Gemilerin Süveyş Kanalı’nda karaya oturmasının ve kazaların nedenleri

Son olarak Rusya'dan yola çıkan bir tanker de Süveyş Kanalı’nda kaza geçirdi.

Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)
TT

Gemilerin Süveyş Kanalı’nda karaya oturmasının ve kazaların nedenleri

Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankerinin kurtarılması için operasyon düzenlendi. (Mısır Kabine Başkanlığı)

Rusya'dan yola çıkan bir petrol tankerinin pazar günü Süveyş Kanalı'na varmasının ardından arızalanması, Mısır su yolunu geçerken tekrarlanan karaya oturma ve gemi kazalarının nedenleri hakkında soru işaretleri yarattı.

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Korgeneral Usame Rabie dün yaptığı resmi açıklamada, “Motoru bozulan petrol tankerinin çekilmesi işlemini tamamlamak için üç lokomotif kullanıldı. Arıza, Rusya'dan Çin'e giden kuzey konvoyunun bir parçası olan geminin kanalı geçtiği sırada meydana geldi” dedi.

Malta bayrağı taşıyan tanker 274 metre uzunluğunda, 48 metre genişliğinde ve yükü 82 bin ton ağırlığında. Rabie açıklamasında kanaldaki seyir hareketinin her iki yönde de düzenli olduğunu bildirdi. Petrol tankeri makinelerinde meydana gelen teknik arızaya kısa sürede müdahale çalışmaları başarılı oldu. Rabie'ye göre kanaldaki seyir trafiği dün toplam net tonajı 3,5 milyon ton olan 60 geminin her iki yönden geçişine tanık oldu.

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı, ‘Süveyş Kanalı Otoritesi’nin navigasyon becerileri, deniz kurtarma çalışmalarında birikmiş deneyim ve deniz kurtarma, deniz sigortası ve kirlilik kontrolünde uzmanlaşmış özel deniz birimleri ile dolu entegre bir sistem aracılığıyla olası acil durumlarla başa çıkmaya hazır olduğunu’ teyit etti.

Fotoğraf Altı: Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri. (Mısır Kabine Başkanlığı)

Süveyş Kanalı'ndan geçişleri sırasında gemiler sıklıkla karaya oturuyor ya da arızalanıyor. Dev petrol tankeri Ever Given’in Mart 2021'de karaya oturması büyük ses getirmişti. Bu, Süveyş Kanalı'ndaki seyrüseferin altı gün süreyle askıya alınmasına yol açtı.

Süveyş Kanalı İdaresi geçtiğimiz bir süredir kanalda meydana gelen kazalara seyir trafiğini etkilemeden müdahale edebiliyor. Ancak sorun devam ediyor. Ocak ayında Glory gemisi motorlarındaki sorun nedeniyle karaya oturmuştu. Şubat ayında da Singapur bandıralı bir gemi dümen dişlisindeki arıza nedeniyle benzer bir sorunla karşı karşıya kaldı. Süveyş Kanalı İdaresi, 25 Mayıs'ta karaya oturan Shin Hai Tong 23 adlı kargo gemisini de yüzdürmeyi başardı. Geçen eylül ayında da dev bir petrol tankeri karaya oturdu ve Süveyş Kanalı'ndaki trafik birkaç saatliğine kesintiye uğradı.

Fotoğraf Altı: Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri düzenlenen operasyonla kurtarıldı. (Mısır Kabine Başkanlığı)
Süveyş Kanalı'nı geçerken arızalanan Katar petrol tankeri düzenlenen operasyonla kurtarıldı. (Mısır Kabine Başkanlığı)

Mısır Limanlar İdaresi'nin eski başkanı Tümgeneral Müh. Hişam Ebu Sünne’ye göre, ‘gemilerin Süveyş Kanalı'nı geçerken karaya oturmasının veya arızalanmasının belirgin nedenleri var.

Ebu Sünne, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:

“Olaylar bazen, örneğin rüzgar hızı veya geminin geçiş yönünün tersine yön değişikliği dahil olmak üzere hava faktörleriyle ilgili nedenlerden kaynaklanıyor. Geçiş sırasında rüzgar hızında ve yönünde değişiklikler olduğu için son petrol tankerinde yaşanan da buydu. Bazen gemiler, büyük boyutu veya ağır yükü nedeniyle ve kaptanın değişen hava koşulları nedeniyle, dümenin kontrol edilememesi sonucu karaya oturuyor.”

Mısır, kanalın seyir rotasını geliştirmek için yeni Süveyş Kanalı'na eklenecek 10 km uzunluğundaki bir kanalı 72 yerine 82 km yaparak, alanı 122 kilometreden 132 kilometreye çıkarmayı amaçlayan bir proje uyguluyor. Projeyle ayrıca Süveyş Kanalı'nın güney bölgesinin 132 kilometreden 162 kilometreye çıkarılmasıyla genişletilip derinleştirilmesi amaçlanıyor.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.