Libya’da kolonyal dönemden kalma bronz dişi kurt heykeli bulundu

Heykelin hurda olarak satıldığı kaydedildi.

Heykel antik Roma’da efsanevi bir sahneyi tasvir eden ünlü Capitoline Kurt heykelinin bir kopyası. (Reuters)
Heykel antik Roma’da efsanevi bir sahneyi tasvir eden ünlü Capitoline Kurt heykelinin bir kopyası. (Reuters)
TT

Libya’da kolonyal dönemden kalma bronz dişi kurt heykeli bulundu

Heykel antik Roma’da efsanevi bir sahneyi tasvir eden ünlü Capitoline Kurt heykelinin bir kopyası. (Reuters)
Heykel antik Roma’da efsanevi bir sahneyi tasvir eden ünlü Capitoline Kurt heykelinin bir kopyası. (Reuters)

Libyalı yetkililer, bir zamanlar Bingazi’nin merkezinde bir sütunun üzerinde oturan ve onlarca yıl önce ortadan kaybolan büyük bir bronz dişi kurt heykeli buldu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre heykel, hurdalıktan satın aldığını söyleyen bir kişinin çiftliğinde ele keşfedildi.

Fotoğraf Altı: Bronz heykel bir zamanlar Bingazi’nin merkezinde bir sütunun üzerinde oturuyordu.
Bronz heykel bir zamanlar Bingazi’nin merkezinde bir sütunun üzerinde oturuyordu. (Reuters)

Yetkililer, kolonyal dönemden kalma heykel hakkında bir ihbar aldı.

Bronz heykel, Said Muhammed Burabida isimli bir vatandaşın Bingazi yakınlarındaki çiftliğinde bulundu.

Burabida, söz konusu heykeli şeklini beğendiği için bir hurdalıktan satın aldığını şu ifadelerle anlattı:

“Bu heykeli gençliğimden hatırladım. Limanın yanındaki sütunun üzerindeydi. Bir izabe atölyem var ve şans eseri onu hurdacıda gördüm. Sahibi bir tabu ve sömürge mirası olarak gördüğü için bunu satıyordu. Ben de şeklini ve işçiliğinin kalitesini beğendiğim için satın aldım.”

Fotoğraf Altı: Çiftlik sahibi heykeli hurdalıktan satın aldığını söyledi. (Reuters)
Çiftlik sahibi heykeli hurdalıktan satın aldığını söyledi. (Reuters)

Burabida (80), antik Roma’da efsanevi bir sahneyi tasvir eden ünlü Capitoline Kurt heykelinin bir kopyası olan bu heykeli, evinde bahçesindeki bir ağacın altına koymuştu.

Bingazi polisine bağlı Turizm ve Eski Eserler Dairesi Başkanı Halid Akuri, Burabida’nın heykelin halen kamu malı olduğunu bilmediğinden emin olduğunu söyledi.

İtalyan sömürge yetkilileri, heykeli 1930’larda inşa ettikleri yeni Bingazi şehir merkezine dikerek, Libya’daki antik Roma yerleşimi ile ülke üzerindeki modern sömürge yönetimi arasında bir bağlantı kurdu.

Libya bağımsızlığını kazandıktan sonra, yetkililer dişi kurt heykelini sütundan kaldırdı ve ardından sömürge yönetiminin izlerinin gizlenmesine tanık olunan devrim döneminde Muammer Kaddafi’nin 1969’da iktidarı ele geçirmesinin ardından ortadan kayboldu.

Ön ayakları kırılmış olan heykel, Roma’nın efsanevi kurucuları olan ve bir kurt tarafından büyütüldüğü söylenen Romulus ve Remus’u temsil ediyor.

Fotoğraf Altı: Bir çiftlikte bulunan antik dişi kurt heykeli. (Reuters)
Bir çiftlikte bulunan antik dişi kurt heykeli. (Reuters)

Heykel şu an Bingazi’deki Eski Eserler Dairesi’nin önündeki beton blokların üzerinde, restorasyonu bekleniyor.

Libya, Akdeniz kıyısında heybetli taş tapınakları ve tiyatroları halen ayakta duran büyük liman kentleri Sabratha ve Leptis Magna’ya ev sahipliği yapan önemli bir Roma eyaletiydi.

Ancak bugüne kadar Libya’nın pek çok paha biçilmez tarihi eseri ortadan kayboldu.

Sömürge dönemlerinde Avrupalılar tarafından yağmalandı, bağımsızlıktan sonra birçoğuna el konuldu veya 2011’de NATO destekli bir ayaklanmayı izleyen kaos sırasında da çalındı.

Libyalı araştırmacı olan Halid Hadar, Libya’da tarihi mirasları takibin zayıf kaldığını ve bunun kurt heykelinin ortadan kaybolmasından sonra, yani 1974 yılına kadar başlatılmadığını söyledi.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.