Husi işkencesinden kurtulan bir kişi, mağdurlar için rehabilitasyon merkezi kuruyor

Husi istihbaratı İbb’deki 24 tutukluyu Sanaa’ya nakletti

Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
TT

Husi işkencesinden kurtulan bir kişi, mağdurlar için rehabilitasyon merkezi kuruyor

Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)

Yemenli aktivist Cemal el-Mameri, Husi hapishanelerinde maruz kaldığı ağır işkenceler nedeniyle yürüme kabiliyetini kaybettikten sonra, bu hapishanelerdeki tutukluları ve işkence mağdurlarını savunmak için hayatta kalanların rehabilitasyona yönelik bir merkez kurdu.

Bu sırada, darbe örgütünün istihbaratı tarafından İbb şehrinden Sana’daki hapishanelere sevk edilen tutuklu sayısı 24’e yükseldi. Söz konusu kişiler, grubun cezaevlerinden birinde öldürülen bir aktivistin cenazesine katıldıkları gerekçesiyle Mart ayında tutuklanmıştı.

Mameri, 13 Mart 2015’te el konuşan Yemen’in başkenti Sanaa’da tutuklandığında fiziksel olarak sıkıntısız bir durumdaydı. Ancak iki yıl boyunca gizli bir hücrede tutuldu, bu sırada çeşitli işkencelere maruz kaldı ve belirttiğine göre vücudunun çeşitli yerlerinden ateşle doğrudan dağlanırken, elektrik şoku da verildi.

Ancak maruz kaldığı en ciddi işkence, sinirleri hasar görene ve vücudunun sol tarafı felç olana kadar kesintisiz 8 gün boyunca bir sandalyeye bağlanması oldu. Mameri bu işkence sebebiyle artık tekerlekli sandalye kullanıyor ve hala yürüyemiyor.

Husi hapishanelerinin işkence mağdurlarından biri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Husi hapishanelerinin işkence mağdurlarından biri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)

Hapis cezasının üçüncü yılında, milis istihbaratı onu diğer tutuklularla birlikte eski Ulusal Güvenlik hücrelerinden birine nakletti. Milis istihbaratı Mameri’yi diğer tutuklularla birlikte eski Ulusal Güvenlik hücrelerinden birine nakletmişti. Gazetecilerin maruz kaldığı işkencelerin yanı sıra tutuklanmasının üzerinden 8 yıl geçmesine rağmen halen milislerin hapishanesinde bulunan bir Yahudiye de tanık oldu.

Genç bir Yahudi olan Libyalı Salim, 4 yıl önce işkence sonucu felç geçirdi. Diğer yandan Sana’daki bir Husi mahkemesi onu serbest bırakma kararı vermesine rağmen, Husi istihbaratı onu serbest bırakmayı kabul etmiyor.

İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi

Hapishaneden 3 yıl sonra çıkan ve yürüyemeyen Mameri, Yemen İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi’nin açılışı sırasında, ihlal ve işkence mağdurlarının rehabilitasyonu için uzmanlaşmış bir merkezin önemini ve merkezin, mağdurların aileleri için yaşam becerileri ve gelir sağlayıcı projeler geliştirme alanında proje ve programlar oluşturmadaki niteliksel rolünü vurguladı. Ayrıca merkezin işkence, yerinden edilme ve zorla kaybetme mağdurları için bir umut ışığı olduğunu ve onlara ve ailelerine ilgi, koruma ve ilgi sağlayacağını söyledi.

Merkez, Husi hapishanelerinde ve gözaltı merkezlerinde insan hakları ihlallerine, işkenceye ve zorla kaybetmeye maruz kalanlara ve ailelerine doğrudan ve dolaylı olarak kaliteli bakım sağlayacak ve savaş sonrası toplumun inşasına katkıda bulunacağını belirtti.

Merkez ayrıca her alanın uzmanları aracılığıyla, adam kaçırma, işkence, zorla kaybetme, zorla yerinden edilme mağdurlarına, evleri bombalanan sivillere tedavi, rehabilitasyon, bilinçlendirme, haklarını savunma, kapasite geliştirme ve mesleki eğitim gibi sosyal destek sağlayacak.

