Mısır'da Vefd Partisi çatısı altında erken cumhurbaşkanlığı yarışı

Vefd Partisi’nin Kahire'deki genel merkezi. (Partinin resmi Facebook sayfası)
Vefd Partisi’nin Kahire'deki genel merkezi. (Partinin resmi Facebook sayfası)
TT

Mısır'da Vefd Partisi çatısı altında erken cumhurbaşkanlığı yarışı

Vefd Partisi’nin Kahire'deki genel merkezi. (Partinin resmi Facebook sayfası)
Vefd Partisi’nin Kahire'deki genel merkezi. (Partinin resmi Facebook sayfası)

Mısır'daki Vefd Partisi kısa süre önce, cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmak üzere Parti Başkanı Abdussened Yemame’nin adaylığını açıkladı. Ardından da yerel basında partinin yüksek heyeti üyesi Fuad Bedravi, cumhurbaşkanlığı yarışında parti bayrağını kimin taşıyacağına karar vermek amacıyla Vefd’in birden fazla aday arasında karşılaştırma yapmak üzere parti genel kurulunun toplantıya davet edilmesini talep etti.

Vefd Partisi Yemame’nin seçimlere adaylığını onayladığını geçtiğimiz pazar günü, Bedravi ve diğerleri bu karara götüren sürece ilişkin açıklamasından önce duyurmuştu. Mısır'da cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylık kapısının en geç 3 Aralık’a kadar açık kalması bekleniyor. Mısır Anayasası'nın 2014'te yayınlanan mükerrer 241’inci maddesine ve 2019'da Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi yönetiminde yapılan değişikliklere göre mevcut cumhurbaşkanının görev süresi, 2018 yılında, seçildiğini ilan ettiği tarihten itibaren altı yılın dolması ile sona eriyor. Ancak bir kez daha seçilebiliyor.

Vefd Partisi Yönetim Kurulu üyesi Yasir Hassan, Bedravi’nin bu davetinin oldukça olumlu bir adım olduğunu, zirâ Vefd Partisi’nin tecrübesine değer katacağını söyledi. Şar’kul Avsat’ın edindiği bilgilere göre Bedravi ayrıca cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde ön seçimleri yöneten tek parti olacağını savundu.

Mısır anayasasının 142’inci maddesine göre cumhurbaşkanlığına aday olma koşullarında adayın Temsilciler Meclisi'nin en az 20 üyesi veya en az 25 bin vatandaş tarafından desteklenmesi, en az 15 ilde seçim hakkına sahip olması, her ilden en az bin destekçisinin bulunması gerekiyor. Her halükarda kanunda düzenlendiğine göre birden fazla adayın desteklenmesine izin verilmiyor.

Yaşananları yeni ve benzersiz olarak nitelendiren Hassan, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Yemame’nin adaylığının onaylanmasının, Yüksek Kurul'un bazı üyelerinin desteğini geri çekmesine neden olduğunu açıkladı. Diğerleri, oylarının Vefd’in adayının adının belirtilmesininseçimlere katılım ilkesi lehinde olduğunu vurguladı.

Son günlerde konuya dair iç tartışmaların arttığına dikkat çeken Hassan, Bedravi’nin kendisini eski bir lider olarak sunmasına rağmen Yemame’nin seçimlere katılacak destekçileri olduğunu belirtti.

Vefd lideri, partinin cumhurbaşkanı adaylığını onayladığını açıkladığı Yüksek Kurul üyelerinin yüzde 90'ının doğru seçilmediğini vurguladı. Seçimlerde aday olmak için oy kullananların sayısının 45 kişi civarında olduğunu, partinin üst kurul üyelerinin yaklaşık yüzde 75'ini oluşturduğunu belirten lider, “İmza atmayan 10 üye tanıyorum. Neticede Vefd lideri aday olmak istiyorsa, adının Genel Kurul'a sunulması gerekir” açıklamalarında bulundu.

Vefd liderleri arasında cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmak isteyen başka isimlerin olup olmadığı sorusuna yanıt veren Yasir Hassan, Yüksek Komisyon’un pazar günü yapılacak resmi toplantısına dek Vefd’in birden fazla liderliğinin adaylık isteğini açıklamasının mümkün olduğunu söyledi.

Mevcut tartışmayı Vefd Partisi’ni karıştırabilecek bir anlaşmazlığın göstergesi olarak görmediğine değinen Vefd lideri sözlerini şöyle sürdürdü:

“Aksine, delegeler adaylarını Genel Kurul oylamasıyla en alttan seçecekleri için deneyim zenginleşecek. Bu nedenle onların temsilcisi olacağı için bu adayı desteklemek için şevkle çalışacaklar.”

Yetkili, parti gençlik kollarından Parti Başkanı’nın adaylığına karşı olanlar bulunduğuna dikkat çektiği açıklamasında “Birden fazla adayın olması demokratik bir karar alındığının göstergesidir. Abdussened Yemame’nin bunu reddedeceğini sanmıyorum” ifadelerini kullandı.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.