Libya’da seçimlerin alt yapısı için uzlaşı görüşmeleri sürüyor

Libya Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi üyelerinden Seçim Yasalarını Belirleme 6+6 Komitesi'nin açıklamasına itiraz

Menfi, Trablus'taki ofisinde Cevazi kabilesinin ileri gelenlerinden bir heyeti kabul etti (Libya Başkanlık Konseyi)
Menfi, Trablus'taki ofisinde Cevazi kabilesinin ileri gelenlerinden bir heyeti kabul etti (Libya Başkanlık Konseyi)
TT

Libya’da seçimlerin alt yapısı için uzlaşı görüşmeleri sürüyor

Menfi, Trablus'taki ofisinde Cevazi kabilesinin ileri gelenlerinden bir heyeti kabul etti (Libya Başkanlık Konseyi)
Menfi, Trablus'taki ofisinde Cevazi kabilesinin ileri gelenlerinden bir heyeti kabul etti (Libya Başkanlık Konseyi)

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Cevazi kabilesi heyetiyle ülkede toplumsal barışı ve ulusal uzlaşıyı sağlama sürecini görüştü. Öte yandan askeri operasyon Mısır sınırı yakınlarında devam ediyor.

Başkanlık Konseyi Basın Ofisi tarafından yapılan açıklamada, Menfi'nin, Başkanlık Konseyi’nin toplumsal barışı sağlamlaştırma ve ulusal uzlaşıyı sağlama çabası çerçevesinde, Cevazi kabilesinin ileri gelenlerinden bir heyetle bir araya geldiği belirtildi. Açıklamaya göre heyet, Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi’nin bu yıl yapılması planlanan milletvekilliği ve cumhurbaşkanlığı seçimleriyle istikrarı sağlama ve çatışmaları sona erdirme çabalarını desteklediklerini belirtti.

Öte yandan Temsilciler Meclisi (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi (DYK) üyeleri, Seçim Yasalarını Belirleme 6+6 Komitesi'nin ertelenen cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerini düzenleyen yasalarla ilgili çözülmemiş sorunlar üzerinde nihai bir anlaşmaya vardıkları açıklamasına itiraz ettiler.

TM resmi bir görüş bildirmekten kaçınsa da 61 milletvekili, dün sabah saatlerinde TM Başkanı ve iki yardımcısına hitaben yaptıkları açıklamada, ‘6+6 Komitesi, cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili tartışmalı noktalar üzerinde anlaşmaya varması olan gerçek işinden sapmakla’ suçlandı.

Açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi ve Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdoulaye Bathily’e hitaben yer alan ifadelerde ise ‘6+6 Komitesi tarafından yapılan birçok açıklama kınandı ve komite, ‘sandalye sayısını artırıp TM üye sayısını seçmeye çalışarak işinin ötesine geçmekle’ suçlandı.

Komitenin çalışmalarının ve vardığı mutabakatların takdir edildiği açıklamada, TM Başkanlığı’nın TM’nin onayı olmadan herhangi bir değişikliği imzalamak ya da onaylamakla yükümlü olduğu vurgulandı. Açıklamada, 6+6 Komitesi üyelerine, milletvekillerine ve seçmen olan tüm Libya halkına saygılarından dolayı, değişiklikleri TM’ye başvurmadan kabul etmemeleri ve milletvekili sandalyelerini artırarak veya azaltarak TM çalışmalarına müdahale etmemeleri çağrısında bulunuldu.

Başkent Trablus'tan DYK ise herhangi bir resmî açıklamada bulunmasa da 54 üyesi ortak bir açıklamayla 6+6 Komitesi’nin açıklamalarını ‘anayasaya aykırı’ olarak nitelendirerek reddettiler ve tüm yetkilileri de aynı tutumu sergilemeye çağırdılar.

Açıklamada, BM’ye ve UNSMIL’e Libya halkının iradesine ve yargı yetkisine saygı duymaları ve yargının üstünde görülen organlarla ve komitelerle muhatap olmamaları çağrısında bulunuldu.

Seçim Yasalarını Belirleme 6+6 Komitesi, TM ve DYK üyelerinden seçim yasalarını hazırlamak üzere oluşturuldu. Komite üyeleri, Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerine ilişkin üç yasa hakkında Fas'ın Buznika şehrinde yapılan bir toplantıda oybirliğiyle vardıkları sonucu açıkladılar.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde başlıca anlaşmazlık noktası olan askeri geçmişe sahip olanların ve çifte vatandaşlığı bulunanların adaylığıyla ilgili tartışmalı maddelerde 6+6 Komitesi üyeleri arasında fikir birliğine varıldığına işaret ettiler.

