Mısır’da müfredat dışı kitaplardaki fiyat artışı tartışma yarattı

Fiyatlar rekor seviyelere ulaştı.

Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)
Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)
TT

Mısır’da müfredat dışı kitaplardaki fiyat artışı tartışma yarattı

Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)
Mısır Milli Eğitim Bakanı Rıza Hicazi okul ziyaretlerinde bulundu. (Mısır Milli Eğitim Bakanlığı)

Mısır’da önümüzdeki eylül sonunda başlayacak olan yeni eğitim öğretim yılı için geri sayım başladı. Bununla birlikte geçen yıla göre yüzde 50’yi aşan zamlarla müfredat dışı kitapların fiyatları, sosyal paylaşım sitelerinde geniş tartışmalara yol açtı.

Mısır’daki öğrenciler özellikle son yıllarda, resmi ders kitaplarının yanı sıra basitleştirilmiş bir şekilde açıklamalar sağlayan özel kitaplara yöneldi.

Bazı sosyal paylaşım sitelerinde 2023-2024’te ders kitapları için belirlenen fiyatlar tepki topladı. Kitapların çoğunun ilk aşamada 100 cüneyh sınırını aştığı, hazırlık aşamasında İngilizce fen ve aritmetik gibi bilimsel konulardaki kitapların 300 cüneyhe yaklaştığı ve bazı lise kitaplarının 400 cüneyhi geçtiği kaydedildi.

Kahire’nin batısında bulunan 6 Ekim şehrindeki kütüphanelerden birinde çalışan Muhammed Eymen, Şarku’l Avsat’a şu açıklamalarda bulundu:

“Bu yılki yüksek fiyatlara rağmen yüksek talep var.  İnsanlar kitapların tükenmesinden korkuyor. Fiyat artışı var ancak veliler bu durumu biraz abartıyor. Tüm bunlar, bir kitabın fiyatında yaklaşık 50 ila 80 lira arasında bir artış marjı olduğu gerçeğini değiştirmiyor.”

Şarku’l Avsat’ın gözlemlerine göre sosyal medyada, ‘tüccarların açgözlülüğü’ ve ‘yabancı kitap mafyası’ gibi ifadeler bir süre dolaşımda kaldı. Kahire Ticaret Odaları Genel Birliği Kağıt Bölümü Başkanı Amr Hıdır, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, yeni akademik yıl için sunulan dış kitapların fiyatlarının yüksek olduğunu söyledi. Hıdır, Mısır’daki müfredat dışı kitapların, özellikle yerel endüstrinin yüzde 90’ını temsil eden şirketlerin (Masr Edfo-Quena Paper Industry) yerel olarak üretilmiş kağıt kullandığını ve yerel kağıdın fiyatının istikrarlı olduğunu söyledi. Ayrıca geçtiğimiz ocak ayının başından bu yana herhangi bir artış görmediğini kaydetti. Hıdır, “İthal kağıt, dünya standartlarına göre yüzde 30 azaldı. Bu yüzden kitap fiyatlarındaki artışın gerekçesini ya da artışın kağıt fiyatından kaynaklandığı argümanlarını dikkate almıyorum” dedi.

Hıdır, kitap fiyatlarının yüzde 65’ini kağıdın oluşturduğunu, yüzde 35’ini mürekkep ve baskı malzemelerinin oluşturduğunu da sözlerine ekledi. “Ancak fiyatlardaki artış devam ediyor. Tüm kitaplar gönderildikten sonra artış yüzdesi ölçülebilir. Son akademik yıla ait artış yüzdesi o dönemde doğru bir şekilde izlenebilir” ifadesini kullandı.

Fotoğraf Altı: Mısırlı sanatçı Nabil Al Halfawi müfredat dışı kitaplar sorununa dikkat çekti. (Twitter)
Mısırlı sanatçı Nabil Al Halfawi müfredat dışı kitaplar sorununa dikkat çekti. (Twitter)

Hıdır müfredat dışı kitap fiyatlarındaki bu artışa rağmen, özellikle Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu yıl ders kitabı sayfa sayısının yaklaşık üçte bir oranında azaltmasıyla talebin artmasının beklendiğine dikkat çekti.

