Darfur bombardıman altında BM'de ise "insanlığa karşı suçlar" konuşuluyor

Sudan'daki çatışmanın alanı savaş üçüncü ayına girerken genişledi.

Batı Darfur'un başkenti El-Cüneyne kentindeki yıkımın bir bölümü (AFP)
Batı Darfur'un başkenti El-Cüneyne kentindeki yıkımın bir bölümü (AFP)
TT

Darfur bombardıman altında BM'de ise "insanlığa karşı suçlar" konuşuluyor

Batı Darfur'un başkenti El-Cüneyne kentindeki yıkımın bir bölümü (AFP)
Batı Darfur'un başkenti El-Cüneyne kentindeki yıkımın bir bölümü (AFP)

Sudan'daki savaşın üçüncü ayına girerken ülkenin batısındaki Darfur eyaletindeki bazı şehirler savaşın genişlemesiyle dün (Çarşamba) şiddetli çatışmalara tanık oldu.

Batı Darfur eyaletinin başkenti El-Cüneyne şehri halkın kaçmasına neden olan en şiddetli çatışmalara tanık oldu. Batı Darfur Eyalet Valisi Hamis Ebker, uluslararası toplumu "soykırım" olarak nitelendirdiği çatışmaları durdurmak için müdahale etmeye çağırdı.

Güney Darfur eyaletinin başkenti Nyala'da da çatışmalar yaşandı. Şiddet olaylarını izleyen yerel bir grup olan Darfur Barosu dün Nyala'daki sivil evlerin topçu ateşiyle vurulduğunu, Orta Darfur eyaletinin başkenti Zalingei şehrinin ise kuşatma altında olduğunu duyurdu.

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti El-Faşir'de nispeten sakinlik hâkim, ancak "Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK)" tarafından kontrol edilen Kutum şehrinde yerinden edilme dalgası yaşanıyor.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, şiddetin mezhepsel boyutunun artması ve cinsel şiddet haberlerinden duyduğu derin kaygıyı dile getirdi. Birleşmiş Milletler (BM) Sudan Temsilcisi Volker Peretz ise bazı şiddet eylemlerinin "insanlığa karşı suç" anlamına gelebileceğini belirtti.

Peretz dün yaptığı açıklamada, Darfur'da, özellikle El-Cüneyne şehrinde güvenlik durumunun kötüleşmeye devam etmesinden duyduğu derin endişeyi dile getirdi.

Birleşmiş Milletler'in, son gelen raporlarla ilgili ayrıntılar toplamaya devam ettiğini kaydeden Peretz, “Etnik kimlikler temelinde sivilleri hedef alan yaygın bir saldırı modeli ortaya çıktı. İddiaya göre bu saldırılar, Arap milisler ve Hızlı Destek Kuvvetleri üniformalı bazı silahlı adamlar tarafından işlendi. Bu raporlar son derece rahatsız edici ve doğrulanırsa ‘insanlığa karşı suç’ anlamına gelebilir.” açıklamasında bulundu.

Sudan'ın Darfur bölgesi, içinde bulunduğumuz yüzyılın başından beri, çoğunluğu Araplardan oluşan "Cancavid" milislerinin başlattığı saldırılar nedeniyle milyonlarca kişinin yerinden edilmesine ve 300 bin kişinin ölümüne yol açan aralıklı çatışmalara tanık oluyor. Hızlı Destek Kuvvetleri bu milislerden doğdu ve 2017'de yasal bir hükümet gücü haline geldi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), görevden alınan Eski Devlet Başkanı Ömer El-Beşir ve bazı yardımcılarını Darfur'da soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları işlemekle suçladı.



Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
TT

Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)

Gazze'deki sağlık çalışanları, ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım noktalarında her gün Filistinlilerin öldürüldüğünü anlatıyor.

Han Yunus’taki Nasser Hastanesi’nden Dr. Muhammed Sakr, haftalardır yüzlerce kişinin acile getirildiğini belirterek şunları söylüyor: 

Görüntüler gerçekten şok edici, kıyamet gününün dehşetini andırıyor. Bazen yarım saat içinde 100 ila 150 arasında, ağır yaralanmalardan ölümlere kadar çeşitli vakalar geliyor. Bu yaralanma ve ölümlerin yaklaşık yüzde 95'i ‘Amerikan gıda dağıtım merkezleri’ olarak adlandırılan erzak noktalarından geliyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre, GHF’nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs’tan 2 Temmuz’a kadar en az 640 kişi erzak dağıtım merkezlerine giderken öldürüldü. 4 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı aktarılıyor. 

Guardian’a konuşan doktor, GHF’nin yarattığı kaosun halihazırda çökmenin eşiğindeki sağlık sistemine daha fazla yük bindirdiğini belirtiyor: 

Zaten her yatakta bir hasta var ve bu ek vakalar bize inanılmaz bir yük getiriyor. Hastaları acil servisin zemininde tedavi etmek zorunda kalıyoruz. Yaralanmaların çoğu göğüs ve kafaya ateşli silahla yapılan saldırılarla oluşmuş. Bazı hastalar bacakları ve kolları ampute edilmiş halde geliyor.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden yapılan açıklamada da doktorların büyük bir yük altında ve çok zor koşullarda çalıştığı ifade ediliyor. Özellikle yaralı sayısında ciddi artış olduğuna dikkat çekiliyor: 

Bir aydan biraz fazla bir sürede tedavi edilen hasta sayısı, önceki yıl boyunca meydana gelen tüm kazalarda tedavi edilen toplam hasta sayısını aştı. Yaralılar arasında bebekler, gençler, yaşlılar ve anneler var. Yaralıların çoğunu genç erkekler ve çocuklar oluşturuyor. Birçok kişi sadece aileleri için yiyecek veya yardım almaya çalıştıklarını söylüyor.

Komitenin Refah’taki hastanesinde çalışan sağlık görevlilerinden Haytam Hasan, günde 30 ya da 40 kişinin ameliyathaneye alındığını belirtiyor.

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’ten beri sürdürdüğü saldırılarda Gazze’deki 36 hastanenin neredeyse yarısını kullanılmaz hale getirdi. Kalan hastanelerse çok düşük kapasitede çalışıyor. Bunlara ek olarak Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre İsrail, savaşın başından bu yana en az 1580 doktoru ve sağlık görevlisini öldürdü.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Diğer yandan İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, pazartesi günü yaptığı açıklamada, orduya Gazze'nin güneyindeki Refah şehrinde "insani yardım kenti" kurulması talimatını verdiğini duyurmuştu. Gazze'deki tüm sivillerin kademeli olarak bu bölgeye toplanması, daha sonra da başka ülkelere sürülmesi hedefleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi "Ortadoğu'nun Rivierasına" çevirme planı da tepki çekmişti. Trump, Filistinlilerin çevre ülkelere yerleştirilmesiyle bölgenin kontrolünün ABD'ye geçmesini ve Gazze'nin turizm merkezine dönüştürülmesini önermişti. 

Reuters’ın görüştüğü Gazzeliler, ABD ve İsrail’in sürgün planını kabul etmeyeceklerini söylüyor. Filistinli Mansur Ebu Hayer, şu ifadeleri kullanıyor: 

Burası bizim toprağımız. Kime bırakacağız, nereye gideceğiz?

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, Reuters