UNITAMS’ın geleceği hakkında BM Güvenlik Konseyi’ne endişe hakim

BM Genel Sekreteri Guterres kapalı bir oturuma katılarak ve Perthes’e olan güvenini tazeledi

BM Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes (Reuters)
BM Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes (Reuters)
TT

UNITAMS’ın geleceği hakkında BM Güvenlik Konseyi’ne endişe hakim

BM Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes (Reuters)
BM Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes (Reuters)

Görevi önümüzdeki birkaç saat içinde sona erecek olan Sudan’daki Birleşmiş Milletler (BM) Entegre Geçiş Yardımı Misyonu’nun (UNITAMS) kaderini belirlemek için New York’ta ve diğer Batılı başkentlerde diplomatik çabalar yoğunlaştı. Bir yandan Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki Sudan ordusu ile Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki düşmanca askeri operasyonların sürdürülmesi ışığında, BM Güvenlik Konseyi üyeleri arasında bu görevin tamamlanması veya değiştirilmesi konusunda bölünmeler yaşanıyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Burhan’ın UNITAMS’a başkanlık eden BM elçisini suçlamasından bir gün sonra BM Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes’e verdiği desteği yineledi.

Guterres, UNITAMS misyonunun bir süre daha devam etmesini destekleyip desteklemediğine veya buna son vermenin zamanının gelip gelmediğine karar verilmesinin BM Güvenlik Konseyi’ne bağlı olduğunu söyledi.

Guterres’in açıklamaları, Güvenlik Konseyi tarafından kişisel talebi üzerine yapılan ve üyelerin kendisinden Sudan’daki durum hakkında bunun nadir olduğunu bilerek brifing aldığı kapalı bir toplantıdan sonra geldi.

Şarku’l Avsat, toplantıya katılan diplomatlardan Guterres’in Sudan’daki gelişmeleri ve krizi çözmek için devam eden bölgesel ve uluslararası çabalara ek olarak ABD-Suudi Arabistan’ın arabuluculuğuyla gerçekleşen Cidde müzakerelerine değindiğini öğrendi.

Guterres, Burhan’ın Perthes yerine yeni bir aktör atama talebi karşısında yaşadığı şoku yineledi.

Toplantı sırasında konsey üyeleri, kötüleşen durum hakkında endişelerini dile getirdi. Bununla birlikte konsey üyeleri arasında, Sudan’daki şiddetin son zamanlarda tırmanmasına yanıt olarak Güvenlik Konseyi’nin pozisyona ihtiyaç duyulup duyulmadığı bir tartışma konusuydu. Çin ve Rusya tarafından desteklenen üç Afrika ülkesi Gabon, Gana ve Mozambik, konseyde bir pozisyon belirlenmesinin hassas bir zamanda mesajların tekrarlanmasına ve karışıklıklar yaratmasına yol açabileceğini savunuyor.

Bu, geçen hafta “Güvenlik Konseyi’nin herhangi bir ürünle ilgili katılımını desteklemiyoruz” diyen Sudan Daimi Temsilcisi el-Haris İdris el-Haris Muhammmed’in resmi konumunu yansıtıyor. Bu ayrıca, konseyin Afrika Birliğinin duruma olumlu katılma çabalarını da baltalayabilir.

Bunu Güvenlik Konseyi üyeleri arasında, 3 Haziran’da sona erecek olan UNITAMS misyonunu yenileyen bir karar tasarısı üzerinde müzakereler izledi. Diplomatlar, Sudan’daki durumun nasıl tersine çevrileceğine dair farklı görüşler ışığında müzakerelerin karşı karşıya kaldığı zorluklara değindi.

Sudan dosyasında kalemi elinde tutan ülke İngiltere, son gelişmeleri yansıtan bir dil ortaya koydu. Ancak bu, UNITAMS’ın görev süresinin yalnızca teknik olarak uzatılmasını isteyen diğer üyelerin muhalefetiyle karşılaştı. Teknik uzatma kavramı, temel işlevlerini değiştirmeden görev süresini uzatmak için kısa bir kararın verilmesi anlamına geliyor. Bu anlaşmazlıklar sonucunda İngiltere, gelişmeler hakkında bir başkanlık bildirisi taslağı önermeye hazırlanıyor.



Edan Alexander'ın bugün serbest bırakılması için Gazze Şeridi ve İsrail'de hazırlıklar sürüyor

 ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)
TT

Edan Alexander'ın bugün serbest bırakılması için Gazze Şeridi ve İsrail'de hazırlıklar sürüyor

 ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın serbest bırakılmasının bugün gerçekleşeceğini duyurdu.

