İsrail Hükümeti Dürzilere meydan okuyor: Elektrik türbinleri projesi yeniden başlayacak

Ben Gvir, Dürzilere meydan okuyarak, "türbinler" projesi üzerindeki çalışmaları yeniden başlatıyor

İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki Mas’aada köylerinde Dürzi protestolarından (AFP)
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki Mas’aada köylerinde Dürzi protestolarından (AFP)
TT

İsrail Hükümeti Dürzilere meydan okuyor: Elektrik türbinleri projesi yeniden başlayacak

İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki Mas’aada köylerinde Dürzi protestolarından (AFP)
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki Mas’aada köylerinde Dürzi protestolarından (AFP)

İsrail Polis Şefi Yaakov Shabtai, İsrail'deki Dürzi liderlerinin projeyi durdurma ve pratik çözümler geliştirmek için ortak bir komite oluşturma taleplerini göz ardı ederek işgal altındaki Golan Tepeleri’ne türbin tesisi kurulmasına ilişkin çalışmalara derhal yeniden başlanacağını söyledi.

Shabtai açıklamasını, Dürzi Dini Konseyi Başkanı Şeyh Muvaffak Tarif'in türbinlerin kurulmasıyla ilgili çalışmaların askıya alındığını açıklamasından kısa bir süre sonra yaptı.

Çarşamba günü protestoculara göz yaşartıcı bomba atan İsrail polisi ile Dürziler arasında çatışma çıktı (AP)
Çarşamba günü protestoculara göz yaşartıcı bomba atan İsrail polisi ile Dürziler arasında çatışma çıktı (AP)

İsrail polisi, “Yayınlanan yanlış bilgilerin aksine, İsrail polisi Golan Tepeleri'nde türbin inşa etme çalışmalarını durdurma talimatı vermedi çünkü böyle bir karar yalnızca siyasi düzeyi ilgilendirir” dedi.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN), Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’in İsrail polisi ile Dürziler arasında önceki gün Golan'da ciddi yaralanmalarla sonuçlanan şiddetli çatışmalara yol açan projede "hemen" çalışmaya devam edilmesinin arkasındaki kişinin olduğunu aktardı.

KAN, Ben Gvir'in bu konudaki tutumu, Dürzi toplum liderlerinin  Kurban Bayramı sonrasına kadarişi dondurma ve güvenlik güçlerini geri çekme yönündeki taleplerine aldırmadan kararını geri almasını ve Golan Tepeleri'nde çalışmaya devam etmesi için talimat vermesini isteyen polis komiserininkinden farklı olduğunu aktardı.

Salı günü Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems köyü sakinleri  tarım arazilerinde rüzgar türbinlerini protesto ederken (AFP)
Salı günü Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems köyü sakinleri  tarım arazilerinde rüzgar türbinlerini protesto ederken (AFP)

Şarku’l Avsat’ın KAN’dean aktardığı haberde, “Bakan Ben Gvir, Polis Komiserine çalışmaya devam etmesini ve Dürzi liderlerin talebine yanıt vermemesini emretti. Bu nedenle, Komiser Shabtai'nin bakanın emirlerine uymaktan ve protestoları tırmandırmakla tehdit eden türbinlerin kurulumuna devam edildiğini duyurmaktan başka seçeneği yoktu” ifadelerine yer verildi.

Ben Gvir, Shabtai ile bir araya gelerek proje üzerindeki çalışmayı durdurmasına karşı çıkmıştı.

İsrail tarafından ilhak edilen Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems köyünde yaralı bir protestocuya yardım ediliyor (AFP)
İsrail tarafından ilhak edilen Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems köyünde yaralı bir protestocuya yardım ediliyor (AFP)

Türbinlerin kurulmasına karşı Dürzi protestoları, önceki gün  Golan Tepeleri'ndeki Dürzi köylerinden Celile'deki Dürzi kasabalarına kadar genişledi. Gösterilerde protestocular ile polis arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.

Golan'daki Kfar Vradim'de türbin planlarını protesto etmek için yanmış lastikler (Reuters)
Golan'daki Kfar Vradim'de türbin planlarını protesto etmek için yanmış lastikler (Reuters)

Ben Gvir'in tutumu, hükümetinin "isyanları kabul etmeyeceğini, İsrail Devleti'nin bir hukuk devleti olduğunu ve tüm İsrail vatandaşlarının yasalara saygı göstermekle yükümlü olduğunu" ilan eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun benzer konumundan kaynaklanıyor.

Netanyahu, İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet'in (Şabak) başkanı Ronen Bar'ın Tarif ile görüşmesine rağmen türbin projesindeki çalışmaların yeniden başlamasını destekledi.

