik hizmetinden kaçanların sayısının binleri bulduğu tahmin ediliyor.



Mısır ile İsrail arasında giderek artan savaş söylemi politikacılar arasında destekçi bulamıyor

1973 Ekim Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'nın doğu kıyısındaki Mısır askerleri (Arşiv - AP)
1973 Ekim Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'nın doğu kıyısındaki Mısır askerleri (Arşiv - AP)
TT

Mısır ile İsrail arasında giderek artan savaş söylemi politikacılar arasında destekçi bulamıyor

1973 Ekim Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'nın doğu kıyısındaki Mısır askerleri (Arşiv - AP)
1973 Ekim Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'nın doğu kıyısındaki Mısır askerleri (Arşiv - AP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Mısırlı kaynaklar, Mısır ile İsrail arasındaki gerilimin iki ülke arasında büyük bir askeri ya da siyasi krize yol açmayacağını söyledi. Kaynaklar, son birkaç gündür medyada ve sosyal medyada artan gerilime rağmen patlamaya hazır bir durum ihtimalini küçümsedi.

İki tarafın 1970'lerde barış anlaşması imzalamasından bu yana Mısır ile İsrail arasındaki ilişkilerde, Gazze Şeridi'nde 15 ay önce patlak veren savaştan bu yana yaşanan türden bir gerginlik görülmedi.

Filistin meselesinin nasıl çözüleceği konusundaki anlaşmazlıklardan kaynaklanan gerilimin yanı sıra, farklılıklar geçtiğimiz mayıs ayından bu yana daha da yoğunlaştı. İsrail, Mısır'la arasındaki Philadelphia Koridoru ve Refah Sınır Kapısı’nı ele geçirdi ve Mısır'ı tüneller aracılığıyla Gazze Şeridi'ne silah girişini engellemek için yeterince çaba göstermemekle suçladı; Kahire ise bunu reddetti ve İsrail’in adımlarını barış anlaşmasının ihlali olarak değerlendirdi.

Mısır-Katar-ABD arabuluculuğuyla İsrail ile Hamas arasında bir ateşkes anlaşması imzalanmasının ardından anlaşmazlıklar bir nebze yatıştı. Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistinlilerin Gazze'den Mısır ve Ürdün'e göç ettirilmesini önermesi ve bunun İsrail tarafından desteklenmesinin ardından gerilim yeniden arttı. Bu durum Kahire tarafından şiddetle kınandı ve Mısır'ın resmi tepkileri de bunu izledi; Kahire'nin pozisyonuna Arap ve uluslararası destek geldi.

Buna paralel olarak, Mısır ve İsrail'deki medya ve sosyal medya platformları karşılıklı paylaşımlarını arttırdı. Bu durum, bazılarının durumun patlak verebileceği ve iki taraf arasında askeri bir çatışmaya yol açabileceği korkusunu dile getirmesine neden oldu.

Ancak Mısır eski Dışişleri Bakanı Muhammed el-Arabi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, Mısır ve İsrail arasında ‘askeri bir çatışma’ olmayacağını, İsrail'in ‘tükenmiş’ olduğunu ve Mısır büyüklüğünde bir ülkeyle çatışmaya girecek askeri kapasiteye sahip olmadığını vurguladı.

İlişkilerde ya da medyada yer alan mevcut gerginliklerin Gazze savaşı ve bu savaşla ilgili anlaşmazlıklar nedeniyle normal olduğunu ve bu savaş devam ettiği sürece devam edeceğini, ancak ‘her iki taraf da diğerinin kapasitesini bildiği için’ daha fazla şiddetlenmeyeceğini ifade eden el-Arabi, Mısır'ın bölgede barış istediğini belirtti.

Mısırlı askeri uzman Semir Ferec Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, özellikle İsrail medyasında Mısır'la askeri bir çatışmaya girileceği yönündeki tüm söylemlerin ‘sadece laftan ibaret’ olduğunu ve hiçbir gerçekliğe dayanmadığını söyledi.

Ferec, İsrail kuvvetlerinin Filistin ve Lübnan'daki silahlı direniş gruplarıyla bir buçuk yıldır süren bir çatışmaya girdiği dönemde İsrail'in Mısır'la savaşa ‘girmeyeceğini’ vurguladı.

