Irak, üniversitelerin müfredatına "Baas rejiminin suçlarını" dahil ediyor

Bu adımla ülkeyi yaklaşık 40 yıldır yöneten partinin işlediği "suçları" gelecek nesillere tanıtmayı amaçlanıyor

Iraklı üniversite öğrencileri 2005'te Bağdat'ta gösteri düzenleyerek Saddam Hüseyin'in idam edilmesini talep ettiler / Fotoğraf: AFP
Iraklı üniversite öğrencileri 2005'te Bağdat'ta gösteri düzenleyerek Saddam Hüseyin'in idam edilmesini talep ettiler / Fotoğraf: AFP
TT

Irak, üniversitelerin müfredatına "Baas rejiminin suçlarını" dahil ediyor

Iraklı üniversite öğrencileri 2005'te Bağdat'ta gösteri düzenleyerek Saddam Hüseyin'in idam edilmesini talep ettiler / Fotoğraf: AFP
Iraklı üniversite öğrencileri 2005'te Bağdat'ta gösteri düzenleyerek Saddam Hüseyin'in idam edilmesini talep ettiler / Fotoğraf: AFP

Cabbar Zeydan

Irak'ta Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanlığı, ülkede yasaklı olan Arap Sosyalist Baas Partisi'nin işlediği "suçları" tüm kamu ve özel üniversitelerin müfredatına dahil etti.

Bu adımla ülkeyi yaklaşık 40 yıldır yöneten partinin işlediği "suçları" gelecek nesillere tanıtmayı amaçlanıyor.

Irak parlamentosu, Temmuz 2016'da Baas Partisi'ni, feshedilmiş oluşumlarını ve ırkçı, terörist ve tekfirci faaliyetlerini yasaklayan bir yasa tasarısını onayladı.

Baas rejimi 2003'te ABD'nin ülkeyi işgaliyle devrilmesinden önce Saddam Hüseyin'in başkanlığında hükümet görevlerini üstleniyordu.

Baas rejimi, Saddam Hüseyin döneminde "soykırım suçları" olarak sınıflandırılan birçok suça ve insan hakları ihlaline imza attı.

Eski başkanın asılarak idam cezasına çarptırılmasının arkasında bu nedenler vardı.

Irak Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanlığı'nın 13 Ağustos'ta yayımladığı ve tüm üniversitelere ve fakültelere dağıtılan resmi yazıya göre "Devrik Baas Rejimi'nin Suçları" dersinin ayrıntılı olarak yapılacak bir çalışma ile müfredata dahil edilmesine karar verildi.

Ders, yıllık sistemlerde bir tam yıl boyunca eşit ve iki akademik dönemde işlenecek.

"Baas Suçları" dersinin hukuk, siyaset bilimi, İslami ilimler, psikoloji ve sosyoloji mezunu öğretmenlere verilmesi kararlaştırıldı.

Irak Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanlığı Sözcüsü Haydar el-Abudi, yaptığı basın açıklamasında, "Devrik Baas Rejimi'nin Suçları" başlıklı bir dersin müfredata dahil edilmesi yönünde tavsiyelerinin onaylandığını ifade etti.

Abudi, "Bu karar, Devrik Baas Partisi'nin suçlarını nesiller boyu aktarmak amacıyla alındı ve anayasaya uygun. Önümüzdeki eğitim-öğretim yılından itibaren bu ders üniversitelerde işlenecek. 'Devrik Baas Rejimi'nin Suçları' dersi öğrencilere hukuk, siyaset ve İslami bilimler uzmanları tarafından öğretilecek. Müfredat ayrıca, Baas'a ve onun suçlarına direnenlerin kahramanlıklarını nesiller boyu tanıtacak" dedi.

Irak Temsilciler Meclisi Şehitler, Mağdurlar ve Siyasi Tutsaklar Komisyonu konuya ilişkin yaptığı açıklamada, şu ifadelere yer verdi:

Irak Temsilciler Meclisi Şehitler, Mağdurlar ve Siyasi Tutsaklar Komisyonu'nun bu ve önceki seçim dönemindeki yoğun takibi ve 'Baas Suçları' dersini üniversite müfredatlarında okutulmak üzere hazırlama kararlılığı sayesinde, Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı, Baas Suçları dersinin bir sonraki eğitim-öğretim yılına dahil edilmesi ve nasıl öğretileceği konusunda çalışma başlattı. Umuyorum ki Milli Eğitim Bakanlığı bu alanda Yüksek Öğrenim Bakanlığı'nın izinden gidecek ve ilgili müfredatı hazırlamaya çalışacak.