Hazırlık aşamasında iki çocuğu olan 36 yaşındaki Dina eş-Şafi şu açıklamada bulundu:

“Son akademik yılın ikinci yarısından bu yana müfredat dışı kitapların fiyatı önemli ölçüde arttı. Henüz yeni yıl kitaplarını almadım. Ancak, öğretmenler hemen hemen tüm konulardaki alıştırmaların yanı sıra açıklama için müfredat dışı kitaplara güveniyor. Mecburen bizde alacağız.”

Mısır Sanayi Federasyonu Baskı Odası’na göre yerel kağıt fiyatındaki artış, ocak ayında ton başına 900 ila 1300 cüneyh arasında değişiyor.



Yeni Suriye: Müttefikler çatışması ve Rusya'nın dönüşü

Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera
TT

Yeni Suriye: Müttefikler çatışması ve Rusya'nın dönüşü

Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera

İbrahim Hamidi

Kesin olan şu ki, Şam'ın müttefiklerinin ajandalarının öne çıktığı ve çatıştığı, Suriye üzerine mücadelenin yeniden alevlendiği yeni bir aşamayla karşı karşıyayız.

Suriye yeni bir aşamaya girdi. Rejimin geçen yıl sonunda devrilmesinden bu yana süregelen “balayı” sona erdi. Fırat'ın doğusundaki Haseke'de düzenlenen “Bileşenler Birliği Konferansı”, “Kürt dosyası” konusundaki Fransa-Türkiye anlaşmazlığı, “Dürzi dosyası” ile ilgili Amman Diyaloğu ve Rusya'nın rolünün temkinli bir şekilde geri dönüşü gibi birçok gelişme buna işaret ediyor.

Kuzeydoğu Suriye'deki Özerk Yönetim tarafından düzenlenen “Bileşenler Konferansı”nın Fransa'nın desteği ve ABD'nin onayı olmadan düzenlenmesi imkânsız. Çünkü her iki ülkenin askeri ve özel kuvvetleri, uluslararası koalisyonun bir parçası olarak Fırat'ın doğusunda bulunuyor. Dürzi Şeyhi Hikmet el-Hicri ve “Alevi Konseyi” Başkanı Gazal Gazal'ın konferansa katılımı da salt bir tesadüf olarak değerlendirilemez. Aksine bu, hükümetin ve “Sünni çoğunluğun” tutumuna karşı çıkan bir “Azınlık ittifakı”nın oluşumunun başlangıcını işaret ediyor.

Öyleyse Suriye'de ademi merkeziyetçi sisteme doğru bir eğilim var. Bu eğilim, konferansın sonunda ademi merkeziyetçilik ilkesini, yeni anayasa taslağının hazırlanmasını ve ülkede yeni bir ordu kurulmasını destekleyen sonuç bildirgesinde açıkça görülüyordu. Daha sonra atılan adımlar da bu eğilimi pekiştirdi; üç Dürzi dini otorite, tutumlarını birleştirme yönünde adımlar attı. Şeyh Hamud el-Hinavi ve Yusuf el-Cerbu, Hicri'nin açıkladıklarına benzer tutumlar içeren ve hükümeti ve davranışlarını açıkça eleştiren, ayrıca uluslararası soruşturma çağrısında bulunan, İsrail de dahil olmak üzere birçok ülkenin tutumlarını referans gösteren bir video yayınladılar.

Bileşenler Birliği Konferansı’nı takip eden bir diğer adım, Ürdün ve ABD'nin Amman'da hükümet ile Dürzi dini otoriteleri arasında, çeşitli ülkelerden yetkililerin katılımıyla, bakanlar düzeyinde bir müzakere süreci için hazırlıklara başlamasıydı. Aslında bu süreç iki karmaşık meselenin, yani Kürt meselesi ile Dürzi meselesinin ele alınmasında uluslararası Paris sürecine bölgesel bir alternatif oluşturma arzusunu yansıtıyor.

Tüm bilgiler, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın birkaç gün önce Şam'da eş-Şara ile yaptığı görüşmede verdiği mesajın, Paris sürecini dondurmayı amaçladığını gösteriyor. “Bileşenler Konferansı” da Fransız sürecini baltalama arzusunu pekiştirdi

Paris, Ürdün sınırındaki güney şehirlerinin geleceğini görüşmek üzere Suriye-İsrail görüşmelerine ev sahipliği yapmıştı. Tel Aviv, güneydeki tüm ağır ve orta silahların çekilmesi Süveyda, Dera ve Kuneytra illerinde İsrail hava desteğiyle yerel konseyler ve bağımsız yönetimlerin kurulması da dahil olmak üzere bir talep listesi sunmuştu. Paris ayrıca, 10 Mart'ta Kürt meselesini ve Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile Suriye Demokratik Güçleri Lideri Mazlum Abdi arasındaki anlaşmanın uygulanmasını ele alan Suriye-Amerikan-Fransız görüşmelerine de ev sahipliği yaptı.

