Mısır’da müfredat dışı kitaplardaki fiyat artışı tartışma yarattı

Fiyatlar rekor seviyelere ulaştı.

Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)
Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)
TT

Mısır’da müfredat dışı kitaplardaki fiyat artışı tartışma yarattı

Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)
Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)

Mısır’da önümüzdeki eylül sonunda başlayacak olan yeni eğitim öğretim yılı için geri sayım başladı. Bununla birlikte geçen yıla göre yüzde 50’yi aşan zamlarla müfredat dışı kitapların fiyatları, sosyal paylaşım sitelerinde geniş tartışmalara yol açtı.

Mısır’daki öğrenciler özellikle son yıllarda, resmi ders kitaplarının yanı sıra basitleştirilmiş bir şekilde açıklamalar sağlayan özel kitaplara yöneldi.

Bazı sosyal paylaşım sitelerinde 2023-2024’te ders kitapları için belirlenen fiyatlar tepki topladı. Kitapların çoğunun ilk aşamada 100 cüneyh sınırını aştığı, hazırlık aşamasında İngilizce fen ve aritmetik gibi bilimsel konulardaki kitapların 300 cüneyhe yaklaştığı ve bazı lise kitaplarının 400 cüneyhi geçtiği kaydedildi.

Kahire’nin batısında bulunan 6 Ekim şehrindeki kütüphanelerden birinde çalışan Muhammed Eymen, Şarku’l Avsat’a şu açıklamalarda bulundu:

“Bu yılki yüksek fiyatlara rağmen yüksek talep var.  İnsanlar kitapların tükenmesinden korkuyor. Fiyat artışı var ancak veliler bu durumu biraz abartıyor. Tüm bunlar, bir kitabın fiyatında yaklaşık 50 ila 80 lira arasında bir artış marjı olduğu gerçeğini değiştirmiyor.”

Şarku’l Avsat’ın gözlemlerine göre sosyal medyada, ‘tüccarların açgözlülüğü’ ve ‘yabancı kitap mafyası’ gibi ifadeler bir süre dolaşımda kaldı. Kahire Ticaret Odaları Genel Birliği Kağıt Bölümü Başkanı Amr Hıdır, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, yeni akademik yıl için sunulan dış kitapların fiyatlarının yüksek olduğunu söyledi. Hıdır, Mısır’daki müfredat dışı kitapların, özellikle yerel endüstrinin yüzde 90’ını temsil eden şirketlerin (Masr Edfo-Quena Paper Industry) yerel olarak üretilmiş kağıt kullandığını ve yerel kağıdın fiyatının istikrarlı olduğunu söyledi. Ayrıca geçtiğimiz ocak ayının başından bu yana herhangi bir artış görmediğini kaydetti. Hıdır, “İthal kağıt, dünya standartlarına göre yüzde 30 azaldı. Bu yüzden kitap fiyatlarındaki artışın gerekçesini ya da artışın kağıt fiyatından kaynaklandığı argümanlarını dikkate almıyorum” dedi.

Hıdır, kitap fiyatlarının yüzde 65’ini kağıdın oluşturduğunu, yüzde 35’ini mürekkep ve baskı malzemelerinin oluşturduğunu da sözlerine ekledi. “Ancak fiyatlardaki artış devam ediyor. Tüm kitaplar gönderildikten sonra artış yüzdesi ölçülebilir. Son akademik yıla ait artış yüzdesi o dönemde doğru bir şekilde izlenebilir” ifadesini kullandı.

Fotoğraf Altı: Mısırlı sanatçı Nabil Al Halfawi müfredat dışı kitaplar sorununa dikkat çekti. (Twitter)
Mısırlı sanatçı Nabil Al Halfawi müfredat dışı kitaplar sorununa dikkat çekti. (Twitter)

Hıdır müfredat dışı kitap fiyatlarındaki bu artışa rağmen, özellikle Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu yıl ders kitabı sayfa sayısının yaklaşık üçte bir oranında azaltmasıyla talebin artmasının beklendiğine dikkat çekti.

Hazırlık aşamasında iki çocuğu olan 36 yaşındaki Dina eş-Şafi şu açıklamada bulundu:

“Son akademik yılın ikinci yarısından bu yana müfredat dışı kitapların fiyatı önemli ölçüde arttı. Henüz yeni yıl kitaplarını almadım. Ancak, öğretmenler hemen hemen tüm konulardaki alıştırmaların yanı sıra açıklama için müfredat dışı kitaplara güveniyor. Mecburen bizde alacağız.”

Mısır Sanayi Federasyonu Baskı Odası’na göre yerel kağıt fiyatındaki artış, ocak ayında ton başına 900 ila 1300 cüneyh arasında değişiyor.



Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
TT

Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)

Gazze Şeridi'ne karadan ve havadan yardım girişine izin verilmesine yönelik ani kararın ardındaki nedenlere ilişkin açıklamalar farklılık gösterse de, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kararını verdi. Netanyahu, yaklaşık iki milyon Filistinlinin hayatını tehdit eden kıtlık uyarıları üzerine, savaşı durdurmak ve daha fazla yardımın girmesine izin vermek için, Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etmeyi hedefleyen bir plan benimsedi.

İsrail medyası, Netanyahu'nun konuyla ilgili bir karar almak üzere bugün hükümetiyle bir toplantı yapacağını ve ayrıca ‘savaşın üç hedefini nasıl gerçekleştireceği’ konusunda orduya talimat vermek üzere güvenlik kabinesini toplayacağını bildirdi.

