Gemilerin Süveyş Kanalı’nda karaya oturmasının ve kazaların nedenleri

Son olarak Rusya'dan yola çıkan bir tanker de Süveyş Kanalı’nda kaza geçirdi.

Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)
TT

Gemilerin Süveyş Kanalı’nda karaya oturmasının ve kazaların nedenleri

Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)

Rusya'dan yola çıkan bir petrol tankerinin pazar günü Süveyş Kanalı'na varmasının ardından arızalanması, Mısır su yolunu geçerken tekrarlanan karaya oturma ve gemi kazalarının nedenleri hakkında soru işaretleri yarattı.

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Korgeneral Usame Rabie dün yaptığı resmi açıklamada, “Motoru bozulan petrol tankerinin çekilmesi işlemini tamamlamak için üç lokomotif kullanıldı. Arıza, Rusya'dan Çin'e giden kuzey konvoyunun bir parçası olan geminin kanalı geçtiği sırada meydana geldi” dedi.

Malta bayrağı taşıyan tanker 274 metre uzunluğunda, 48 metre genişliğinde ve yükü 82 bin ton ağırlığında. Rabie açıklamasında kanaldaki seyir hareketinin her iki yönde de düzenli olduğunu bildirdi. Petrol tankeri makinelerinde meydana gelen teknik arızaya kısa sürede müdahale çalışmaları başarılı oldu. Rabie'ye göre kanaldaki seyir trafiği dün toplam net tonajı 3,5 milyon ton olan 60 geminin her iki yönden geçişine tanık oldu.

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı, ‘Süveyş Kanalı Otoritesi’nin navigasyon becerileri, deniz kurtarma çalışmalarında birikmiş deneyim ve deniz kurtarma, deniz sigortası ve kirlilik kontrolünde uzmanlaşmış özel deniz birimleri ile dolu entegre bir sistem aracılığıyla olası acil durumlarla başa çıkmaya hazır olduğunu’ teyit etti.

Fotoğraf Altı: Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri. (Mısır Kabine Başkanlığı)

Süveyş Kanalı'ndan geçişleri sırasında gemiler sıklıkla karaya oturuyor ya da arızalanıyor. Dev petrol tankeri Ever Given’in Mart 2021'de karaya oturması büyük ses getirmişti. Bu, Süveyş Kanalı'ndaki seyrüseferin altı gün süreyle askıya alınmasına yol açtı.

Süveyş Kanalı İdaresi geçtiğimiz bir süredir kanalda meydana gelen kazalara seyir trafiğini etkilemeden müdahale edebiliyor. Ancak sorun devam ediyor. Ocak ayında Glory gemisi motorlarındaki sorun nedeniyle karaya oturmuştu. Şubat ayında da Singapur bandıralı bir gemi dümen dişlisindeki arıza nedeniyle benzer bir sorunla karşı karşıya kaldı. Süveyş Kanalı İdaresi, 25 Mayıs'ta karaya oturan Shin Hai Tong 23 adlı kargo gemisini de yüzdürmeyi başardı. Geçen eylül ayında da dev bir petrol tankeri karaya oturdu ve Süveyş Kanalı'ndaki trafik birkaç saatliğine kesintiye uğradı.

Fotoğraf Altı: Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri düzenlenen operasyonla kurtarıldı. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri düzenlenen operasyonla kurtarıldı. (Mısır Kabine Başkanlığı)

Mısır Limanlar İdaresi'nin eski başkanı Tümgeneral Müh. Hişam Ebu Sünne’ye göre, ‘gemilerin Süveyş Kanalı'nı geçerken karaya oturmasının veya arızalanmasının belirgin nedenleri var.

Ebu Sünne, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:

“Olaylar bazen, örneğin rüzgar hızı veya geminin geçiş yönünün tersine yön değişikliği dahil olmak üzere hava faktörleriyle ilgili nedenlerden kaynaklanıyor. Geçiş sırasında rüzgar hızında ve yönünde değişiklikler olduğu için son petrol tankerinde yaşanan da buydu. Bazen gemiler, büyük boyutu veya ağır yükü nedeniyle ve kaptanın değişen hava koşulları nedeniyle, dümenin kontrol edilememesi sonucu karaya oturuyor.”

Mısır, kanalın seyir rotasını geliştirmek için yeni Süveyş Kanalı'na eklenecek 10 km uzunluğundaki bir kanalı 72 yerine 82 km yaparak, alanı 122 kilometreden 132 kilometreye çıkarmayı amaçlayan bir proje uyguluyor. Projeyle ayrıca Süveyş Kanalı'nın güney bölgesinin 132 kilometreden 162 kilometreye çıkarılmasıyla genişletilip derinleştirilmesi amaçlanıyor.



Yemen'de Meşruiyet kaosu

Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)
Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)
TT

Yemen'de Meşruiyet kaosu

Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)
Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)

7 Nisan 2022'de Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, başkanı ile yedi üyesinin ülkeyi geçmişte ve halen muzdarip olduğu siyasi kaos, askeri donukluk, ekonomik ve geçim koşullarındaki çöküş gerçekliğinden kurtarabilmeleri umuduyla tüm yetkilerini geri dönülemez bir şekilde yeni bir oluşuma (Başkanlık Konseyi) devretti.

Bu duyurunun öncesinde, Husi grubunun kontrolünden uzak bölgeleri istikrara kavuşturmak ve geliştirmek umuduyla meşru hükümet ile Güney Geçiş Konseyi arasında Riyad Anlaşması olarak bilinen anlaşma, 5 Kasım 2019'da Riyad'da imzalandı.