Ferec, İsrail'in bölgedeki bir numaralı düşmanının Tahran'ın nükleer programı nedeniyle İran olduğunu ve Mısır ile barış anlaşmasını riske atmayacağını belirtti.

1979 yılında Mısır ve İsrail, her iki ülkenin de ‘Camp David'de kararlaştırılan Ortadoğu'da barış çerçevesine’ bağlılıklarını teyit ettikleri bir barış anlaşması imzaladı.

Anlaşma, iki taraf arasında güç kullanma tehdidini ya da kullanımını yasaklıyor ve tüm anlaşmazlıkları ‘barışçıl yollarla’ çözmeyi taahhüt ediyor.

Tarihi anlaşma, iki ülke arasındaki sınırda askeri varlığın şeklini düzenliyor. Ayrıca, anlaşmanın uygulanmasını ve anlaşmaya uyulmasını izlemek üzere ortak bir askeri koordinasyon komitesi kurulmasını öngörüyor.

Daha önce Mısır istihbarat servisinde müsteşar olarak görev yapan Muhammed Reşad, ‘Camp David Anlaşması'nda hiçbir tarafın diğerine saldırmayacağına dair hükümler bulunduğunu’ doğruladı. Ancak ne olduysa İsrail'in anlaşmayı ihlal ederek Mısır'ın ulusal güvenliğine tehdit olarak gördüğü Philadelphia Koridoru’nu işgal etmesiyle oldu. Bunun üzerine Mısır, anlaşmanın sınırlı kuvvet bulundurulmasını öngördüğü İsrail sınırlarına yakın B ve C bölgelerinde kuvvetlerini harekete geçirdi.

Reşad, Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Mısır, İsrail'in Philadelphia Koridoru’nu işgal ederek yaptıklarına karşılık olarak ulusal güvenliğine yönelik herhangi bir tehdidi püskürtmek için güçlerini buraya seferber etti. İsrail şu anda Mısır'ın barış anlaşmasını ihlal ettiğini iddia ediyor ve Mısır da ihlalin önce Tel Aviv'den geldiği yanıtını veriyor. Dolayısıyla İsrail Philadelphia Koridoru'ndan çekildiğinde Mısır'dan güçlerini Mısır-İsrail sınırı yakınlarından çekmesi istenebilir” ifadelerini kullandı.

Reşad, ‘iki taraf arasında bu konuları görüşen ve çözüme kavuşturmak için çalışan bir askeri komite olduğu ve her iki ülke de barış anlaşmasını sürdürme konusunda istekli olduğu için konunun askeri bir çatışmaya varmayacağına’ inanıyor.

Mısır-İsrail barış anlaşmasının ekine göre Philadelphia Koridoru, İsrail'in 2005 yılında ‘ayrılma’ planı olarak bilinen planla Gazze Şeridi'nden çekilmesinden önce İsrail tarafından kontrol edilen ve korunan bir tampon bölgedir.

Gazze savaşı sırasında İsrail, Mısır ve Gazze Şeridi arasında 14 kilometre boyunca uzanan üç yönlü bir koridor olan Philadelphia Koridoru’nun kontrolünü yeniden ele geçirdi ve buradan çekilmeyi reddediyor.

Coğrafi olarak Mısır ve Gazze Şeridi arasındaki bu sınır şeridi kuzeyde Akdeniz'den güneyde Kerem Şalom Sınır Kapısı’na kadar uzanıyor.

İsrail, Mısır'la olan bu sınır koridorunun Hamas'ın altından geçen tüneller aracılığıyla kaçak silah elde etmek için kullandığı ana kapı olduğuna inanırken, Mısır sınırlarının kontrol altında olduğunu ve toprakları üzerinden tünel ya da kaçakçılık yapılmadığını söylüyor.

İki ülke arasında İsrail'in bu koridoru işgali ve Mısır birliklerinin sınıra yakın konuşlanması nedeniyle medyada artan gerilime rağmen, Kahire ya da Tel Aviv'den iki taraf arasında olası bir askeri çatışmaya dair resmi bir tehdit gelmedi.