 
Önemli bir adım

Bu bağlamda, Irak Eski Başbakanı Haydar el-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, yasaklı Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Irak'taki "suçlarının" tüm kamu ve özel üniversitelerin müfredatlarına alınmasını "önemli bir adım" olarak nitelendirdi.

Koalisyon Sözcüsü Ayat Muzaffer Nuri, konuya ilişkin Independent Arabia'ya verdiği demeçte şunları söyledi:

Bu adım, Irak'ın içinden geçtiği zorlu döneme ışık tutmayı, gelecek genç neslin siyasi dönüşümün nedenlerini, toplumun bugünkü davranış kırgınlıklarını, Irak halkının acıyla hatırladığı tarih ve olayları anlamasını amaçlayan bir adımdır. 2003 sonrası Irak, radikal olarak farklı boyutları olan bir ülkedir. Siyasi sistem totalitarizmden demokrasiye dönüştü. Burada, bu modern sistemin sonuçlarını değerlendirmeyeceğiz, bunun yerine 2003 öncesi ve sonrası ile radikal olarak farklı iki sistem arasında bir karşılaştırma yapacağız. Yanıltıcı medya, demokratik sistemin olumlu yönlerinin ve öneminin devlet makamlarında bulunan kişilerin performansından yalıtılmasında ve bu görevlerin yerine getirilmesinde olumsuz bir rol oynadı. Kanallar, 2003 öncesi döneme ve bunun ülke için tehlikeli yansımalarına tanık olmayan Irak gençleri için sahte bir denklem yayınladılar. Bu nedenle 'Baas Suçlarının' eğitim kurumu aracılığıyla profesyonel ve bilimsel bir şekilde tanıtılması kararının, mevcut ve gelecekteki kamuoyu nezdinde demokratik sistemi savunmanın, kurumlarını sağlamlaştırmanın ve demokratik uygulamalara ve insan haklarına aktif katılımın önemi üzerine önemli kanaatlerin pekişmesinde olumlu bir rol oynayacağına inanıyoruz.

Anayasal konsensüs

Anayasal bir bakış açısı ile yaklaşıldığında, siyasi işler uzmanı Mücaşi et-Temimi, Yüksek Öğretim Bakanlığı'nın kararını kalıcı Irak anayasasının 7. Maddesine dayandırdığını söyledi.

Irak anayasasının 7'nci maddesi "ırkçılığı, terörü, tekfiri, mezhep soykırımını benimseyen veya kışkırtan, önünü açan, yücelten, teşvik eden veya meşrulaştıran her varlık veya yaklaşımın özellikle her ne isim altında olursa olsun Irak'taki Saddamcı Baas Partisi ve onun sembollerinin yasaklanmasını" şart koşuyor.

Temimi, "Irak parlamentosu, anayasanın 7'nci maddesine uygun olarak 2016 yılında kapatılan Baas Partisi'ni yasaklayan ve herhangi bir isim altında siyasi faaliyete geri dönmesini engelleyen bir yasayı onayladı. Irkçılığa dayalı veya terörist veya tekfirci fikirleri benimseyen herhangi bir siyasi partiye de yasak getirildi" diye konuştu.

 
Çeşitli ve hassas topluluk

Aktivist ve politikacı Merve el-Hafaci, müfredata bir ders dahil etme sürecinde sivil barış ve toplum güvenliği adına toplumun niteliğinin ve çeşitliliğinin ayrıntılarının incelenmesi gerektiğini söyledi.

Hafaci, sözlerini şöyle sürdürdü:

Çünkü herhangi bir dersin, alanına ve öğretileceği yer ve zamanın gerçekliğine göre destekleyici bir yanı olacağı gibi karşıtlık yanı ve çekinceleri de olacaktır. Irak toplumu çok çeşitli ve hassas, her bir bileşen tarihi ve olaylarıyla gurur duyuyor.

Buna göre, özellikle eğitim müfredatlarında her şeyin dikkatli bir şekilde planlanması gerekir, çünkü bu, ülkelerin gerçek varlığının kimliğini tanımlamaya yönelik bir kültür ve kolektif toplumsal bilgi oluşturmanın ve kişilik tesis etmenin bir yolu olarak kabul edilir.

Baas Partisi'nin işlediği suçların Sudani hükümetindeki Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı'na bağlı üniversitelerin müfredatlarına alınması konusu hayata geçmeden önce idrak edilmeli ve tüm taraflar arasında önce suç kavramı üzerinde anlaşılmalı. Baas Partisi'nin Şii kesimden önde gelen liderleri var ama toplumsal olarak benimsenen fikir Baas Partisi'nin Saddamcı ve Sünni olduğu yönünde.

