Rus vatandaşının köpekbalığı tarafından öldürülmesinin Mısır'da yaz turizmine etkisi ne olur?

Hükümet, köpekbalığı saldırılarının tekrarlanmasını önlemek için tedbirler alıyor.

Hurgada, plajlarıyla ünlü bir belde. (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)
Hurgada, plajlarıyla ünlü bir belde. (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)
TT

Rus vatandaşının köpekbalığı tarafından öldürülmesinin Mısır'da yaz turizmine etkisi ne olur?

Hurgada, plajlarıyla ünlü bir belde. (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)
Hurgada, plajlarıyla ünlü bir belde. (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)

Mısır'ın Hurgada kentinde bir Rus vatandaşının köpekbalığı tarafından öldürülmesinin ardından Mısır hükümeti bu saldırıların tekrarlanmaması için önlemler alıyor. Hurgada olayının yaz turizmini ne ölçüde etkilediği ise merak konusu.

Mısır'daki Rus Büyükelçiliği de Perşembe akşamı resmi Facebook sayfasından yaptığı açıklamayla ‘bir Rus gencinin köpekbalığı saldırısı sonucu öldüğünü’ doğruladı. Elçilik, Rus turistlere yüzerken güvenlik talimatlarına uymaları çağrısında bulundu.

Bunun ardından Mısır Çevre Bakanlığı da perşembe akşamı şu açıklamayı yaptı:

“Kızıldeniz'deki rezervlerde yapılan incelemeler sonucunda bir (kaplan) köpekbalığının sahilde yüzen bir kişiye saldırarak ölümüne neden olduğu tespit edildi.”

Mısır Çevre Bakanı Yasmin Fuad da Kızıldeniz Valisi ile koordinasyon halinde ‘cuma sabahından itibaren iki gün süreyle kuzeyde (el-Cüne Resort) ile güneyde (Ebu Soma Bay) sınırı arasında kalan bölgede yüzme ve dalış faaliyetleri ile tüm su sporlarının durdurulması için tedbirler alınması’ talimatını verdi.

Çevre Bakanlığı ‘bu tür kazalar durumunda uygulanan uluslararası protokollere bağlı kalınarak yüzme faaliyetlerinin engellendiğini’ doğruladı. Bakanlık ayrıca Kızıldeniz kıyılarına gelen vatandaşlara ve ziyaretçilere ‘güvenliklerini sağlamak amacıyla Kızıldeniz'deki doğal kaynaklarla ilgili talimatlara ve kontrollere uymaları’ çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre olay Mısır Parlamentosu’nun da gündemindeydi. Parlamento üyesi Mohamed el-Cebelevî cuma günü Çevre Bakanlığı'nın sahillerin güvenliğini sağlamadaki rolü ve ‘Hurgada olayının’ koşulları hakkında parlamentoda bir brifing verdi.

Cebelevî Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Çevre Bakanlığı düzenli olarak yırtıcı deniz organizmalarının biyolojik davranışları üzerine bilimsel çalışmalar yapıyor ve köpekbalıklarının yılın bu döneminde plajlara sık sık yaklaştığı biliniyor. Bu nedenle buradaki çevre organizasyonu bu meselede asıl yetkiye sahip. Turistik köylerin, rezervlerin ve plajların çevresel denetimi Çevre Bakanlığı'nın yetkisi dahilindedir, bu da onları denetleyen yetkililerin vatandaşları ve turistleri korumak için proaktif uyarı adımları atabilmelerini sağlar, buna yırtıcı hayvanların plajlara yaklaşabileceği yerler hakkında uyarılar yapmak da dahildir.”

Diğer güvenlik önlemlerinin yanı sıra plajların güvenliğini sağlamak için güvenlik ağlarının yerleştirildiğinden emin olmak gerektiğini belirten el-Cebelevî sözlerinin devamında “Mısır çok başarılı bir turizm sezonuna tanıklık ediyor. Öyleyse neden böyle bir olayın bu sezonu bozmasına izin verelim? Yeter ki bunu önlemenin yolları olsun” dedi.