Ayrıca seçim yasalarının ve üzerinde anlaşmaya varılan anayasal kuralın Fas’ın arabuluculuğunda ilan edilmesini ve TM Başkanı Akile Salih ile DYK Başkanı Halid el-Mişri tarafından Buznika'da resmi olarak imzalanmasını önerdiler.

6+6 Komitesi Sözcüsü, geçtiğimiz ay, TM ve DYK üyelerinin seçimi ile siyasi partilerin parti listeleri veya bireysel adaylıklar üzerinden Temsilciler Meclisi seçimlerine nasıl dahil edileceğine ilişkin hususlarda mutabakata varıldığını duyurdu.

Diğer yandan ABD'nin Trablus Büyükelçisi ve Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Libya'daki durumu ‘doğası gereği istikrarsız’ olarak nitelendirdi. Norland, gazetecilere yaptığı açıklamalarda meşruiyetin ancak seçimle sağlanacağını değerlendirirken içerideki bölünmeleri kullanıp ve BM’nin seçimleri düzenleme çabalarını engellemeye yönelik birkaç girişim olduğu konusunda uyardı.

UBH Başbakanı Dibeybe’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın göreve başlama töreninden paylaştığı bir kare (UBH)
UBH Başbakanı Dibeybe’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın göreve başlama töreninden paylaştığı bir kare (UBH)

Bir diğer gelişmede geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe, eşiyle birlikte, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen yemin törenine katıldığını ve burada Türk ve uluslararası yetkililerle çok sayıda görüşme yapma fırsatı bulduğunu duyurdu.

Öte yandan Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Tobruk Emniyet Müdürlüğü, cumartesi akşamı ülkenin doğusunda yerel saatle 20:00’de başlayıp sabah 06:00’ya kadar sürecek sokağa çıkma yasağı ilan etti.

Emniyet Müdürlüğü tarafından cumartesi akşamı yapılan açıklamada, sokağa çıkma yasağının İçişleri Bakanlığı Müsteşarı ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) Başkomutanı Mareşal Halife Hafter'in direktifleri doğrultusunda, Özel Güvenlik Odası Başkanı Ferec İkaim tarafından verilen emre dayandığı belirtildi. Yasağın, tıbbi personel, hastalar, insani yardım çalışmaları, polis ve ordu personeli ve temizlik görevlilerinin çalışmalarını kapsamadığı kaydedildi.

Tobruk Emniyet Müdürü General Sami İdris, sokağa çıkma yasağının bir sonraki duyuruya kadar her gün devam edeceğini açıkladı.

Ordu İstihbarat Birimi, Tobruk ve Musaid şehirlerinde operasyonlarını sürdüren askeri ve emniyet personelinin Bir'ul-Aşhab bölgesinde kaçakçıların ve düzensiz göçmenlerin sığınaklarından birini hedef aldığını duyurdu. Açıklamada göçmen kaçakçılığında kullanılan ahşap tekneler için bir fabrikanın bulunduğu ve göçmen tekneleri için marina olarak kullanılan yerin basıldığı belirtildi.

Çevre bölgelerin taranması için yürütülen kapsamlı operasyon sırasında çok sayıda düzensiz göçmenin de evlere saklandığının tespit edildiği bildirildi.



Hükümet, Suriye'nin kuzeyinde Kürt kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlemeyi planlıyor

 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
TT

Hükümet, Suriye'nin kuzeyinde Kürt kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlemeyi planlıyor

 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)

 

Suriye Eğitim Bakanlığı'ndan üst düzey bir eğitim kaynağı, Bakanlığın, ana gücü Kürtler olan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol edilen kuzeydoğu Suriye bölgelerinde genel ve temel ortaöğretim sınavlarının düzenlenmesi için bir anlaşma duyurmak üzere olduğunu açıkladı. Bu anlaşma, bölgede yaşayan öğrencilere ve sakinlere final sınavlarına kendi bölgelerinde girme imkânı tanıyacak.

Bu kaynaklara göre, Kamışlı, Haseke, Rakka ve Deyrizor kırsalında dört sınav merkezinin açılacağı duyurulacak. Merkezlerin denetimini, Millî Eğitim Bakanlığı ile Suriye'nin kuzey ve kuzeydoğusunda Kürt nüfusun yaşadığı bölgeleri yöneten "Özerk Yönetim"in Eğitim Kurumu yetkilileri birlikte yürütecek. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) da tarafsız gözlemci olarak katılacak.

