Tunuslular ekonomik durumu kötü olarak değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4386351-tunuslular-ekonomik-durumu-k%C3%B6t%C3%BC-olarak-de%C4%9Ferlendiriyor
Tunuslular ekonomik durumu kötü olarak değerlendiriyor
İş fırsatları ve gelişme talep etmek için başkentin merkezinde işsiz gençler tarafından düzenlenen protestolar (AFP)
Emrhod Consulting kurumu tarafından yürütülen bir anketin sonuçları, Tunusluların yüzde 81'inin ülkenin ekonomik durumunu kötü bulduğunu gösterdi.
DPA’nın haberine göre, durumu ortalama olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 16,1 iken yüzde birlik kesim ise ekonominin iyi olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Tunus, kötü durumdaki ekonomiyi ve kamu maliyesini canlandırmak için acil fon bulmayı dört gözle bekliyor. Enflasyon ve işsizlik oranı ise yükseklerde seyrediyor.
Avrupa Birliği (AB) en az 1 milyar euro değerindeki yardım paketi açıklamıştı. Ancak sübvansiyon reformu konusundaki anlaşmazlık nedeniyle Ekim ayından bu yana askıya alınan 1,9 milyar dolarlık bir kredi programı üzerinde Uluslararası Para Fonu (IMF) ile anlaşmaya varılması şartına bağlı.
Ankete katılanların yüzde 44,8'i ekonomik durumun daha da kötüleşeceği beklentisinde iken yüzde 44,2'si ise koşulların düzeleceğine dair iyimserliğini dile getirdi. Katılımcıların yüzde 5,6'sı durumun değişmeyeceğini söylerken yüzde 5,4'ü ise herhangi bir görüş belirtmedi.
Japon Bakan Tunus’ta
Öte yandan Japonya'nın Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Yamada Kenji, dün Tunus ziyaretine başladı. Tunus'un başkentinde düzenlenen Tunus-Japonya Ortak Komisyonu'nun 11. oturumuna Kenji’nin Tunus Dışişleri Bakanı Munir Berreciba ile birlikte başkanlık etmesi bekleniyor.
Japonya'nın Tunus Büyükelçiliği tarafından yayınlanan açıklamaya göre Japon yetkili, bu ziyareti sırasında Tunuslu üst düzey yetkililerle bir dizi görüşme gerçekleştirerek Tunus ile Japonya arasında uzun yıllara dayalı dostluk ve işbirliği ilişkilerini teyit ederek bu ilişkileri birçok alanda daha ileriye taşıyacak.
İki taraf, iki ülke yetkililerinin Tunus'un ekonomik ortamının bilhassa elektrik, mekanik ve elektronik endüstrileri alanında Japon yatırımcıları çekmek için uygun olduğu yönündeki açıklamalarına rağmen bocalamaya devam eden ticaret alışverişlerini geliştirmek için çalışacak.
Ağustos 2022'de Tunus, 8. Tokyo Uluslararası Afrika Kalkınma Konferansı'na (TICAD) ev sahipliği yapmıştı. Tunus Sanayi ve Ticaret Federasyonu Başkan Yardımcısı Hişam el-Lumi’nin o dönemde açıkladığına göre Tunus'taki Japon yatırımları hacminin 2021 yılı sonunda 864 milyon Tunus dinarına ulaştığı belirtildi. Bunların başta Tunus'ta yaklaşık 14 bin iş fırsatı yaratan otomobil parçaları sektörü olmak üzere endüstriyel alanda yoğunlaştığı biliniyor.
Lumi, Japon yatırımcının, iki taraf arasındaki ortaklığın geliştirilmesi ve yatırım hacminin genişletilmesini teşvik eden, rekabet gücü yüksek bir yer olarak Tunus'a olan güvenini teyit etti.
Tunuslu siyasi analist Cemal el-Erfavi ise Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, IMF ile yerel müzakereler aksamaya devam ettiği sürece Japon yatırımlarının Tunus pazarına yönelmeyeceğini açıkça belirtti. Bu bağlamda Japon yetkililerin TICAD forumunda yaptıkları açıklamalara değinen Erfavi, Japonya'nın Tunus'a para pompalamaya hazır olduğunu, ancak IMF ile bir anlaşmayı beklediklerini söylediklerini bildirdi.
Her iki tarafın iyimserliğine rağmen, Tunus ile Japonya arasındaki ticaret hacmi mütevazi kalmaya devam ediyor. Tunus'un Japonya'ya ihracatının hacminin yüzde 80'i ton balığı ürünleri olmak üzere yaklaşık 140 milyon Tunus dinarı olduğu biliniyor. Japonya'nın Tunus'a yaptığı ihracatın hacmi ise yaklaşık 500 milyon Tunus dinarı değerinde.
Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5160689-hamas-iki-ayl%C4%B1k-ate%C5%9Fkesi-ihtiyatl%C4%B1-bir-%C5%9Fekilde-de%C4%9Ferlendiriyor
Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyor
İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)
Hamas kaynaklarına göre Hamas yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail'in şartlarını kabul ettiğini açıkladığı Gazze Şeridi'nde iki aylık (60 günlük) ateşkes önerisini inceliyor.
Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, bu kaynaklardan birinin önerideki ‘tuzaklar’ olarak nitelendirdiği hususlar nedeniyle yeni öneri üzerindeki müzakerelerde ‘ihtiyatlı’ davranıldığını ve kaynakların tahminlerine göre ‘savaşı sona erdirecek net bir şart’ konusunun halen belirsiz olduğunu söyledi.
Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri, 20 aydır devam eden ve on binlerce kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmaya varmak üzere müzakerelerin ikinci aşamada sürdürülmesi temelinde geçici bir anlaşmaya varılması amacıyla ABD'nin de aralarında bulunduğu arabulucular tarafından hummalı bir çalışmaya sahne oluyor.
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)
Trump dün akşam sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, İsrail'in yeni bir ateşkes önerisini kabul ettiğini duyurdu ve yönetiminden temsilcilerin ‘İsraillilerle Gazze konusunda uzun ve verimli bir toplantı’ yaptığını açıkladı.
Hamas'ın savaşın sona ermemesine ilişkin kaygılarına dolaylı bir yanıt verdiği anlaşılan Trump, 60 günlük süre zarfında tüm tarafların savaşı sona erdirmek için çalışacağını söyledi.
Trump, Hamas'ı anlaşmayı kabul etmeye çağırdı ve anlaşmayı reddetmenin vahim sonuçları olacağı konusunda uyardı. Trump, “Hamas'ın Ortadoğu'nun iyiliği için bu anlaşmayı kabul etmesini umuyorum. Çünkü durum daha iyiye gitmeyecek, daha da kötüleşecek” ifadelerini kullandı.
Güncellenmiş bir versiyon
Hamas'tan önde gelen kaynaklar Şarku’l Avsat'a Trump'ın bahsettiği teklifin ‘harekete ulaştığını’ ifade ederek, bunun ‘ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un önceki teklifinin güncellenmiş bir versiyonu’ olduğunu belirtti.
Kaynaklar, Hamas liderliğinin ‘varılabilecek herhangi bir anlaşmayı destekleyecek bir Filistin mutabakatı’ elde etmek amacıyla öneriyi Filistinli gruplara ilettiğini bildirdi.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Reuters)
Bazı Hamas kaynaklarına göre yeni öneri de öncekiler gibi Filistinlilerin haklarını karşılayan tüm talepleri karşılamıyor ve aşılması gereken pek çok tuzak içeriyor. Muhtemelen derinlemesine incelendikten sonra, gruplarla istişare edilerek kapsamlı bir Filistin pozisyonu ile yanıt verilecek.
Görmezden gelinen noktalar
Hamas'tan bir kaynak ‘bu teklifin, özellikle 60 günlük ateşkes olarak bilinen Witkoff teklifinde Katarlı arabulucu tarafından sunulan bazı değişikliklerle ilgili olarak son günlerde ve haftalarda yapılan toplantılarda müzakere heyetinin talep ettiği bazı noktaları görmezden geldiğine’ dikkat çekti.
Hamas'tan aynı kaynaklar, Filistinli grupların ‘İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi konusuyla ilgili net maddelere ihtiyaç duyduklarını ve savaşın sona ermesiyle ilgili net bir madde elde etme ihtiyacında ısrar ettiklerini’ doğruladı.
Kaynaklar ayrıca, ‘insani yardım protokolünün özellikle hastanelerin, okulların ve altyapının yeniden inşasıyla ilgili maddesinin halen gevşek olduğu ve İsrail'in bunu yapması için herhangi bir zorunluluk taşımadığı’ uyarısında bulundu. Kaynaklara göre madde sadece Gazze Şeridi'ne yardım taşıyan tırların sayısının arttırılmasından bahsediyor.
Değişikliklerle birlikte olumlu tahminler
Kaynaklar, ‘müzakerelerin ardından, arabuluculara iletilecek bazı değişikliklerle birlikte teklifin olumlu karşılanmasını’ bekliyor.
Ancak diğer kaynaklar, ‘önerinin şu anki haliyle gönülsüzce kabul edileceğini’ belirterek, “Kabul, arabulucuların ve ABD'nin müzakereler devam ettiği sürece anlaşmanın devamını garanti altına alma taahhüdü, yani müzakereler devam ettiği sürece 60 gün sonra savaşın yeniden başlamayacağına dair verdikleri bazı güvenceler ışığında gerçekleşecek” dedi.
Kaynaklar, işlerin Filistin halkının isteklerine uygun şekilde gitmesi halinde bir ya da iki hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini öne sürdü.
