Iraklılar, yıllardır sokakları temizlemek ve duvar resimleri (grafiti) yapmak için gönüllü olan bir gencin, merhum bir şairin duvar resmini yaptıktan sonra, güvenlik güçleri tarafından ‘Baas Partisi tarafından finanse edilme’ gerekçesiyle tutuklamasına yönelik garip bir haberlerle karşı karşıya kaldı. Tutuklama kararı, grafitideki kişinin eski Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’e benzetilmesinden kaynaklandı.
اعتقال الشاب لاري صاحب حمله #هذه_ليست_قمامتي_لكنه_وطني الشهيره
من قبل مديريه استخبارات ذي قار
من دون ورقة استقدام او تصريح لاعتقاله
بتهمه كيديه عل اساس تمويله من حزب الب*عث
ليتم توقيعه على تعهد بعدم الرسم او عمل اي حملات تنضيف اخرى !؟
وهكذا يكون رد الجميل#لاري_بريء pic.twitter.com/Cso3JQO1av— إسكندر العراق (@ASKNDR_iraq) July 10, 2023
Sosyal medyada Lari olarak bilinen Nasiriye şehrinden genç gönüllü Ali Abbas, yıllar önce “Burası benim çöplüğüm değil, vatanım” sloganı altında, duvarlara resim çizmenin yanı sıra sokaklardaki çöpleri temizlemeye yönelik bir kampanya başlattı.
Grafiti çizimleri, Kasım 2019’daki protesto hareketiyle bağlantılı olarak Irak’ta geniş çapta yayıldı. O sırada Lari, protesto faaliyetlerinin bir parçası olarak kampanyasını başlattı. Çeşitli şehirlerde düzinelerce insan katıldı.
Lari, medyanın dikkatini çekti ve blog yazarları, onun bir çöplüğü günler içinde yeşil bir alana dönüştürme çalışmasını gösterdiği videodan sık sık bahsetti.
Haziran ayında, genç aktivist, Nasiriye şehrinin sokaklarından birinde kampanyasını başlatarak, ‘ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı tarafından finanse edilen Recovery programından temizlik ve boya malzemeleri satın almak için fon elde ettiğini’ söyledi.
🔴 كلمة الشاب "لاري" بعد يومين
على اعتقاله من قبل استخبارات ذي قار
بعـــد توقيعه عــــلى تعهد بعـدم الرسم
على الجدران وعدم تنظيم حملات تنظيف. pic.twitter.com/oGAHlGTxhx— Firas W. Alsarray - فراس السراي (@firasalsarrai) July 11, 2023
Ancak yakınlarının belirttiğine göre, Erian Al Sayed Khalaf adlı merhum Iraklı bir şair bir duvar resmi yapması ve bilinmeyen kişiler tarafından bu resmin ‘Saddam Hüseyin’in yüzüne benzediğinin’ iddia edilmesi ile şanssızlık yaşayarak tutuklandı ve darp edildi. Twitter kullanıcıları, gencin tutuklandığı ana ilişkin bir video yayınladı.
İstihbarat birimlerinden bir güç geçen pazar günü Lari’yi tutukladı ve onu ‘Baas Partisi’ni desteklemek ve kampanyası için partiden şüpheli finansman sağlamakla’ suçladı.
Lari’nin sorgulandığı sırada, kardeşi Ahmed Abbas, ‘Nasiriye belediyesinin bitişiğindeki duvarlardan birine, hükümet binasının içinde bulunan bir şair heykeline benzer şekilde, merhum şair Erian Al Sayed Khalaf’ın bir resmini çizdiğini’ belirtti. Abbas, Instagram hesabından kardeşinin ‘sorgulama sırasında işkenceye maruz kaldığını’ da açıkladı.
Bir gün sonra güvenlik güçleri Lari temizlik kampanyaları düzenlemeyeceğine ve duvar resimleri yapmaya tamamen son vereceğine yönelik yazılı bir taahhüt imzaladıktan sonra serbest bıraktı.
Bununla birlikte Lari’nin yakınları, Şarku’l Avsat’a sorgu görevlilerinin onu feshedilmiş Baas Partisi ile iletişimde olmak da dahil olmak üzere bir dizi suçlamayı itiraf etmeye zorladığını belirtti.
Serbest bırakılmasından saatler sonra, genç gönüllü, sorguda başına gelenleri gözyaşları içinde anlatırken, yüzündeki darp izleri de görüldü.
Genç gönüllünün ailesi, gencin ‘yasadışı işkence ve aşağılamaya’ maruz kaldıktan sonra yetkililerin özür dilemesini talep ederek Nasiriye’nin merkezinde bir protesto düzenledi. Ailesi, Lari’nin tanınmış uluslararası örgütlerle iş ilişkisi içinde olduğunu ve Baas Partisi ya da Irak’ta yasaklanmış herhangi bir partiyle bağlantısı olmadığını vurguladı.
Iraklı aktivistler, Irak anayasasında yer alan ifade özgürlüğü maddelerinin açık bir ihlali olması nedeniyle, Lari tarafından imzalanan yazılı taahhüdün iptal edilmesini talep etti.
Lari’nin tutuklanmasının ardından sosyal medyada bir öfke hakim oldu. Lari’nin tutuklanması ile, yetkililerin yolsuzluk suçlarından hüküm giyenlerin kanundan kaçması arasında karşılaştırmalar yapıldı.
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
