Binlerce Sudanlı Mısır sınırında tutsak kaldı

Sahte belgeler ve kriz tüccarları nedeniyle Sudanlıların geçici seyahat belgeleri Mısır tarafından iptal edildi ve giriş prosedürleri sıkılaştırıldı

Bir önceki hafta sonuna kadar vize başvuru sayısı 7 bine ulaştı / Fotoğraf: AFP
Bir önceki hafta sonuna kadar vize başvuru sayısı 7 bine ulaştı / Fotoğraf: AFP
TT

Binlerce Sudanlı Mısır sınırında tutsak kaldı

Bir önceki hafta sonuna kadar vize başvuru sayısı 7 bine ulaştı / Fotoğraf: AFP
Bir önceki hafta sonuna kadar vize başvuru sayısı 7 bine ulaştı / Fotoğraf: AFP

Mısır makamları 25 Mayıs'ta, Mısır sınır noktalarından Sudanlılar için geçici seyahat belgeleriyle seyahat etmeyi durdurma kararı aldı.

Bu belgeler, 15 Nisan'da Hartum'da çatışmaların patlak vermesinden bu yana pasaportu olmayan Sudanlı çocuklar, kadınlar, hastalar ve 16 yaşın altındaki erkeklerin Mısır'a girmelerinin tek yoluydu.

Kapılarda mahsur kalanların bir kısmına göre, Mısır makamları, yanlış evrak ve sahte belge ibraz edilmesiyle ilgili gerekçelerle belgelerle girişi durdurdu.

Ancak sınır noktasında adını vermeyi reddeden Mısırlı bir kaynak şunları söyledi:

Ülke yetkilileri, Sudanlıların belgeleriyle ilgili işlemleri geçici olarak askıya aldı ve yeni kontrollerle eski duruma tekrar geçilecek.

Aşırı kalabalık

Seyahat belgelerinin iptali sadece çocuklar, kadınlar ve hastalar için değil, geçen günlerde Mısır'a girmek için Sudan'ın kuzeyindeki Halfa kentine gelen çok sayıda 17 ila 49 yaş arası erkekler için de geçerliydi. Bu grup, Mısır Konsolosluğundan vize almıştı.

Grubun bir kısmına göre, bazılarının vize alması bir aydan fazla sürdü, ancak yeni gelişmelerle birlikte Mısır'a geçiş birçokları için bir hayal haline geldi.

Hartum'daki Stratejik Araştırma Merkezi'nde kriz yönetimi ve müzakere uzmanı Emin İsmail Meczub, giriş vizesinin alınmasındaki gecikmenin nedenleriyle ilgili olarak şunları söyledi:

Bu, Mısır tarafının giriş, ikamet ve Sudan tarafı ile koordineli olarak çalışmayı düzenlemesine yönelik konsolosluk prosedürlerinin sonucudur.

Zor koşullar

Halfa kentindeki aktivist Hatim Yusuf, vizenin alınmasındaki gecikmenin sebebini ise şöyle ifade etti:

Mısır tarafı günde 200 pasaport almayı taahhüt etmişti ama acil sağlık vakaları ve sırasını bekleyen hastalar olduğunu bile bile bu sayıyı önce 60'a, ardından 10 pasaporta indirmeye başladı ve bu durum çok büyük bir yığılmaya yol açtı. Oteller ve evler Halfa kentine gelen çok sayıda insanı barındıramadı, bu nedenle okullar, devlet kurumları ve camiler onları almaya hazırlandı. Ancak sorun şu ki, işlemler, kendi merkezinden kaydı açan Mısır Konsolosluğu tarafından düzenlenmiyor. Geçen hafta sonuna kadar vize başvuru sayısı 7 bine ulaştı ve şimdi Halfa'da 27 günü tamamladık. Geçen Mayıs'ın 7'sinde başvuran ilk grup için çalışmalar devam ediyor.

Krizden yararlanmak

Giriş belgelerini almak için bazılarının yaşını taklit eden bir dizi dolandırıcı ortaya çıktı ve bu da Mısırlı yetkililerin prosedürlerini sıkılaştırmasına yol açtı. 

İnsan hakları aktivisti Nermin Taha, bu sorunun insani boyutunu şöyle aktardı:

Konsolosluk yetkilileri Mısır'a girmek isteyen Sudanlılara yardım etmek için muazzam çaba sarf ettiğinden, Mısır hükümetinin sağladığı kolaylıklar harikaydı. Mısır Kızılayı da hasta ve yaşlıların tüm ihtiyaçlarını karşıladı. Ancak kriz tüccarları, Mısır makamlarının seyahat belgesini iptal etmenin yanı sıra, eskisi kadar hızlı bir şekilde vize vermekten vazgeçmesinde büyük rol oynadı. Bu, Mısır'a girmek için acil ihtiyaç içinde olduğunu ibraz eden dolandırıcıların yasal olarak girmek isteyen binlerce kişiye zarar vermesi anlamına geliyor. Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi, ülkesinin 150.000 Sudanlıyı kabul ettiğini ve uzun yıllardır 5 milyon Sudanlı'nın Mısır'da yaşadığını ifade etti, ayrıca memnuniyetle karşıladığı binlerce Sudanlının girişini kolaylaştırmak için hâlâ hatırı sayılır çabalar sarf ediyor. Diğer yandan, Sudanlıların sınır kapılarında ve Halfa kentindeki mağduriyetlerinin azaltılmasına yönelik çözümlere ilişkin olarak su ve ilaç eksikliği giderilmelidir. Bu maddelerin eksikliği nedeniyle sınırlarda oluşan ölüm riskini azaltmak için sorumlu makamlarla iş birliği kurulmalı ve sağlamak için bu alanlarda gönüllü girişimler oluşturulmalıdır.

 

Independent Arabia 



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.