İsrail medyası, “Düşünceleri yatıştırmak için gelen toplantıya İsrail istihbarat servisi başkanının katılmasının nedeni, teşkilatın protestocuların bölgedeki güvenlik güçlerine karşı “şiddet kullanma” niyeti hakkında bilgi sahibi olma” arzusunun olduğunu aktardı.

Daha önce kapalı kapılar ardında yapılan görüşmelerde Bar, "İsrail'deki Dürzi topluluğu arasında şiddet yanlısı örgütlerin varlığı" konusunda uyarıda bulunarak, örgütlerin amacının mutlaka türbinlere karşı protesto hareketi değil, daha çok "ulusal" nedenler olduğu konusunda uyarıda bulunmuştu.

Dün Golan Tepeleri'ndeki Trump Tepeleri yakınlarında İsrail askeri tatbikatı (AFP)
Dün Golan Tepeleri'ndeki Trump Tepeleri yakınlarında İsrail askeri tatbikatı (AFP)

Projenin yapılmasındaki ısrar, İsrail hükümetinin çatışmalardan sonra bir araya gelen ve Netanyahu'ya tüm güvenlik güçlerini bölgeden uzaklaştırması için acil talimat vermesi için bir mesaj gönderen Dürzi toplumunun liderlerini umursamadığını teyit ediyor.

Dürzi cemaati liderleri görüşmeden sonra Netanyahu'ya bir mesaj göndererek, "İsrail hükümetinin bu talebe olumlu yanıt vermesini ve toplumun bayram dönemini huzur ve sükunet içinde kutlamasına izin vermesini bekliyoruz” dedi.

Dürzi liderler, tüm tarafları tatmin edecek bir çözüm arayışında istişare etmek için Golan kasabalarındaki topluluk temsilcilerini ve hükümet temsilcilerini içeren bir çalışma komitesi oluşturulmasını önerdi.

Şeyh Muvaffak Tarif, devletin sahip olduğu arazilere rüzgar türbini kurabileceğini belirterek, Dürzilere karşı kışkırtıcı tarafların olacağı konusunda uyarıda bulundu.

Dürzi göstericiler ile göz yaşartıcı gaz atan İsrail polisi arasında çatışma çıktı (AP)
Dürzi göstericiler ile göz yaşartıcı gaz atan İsrail polisi arasında çatışma çıktı (AP)

Dürzi lideri açıklamasında, “Son yıllarda uygulanan katı politikalar ve ayrımcı yasalar nedeniyle Dürzi kasabalarını kasıp kavuracak protesto dalgasıyla ilgili geçmişte uyarılarda bulundum ve birkaç kez endişemi dile getirdim. Bugün mevcut durumun devamının kimsenin kontrol edemeyeceği vahim sonuçlara yol açacağı konusunda uyarıyorum” dedi.

Tarif ayrıca, “Şiddet veya çatışma istemiyoruz. Buradaki protestoculara da, İsrail'deki tüm protestolarda kendilerine davranıldığı gibi davranılmalı. Golan Tepeleri'ndek eylemlerin askıya alınması ve acil bir diyalog talep ettim” dedi.

Golan köylerindeki dev türbinler projesi İsrail hükümetinin yıllar önce onayladığı bir proje ancak Golan halkı 2020'deki ilk girişimi boşa çıkardı ve tüm projeyi bir savaş ilanı olarak değerlendirdi.

Dürziler, rüzgar türbinlerinin kurulmasını ekinleri ve çevreyi yok edeceğini savunurken, İsrail hükümeti projeyle 50 bin aileye elektrik sağlayacaklarını söylüyor.



Irak'taki Şii Koordinasyon Çerçevesi çöküşün eşiğinde

Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)
Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)
TT

Irak'taki Şii Koordinasyon Çerçevesi çöküşün eşiğinde

Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)
Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)

Şii Koordinasyon Çerçevesi çevresindeki siyaset kulislerinde, son aylarda meydana gelen değişikliklerle bu güçlerin dağılmanın eşiğinde olduğu konuşuluyor.

Koordinasyon Çerçevesi’ne yakın kaynaklar, ‘ittifakın birliğini zayıflatmaya’ katkıda bulunan birkaç faktöre işaret etti. Bunların başında şu anda çoğu ana gücün neredeyse bağımsız olarak yarışmayı tercih ettiği ve Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin ikinci dönem için aday olmayı istemesinden kaynaklanan fikir ayrılığıyla, önümüzdeki kasım ayında yapılması planlanan genel seçimler geliyor. Diğer faktörler arasında ise İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) komutanları aracılığıyla Irak'taki Şii güçler arasındaki ilişkilerin yol gösterici pusulası olan İran'ın, İsrail'in saldırıları ve ABD ile uluslararası baskılar sonucunda yaşadığı bölgesel değişimler ve zorlu koşullar yer alıyor.


