Yemen: Afrikalı göçmen kaçakçılığı merkezlerini kapatmaya yönelik operasyonlar yürütüyor

Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi, mülteciler için gönüllü geri dönüş uçuşlarını finanse ediyor.

Göçmen toplama ve ticaretine yönelik bir tesis (Yemen askeri medyası)
Göçmen toplama ve ticaretine yönelik bir tesis (Yemen askeri medyası)
TT

Yemen: Afrikalı göçmen kaçakçılığı merkezlerini kapatmaya yönelik operasyonlar yürütüyor

Göçmen toplama ve ticaretine yönelik bir tesis (Yemen askeri medyası)
Göçmen toplama ve ticaretine yönelik bir tesis (Yemen askeri medyası)

Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi (KSRelief) tarafından finanse edilen bir program kapsamında 800 Etiyopyalı göçmen, gönüllü olarak ülkelerine döndü. Yemenli yetkililer, kurtarılan bölgelerde göçmenler için gözaltı ve kaçakçılık merkezlerini kapatmak ve onları kaçakçıların pençesinden kurtarmak için operasyonlar yürütmeye başladı.

Aden'in kuzeyinde bulunan Lahic kentinin hükümet kaynakları ve sakinler Şarku'l Avsat'a, Tuğgeneral Hamdi Şukri liderliğindeki 2. Devler Tugayı'na bağlı askeri birliklerin, kaçakçıların eyalet kıyılarına gelen Afrikalı göçmenleri taşımak için kullandıkları Tur el-Baha’daki bölgeleri hedef alan büyük bir askerî harekât gerçekleştirildiğini aktardı.

Kaynaklar, harekâtın bölge sakinlerinden ve insan hakları örgütlerinden toplanan bilgilere dayandığını ve bunun da kaçakçıların son dönemde genellikle Cibuti’nin Kızıldeniz'e bakan kıyılarına gelen Afrikalı göçmenleri alıkoymak için alanlar oluşturduğunu gösterdiğini söyledi.

Gangsterlerin dönüşü

Aynı kaynaklara göre, insan kaçakçılığı çetelerini takip etme kampanyaları, Husi milislerinin meşru yönetime yönelik darbesinden beri durdu ve kaçakçıların geri dönmesiyle kaçakçılık faaliyetleri arttı. Son dönemde Tur el-Baha’nın ed-Damisi bölgesinde Afrikalı göçmenler için toplanma yerleri açıldı.

Kaynakların aktardığına göre kaçakçılar kıyıya vardıklarında göçmenleri durduruyor, ardından onları gözaltı kamplarına götürüyor, burada mali olarak gasp ediyor ve onları Yemen topraklarından Körfez ülkeleriyle sınır bölgelerine kaçıran çetelere satıyor.

Yerel insan hakları ve güvenlik kuruluşları birçok göçmenin tecavüz de dahil olmak üzere ağır ihlallere maruz kaldığını belirtti. Kaynaklar, 2. Devler Tugayı’na bağlı birliklerin, göçmenleri alıkoymak ve ticaretini yapmak amacıyla kurulan ‘el-Ahvaş’ adlı merkezlerde konuşlanan kaçakçılarla çatıştığını bildirdi. Söz konusu merkezler ayrıca, Afrika Boynuzu'nda bulunan Lahic kenti kıyı şeridinden getirilen kaçak ürünler dahil olmak üzere çeşitli malların toplanması için ayrılmıştı.

(foto altı) Buldozerler gözaltı merkezlerini yıkıyor (Yemen askeri medyası)
Buldozerler gözaltı merkezlerini yıkıyor (Yemen askeri medyası)

Buldozerlerin eşlik ettiği askeri operasyonlar, bu merkezlerin duvarlarını ve içlerinde kurulan gözaltı odalarını yıktı ve hükümet kaynaklarına ve bölge sakinlerine göre çoğu Etiyopya uyruklu büyük bir göçmen grubunu özgürleştirmeyi başardı. Özgürlüğüne kavuşan göçmenler arasında söz konusu merkezlerden birinde tutulan kadın ve çocuklar da var. Gözaltına alınan kaçakçılar, göçmenleri canlı kalkan olarak kullandıkları çatışmalar sırasında göçmenlerden birinin öldürüldüğünü söyledi.

Beklenmedik kaçakçılar

Bu güvenlik adımlarına açıklık getirmek için 2. Devler Tugayı’nın medya merkezi, operasyonun kaçakçıları ve güvenlik güçleri tarafından arananları şaşırttığını belirtti. Kaçakçılardan bazıları gözaltına alınırken diğerleri kaçmayı başardı ve kaleleri yok edildi. Operasyonun, tamamı yakalanana kadar kaçakları kovalamaya devam edeceği vurgulandı.

Sosyal medyada yer alan video görüntülerinde, merkezleri yıkan araçlar, kaçakçılar tarafından dikilen çitler ve askerî harekât mensuplarının belirli noktalarda konuşlandığı görülüyor.

Afrikalı göçmenler için gözaltı merkezlerine baskın düzenleme operasyonu, İkinci Devler Tugayı’nın güvenlik ve istikrar sağlamak ve Tur el-Baha bölgesindeki güvenlik kaosunu sona erdirmek için geniş bir askerî harekât başlatmasından günler sonra geldi.

(foto altı) Afrikalı göçmenlerin baskına uğradıktan sonra alıkonulduğu merkezler (Yemen askeri medyası)
Afrikalı göçmenlerin baskına uğradıktan sonra alıkonulduğu merkezler (Yemen askeri medyası)

Bölge sakinlerinin ifadesine göre, silah taşımanın yasaklanması büyük başarı sağladı. Bu karar neticesinde çok sayıda otomatik tüfeğe el konuldu. Askeri güçler, yolcuların durdurulduğu ve mallarının, para veya mücevherlerinin yağmalandığı olaylara tanık olan Lahic kentini Taiz vilayetine bağlayan ana yolu da emniyete aldı.

Tehlikeli yol

Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Boynuzu'ndan Yemen'e olan göç yolunu en kalabalık ve en tehlikeli yol olarak tanımlıyor. Kızıldeniz ve Aden Körfezi kıyılarında faaliyet gösteren insan kaçakçılığı çetelerinin göçmenleri kandırarak, Körfez ülkelerine göndereceklerini söyledikleri biliniyor. Yemen kıyılarına geldiklerinde ulaştıklarını haber veriyorlar ama diğer çeteler bu göçmenleri alıp topluyor. Göç kontrolü ve göçmenlerin maruz kaldığı ihlalleri izleyen iki alan araştırmacısının Şarku’l Avsat'a aktardığına göre daha sonra şantaj ve istismar edilmeye başlıyorlar.

Birkaç gün önce Uluslararası Göç Örgütü (IOM), KSRelief'in desteğiyle 800'den fazla Etiyopyalı göçmenin Yemen'den ülkelerine gönüllü ve güvenli bir şekilde uçaklarla geri döndüğünü duyurdu. Zira bu program ülke genelinde mahsur kalan göçmenler için adeta bir cankurtaran simidi.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."