BM’den Libya’ya göçmen uyarısı: İnsan haklarını ihlal etmeyin

Spot: BM Libya Misyonu ülke makamlarından göçmenlere uluslararası yükümlülükler uyarınca insan onuru çerçevesinde muamele edilmesini talep etti

BM’den Libya’ya göçmen uyarısı: İnsan haklarını ihlal etmeyin
TT

BM’den Libya’ya göçmen uyarısı: İnsan haklarını ihlal etmeyin

BM’den Libya’ya göçmen uyarısı: İnsan haklarını ihlal etmeyin

Birleşmiş Milletler Libya Misyonu (UNSMIL), Libyalı yetkililerin “binlerce erkek, kadın ve çocuğu sokaklardan, evlerinden ya da insan tacirlerine ait olduğu iddia edilen kamp ve depolara yapılan baskınlar sonrasında” tutukladığını belirterek, ülkenin her yerine ulaştığını söylediği düzensiz göçmen ve sığınmacılara yapılan “kitlesel keyfi gözaltılardan” duyduğu endişeyi dile getirdi.

UNSMIL, Libya'nın doğu ve batı olarak ikiye bölünmüş olması nedeniyle keyfi gözaltıların ülkedeki hangi yönetim tarafından yapıldığını belirtmedi. UNSMIL yaptığı açıklamada “hamile kadınlar ve çocuklar da dâhil olmak üzere çok sayıda göçmenin aşırı kalabalık ve sağlıksız koşullarda alıkonulduğunu ve binlercesinin bu muameleye maruz bırakıldığını” ifade etti. UNSMIL’den yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Libya’ya yasal yollardan girmiş olan göçmenler de dahil olmak üzere, yasal süreç ve inceleme olmaksızın sınır dışı edildiler. Keyfi tutuklama ve sınır dışı etme kampanyasına, internette ve medyada yabancılara karşı nefret söylemi ve ırkçı retorikte endişe verici bir artışın eşlik ediyor”.

Görsel kaldırıldı.
Libya'nın doğusundaki Emsaad sınır kapısından sınır dışı edilmeden önce düzensiz göçmenler (Şahat şehrindeki Yasadışı Göçmenlik Ajansı)

Libyalı insan hakları aktivisti Tarık Lemleum “geçtiğimiz günlerde Libya'nın çoğu bölgesinde insanları renk, ırk ve cinsiyet temelinde hedef alan” güvenlik operasyonlarının varlığından bahsetmiş ve “yüzlerce göçmenin resmi havaalanlarından varışlarının ardından, pasaportlarıyla otellerde ve evlerdeyken tutuklandığını belirtmişti. Binden fazla (düzenli) göçmenin gözaltına alınması ve 5 gün boyunca açık havada bırakılmasının son derece ahlaksızca olduğunu ve yerel ve uluslararası ahlaki ve yasal sorumluluklardan kaçmak olduğunu” da ifade etmişti.

Görsel kaldırıldı.
Arap ve Afrika uyruklu göçmenler Libya çölünde yollarını kaybettikten sonra bulundu (Sınır Muhafaza Servisi)

BM Libya Misyonu, Libya makamlarına “bu tedbirleri durdurmaları ve uluslararası yükümlülükleri doğrultusunda göçmenlere onurlu ve insani muamele etmeleri” çağrısında bulundu. Misyon, “Libyalı yetkililer, Birleşmiş Milletler kuruluşlarına ve uluslararası sivil toplum örgütlerine, acil korumaya ihtiyaç duyan tutuklulara engelsiz erişim hakkı vermelidir” dedi.

Libya'nın doğusu ve batısındaki güvenlik makamları zaman zaman yüzlerce düzensiz göçmeni sınır dışı ederken, insan hakları ve Batılı örgütler binlerce Mısırlı göçmenin Emsaad sınır kapısından Libya'nın doğusundaki ajanslar tarafından aşağılayıcı olarak nitelendirilen bir şekilde yaya olarak sınır dışı edilmesinden duydukları öfkeyi dile getirdiler.

Libya küresel ısınma, siyasi istikrarsızlık, işsizlik ve terörizm sebebiyle Afrika’nın Sahra altı bölgesinden Avrupa’ya gitmeye çalışan göçmenlerin geçiş rotasında bulunuyor. 



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.