Doha Zirvesi Bildirisi’nde Katar'la koşulsuz dayanışma ve saldırının yaygın olarak kınanması vurgusu

Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Doha Zirvesi Bildirisi’nde Katar'la koşulsuz dayanışma ve saldırının yaygın olarak kınanması vurgusu

Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Kaynaklar, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda tartıştıkları taslak nihai bildirinin, İsrail'in geçtiğimiz salı günü Katar'a düzenlediği saldırılarını şiddetle kınadığını söyledi.

Kaynaklara göre taslak bildiri, bir araya gelen devletlerin Katar’la sarsılmaz dayanışma içinde olduklarını teyit ederken Katar topraklarındaki bir yerleşim bölgesini hedef alan saldırıyı, ‘açık bir saldırganlık eylemi ve uluslararası hukukun ciddi bir ihlali’ olarak değerlendirerek kınadı. Bildiride ayrıca, İsrail’in düzenlediği saldırıların bölgesel ve uluslararası barışı ve güvenliği tehdit eden bir tırmanış oluşturduğu ve bunun tüm Arap ve İslam ülkelerine yönelik bir saldırı olduğu vurgulandı.

Bildiri, bu ülkelerin Doha'nın egemenliğini ve güvenliğini savunmak için aldığı tüm önlemlere koşulsuz destek verdiklerini yeniden teyit etti.

İsrail’in saldırısının Gazze'deki savaşı sona erdirmek ve tutukluları serbest bırakmak için Katar'ın arabuluculuk çabalarını baltalamayı amaçladığı vurgulanan bildiride barış için yapılan diplomatik çabaların başarısızlığından İsrail'in tam olarak sorumlu tutulduğu belirtildi. İsrail'in saldırısının ‘mevcut ve gelecekteki anlaşmaları tehdit ettiği’ ifade edilen bildiride, uluslararası topluma saldırıyı durdurmak için acil önlemler alması çağrısında bulunulurken, Arap Barış Girişimi'ne bağlı kalınmasını vurgulandı. Bununla birlikte Katar, Mısır ve ABD'nin arabuluculuk çabalarındaki rolünü ve Suudi Arabistan ile Fransa'nın ‘iki devletli çözümü’ destekleyen çabaları övüldü.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al-i Sani'nin dün gerçekleşen zirvede yaptığı konuşmadan, Doha'nın kendi topraklarına yönelik saldırıyı kınamak, uluslararası toplumu İsrail'i Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaşı durdurmaya zorlamak ve Filistin devletinin kurulmasını desteklemek amacıyla ‘gerçekçi’ bir yanıt hazırlamaya çalıştığı anlaşıldı. Katarlı yetkili, ülkesinin Gazze Şeridi'nde ateşkesin sağlanması için Mısır ve ABD ile arabuluculuk rolünü sürdüreceğini de duyurdu.


Doha Zirvesi: İsrail'e karşı ortak adımların görüşüleceği bakanlar toplantısı

Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
TT

Doha Zirvesi: İsrail'e karşı ortak adımların görüşüleceği bakanlar toplantısı

Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)

Arap ve İslam ülkelerinin dışişleri bakanları bugün Katar'ın başkenti Doha'da bir araya gelerek İsrail'in Doha'ya yönelik saldırısı hakkında bir karar taslağını görüştü. Karar, yarın Katar'ın ev sahipliğinde düzenlenecek olağanüstü Arap Birliği – İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) zirvesinde liderlere sunulacak.

Bu gelişme, zirveye katılan ülkelerin dışişleri bakanları arasında, resmi toplantılar başlamadan önce bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili tutumları koordine etmek için iletişimin devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.

Geçtiğimiz salı günü Katar'ın başkentinde Hamas liderlerini hedef alan İsrail saldırıları, hareketin beş üyesinin ve Katar güvenlik güçlerinden bir üyenin ölümüne yol açtı.

Zirvenin taslak sonuç bildirgesinin tartışılması

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan dün Doha'ya geldi. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, olağanüstü zirvede ‘bugün yapılacak dışişleri bakanları hazırlık toplantısında sunulan, İsrail'in Katar devletine yönelik saldırısı hakkında bir taslak bildirgenin tartışılacağını’ doğruladı.

Katar Haber Ajansı'na (QNA) yaptığı açıklamada el-Ensari, zirvenin toplanmasının, ‘İsrail'in bir dizi Hamas liderinin konutlarını hedef alan alçakça saldırısı karşısında İslam dünyasının Katar ile dayanışma içinde olduğunu yansıttığını’ vurguladı.

