Mısır enflasyona rağmen kurban bağışında rekor rakam

Mısır Vakıflar Bakanlığı tarafından yürütülen kurban bağışı ve iaşe projesi etlerinin dağıtımı (Mısır Evkaf Bakanlığı Facebook sayfası)
Mısır Vakıflar Bakanlığı tarafından yürütülen kurban bağışı ve iaşe projesi etlerinin dağıtımı (Mısır Evkaf Bakanlığı Facebook sayfası)
TT

Mısır enflasyona rağmen kurban bağışında rekor rakam

Mısır Vakıflar Bakanlığı tarafından yürütülen kurban bağışı ve iaşe projesi etlerinin dağıtımı (Mısır Evkaf Bakanlığı Facebook sayfası)
Mısır Vakıflar Bakanlığı tarafından yürütülen kurban bağışı ve iaşe projesi etlerinin dağıtımı (Mısır Evkaf Bakanlığı Facebook sayfası)

Mısır hükümeti, bu yıl kurban bağışı hasılasının geçtiğimiz yıla göre yüzde 100 bir artışla 250 milyon Mısır lirasını (1,6 milyon dolar)  bularak benzeri görülmemiş seviyeye ulaştığını söyledi. Uzmanlar, ülkedeki enflasyon oranlarındaki artışa işaret etti.

Mısır Merkez Bankası, yaklaşık iki hafta önce yaptığı açıklamada, Mısır'ın yıllık çekirdek enflasyon oranı Nisan'da yüzde 38,6 iken Mayıs'ta yüzde 40,3'e ulaştığını bildirdi.

ef
Mısır Evkaf Bakanlığı tarafından yürütülen kurban eti bağışı ve iaşe projesi (Mısır Evkaf Bakanlığı Facebook sayfası)

Mısır Evkaf Bakanı Muhammed Muhtar Cuma, “Kurban bağışı ve iaşe projesinde kaydedilen teberru miktarı ilk kez yaklaşık 250 milyon lirayı buldu. Tahsilat, üçüncü teşrik gününe dek devam ediyor. İlk yıl 38 milyon Mısır lirası hasıla ile başlayan proje, her yıl artarak 250 milyon Mısır lirasına ulaştı. Bu gelişme; toplumun devletin milli kurumlarına ve disiplinine olan güvenini, toplumsal dayanışmayı kavrayan, zekat ibadetini yerine getiren şerefli halkın büyüklüğünü gösteriyor” açıklamalarında bulundu.

2022 yılında kurban bağışı yurtiçi düzeyinde 3 bin 800 Mısır lirası, yurtdışı için ise 2 bin 200 Mısır lirasıydı. Bu yıl yurtiçi düzeyinde 8 Mısır lirası, yurtdışı için ise 5 bin Mısır lirasına ulaştı.

Kurban bağışından 7,1 milyon ailenin yararlandığını bildiren Evkaf Bakanlığı, 2015'ten bugüne kadar en ihtiyaç sahibi ailelere dağıtılan toplam kurbanlık miktarının 7 bin 104 ton olduğunu belirtti.

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Vakıfın sağladığı et bağışının avantajlarından biri ise etin Tedarik Bakanlığı ve ortakları ile işbirliği içinde son teknoloji ile dondurulması, son teknoloji araçlarla taşınması ve çevrenin korunmasıdır. Kesim, belirlenen yerlerde yapılır. Bağış, gerçek hak sahiplerine ulaşımını sağlamak için güvenli belgelerle kayıt altına alınır” ifadeleri yer aldı.

Sivil ve kalkınma kurumları bu proje kapsamında bağışçılar adına kurbanlık hayvanları keserek bazı illerde ihtiyaç sahibi köylerindeki en ihtiyaç sahibi ailelere dağıttı.

Ulusal Sivil Kalkınma İttifakı üye, Hayır Yapanlar Vakfı, kurban etini hak sahiplerine dağıtmak için üst üste iki yıldır bağış projesi başlattığını anlattı. Dağıtımın Toplumsal Dayanışma Bakanlığının gözetiminde, Dar Al Ifta tarafından onaylanan yasal koşullara göre yapıldığını bildirdi.