Buna karşılık bazı kaynaklar, Trump'ın ve İsrail'in “bu dosyada olumlu gelişmeler olduğu” yönündeki açıklamalarının bir aldatmaca olduğu tahmininde bulunarak, “Teklif derinlemesine inceleniyor” dedi ve yanıtın gelmesinin uzun sürmeyeceğini bildirdi.
Sayıyla ilgili bir sorun yok
Kaynaklar, şu anda meselenin esas olarak serbest bırakılacak İsrailli esirlerin sayısı ya da bunlar arasında ölenlerin cesetlerinin teslimi süreciyle ilgili olmadığına dikkat çekti. İsrail Kanal 14 televizyonunun İsrailli bir siyasi kaynaktan aktardığına göre, savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir formüle, Amerikan tarafının Hamas'ın silahsızlandırılması ve liderlerinin Gazze Şeridi dışına gönderilmesiyle ilgili taleplerinin karşılanmaması halinde İsrail'in çatışmalara yeniden başlayabileceğini garanti eden bir mektup eşlik edecek.
İsrail'in savaşı sona erdirme şartını, koşullarının yerine getirilmemesi halinde yeniden savaşa dönme konusunda Amerikan garantisi almaya bağladığı açıkça görülüyor.
Sunulan teklifin küçük değişikliklerle Witkoff'un teklifiyle aynı olduğuna dikkat çeken bir kaynak, İsrail'in Hamas yönetimine son verilmesi, Gazze Şeridi'nin silahsızlandırılması ve hareketin üst düzey liderlerinin yurt dışına sürgün edilmesi gibi önemli şartlarında halen ısrarcı olduğunu kaydetti.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)
Diğer yandan İsrail'in ilerleme fırsatı olduğunu düşünmesi halinde bir İsrail heyetinin yakında Katar'a gidebileceği belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu ile İsrail Kanal 12 ve Kanal 13 televizyonları tarafından Trump'ın açıklamalarından önce yayınlanan bir haberde, müzakerelerde önemli bir ilerleme kaydedildiği ve Katar'ın Witkoff'un önerisinde yaptığı değişikliklerin İsrail tarafından kabul edilebilir olduğu, ancak halen üzerinde çalışıldığı belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu'na göre Katar tarafından sunulan öneri 60 günlük ateşkesi, esirlerden 8'inin ilk gün, 2'sinin ellinci gün sağ olarak serbest bırakılmasını ve kaçırılan 18 İsraillinin cesedinin 3 aşamada teslim edilmesini içeriyor.
Değiştirilen teklif, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyinde yakın zamanda İsrail tarafından oluşturulan ve Han Yunus'u Refah'tan ayıran Morag Ekseni’ne çekilmesini öngörüyor ki bu da İsrail güçlerinin bu bölgenin kontrolünü elinde tutmaya devam etmesi anlamına geliyor. Hamas bunu şiddetle reddediyor ve İsrail’in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden tamamen çekilmesinde ısrar ediyor.
Söz konusu teklif ayrıca, Gazze Şeridi'ne insani yardım akışının arttırılmasını da öngörüyor.
İsrail Yayın Kurumu, savaşı sona erdirme koşulları ve İsrail ordusunun çekileceği yer konusunda anlaşmazlıklar olduğuna dikkat çekti.
Kanal 12, gerçek bir ilerleme olduğunu ve İsrail'in daha önce hazır olmadığı diğer formülleri, özellikle de savaşı sona erdirmek için garantiler sağlama konusunda daha istekli olduğunu belirterek, son günlerde büyük bir Amerikan baskısının arttığına işaret etti.
İsrail'in bir anlaşmaya varılabileceğine dair olumlu söylemlerine rağmen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'la herhangi bir anlaşmayı reddeden ve Gazze Şeridi'ndeki savaşın devam etmesini ve genişlemesini talep eden bakanlar Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir'in tutumuyla ilgili bir zorlukla karşı karşıya.
Gazze şehrine giden bir Dünya Gıda Programı (WFP) konvoyundan indirilen gıda ve insani yardım çuvallarını taşıyan Filistinliler, 16 Haziran 2025 (AP)
Gün içinde Smotrich ve Ben-Gvir arasında anlaşmazlıklar yaşandı. Ben-Gvir, blok oluşturmak ve herhangi bir anlaşmayı reddetmek üzere aralarında bir toplantı yapılacağını iddia etti. Smotrich bunu yalanladı ve Ben-Gvir'i Gazze Şeridi'nde elde edilen ‘zafer’ pahasına kişisel siyasi kazançlar peşinde koşmakla suçladı. Bu, Smotrich'in anlaşma konusundaki pozisyonunda olası bir değişime işaret ediyor.
Netanyahu cumartesi akşamı, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a gitmeden önce Knesset'te bir oturum düzenleyecek; yeni teklifle ilgili son oylama yapılacak.
