Lübnan’da Caferi Baş Müftüsü Kabalan, Emel ve Hizbullah muhaliflerini hedef aldı

Lübnan cumhurbaşkanının seçimi bugünkü oturumda uzak bir ihtimal olarak görülüyor.

Lübnan Cumhurbaşkanlığı koltuğu 1 Kasım 2022 tarihinden beri boş (Reuters)
Lübnan Cumhurbaşkanlığı koltuğu 1 Kasım 2022 tarihinden beri boş (Reuters)
TT

Lübnan’da Caferi Baş Müftüsü Kabalan, Emel ve Hizbullah muhaliflerini hedef aldı

Lübnan Cumhurbaşkanlığı koltuğu 1 Kasım 2022 tarihinden beri boş (Reuters)
Lübnan Cumhurbaşkanlığı koltuğu 1 Kasım 2022 tarihinden beri boş (Reuters)

Lübnan Cumhurbaşkanı'nın belirlenmesi için düzenlenecek meclis oturumuna saatler kala mezhepsel bir nitelik kazanan siyasi duruşlardaki tansiyon yükseldi. Bu bağlamda Caferi Baş Müftüsü Şeyh Ahmed Kabalan'ın eski bakan Cihad Azur'un adaylığını destekleyen ekibe yaptığı suçlamalar dikkat çekti. Kabalan’ın suçlamaları üç Hıristiyan bloğunu (Lübnan Kuvvetleri, Özgür Yurtsever Hareket ve Ketaib) ve ayrıca bir dizi bağımsız temsilci ve değişim taraftarlarını içeriyordu.

Kabalan, Şii ikilinin (Hizbullah ve Emel Hareketi) muhaliflerini hedef alarak onları ‘Lübnan'ın egemenliğini garanti eden dirençli unsuru izole etmekle’ suçladı.

Kabalan, “Vuku bulan şey, Lübnan'ı özgürleştiren ve ulusal ortaklık uğruna büyük bedeller ödeyen unsurun doğrudan hedef alınmasıdır. Lübnan'ın egemenliğini garanti eden direniş unsurunun tecrit edilmesi kesinlikle masum ve mümkün değildir. Direnen taraf karşısında bariz rekabetlerin bir takımda toplanması şüpheli, garip ve tehlikelidir. Sayı oyunu, içi boş bir üflemedir. Lübnan satılık bir mal değildir” dedi. Kabalan, Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai’nin Hristiyan partilerin anlaşmasını desteklemedeki rolünü eleştirerek, “Manevi bir nimetle yüzleşmeyi seçmek ilahi bir felakettir ve ülkelerin harabesine ağlamak hüsranla sonuçlandı” ifadelerini kullandı.

Nuland-Berri görüşmesi

ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Victoria Nuland'ın, Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile cumhurbaşkanının herhangi bir engele takılmadan seçilmesini istediği siyasi öneme sahip bir temas kaydettiği bildirildi.

Konu hakkında bilgi sahibi parlamento kaynakları Şarku'l Avsat'a, Berri'nin dile getirdiği olumluluğa atıfta bulunarak “Görüşmenin ana odağını cumhurbaşkanlığı seçimleri oluşturdu. ABD, Lübnan için bir an önce cumhurbaşkanı seçme ihtiyacına vurgu yaptı” dedi.

Öte yandan Lübnan Meclis Başkanı Berri liderliğindeki Kalkınma ve Kurtuluş Bloğu, ‘bazılarının bu anayasal yetkiyi tecrit ve ihanet şartlarını ileri sürmek için bir barikata dönüştürme girişimlerinin’ reddedildiğini teyit eden bir bildiri yayınladı. Bildiride ‘nefret dolu mezhepsel bölünme eksenlerinin arkasına yerleşmenin’ tehlikeleri konusunda uyarıda bulunuldu.

Muhalif güçler ise eski bakan Cihad Azur'a desteklerini yineleyerek, herkesi Azur’a oy vermeye ve Şii ikilinin hakimiyetini kırmaya çağırdı. Güçlü Cumhuriyet Bloğu ise boşluğun devam etmesinden ve bunun ülkeye mali ve siyasi düzeyde yansımalarından herkesi sorumlu tuttu.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.