Ekonomi alanında uzman gazeteci Misbah Kutup ise Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şöyle söylüyor:

“Bağışların hem sosyal hem de ekonomik yönleri mevcut. Hayır işinin desteklendiğine, yaşam koşullarının üstesinden gelinmesi için dolaylı yardım sağlandığına, muhtaç ailelere toplumsal koruma sağlandığına işaret eder. Ekonomik düzeyde bakıldığında kurban fiyatlarında ciddi bir artış mevcut. Bu, bağışçıların Evkaf Bakanlığı gibi güvenilir kuruluşlarla ve onaylı hayır kurumlarıyla iş yapma arzusunu yansıtıyor. Hayırsever sosyal uygulamalar aynı zamanda ekonomik kazancı da içeriyor. Bağış söz konusu olduğunda, paranın yönetimi, üretimin genişletilmesi ve çiftliklerin işletimi önemli. Böylece iş fırsatları oluşturulurken et tüketimine olan talep canlandırılmış oluyor. Yeni üretim döngüleri teşvik edilerek hayvancılık sektörü pekiştiriliyor”



Lübnan: Cumhuriyetin sancıları

Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)
Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)
TT

Lübnan: Cumhuriyetin sancıları

Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)
Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)

İbrahim Hamidi

ABD ve Fransa'nın sponsorluğunda İsrail ile Hizbullah arasında imzalanan ateşkes anlaşmasının metnine göre Lübnan bir dönüm noktasının eşiğinde. Bu doğum sancıları cumhuriyetin kanının tazelenmesine mi, yoksa yeni üçüncü ya da dördüncü bir cumhuriyetin doğuşuna mı yol açacak?

Bu, el-Mecelle'nin Aralık ayı sayısının kapak haberi ve ateşkesten senaryolar, ordunun rolü, Hizbullah yenilgisinden sonra Şiilerin geleceği, mültecilerin geri dönüşü ve toplum mühendisliğine kadar konuyu her yönüyle ele alıyoruz.

Lübnan, 60 günlük ateşkes, Hizbullah ile İsrail'in güneyden çekilmesi, boşluğu Lübnan ordusu ile BM’ye bağlı UNIFIL güçlerinin doldurması, her iki taraftan da yerinden edilenlerin geri dönmesi, Meclis'in cumhurbaşkanını seçmek için toplanması, başbakanın atanması, hükümetin kurulması ve yeniden imar ile karşı karşıya bulunuyor.

Aylarca süren müzakereler ve bir yılı aşkın süredir Gazze için sürdürülen “destek savaşı”nın ardından gelen anlaşma uygulanırsa, ülke, cumhuriyetin temellerine dönüşe ya da yeni bir doğuşa tanık olacak. Lübnan Cumhuriyeti, şu anda bildiğimiz mezhepçi kotaların öncesinde, Fransız Mandası döneminde doğmuştu. İlk anayasa hazırlanıp 1926 yılında Katolik hukukçu Şarl Debbas cumhurbaşkanı seçildiğinde doğdu. O dönemde başbakanlık da Maruni Hıristiyanların elindeydi.

Bazıları, Birinci Cumhuriyet'in 1926'da doğduğuna ve 1943'te cumhurbaşkanı seçilen Şeyh Bişara el-Huri’ye kadar bir dizi Hıristiyan cumhurbaşkanı tarafından yönetildiğine inanıyor. Huri Sünni olan başbakanı Riyad el-Sulh ile ittifak kurdu ve ikisi birlikte, cumhurbaşkanlığını Marunilere, başbakanlığı Sünnilere ve meclis başkanlığını Şiilere tahsis eden sözlü bir ulusal uzlaşının temelini attılar. Saib Selam'ın anılarında, 1943'te Sabri Hamada’nın Şii olduğu için değil, en yaşlı milletvekili olduğu için yasama organının başına getirildiğini söylediğine de dikkat çekelim.

Bu nedenle pek çok kişi Birinci Cumhuriyet'in ulusal sözleşme ile doğduğuna inanıyor ve kendisi 21 Kasım 1943'teki bağımsızlık ilanına da tanıklık etti. Birinci Cumhuriyetin 1926 Anayasası ile değil de 1943 yılında doğduğunu düşünürsek, bu cumhuriyet 1975 yılında iç savaşın başlamasıyla mı yıkıldı yoksa savaşın sonuna ve 1989'daki İkinci Cumhuriyet'in başlangıcı olan Taif Konferansı’na kadar mı devam etti?

Birinci cumhuriyet 1943'ten 1975'e, ikincisi 1975'ten 1989'a ve üçüncüsü o zamandan bu yana mı?