Dışişleri bakanlarının gündeminde Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'nin konuşması ve Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt'ın benzer bir konuşması yer alıyor. Dışişleri bakanları, önerilerini, resmi olarak kabul edilmesi için olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesine sunacak.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanlığı Devlet Bakanı Halife bin Şahin el-Merar, Bangladeş Geçici Hükümeti Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Muhammed Tevhid Huseyin, Brunei Darussalam Cumhuriyeti Dışişleri İkinci Bakanı Dato Erron Behin Yusuf, Kazakistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Alibek Bakayev, İİT Genel Sekreteri Hüseyin İbrahim Taha ve Gambiya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mohamed Jallow olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesine katılmak üzere Katar’ın başkenti Doha’ya geldi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İİT dışişleri bakanları toplantısına katılmak üzere bugün Tahran'dan Doha'ya gitti. İran Devrim Muhafızları Ordusu'na yakın (DMO) Tesnim haber ajansı, Arakçi'nin İİT dışişleri bakanları olağanüstü toplantısına katılmak üzere bu sabah Katar'ın başkentine gittiğini bildirdi. Söz konusu toplantı, yarın yapılacak olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesi hazırlıkları kapsamında, İsrail'in Katar'a yönelik ‘askeri saldırganlığını’ görüşmek üzere Katar'ın talebi üzerine düzenlendi. Tesnim, İran'ın olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesinde İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan tarafından temsil edileceğini bildirdi.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise İsrail'in ‘kardeş ülke Katar'a yönelik acımasız saldırısının uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve Arap, bölgesel ve uluslararası güvenlik ve istikrarı tehdit eden tehlikeli bir adım olduğunu’ söyledi.

Katar'ın yarın ev sahipliği yapacağı olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesi öncesinde QNA'ya verdiği özel röportajda Abbas, “Doha Zirvesi'ne katılmanın mesajı ve amacı açık; Katar'ın güvenliği, Arap ve İslam ülkelerinin güvenliğinin ayrılmaz bir parçasıdır. Hepimiz bu saldırılar karşısında birleşmiş durumdayız” ifadelerini kullandı.

Abbas, İsrail'in Arap ve İslam ülkelerinin güvenliğine yönelik saldırısının yansımalarıyla ilgili olarak, bunun ‘Arap ve İslam ülkelerinin güvenliğini zayıflatmaya ve bölgenin istikrarını bozmaya yönelik tehlikeli bir gösterge olduğunu’ belirtti. Abbas, ‘kolektif güvenliği korumak için Arap ve İslam dünyasının ortak bir tepki vermesi gerektiğini’ vurguladı.

Abbas ayrıca, İsrail'in Katar, Filistin ve diğer Arap ülkelerine karşı sürdürdüğü ihlallerden sorumlu tutulması gerektiğini bildirdi.

QNA’nın bugün yayınladığı röportajda Abbas, insani yardımın ulaştırılmasının hızlandırılması, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi, Batı Şeria ve Kudüs'teki yerleşim faaliyetlerinin ve yerleşimci terörünün durdurulması, ele geçirilen Filistin fonlarının iadesi ve uluslararası meşruiyet kararları ve Arap Barış Girişimi uyarınca, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin devletinin tüm topraklarının işgalinin sona erdirilmesi ve yeniden inşanın ilerletilmesi gerektiğini vurguladı.

Filistin Devlet Başkanı ayrıca, Filistin davasını destekleme konusunda Katar'ın kararlı rolünü övdü ve bu durumun, hakikat ve adaleti savunan halkların ve devletlerin, saldırganların planlarını bozabileceğini kanıtladığını belirtti.

Diğer yandan Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, “Zirvenin toplanması, Katar'ın yalnız olmadığı ve Arap ve İslam ülkelerinin onun yanında olduğu mesajını veriyor” dedi.

Ebu Gayt, Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada, “İsrail saldırıları, ne yazık ki, uluslararası toplumun iki yıldır Gazze Şeridi'ndeki soykırım suçuna sessiz kalmasından ve işgalci liderlerin istedikleri her şeyi yapıp paçayı sıyırabilecekleri hissine kapılmalarından kaynaklanıyor. Bu talihsiz durumun sona erdirilmesi gerekiyor. Zira böyle devam ederse uluslararası hukukun çöküşünün bedelini hepimiz ödeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

sdfr
Kahire'deki Arap Birliği Genel Merkezi (Şarku'l Avsat)

Geçtiğimiz perşembe günü Katar, İsrail Hava Kuvvetleri’nin salı günü Hamas liderlerinin konutlarına düzenlediği ve Körfez, Arap ve uluslararası ülkeler ve kuruluşlar tarafından kınanan saldırıyı görüşmek üzere acil bir Arap Birliği – İİT zirvesi düzenleneceğini duyurdu.

Zirvede, durumun yansımaları ve bölgenin daha fazla çatışmaya sürüklenmesini önlemek için atılması gereken adımlar tartışılacak. İran, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın zirveye katılacağını doğrularken, Irak da Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin katılacağını doğruladı. Türkiye Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yarın Doha'yı ziyaret edeceğini açıkladı.