İsrail Başbakanı, ‘birlikte durmaya ve birlikte savaşmaya devam ederek savaşın tüm hedeflerini gerçekleştirmenin... düşmanı yenmenin, esirleri kurtarmanın ve Gazze Şeridi'nin bundan sonra İsrail için herhangi bir tehdit oluşturmamasını sağlamanın’ gerekliliğini vurguladı.

Netanyahu üzerindeki baskı artıyor

Analistler, Netanyahu'nun askeri gerginliği artırma eğiliminin, savaşın ilan edilen hedeflerine ulaşmak için belirli bir vizyonun olmadığına ve kararsızlığa işaret ettiğini düşünüyor. Bazı analistler ise Filistinli grupların son günlerde Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esirlerin görüntülerini yayınlamasının ve bu esirlerden birinin kendi mezarını kazdığını söylemesinin, özellikle de aşırı sağcı bazı bakanların Gazze Şeridi'ne yardım girişine izin verdiği için onu eleştirmelerinin ardından, Başbakan üzerindeki baskıyı artırmış olabileceğini düşünüyor. Bunların başında elbette Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich geliyor. Onlar söz konusu kararı Hamas’a bir hediye olarak nitelendirdiler ve böyle bir karar alınmaması gerektiğini ifade ettiler.

Ancak askeri gerilimin ardındaki gerçek neden ne olursa olsun, yerel medya İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in bu öneriye karşı çıktığını bildirdi. Yisrael Hayom gazetesi, ordudaki önemli bir kaynaktan, Genelkurmay Başkanı'nın Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesine karşı çıktığını ve bunu ‘stratejik bir tuzak’ olarak gördüğünü aktardı.

İsrail Yayın Kurumu da güvenlik güçlerinin, esirlerin zarar görmesinden endişe duydukları için ordunun daha önce faaliyet göstermediği bölgelerde çatışmanın genişlemesine karşı çıktıklarını belirtti. Ancak Netanyahu'nun isteği tartışmaya açık olmayan bir şekilde kesin görünüyor. Yerel basında yer alan haberlere göre Netanyahu, Zamir'e “Eğer bu sana uymuyorsa, görevinden istifa etmelisin” şeklinde kesin bir mesaj gönderdi. Bu durum, birkaç saat içinde yapılacak toplantı öncesinde siyasi ve güvenlik düzeylerinde derin anlaşmazlıklar ve bölünmeler olduğunu gösteriyor.

İsrail'in en etkili gazetecilerinden ve karar alma çevrelerine yakın isimlerden Amit Segal, Başbakanlık Ofisi’nden bir kaynağın “Karar verildi... Gazze Şeridi'ni işgal edeceğiz” dediğini aktardı.

dfrgty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu yükselen dumanlar (Reuters)

Segal'ın aktardığına göre yetkili, “Hamas, tam bir teslimiyet olmadan esirleri serbest bırakmayacak. Şimdi harekete geçmezsek esirler açlıktan ölecek ve Gazze Şeridi Hamas’ın kontrolü altında kalacak” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Jerusalem Post’tan aktardığına göre, savaşın genişlemesi, halihazırda Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 75'ini kontrol eden ordunun geri kalan bölgeleri de kontrol altına almasına ve esirlerin tutulduğu düşünülen yerlerde operasyonlar düzenlemesine yol açacak.

İsrail ordusu uyarıyor

New York Post gazetesine göre İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesinin, yoğun nüfuslu sivil bölgelerde ve çatışmalardan etkilenmemiş az sayıdaki şehirde askeri varlığın sürdürülmesinin, Hamas hareketinin kalan hücrelerini aramak ve yerlerini belirlemek için yıllar alacağı konusunda uyarıda bulundu.

Böyle bir adım, esirlerin hayatını tehlikeye atabilir. Çünkü son zamanlarda Hamas'ın üyelerine, ellerinde bulunan esirleri İsrail askerleri yaklaşırsa öldürme emri verdiği yönünde haberler çıktı.

Bu gelişmeler ve görüş ayrılıkları, Netanyahu'yu sert bir şekilde eleştirmesiyle tanınan Başsavcı Gali Baharav-Miara'nın görevden alınması için oybirliğiyle alınan kararın ve İsrail Yüksek Mahkemesi'nin bu kararı daha sonra dondurmasının ardından, siyasi ve hukuki bir krizin ortasında geliyor.

sdfrgty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımdan (AP)

Diğer yandan Knesset Dışişleri ve Savunma Komitesi, Komite Başkanı Yuli Edelstein'in görevden alınmasına ilişkin kararı onayladı. Bu karar, Netanyahu'nun hükümette kalması için bunu şart koşan Haredi (Ultra-Ortodoks Yahudi) partilerinin talebine yanıt olarak alındı. Edelstein, zorunlu askerlikle ilgili bir yasa tasarısı sunmakta ısrarcıydı ve bu partiler bunu şiddetle reddediyordu.

Netanyahu’nun son açıklamalarının, Hamas’a baskıyı artırarak hareketi yeniden müzakere sürecine çekmeye ve bazı taleplerinden vazgeçirmeye yönelik bir hamle olabileceği yorumları yapılırken, çok sayıda uzman İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde askeri operasyonlarını daha da yoğunlaştırma kapasitesini sorguluyor. Savaşın 23’üncü ayına yaklaşılmasına rağmen Netanyahu’nun hedeflerinin hâlâ hayata geçirilememiş olması, bu kapasiteye dair soru işaretlerini artırıyor.