Tüm bilgiler, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın birkaç gün önce Şam'da Şara ile yaptığı görüşmede verdiği mesajın, Paris sürecini dondurmayı amaçladığını gösteriyor. Ankara Paris'i “Kürtlere taraftar”, Paris de Ankara'yı Şara hükümetine taraftar gördüğünden, “Bileşenler Konferansı” Fransız sürecini baltalama arzusunu pekiştirdi. Sonuç olarak Suriye hükümeti, Paris'te Kürtlerle müzakerelerin askıya alındığını resmen duyurdu.

Kürtlerle ilgili Fransa-Türkiye ve Dürzi sorunu ile güneydeki düzenlemeler konusunda Türkiye-İsrail arasındaki çatışma, Suriye hükümetinin “müttefik ittifakı”nda çatlakların oluşmaya başladığının göstergeleri. Arap, bölge ve Batı ülkelerinin Şam'ın tutumunu desteklediği aylar sona erdi ve Suriye'de dış ajandalar arasındaki çatışma dönemi başladı.

Kartları daha da karıştırmaya başlayan bir diğer gelişme ise Batı'nın tutumundaki değişim belirtilerinin ardından, Rusya'nın Suriye'deki rolünün geri döneceğine dair göstergedir

Kartları daha da karıştırmaya başlayan bir diğer gelişme ise Rusya'nın Suriye'deki rolünün geri döneceğine dair göstergedir. Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani, Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra ve İstihbarat Direktörü Hüseyin Selame'nin Moskova ziyareti ve Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rus yetkililerle yaptıkları görüşmeler, Şam ile Moskova arasında yeni bir ilişkinin başlangıcı niteliğinde ve şu temel konuları ele alıyor: Suriye'ye yeniden Rus silahlarının tedarik edilmesi, Hmeymim ve Tartus üslerinin ortak yönetimi, ekonomik ilişkiler, Suriye'nin çeşitli bölgelerinde Rus devriyeleri yapılması ve Beşşar Esed ile Moskova'da ikamet eden üst düzey rejim yetkililerinin kaderi.

Son yedi ayda “sınırsız Batı desteği” alan Şam, sahil bölgesi ve Süveyda'daki olaylar ve İsrail'in devam eden saldırı ve işgallerinin ardından büyük olasılıkla Batılı ülkelerin söylemlerinde, taleplerinde ve eylemlerinde bir değişim algılamaya başladı. Bu sebeple de Rusya'ya belirli hedefler doğrultusunda el uzatmak istedi. Bu hedefler; Batı ile birlikte doğulu bir denge kurmak, İsrail hareketlerini kontrol etmek, Suriye sahil bölgesinde istikrarı sağlamak, Kamışlı Havalimanı'nı işleterek ve kuzeydoğu Suriye'de devriye gezerek sahada askeri bir denge sağlamak. Türkiye’nin Moskova ile yeni Suriye arasındaki yakınlaşmadan uzak olması mümkün değil.

ABD ve Avrupa ülkeleri, Ukrayna'da savaşan Rusya'nın Suriye'ye dönmesine izin verecek mi? Şam, ademi merkeziyetçi idareleri kabul edecek mi? Bileşenler arasındaki koordinasyon siyasi koordinasyondan askeri koordinasyona mı kayacak? Şam, değişen sahneye, taleplere ve söylemlere nasıl yanıt verecek? Askeri olarak dahil olan taraflar -ABD, Türkiye, Rusya ve İsrail- arasındaki ilişkinin niteliği nedir?

Bu soruların birçok cevabı var, ancak kesin olan bir şey var; Şam'ın müttefiklerinin ajandalarının öne çıktığı ve çatıştığı, Suriye üzerindeki ve içindeki çatışmanın yeniden alevlendiği yeni bir aşamayla karşı karşıyayız.