Mısırlı turizm uzmanı Ahmed Kasım da şu açıklamada bulundu:

“Bu talihsiz olay dünyanın pek çok ülkesinde görülebiliyor ve şimdiye kadar Hurgada'daki pek çok turistin kazanın niteliğini ve sahilleri güvence altına almak için deniz faaliyetlerini geçici olarak durdurma prosedürlerini anladığını gözlemledik. Kazanın, Mısır'da turizmin rakamlara ve büyük bir pozitif patlamaya tanık olduğu bu dönemde turizmi etkilemeyeceğini umuyoruz.”

Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanı Ahmed İsa da birkaç gün önce yaptığı açıklamada ‘Mısır'a geçtiğimiz Nisan ayında 1,35 milyon turist geldiğini’ söylemişti. Mısırlı Bakan bir basın toplantısında ‘Mısır'ın bu yılın ilk beş ayında yaklaşık 7 milyon turist aldığını ve yıl içinde 15 milyon, gelecek yıl ise 18 ila 20 milyon turist almayı hedeflediğini’ kaydetti.

Mısırlı yetkililer geçtiğimiz yılın temmuz ayında Hurgada'daki Sehl Haşiş tatil beldesi açıklarında iki turistin yaşamını yitirdiği köpekbalığı saldırısının ardından kapsamlı bir soruşturma yürütmüş ve Kızıldeniz Valiliği Sehl Haşiş bölgesinden Makadi bölgesine kadar kaza alanını çevreleyen plajları kapatmıştı.

Ekim 2020'de ise Güney Sina Vilayeti'ndeki Ras Muhammad Reserve plajını ziyaret edenler, ölümle sonuçlanmayan köpekbalığı saldırılarına maruz kaldılar. 2010'da Şarm El-Şeyh'te meydana gelenler, çok sayıda Avrupalı turistin ölmesi ve yaralanması nedeniyle Mısır'da son otuz yılda yaşanan en ciddi köpekbalığı saldırısı vakaları arasındaydı.



Sudan'da iki hükümet... Çözüm mü, bölünme mi?

Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)
Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)
TT

Sudan'da iki hükümet... Çözüm mü, bölünme mi?

Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)
Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)

Sudan'da iki hükümetin varlığı, iç ve dış çevrelerde akıllardan uzak bir ihtimal değildi. Bu senaryo, Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden yaklaşık bir yıl sonra, barışçıl bir çözüm için herhangi bir vizyon veya işaretin ufukta görünmemesi nedeniyle, olası birkaç senaryodan biri olarak ortaya atıldı.

ABD Barış Enstitüsü (USIP) Nisan 2024'te, Kenya'nın başkenti Nairobi'de, savaşa karşı olan geniş bir yelpazedeki siyasi ve sivil güçlerin katılımıyla bir çalıştay düzenledi. Çalıştayda savaşın gidişatı ve nereye varacağı değerlendirildi ve olası senaryolar incelendi.

Çalıştayda 3 senaryo ortaya kondu; İlki, savaşın, çatışmanın iki tarafından biri olan Sudan ordusu veya HDK’nin askeri zaferiyle sona ermesi idi. Ancak bu seçenek, savaşın niteliği ve dış müdahalelerin açıkça ortaya çıkması nedeniyle dışlandı.

frgty6u7
Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Hartum'da yaşanan çatışmalarda ağır hasar gören bina (AFP)

İkinci senaryo, müzakere ve savaştı. Bu senaryoda, sahadaki güç dengesinde radikal bir değişiklik ya da ‘zayıf denge’ meydana gelir ve müzakere masasında savaşın durdurulması yönünde bir adım atılır. Her iki taraf da çatışmalardan yorgun düşmüş olsa da, ordu ve İslamcı müttefiklerinin, düşmanlıkları durdurmayı ve sivilleri koruyarak insani yardım ulaştırmayı amaçlayan Cidde Platformu’na defalarca ret cevabı vermeleri nedeniyle, bu seçenek o dönemde mümkün olmadı.

Çalıştayda yapılan uzun tartışmaların ardından odaklanılan üçüncü senaryo, Sudan'da iki hükümetin varlığıdır. Bu senaryo en olası olanıdır ve ülkedeki çatışmaların şiddetini azaltabilir ve taraflar arasında müzakere masasına oturmak için yollar açabilir.