Adı ne olursa olsun, mevcut cumhuriyetin belki de en belirgin özelliği, Taif Anlaşması’nın Hıristiyan cumhurbaşkanı pahasına Sünni başbakanı güçlendirmesiydi. Başbakan Refik Hariri'nin 2005'te suikasta kurban gitmesiyle sona eren Suriye varlığını kabul etmesiydi. Temmuz 2006 savaşı ve Hizbullah’ın İran'ın nüfuzunu genişletmek için ülke içinde ve bölgesel olarak artan rolü ile sonuçlanmasıydı.

Hizbullah ve İran'ın baskın rolünün gerilemesi ve muhaliflerinin beklentileri karşısında Lübnan yeni bir doğuşla mı karşı karşıya?

Zafer sloganları bir yana, Hizbullah'ın büyük bir yenilgiye uğradığı tartışılamaz. Zira Lübnan süreci Gazze sürecinden ayrıldı. İsrail, aralarında Hasan Nasrallah'ın da bulunduğu askeri ve sembolik liderlerini öldürdü, iletişim ve liderlik yapısını dağıttı. 1701 sayılı kararın uygulanmasını, Litani Nehri'nin arkasına çekilmeyi, dahası belki de bir İsrail tampon bölgesinin oluşturulmasını, silah tedarikinin kesilmesini ve füze üretiminin engellenmesini kabul etmek zorunda kaldı. Bunlara bir de Hizbullah’ın kuluçka ortamının ödediği muazzam insani ve ekonomik bedel ekleniyor.

Hizbullah ve İran'ın baskın rolünün gerilemesi ve muhaliflerinin beklentileri karşısında Lübnan yeni bir doğuşla mı karşı karşıya? Netanyahu, (bu sayımızda ona da özel bir dosya ayırdığımız) ABD başkanı seçilen Trump ile olan ilişkisinden ve Beyaz Saray'ın başına geçmeden önce “savaşları bitirmesi” için ona verdiği “armağan”dan destek alarak şunlarda ısrar ediyor; Hizbullah'ın kendisini yeniden silahlandırmamasını veya askeri yapısını yeniden inşa etmemesini garanti altına almak için Lübnan'da bir gözetim mekanizması kurulması, en büyük düşman olan İran'ın denetim ve “maksimum baskı” altında tutulması. Odağını özellikle Gazze Şeridi'ne kaydıran İsrail, Lübnan’da herhangi bir ihlal ile başa çıkılmaması durumunda Lübnan'a müdahale etme olanağına sahip olmak istiyor. Tel Aviv bu “haktan” vazgeçmezken, Hizbullah ve Lübnan da bunu kabul edemez.

Milisler ve rejimler bir noktada buluşmaktadır, o da dışarıda yenildikleri zaman içeride zafer aramaları, uzaktaki bir düşman tarafından yaralandıklarında ise yakın komşularından intikam almalarıdır

Burada şu sorular ortaya çıkıyor; bu durum Lübnan'da siyasi olarak nasıl ifade bulacak? Eski siyasi sözleşmenin yeniden canlandırılmasında veya yenisinin formüle edilmesinde bölgesel ve uluslararası güçlerin rolü nedir? Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdunnasır'ın Haziran 1967 savaşından sonra çıkıp “yenilgiyi” kabul etmesi gibi, Hizbullah'ın yeni Genel Sekreteri Naim Kasım da neden çıkıp yenilgiyi kabul etmekte gecikti? Neden Hizbullah ve İran'a sadık olanlar yaşananları bir “zafer” veya “direniş” olarak değerlendirmekte ısrar ediyor?

Herhangi bir savaşın insani ve ekonomik maliyeti konusunda devlet ile milislerin farklı davrandıkları doğru, ancak devletler ile örgütlerin zaman ve tarihle ilişkilerinde farklı oldukları da doğrudur. En tehlikelisi ise milislerin ve rejimlerin bir noktada buluşmasıdır, o da dışarıda yenildikleri zaman içeride zafer aramaları, uzaktaki bir düşman tarafından yaralandıklarında ise yakın komşularından intikam almalarıdır.

Kapak konusu olan Lübnan dosyası ve Başkan Donald Trump'ın seçilmesi ve bunun Ortadoğu ve dünyadaki yansımalarına ilişkin özel dosyaya ek olarak, Aralık sayısında siyaset, ekonomi, bilim ve kültür üzerine yazılar, analizler ve röportajlar da yer alıyor.

*Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.