Mısır otomobil piyasasının geleceği belirsiz

Mısırlılar araba sahibi olmanın maliyetini karşılayamıyor (Fotoğraf: Abdulfettah Ferec)
Mısırlılar araba sahibi olmanın maliyetini karşılayamıyor (Fotoğraf: Abdulfettah Ferec)
TT

Mısır otomobil piyasasının geleceği belirsiz

Mısırlılar araba sahibi olmanın maliyetini karşılayamıyor (Fotoğraf: Abdulfettah Ferec)
Mısırlılar araba sahibi olmanın maliyetini karşılayamıyor (Fotoğraf: Abdulfettah Ferec)

Son zamanlarda Mısır'da, bilhassa araba fiyatlarındaki önemli artış ve satış hacmindeki düşüş ışığında, ekonomik krizin ülkedeki otomobil pazarı üzerinde devam eden etkisine ilişkin sorular yeniden gündeme geldi. Uzmanlar, araba pazarında ciddi bir kriz olduğuna, zirâ ABD dolarının Mısır lirası karşısında yükseldiğine, birçok Mısırlının bir araç satın alarak bakım masraflarını karşılayamadığına dikkat çekiyor.

Mısır'daki Ticaret Odaları Genel Birliği’ne bağlı Otomotiv Şubesi’nin bildirdiğine göre, bu yıl içerisinde otomobil satışlarının hacmi yüzde 75 azaldı. Otomotiv Veri Konseyi’nin (AMIC) raporuna göre, Mısır otomobil pazarının satış hacmi, cari yılda 2022'ye kıyasla yüzde 76 düşüş yaşadı. 2022’de 22 bin 602, bu yıl ise 6 bin 76 satış kaydedildi.

Otomotiv Şubesi üyesi Muntasır Zeytun, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şu açıklamalarda bulundu:

“Mısır'daki otomobil piyasasında krizin ana nedeni yüksek fiyatlar. Bu yüzden satışlar rekor seviyelerde düştü. Hafif bir ithalat hareketi var. Bazı bayiler ve acenteler, Mısır'dan yurt dışına araba ihraç edebiliyor, böylece diğer arabaları ithal etmek için kullandıkları dolarlardan tasarruf ediyorlar. Yüksek fiyat krizi ikinci el otomobillere de gölge düşürdü. Yaklaşık 300 bin liraya satılan bir otomobil 1 milyonun üzerine çıktı. Mısır'da otomobil satışlarının büyük bir bölümü banka finansmanı yoluyla taksitli olarak gerçekleştiriliyor. Mısır Merkez Bankası, araba taksitinin değerini bir kişinin maaşının yüzde 30 ila 35'i arasında belirliyor. Fiyatların yüksek olması neticesinde birçok kişinin toplam maaşı bu yüzdeyi karşılayamıyor. Bankaların maaşların yetersiz kalması dolayısıyla taşıt kredisi vermeyi reddediyor.”

Kamu Seferberlik ve İstatistik Merkezi’nin bildirdiğine göre, geçtiğimiz yıl Eylül ayında Mısır'ın otomobil ithalatının toplam değeri, 2021'in aynı dönemindeki yaklaşık 207.513 milyon dolar iken yaklaşık yüzde 64.7 (134.396 milyon dolar) düşüşle yaklaşık 73.117 milyon dolar olarak gerçekleşti. Mısır'da ruhsatlı araç sayısı geçen yıl Aralık ayına kadar yüzde 8,9 azaldı. Aralık ayında 10,9 milyon olan ruhsatlı araç sayısı yaklaşık 9,9 milyon araca ulaştı.

Mısır Araba Tacirleri Derneği Genel Sekreteri Halid Saad, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Mısır'daki otomobil piyasası krizi çözülmeyecek. Liranın dolar karşısında değer kaybetmesi göz önüne alındığında yakında bu yönde bir ufuk yok. Bu, ithalat için mali ödeneklerin askıya alınmasına yol açtı. Tam ithalatı açmaktan başka çözüm yok. Bu da ancak dolar düşerse veya sağlam para birimi kullanılabilir hale gelirse gerçekleşir. Pek çok Mısırlı, yüksek yedek parça ve bakım fiyatları dolayısıyla araba sahibi olma maliyetlerini karşılamakta büyük bir sorunla karşı karşıya. Mısır otomobil pazarının yaklaşık yüzde 70'i, en çok satan otomobiller olan ekonomik otomobillere dayanıyor. Önümüzdeki dönemde otomobil piyasasının kafası karışık olmaya devam edecek. Çözümlerin bir kısmı, devletin dolar tasarrufu için yerel üretimi desteklemesinden geçiyor” açıklamalarında bulundu.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.