Barzani ve Talabani’nin partileri keskin görüş ayrılıkları arasında bir araya geldi

Erbil'de gerçekleşen toplantıda seçimler ve Bağdat ile ilişkiler ele alındı

Kürt Peşmerge güçleri geçtiğimiz Perşembe günü Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil'de düzenlenen bir tören sırasında (AFP)
Kürt Peşmerge güçleri geçtiğimiz Perşembe günü Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil'de düzenlenen bir tören sırasında (AFP)
TT

Barzani ve Talabani’nin partileri keskin görüş ayrılıkları arasında bir araya geldi

Kürt Peşmerge güçleri geçtiğimiz Perşembe günü Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil'de düzenlenen bir tören sırasında (AFP)
Kürt Peşmerge güçleri geçtiğimiz Perşembe günü Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil'de düzenlenen bir tören sırasında (AFP)

Karşılıklı ihanete varan suçlamaların ardından dün (Pazartesi) Erbil'de Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Pavel Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasında bir toplantı gerçekleşti.

Siyasi çevrelerin bu parti toplantısının sonuçlarını merakla beklediği bir dönemde yapılan kısa bir açıklamada, toplantıya iki partinin siyasi ofislerinin en önde gelen liderlerinin katıldığı belirtildi. Bunlar arasında KDP’den Fadıl Mirani, Seydad Barzani, Hoşyar Zebari, Fuad Hüseyin ve Mahmud Muhammed, KYB’den ise Pavel Talabani, Kubad Talabani ve Şeyh Cafer yer alıyor. Kürt haber ajanslarına göre görüşmede, aralarındaki ikili ilişkilerin yanı sıra bölgedeki parlamento seçimleri ve Bağdat'taki federal hükümetle ilişkiler ele alındı.

Irak’ın mali bütçesinin federal parlamentoda onaylanması, iki parti arasında vatana ihanet suçlamasına varan keskin farklılıkların ortaya çıkmasıyla aynı zamana denk geldi. Federal Mahkeme'nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu'nun görev süresinin bir yıl daha uzatılmasına yönelik anayasaya aykırılık kararı da anlaşmazlığın şiddetlenmesine yol açtı. KDP, bunu hükümeti değiştirmek için bir darbe olarak değerlendirdi. Mesud Barzani'nin oğlu Mesrur ​​Barzani'nin başkanlık ettiği bölge, bu yılın sonunda bölgede yapılacak parlamento seçimlerine kadar geçici bir hükümet tarafından yönetilecek.

Kürt siyaset çevreleri iki partinin görüşmesinin sonuçlarını beklerken, beklentiler, toplantının iki taraf arasındaki birçok ihtilaflı konuya değinme ihtimalinin düşük olduğunu, bunun yerine görüşmelerin her iki taraf için de ortak çıkarları temsil etmesi nedeniyle bölge seçimlerini düzenleme mekanizmasıyla sınırlı kaldığını gösteriyor. İki parti arasındaki en belirgin anlaşmazlık, parlamento seçimlerinde seçim bölgelerinin dağılımıyla ilgili.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.