Bu anlaşma, temel eğitim ve genel lise sınavlarına kayıtlı 25 binden fazla öğrenciyi kapsıyor. Bu öğrenciler, Haseke vilayetinden ve sadece bu vilayetin şehirlerinden geliyor. Ayrıca, Rakka vilayetinde ve Deyrizor vilayetinin kuzey ve doğu kırsalında, devlet okullarına devam eden binlerce öğrenci var. Geçen yılın sonunda Esed rejimin düşmesinden önce güvenlik bölgelerinde resmi müfredatla eğitim gördüler.

Öğrencilerin aileleri, sınavların düzenlenmesi için Şam ve Kamışlı arasında yürütülen görüşmelerin sonucunu sabırsızlıkla bekliyorlar, çünkü sınavların başlangıç tarihi önümüzdeki ayın başında.

Milli Eğitim Bakanlığı kaynakları, Şam vilayetlerinde ve Suriye içinde çocuklarını kayıt ettirenlerin, sınavlar başlamadan önce, kayıtlarını bulundukları bölgelerdeki yeni merkezlere aktarabileceklerini açıkladı. Milli Eğitim Bakanlığı, bölgedeki yaşam ve ekonomik koşulların kötüleşmesi, alandaki dalgalanmalar ve genel gelişmeler nedeniyle bugüne kadar kayıt yaptıramayanlar için kayıt süresini uzatacak ve kapıları yeniden açık tutacak.

Rakka kentindeki bir sınav salonundan (Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası)Rakka kentindeki bir sınav salonundan (Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası)

Özerk Yönetim Eğitim Otoritesi Başkanı Halef el-Matar, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Şam yönetiminin kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlenmesi konusunda Şam'dan resmi bir yanıt beklediklerini söyledi. Yetkililerin, "UNICEF ve Şam'daki hükümetin Eğitim Bakanlığı ile iletişim kurarak öğrencilerin haklarını güvence altına almak için yoğun çaba sarf ettiğini" vurguladı.

Bu eğitim yetkilisi, Şam Eğitim Bakanlığı'nın, yönetimin ilkokuldan ortaokula ve üniversiteye kadar olan eğitim kademelerini müfredata bağlamasının ardından, "Özerk Yönetim"in eğitim müfredatlarını ve mevcut okullarını tanımasını talep etti.

"Özerk Yönetim" yetkilileri, Şam hükümetinin, Kürtçe ve Süryanice öğrenmek isteyen öğrencilere, seçme özgürlüğünü velilere ve öğrencilere bırakarak, Kürtçe ve Süryanice dersleri tahsis etmesini ve "Özerk Yönetim" üniversitelerinin, yani Kamışlı'daki "Rojava", Rakka'daki "El-Şark" ve Halep'in doğu kırsalındaki Ayn el-Arab ("Kobani") kentindeki üç üniversiteyi, devrik rejimden sonra İdlib ve Halep kentlerindeki diğer özel üniversitelerle aynı doğrultuda resmen tanımasını ve resmileştirilmesini talep ediyor.

Bu eğitim girişimleri, Genel İstihbarat Müdürü Hüseyin es-Seleme'nin, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) komutanı Mazlum Abdi ile Deyrizor kırsalındaki el-Ömer petrol sahasında, geçen mart ayında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile imzalanan anlaşmanın uygulanması amacıyla bu ayın 5'inde dördüncü müzakere oturumunu gerçekleştirmesinin ardından geldi. Anlaşma, SDG güçlerinin, ona bağlı sivil kurumların ve yerel yönetim meclislerinin Suriye devlet yapısına entegre edilmesini öngörüyor.

Suriye Eğitim Bakanı Muhammed Turko, geçen ay "Özerk Yönetim" yetkilileriyle eğitim konusuna ilişkin ön mutabakatlara varıldığını açıklamıştı.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) Suriye'deki savaş ve çatışmaların eğitim üzerindeki etkisine ilişkin bir raporunda uyarıda bulunduğunu belirtmekte fayda var. Raporda, çatışmalar ve savaşların eğitim altyapısını tahrip etmesi sonucu binlerce çocuğun eğitiminde ciddi aksamalarla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Raporda ayrıca, iktidardaki otoritelerin Suriye'deki öğrencilerin eğitim geleceğini kurtarmak için acil ve hızlı önlemler almaması halinde, örgütün “nesiller boyu sürecek bir felaket” olarak nitelendirdiği durumun ortaya çıkabileceği belirtildi.