Sudan ordusu HDK’ye hava saldırıları düzenliyor

Hartum’da silah ve mühimmat üreten bir kompleks çevresinde çatışma

7 Haziran’da Hartum’un güneyindeki bir depoda çıkan yangından yükselen dumanlar (AFP)
7 Haziran’da Hartum’un güneyindeki bir depoda çıkan yangından yükselen dumanlar (AFP)
TT

Sudan ordusu HDK’ye hava saldırıları düzenliyor

7 Haziran’da Hartum’un güneyindeki bir depoda çıkan yangından yükselen dumanlar (AFP)
7 Haziran’da Hartum’un güneyindeki bir depoda çıkan yangından yükselen dumanlar (AFP)

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında yaşanan çatışmalara ilişkin yeni bir gelişmede, başkent Hartum’un güneyindeki bölgede orduya bağlı silah ve mühimmat üreten bir kompleks çevresinde şiddetli çatışmalar çıktı.

Yakıt ve gaz depoları yakınında bulunan kompleks çevresindeki çatışmalar, vatandaşlar ve çevreye büyük zarar verebilecek patlama riski oluşturuyor.

Görgü tanıkları, sekiz haftadır orduyla güç mücadelesi veren Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) 6 Haziran’da Yermuk kompleksinin de içinde bulunduğu bölgeye saldırdığını ve çatışmaların Çarşamba gününe kadar sürdüğünü söyledi.

Bölgedeki Direniş Komiteleri tarafından yapılan açıklamaya göre bu çatışma, ordunun savaş uçakları tarafından Omdurman şehrinin güneyindeki bölgelere hava saldırısı başlattığı ve çok sayıda sivilin hayatını kaybettiği ve yaralandığı bir dönemde gerçekleşti.

Gençlik Komiteleri, Muvayleh bölgesinin HDK kampları sebebiyle hava saldırılarına maruz kaldığını bildirdi.

Komite, saldırıda dördü aynı aileden olmak üzere 12 sivilin öldüğünü ve çok sayıda kişinin de ciddi şekilde yaralandığını bildirdi.

ABD Cidde görüşmelerini adres gösterdi

Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Sudan’daki çatışmanın iki tarafının ‘Cidde görüşmelerine’ yeniden başlamadan önce güven artırıcı adımlar atmasının önemini vurguladı.

İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Cidde görüşmelerinin resmi olarak dondurulmasına ve ateşkes anlaşmasının sona ermesine rağmen, ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nden heyetler hala Cidde’de. Cidde görüşmelerine devam etmeden önce tarafların atması gereken insani yardım ve anlaşma için güven artırıcı adımlara odaklanan heyetlerle günlük temaslarımızı sürdürüyoruz” dedi.

Cidde görüşmelerinin sonucu olarak 12 Mayıs’ta Cidde Bildirgesi imzalanmıştı. ABD ve Suudi Arabistan’ın, Sudan’daki krizi çözmek için Suudi Arabistan’ın Cidde şehrinde başlattıkları taraflar arasındaki görüşmeler sonucunda imza altına alınmıştı.

Bildirgede, Sudan ordusu ve HDK'nin sivillere zarar verecek herhangi bir saldırıdan uzak duracağı belirtilirken, Sudan halkının çıkarlarının iki taraf için öncelik olduğuna vurgu yapıldı.

Vatandaşların çatışma bölgelerini terk etmeleri istendi

Bildirgede, Sudan'daki tüm sivillerin çatışma ve kuşatma altındaki bölgeleri terk etmeleri, tahliyelere izin verilmesi ve tarafların insani gerekçelerle duyurulan ateşkeslere uyması istendi.

Bildirgeyle sivillerin ihtiyaçlarını karşılamak için insani yardım eylemlerini kolaylaştırmanın amaçlandığı ifade edildi.

Ayrıca iki taraf Sudan'ın egemenliğinin, birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına yönelik kararlılıklarını vurguladı.

Sudan'da ordu ile HDK arasında iç savaş

Sudan'ın başkenti Hartum ve diğer şehirlerde 15 Nisan sabahı Sudan ordusu ile HDK arasında silahlı çatışmalar başlamıştı.

Ordu ile HDK arasında "HDK'nin tamamen orduya katılmasını" öngören askeri güvenlik reformu konusunda son birkaç aydır yaşanan anlaşmazlık, iç savaşa dönüşmüştü.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.