Geçtiğimiz hafta, Sudan Kurucu İttifakı, HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) başkanlığında, ülkenin batısındaki Güney Darfur eyaletinin başkenti Nyala'yı merkez alan paralel bir hükümet kurduğunu duyurdu. Ancak, ülkeyi bölünmeye maruz bırakma korkusuyla, resmi devlet kurumları dışında herhangi bir otorite kurulmasına bölgede önceden karşı çıkılmıştı.

Siyasi analist Mahir Ebu’l Cuh, Port Sudan ve Nyala'da meşruiyet için çekişen iki hükümetin varlığının artık bir gerçek olduğunu ve her ikisinin de meşru olmadığını, bu nedenle herhangi bir yasal tanıma olmaksızın ele alınacağını söyledi.

dfrgty6
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, askerleriyle birlikte daha önceki bir Hartum ziyareti sırasında (Arşiv – Sudan ordusu sayfası)

Ebu’l Cuh, “Arap ve Afrika ülkeleri Sudan'ın bölünmesini istemiyor ve bölünmeye izin vermeyecek. Böylece bölgede parçalanmanın önü açılmayacak” ifadelerini kullandı.

Ebu’l Cuh, “Port Sudan'da ordunun liderliğindeki fiili hükümetin para birimi ve kimlik belgelerinin değiştirilmesi ve kontrol ettiği bölgelerde lise sınavlarının yapılmasıyla ilgili olarak attığı adımlar, HDK’yi bir ittifak kurmak ve paralel bir otorite oluşturmak için gerekçeler ve mazeretler bulmaya itti” dedi.

Siyasi analist Ebu’l Cuh, uluslararası toplumun ‘Sudan'da iki hükümetin varlığının çatışmanın sonucu olduğunu; nedeni olmadığını, çözümün her iki tarafın da varlığında yattığını ve bunun bölgesel ve uluslararası tarafların çıkarlarına uygun olduğunu anladığını, bu nedenle her iki hükümetle de muhatap olunmasının muhtemel olduğunu’ belirtti.

Ebu’l Cuh, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır'dan oluşan dörtlünün ertelenen toplantısının amacının ‘bölge ülkelerinin endişelerini ve çıkarlarını uzlaşma formülüyle ele almak, bunları krizin çözümüne katkıları çerçevesinde değerlendirmek ve ateşkesle başlayıp Sudan'da demokratik federal sivil yönetimin yeniden tesis edilmesiyle devam etmek’ olduğunu bildirdi.

Ebu’l Cuh, HDK’nin ‘taktiksel’ bir çerçeve içinde ‘iki hükümetin varlığı’ senaryosunu hedeflediğini ve bunun amacının ‘müzakerelerin (eğer gerçekleşirse) fiili durum olarak iki otorite arasında veya her iki tarafın askeri liderleri arasında yapılması’ olduğunu söyledi.

Siyasi ve askeri analist Hüsameddin Bedevi ise Sudan'da iki hükümetin varlığının, uluslararası toplumun barışçıl çözüm şansını artıracağını düşündüğü bir senaryo olduğunu, ancak aynı zamanda düşmanlığın ileri aşamalarına ve çatışmanın uzamasına yol açabilecek olumsuz sonuçlar doğurabileceğini ifade etti.

Bedevi, “Silahlı çatışmanın devam etmesi ve uluslararası aktörlerin çekişmeleri, tarafları kontrol haritasını genişletmeye ve kendi sosyal çevrelerini temsil eden bölgelerde askeri varlık göstermeye itti” dedi.

Bedevi, “Her iki taraf da uluslararası meşruiyet arıyor ve kontrolündeki bölgelerde sivilleri koruduğu mesajını dünyaya iletmeye çalışıyor” diye konuştu.

Diğer yandan Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi, HDK tarafından ilan edilen paralel hükümetin bir veya iki yıl devam etmesi halinde fiili bir hükümet haline geleceğini ve uluslararası alanda tanınacağını, insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırmak için ateşkesin dayatılacağını söylemişti.