Husi hapishanelerindeki akrabalarının fotoğraflarını taşıyan çocuklar (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Husi hapishanelerindeki akrabalarının fotoğraflarını taşıyan çocuklar (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)

Merkezin yöneticileri, yerel, bölgesel ve uluslararası ortaklarla bir ilişkiler ağı kurmanın yanı sıra ihlal, işkence ve zorla kaybetme suçlarını gözlemlemeyi ve belgelemeyi heyecanla beklerken, adalet ve hakkaniyetin sağlanması, bu suçların faillerinin cezasız kalmaması, mağdurlara tazminat sağlanması, geçiş dönemi adaletinin yerine getirilmesi ve ağır ihlaller işleyenlerden hesap sorulabilmesi için davalarını yerel ve uluslararası düzeyde benimsenmesini de hedefliyor.

Açılış töreni, Hacca vilayetindeki Hacur bölgesinde Husi milislere karşı halk ayaklanmasıyla bağlantılı olarak tutukluların maruz kaldığı ihlallerin ve evleri havaya uçurulanların, zorla yerinden edilenlerin ve mayın kurbanlarının acılarının bir kısmının gözler önüne serilmesi için bir fırsat oldu. Ayrıca Husi milislerinin ihlallerinin mağdurları ve kaçırılanların halen cezaevlerinde bulunan yakınları da konuşma yaptı.

Tutukluların İbb’den nakli

Husi ihlalleriyle ilgili bir bağlamda ve grubun uluslararası alanda tanınan 116 hükümet yetkilisi hakkında 4 ölüm cezası vermesinin ertesi günü, milisler tarafından duruşmalarına hazırlık amacıyla İbb şehrindeki gözaltı merkezlerinden Sanaa’ya nakledilen mahkumların sayısı, Mart ayı sonunda düzenlenen protesto gösterisi ile bağlantılı olan 24 mahkuma yükseldi.

Hükümet kaynakları, milisler tarafından yönetilen bir mahkemenin, meşru hükümetin 116 lideri hakkında dört karar çıkardığını, bu kararlar arasında idam yurt içi ve yurt dışında mallarına el konulmasının yer aldığını bildirdi.

Bunun yanı sıra, İbb’deki yerel kaynaklar, Husi istihbaratının Husi hapishanesinde öldürülen aktivist Hamdi el-Mukhal’ın cenazesine katıldıkları gerekçesiyle tutukladıkları gençlerden 24’ünü transfer ettiğini söyledi. Söz konusu cenaze, milis yönetimine karşı şehirde görülmemiş bir gösteriye dönüşmüştü.

Sanaa’daki Yemenliler gıda yardımı alırken (EPA)
Sanaa’daki Yemenliler gıda yardımı alırken (EPA)

Şarku’l Avsat’a konuşan Kaynaklara göre, bu tutukluların muhtemelen terör suçlamasıyla yargılanmalarının ilk adımı olarak, geçtiğimiz günlerde Sanaa’ya nakledilmeleri 4 grup halinde gerçekleşti. Eylemci el-Mukhal’ın idamına tepki olarak gösteri kendiliğinden gerçekleşirken, milis istihbaratı onları meşru hükümet için çalıştıklarını itiraf etmeye zorlamaya çalışıyor.

Kaynaklar, İbb’de İstihbarat Şubesi’nde kalan tutukluların, evleri basılıp tutuklandığından beri devam eden gözaltı ve kötü muamelenin yanı sıra cenazeye katıldıktan sonra eski mahalle bölgesinde milis yönetimine karşı sloganlar attıklarına yönelik ithamları protesto eden kişilerin süresiz açlık grevine devam ettiğini bildirdi.

Şehir sakinleri, grubun hala eski mahalle bölgesine istihbarat kontrolü uyguladığını, takipçileri aracılığıyla mahalle sakinlerinin hareketlerini, konuşmalarını ve sosyal medyadaki paylaşımlarını izlediğini ayrıca tutukluların ailelerini, medyaya veya uluslararası insan hakları kuruluşlarına herhangi bir açıklama yapmaları halinde misilleme yapmakla tehdit ettiğini belirtti.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.