Somali Cumhurbaşkanı terörü ortadan kaldırma sözü verdi

Federal Parlamento açılışında Somali Cumhurbaşkanı (SONNA)
Federal Parlamento açılışında Somali Cumhurbaşkanı (SONNA)
TT

Somali Cumhurbaşkanı terörü ortadan kaldırma sözü verdi

Federal Parlamento açılışında Somali Cumhurbaşkanı (SONNA)
Federal Parlamento açılışında Somali Cumhurbaşkanı (SONNA)

Somali ordusunun teröre karşı yürüttüğü savaşa övgüde bulunan Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, “terör örgütü Eş Şebab kalıntılarını ortadan kaldırma” sözü verdi.

Halk Meclisi ve Senato'nun üçüncü oturumunun açılışında söz alan Mahmud, “Alimler, askeri veya dini açıdan, harici milislerle her alanda savaşmanın ve bu teröristleri ortadan kaldırmak için gerekli desteği aramanın zorunlu olduğuna dair bir fetva yayınladılar” açıklamalarında bulundu.

Parlamentonun bir önceki oturumunda 11 yasanın onaylanmasıyla elde edilen başarılara övgüde bulunan Mahmud, Halk Meclisi ve Senato'nun anayasanın gözden geçirilmesiyle ilgili komiteler oluşturmasını talep etti. Aynı zamanda Somali vatandaşlarının ihtiyaçlarını yansıtan entegre bir anayasaya sahip olmanın önemine işaret etti.

Cumhurbaşkanı ve yardımcısının seçilmesinin federal sistemden uzaklaşmak anlamına gelmediği değerlendirmesinde bulunan Somali Başbakanı Hamza Abdi Barre ise siyasileri bu konudaki endişeleri ve şüpheleri gidermeye çağırdı. Ayrıca amacın gücü halka geri vermek olduğuna dikkat çekti.

Dün akşam Benadir il yönetiminin Ulusal Danışma Meclisi üyeleri onuruna düzenlediği akşam yemeğinde söz alan Barre, meclisin başkent Mogadişu'da yaptığı son toplantılarda, uluslararası yetkilerin, güvenlik yapısının, adli ve mali sistemin belirlenmesi gibi hayati kararlar aldığına dikkati çekti.

Çatışmalar, yerinden edilme ve yıkım gibi engellerin ardından Mogadişu'nun kalkınma ve yeniden yapılanma yolunda olduğunu söyleyen Barre, özerk Puntland eyaletinin ise federal hükümet ile bazı bölge eyaletleri arasında imzalanan anlaşmayı, anayasanın askıya alınması ve siyasi darbe anlamına geldiği düşüncesiyle reddettiğine dikkat çekti.

Puntland Enformasyon Bakanı Mahmud Aidiid, anayasaya aykırı buldukları bu anlaşmayı kabul etmeyeceklerini söylemişti.

Puntland Eyalet Başkanı Said Abdullahi Dani, yönetimi ile federal hükümet arasındaki anlaşmazlık nedeniyle Mogadişu'da diğer devlet başkanlarının katıldığı Danışma Meclisi toplantısına katılmadı.

Şarku’l Avsat’ın SONNA’dan aktardığı haberine göre, Somali ordusu 26. Tümeni birliklerinin Galgudud Valiliği'ndeki bölgelerden birinde düzenlediği planlı askeri operasyonda El Kaide bağlantılı eş-Şebab hareketinin önde gelen liderleri tutuklandı.

Operasyonun hareketin Ebu Mahmud olarak bilinen istihbarat yetkilisi Muhtar Muhammed Mahmud ve finans yetkilisi Asir Muhammed Mahmud’un tutuklanması ile sonuçlandığı bildirildi. Operasyonu gerçekleştiren birimde görevli Osman Abdullah’ın bildirdiğine göre, bu operasyonda komutanların koruyucularından 8 kişi etkisiz hale getirildi.

SONNA’nın haberine göre, ordu yetkilileri ülkeyi harici milislerden kurtarmaya katkı sağlamak için vatandaşları, harici milis unsurlarıyla ilgili bilgi sağlama konusunda işbirliğinde bulunmaya çağırdı.

Aşağı Şabel bölgesindeki Bulo Marer kasabasında Afrika Birliği Somali Misyonu’na (AMISOM) bağlı Uganda taburuna ait kampa yapılan saldırıyı kınayan Doğu Afrika Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD), “Terör ile mücadelelerinde ve Somali'de barış ve istikrarın tesis edilmesi yönündeki çabalarında Somali hükümeti ve halkıyla dayanışma içinde bir arada durmalıyız” açıklamalarında bulundu.

Uganda ordusu, Cuma günü kaydedilen saldırıyı araştırmak üzere uzmanlardan oluşan bir ekip göndereceğini duyurmuştu.



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.