Bu iki anlaşmanın amacı süreci yeniden rayına sokmak, durgun hücreleri aktifleştirmek ve onlara yeniden hayat vermekti. Ancak mevcut gerçeklik, Cumhurbaşkanı Hadi'nin Şubat 2012'den bu yana yönettiği yapıdaki çöküşe varan mevcut yetersizliği kanıtladı. Konseyin söz konusu yapıyı “yeni Yemen” olarak adlandırdığı noktaya yönlendirme yeteneğini gösteremediğini ispatladı.

Riyad'ın sunduğu ve sunmaya devam ettiği maddi ve askeri destek olmasaydı, iç durumun tamamen çökeceğini ve tüm ülkenin Husi grubunun kontrolüne gireceğini herkes biliyor. Ancak bu destek, yüksek mali maliyeti nedeniyle ve bunu elde etmek için gereken katı şartlar yerine getirilmeden, harcamalar yakından denetlenmeden sürdürülebilir olamaz. Suudi Arabistan'ın Yemen'in Kalkınması ve Yeniden İnşası Programı tarafından doğrudan uygulanan ve denetlenen hayati projelerden ise bahsetmiyoruz bile.

Husi kontrolünden uzak bölgeleri yönetme konusundaki açık başarısızlık ve bariz yetersizliğin, Başkanlık Konseyi ve hükümetin hızlı ve ciddi müdahalesini gerektirdiği artık aşikâr. Bu çıkmazdan kurtulmak için ilk önce tam bir adanmışlık, nezaketten uzak bir açık sözlülük, tutumlar ve anlaşmazlık noktaları konusunda netlik gerektiriyor.

Yani Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylem, açık ve belirsizlikten uzak olmalı. Başkanlık Konseyi içindeki özellikle Güney Geçiş Konseyi ile olan ilişkilerin düzeltilmesine odaklanmalı.

Konsey ile Bakanlar Kurulu arasındaki ilişkide de bir karışıklık mevcut; zira ilişkinin açıkça tanımlanmadığı ve geride kalan hâkim anayasal çerçevelere uymadığı bir sır değil. İki konsey arasındaki ilişki herkesin bildiği bir gerilime sahne oluyor ve bunu görmezden gelmek ya da bu konuda hoşgörülü davranmak doğru değil.

Siyasi kaos, zaten zayıf olan idari etkinlikte eksikliklere neden oldu. Bu durum da kanunda belirtilen yasal süreyi aşan misyon başkanlarının değiştirilmesi, aldıkları mali ödenekler karşılığında görevlerini yerine getirmeyen valilerin değiştirilmesi, bölgesel sınırlara göre atamalar yapıldığı için tüm yasal süreleri aşan ve değiştirilemeyen askeri birlik ve güvenlik teşkilatlarının komutanlarının değiştirilmesi de dahil olmak üzere, gerekli birçok icraatta bulunulmasını engelledi.

Ufukta Konseyin karşılaştığı engelleri açık sözlülükle ele almaya girişmeden, Cumhurbaşkanı Hadi'ye alternatif olarak göreve gelmesinin nedeni olan öncelikleri belirlemeden aşabilmesini sağlayacak hiçbir şey görünmüyor. Ulusal sorunların görev kotaları açısından ele alınması, verimlilik ve dürüstlük standartlarından çok uzak bölgesel eğilimlere dayandığından, siyasi ve idari hayal kırıklığının etkisinden muzdarip vatandaşların yaşam koşullarının bozulmasına ve şartların daha da kötüleşmesine neden olacaktır.

Kurallara bağlılık, ulusal uzlaşılarla bağlantılıdır. Uzlaşılar ise yönetim işlerinin yürümesi ve idari işlerin istikrarı için bilenen bir kapıdır. Bu olmadan, yönetişim yeteneklerinin geliştirilmesine katkıda bulunmayan daha fazla kaos dışında bir şey olmayacaktır. Ülke, pusulası ve yer çekimi olmadan, bir boşunalık ve ihmalkarlık çemberinde dönmeye devam edecektir. Husi grubunun kontrolünden uzak her coğrafyada çöküşler devam edecektir. Kapsamlı parçalanmaya doğru gidişi bastırmak için doğrudan ve güçlü bir Suudi Arabistan müdahalesi olmadan ve Abu Dabi ile mutabakat sağlanmadan, Husi grubu ile terör örgütlerinin ulaşamayacağı hiçbir alan kalmayacaktır. Bunlar herkesin karşısına çıkma fırsatının tarihini belirlemek, onlara saldırmak ve hasta ülkenin topraklarından paylarını almak için sahneyi yakından takip ediyorlar.

Bu sözler sürekli tekrarlanmakta olabilir ama tekrarlanmaları gerekiyor. Aden'deki toplumun istikrarı anahtardır. Güvenliğin sağlanması istikrarın başlangıcıdır. Bu da şehrin idaresinin tek bir tarafa devredilmesini gerektiriyor. Bunun kontrolü, barış ve ülkenin geleceğine ilişkin tartışmaların kapılarını aralayacaktır. Bunun için de tüm yetkililer sürekli var olmalı ve hiçbir taraf sorunları güç kullanarak çözebileceğini düşünmemeli.

Siyasi kaosun devam etmesi, idari kayıtsızlık, yolsuzluğun her düzeyde yaygınlaşması, görevini yapabilecek, ahlaki ve milli sorumluluklarını yerine getirebilecek kapasitede otoriteden bahsetmenin mümkün olmadığı bir ortamdır.