Libya İstikrar Hükümeti Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi'nin çıktılarından memnun

Dibeybe’den ‘tüm Libyalılar için adil bir anayasal temel üzerinde uzlaşılması’ çağrısı

Dibeybe, Trablus'ta Gençlik Meclisi oturumuna katıldı (UBH)
Dibeybe, Trablus'ta Gençlik Meclisi oturumuna katıldı (UBH)
TT

Libya İstikrar Hükümeti Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi'nin çıktılarından memnun

Dibeybe, Trablus'ta Gençlik Meclisi oturumuna katıldı (UBH)
Dibeybe, Trablus'ta Gençlik Meclisi oturumuna katıldı (UBH)

Libya’da Usame Hammad ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) Başkomutanı Mareşal Halife Hafter liderliğindeki paralel İstikrar Hükümeti, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerini düzenleyen yasa tasarısını hazırlamak üzere Temsilciler Meclisi (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi (DYK) üyelerinden oluşan 6+6 Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi'nin toplantıların çıktılarından duyduğu memnuniyeti açıkladı. Öte yandan geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe, ‘tüm Libyalılar için adil bir anayasal temel üzerinde uzlaşılması’ çağrısında bulundu.

UBH Başbakanı Dibeybe, dün başkent Trablus’ta demokrasi eğitimi girişiminin bir parçası olarak Ulusal Gençliği Güçlendirme Girişimi ve Gençlik Meclisi oturumuna katıldığı sırada yaptığı açıklamada, hiç kimse dışlanmadan, ötekileştirilmeden ve taraflardan birini diğerlerinin üzerinde tutmadan seçimler için anayasal temel üzerinde uzlaşılmasını istedi. Hükümetinin görevinin yapılması planlanan seçimlerin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak olduğuna işaret eden Dibeybe, seçimlerin anayasal temeli üzerinde uzlaşıya varılması çağrısında bulundu. Bunun yanında mevcut TM ve TM üyeleri ile ilgili alaycı ifadeler kullanan Dibeybe, Gençlik Meclisi’ni yanına çekmek amacıyla ‘toplantılarında ayakkabıların uçuşmasını izlemeyeceğini’ söyledi. Sağlam bir temel üzerine güçlü ve barışçıl bir demokrasi inşa edilmesi gerektiğini vurgulayan Dibeybe, tüm Libyalılar için adil bir anayasal temel üzerinde uzlaşılmasını istedi.

Diğer taraftan LUO lideri Hafter, ülkedeki siyasi bölünmeye sona verecek tüm müzakereleri desteklediğini açıkladı. 6+6 Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi'nin çalışmalarını ilk önemli adım olarak değerlendiren Hafter, bu çalışmaların cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin önünü açtığını ifade etti. TM’ye ve DYK’ya ‘siyasi bölünmeyi sona erdirme ve ülke genelinde seçimlerin düzenlenmesini denetleyecek yeni ve birleşik bir teknokrat hükümeti kurma sürecini hızlandırma’ çağrısında bulundu. Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu’na  (UNSMIL) da bir çağrıda bulunan Hafter, UNSMIL’den Libya devletinin siyasi, sosyal ve ekonomik istikrarını sağlaması amacıyla seçimlerin şeffaf bir şekilde yapılmasının önünü açacak fikir birliğini desteklemesini istedi.

Öte yandan uluslararası toplumun tanımadığı paralel İstikrar Hükümeti tarafından yapılan açıklamada, 6+6 Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi'nin toplantılarının çıktılarından duyulan memnuniyet ifade edilirken, uzun süredir devam eden bölünmeye son vereceği belirtildi. Açıklamada, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin TM ve DYK arasındaki bir uzlaşıyla yapılmasının ve TM-DYK anlaşmasının siyasi istikrara giden yolda atılan ilk adım olmasının umulduğu vurgulandı.

İstikrar Hükümeti İçişleri Bakanı Esam Abuzareba, Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi üyeleri arasında fikir birliğine varılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Abuzareba yaptığı açıklamada, “Bu başarı, Libya'da güçlü demokratik kurumlar inşa etmeye yönelik önemli bir adım ve Libya halkının uzlaşı ve iş birliği yapma becerisine dair somut bir mesajdır” ifadelerini kullandı.

Abuzareba, yeni seçim yasalarının, seçimlerin adil ve şeffaf bir şekilde düzenlenmesine katkıda bulunmasını ve yakında Libya halkının çıkarlarına ulaşılmasını umduğunu da kaydetti.

Diğer yandan Libya'daki krizi Sahel bölgesindeki durumla ilişkilendiren UNSMIL Başkanı Abdoulaye Bathily, Nijer’in başkenti Niamey’de katıldığı Bölgesel Kalkınma Danışma Forumu’nda yaptığı konuşmada, her düzeyde güçlü bölgesel koordinasyona ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Bunun yanında Tunus'ta Rusya'nın Trablus Büyükelçisi Aydar Aganin ile siyasi süreçteki gelişmeleri ve Libyalı tarafların Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi'nin çıktılarına ilişkin açıklamalarını de ele alan Bathily, Aganin ile Libya'da seçimlere giden bir sürecin olmasının önemli olduğu konusunda aynı düşünceyi paylaştıklarını söyledi.

Bir diğer gelişmede UBH Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş, resmi davet üzerinde 9-10 Temmuz tarihlerinde İran'ı ziyaret edecek. Libya basınının aktardığı, Bakan Menguş’un basın ofisinden yapılan açıklamaya göre Bakan Menguş, İran’ın Trablus Büyükelçiliğine beraberindeki heyette yer alacak 7 kişi ile kendisine vize verilmesi talebinde bulundu.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.