Hamas'a yakın bir kaynak Alexander'ın serbest bırakılmasının bugün ya da yarın gerçekleşebileceğini, ancak bunun için sahadaki koşulların güvence altına alınması gerektiğini öne sürmüştü.

Bir başka kaynak da arabulucuların Hamas’a, esir Edan Alexander'ın teslimine hazırlık olarak İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlarını askıya alacağını bildirdiğini aktardı. AFP'ye konuşan kaynak, “Hamas'a İsrail'in bu sabah 9:30'dan itibaren Gazze Şeridi'ndeki tüm muharebe operasyonlarını, Edan'ın nakli ve teslimi için güvenli bir geçiş sağlamak amacıyla durdurmaya başladığı bilgisi verildi” dedi.

İsmini vermek istemeyen bir İsrail Savunma Bakanlığı yetkilisinin bazı medya organlarında yayınlanan açıklamasına göre İsrail tarafında askeri yetkililer, Alexander'ı karşılamak üzere hazırlıklara başladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre bu hazırlıklar arasında İsrail ordusunun Re'im Üssü’nde Alexander'ın ilk olarak teslim alınacağı binanın hazırlanması da yer alıyor.

Times of Israel, üssün daha önce serbest bırakılan esirleri muayene etmek ve bazen de genellikle birkaç gün ya da daha uzun süre kaldıkları bir İsrail hastanesine gitmeden önce aileleriyle yeniden bir araya getirmek için özel bir alan olarak kullanıldığını bildirdi.

Görsel kaldırıldı.Edan Alexander'ın memleketi New Jersey'deki bir Yahudi toplum merkezinin önünde bulunan fotoğrafı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden bugün erken saatlerde yapılan açıklamada, İsrail'in Hamas'la herhangi bir ateşkes ya da esir bırakma anlaşmasında bulunmadığı, sadece ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın serbest bırakılması için güvenli geçişin sağlanması gerektiği belirtildi.

Hamas'tan üst düzey bir yetkili dün Reuters'a yaptığı açıklamada, Alexander'ın yakında serbest bırakılacağını söylerken, arabulucular Mısır ve Katar bu gelişmeyi savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'nde ateşkes görüşmelerine geri dönülmesi için cesaret verici bir adım olarak nitelendirdi.

Netanyahu, Gazze Şeridi'ndeki tüm esirlerin serbest bırakılmasını güvence altına alacak olası bir anlaşmaya varmak için müzakerelerin ‘ateş altında’ devam edeceğini söyledi.

Alexander'ın serbest bırakılması taahhüdünün Gazze Şeridi'ndeki ‘askeri baskının’ ardından geldiğini belirten Netanyahu, “Esirlerimizin serbest bırakılmasını sağlayacak bir anlaşmanın Hamas'a teklif edildiği kritik günler yaşıyoruz” dedi.

Son gelişmeler, Hamas liderlerinin Doha'da ABD ile doğrudan görüşmeler yaptığını; Gazze Şeridi'ne yardım girişine izin verilmesi ve ateşkes müzakereleri konusunda ‘bazı ilerlemeler’ kaydedildiğini açıklamasından kısa bir süre sonra geldi.

19 Ocak ile 17 Mart tarihleri arasında yapılan ateşkes, İsrail hapishanelerindeki yaklaşık bin 800 Filistinli mahkûmun serbest bırakılması karşılığında, sekizi ölü 33 esirin İsrail'e iade edilmesine izin vermişti. İsrail, Hamas'ı tüm esirleri serbest bırakmaya zorlamak amacıyla 18 Mart'ta Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarına yeniden başladı. ABD'li, Mısırlı ve Katarlı arabulucuların çatışmaları sona erdirme çabaları şu ana kadar sonuç vermedi.

Görsel kaldırıldı.ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın annesi, Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin aileleri için Tel Aviv'de düzenlenen bir toplantıda (AP)

Gazze Şeridi'ndeki savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısının ardından başladı. AFP'nin İsrail'in resmi verilerinden aktardığına göre söz konusu saldırıda çoğu sivil bin 218 kişi öldü. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından güvenilir kabul edilen Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı verilerine göre savaşın başlamasından bu yana en az 52 bin 810 Filistinli hayatını kaybetti.