Bu toplumsal yoruma göre, Baas'ın Suçları dersi müfredata dahil edilirken, herhangi bir tarafı gücendirmeyecek şekilde metodoloji türü konusunda ortaklarla koordinasyon kurmak ve anlaşma yapmak gerekir.

Konu anlayış, zeka ve bilgi gerektiriyor ve belirli bir bileşene yönelik herhangi bir kinci temele ait olmayan asil bir mesaj iletiyor. Bu konu üniversite ortamında eğitim gerçeğini ve bilimsel düzeyi geliştirmeye yönelik bir eğitim iklimi oluşturmada ve karşılıklı güveni artırmada bir etken olmalıdır.

 

 

Independent Arabia - Independent Türkçe



İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

TT

İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)
İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)

Bu sabah erken saatlerde Suriye'nin güneyindeki Suveyda kentinde Suriye hükümet güçleri ile yerel Dürzi militanlar arasındaki çatışmalar yeniden başlarken, İsrail dünden bu yana Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı tuttuğu saldırılarını bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesini de kapsayacak şekilde genişletti. Duruma müdahalesini arttıran İsrail, başkent Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarına art arda saldırılar düzenledi.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, hükümet güçlerinin kentin kontrolünü ele geçirmesinden bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını açıkladığı sırada gerçekleşti. Suriye resmi haber ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın bugün yaptığı açıklamada, ‘yasadışı’ grupların Suveyda'daki ulusal hastaneyi ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı operasyonları için bir merkez olarak kullandıklarını ifade ettiğini aktardı.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Dairesi, silahlı gruplara mensup çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatılarında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını bildirdi. Medya ve İletişim Dairesi tarafından yapılan açıklamada, “Hastane ve çevresinin temizlenmesi ve Sağlık ve Acil Durum bakanlıkları yetkililerinin hastaneye girmesine izin verilmesi için defalarca çağrı yaptık, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt alamadık” denildi.

cd
Suveyda'daki çatışmaların ardından ordu ve güvenlik güçleri kente konuşlandı. (EPA)

İsrail, önceki gün Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan saldırılarını bugün Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu bugün yaptığı açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişini hedef aldığını ve Suriye ile sınır bölgesindeki güçlerini takviye edeceğini duyurdu. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee bugün yaptığı açıklamada, ordunun Suriye ordusunun başkent Şam'daki Genelkurmay Karargahı’nın girişine saldırı düzenlediğini bildirdi. Adraee yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun ‘Suriye'deki Dürzi vatandaşlara yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini’ belirterek, siyasi direktifler doğrultusunda bölgede saldırılar düzenlediklerini ve farklı senaryolara karşı tetikte olduklarını söyledi. Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişine yapılan saldırıdan birkaç saat sonra İsrail savaş uçakları, Şam'ın kalbindeki bu askeri bölgeye yeni saldırılar düzenlemek üzere geri döndü. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik acı verici saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a verilen sinyaller sona erdi ve şimdi acı verici saldırılar gelecek” dedi.

Suriye resmi haber ajansı SANA bugün Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu da İsrail insansız hava araçlarının (İHA) başkent üzerinde uçtuğunu duyurdu. Suriye devlet televizyonu, İsrail'in Şam'ın merkezinde düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde İsrail hava saldırısının başkentteki Savunma Bakanlığı'nı hedef aldığını duyurdu. Suriye medyası daha sonra Genelkurmay Başkanlığı binasında ciddi hasar meydana geldiğini bildirdi.

Gelişmeler, Suveyda'da ilan edilen ateşkesin birkaç saat sonra çökmesinin ardından geldi. Ateşkes, insanların ölümüne neden olan ve günlerce süren kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu vilayette patlak veren şiddet olayları, çeşitli mezhepler arasındaki ayrışmaları gün yüzüne çıkardı.

yjuı
Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda'ya giren Suriye güvenlik güçleri, 15 Temmuz 2025 (Reuters)

Suriye güvenlik güçleri pazartesi günü Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak üzere bölgeye sevk edilmiş, ancak Dürzi militanlarla çatışmaya girmişti. İsrail pazartesi ve salı günleri hükümet güçlerine hava saldırılarıyla müdahale etti ve amacın Dürzileri korumak olduğunu söyledi.

Suriye Savunma Bakanlığı tarafından dün gece ilan edilen ateşkes kısa sürdü. Yerel bir haber sitesi olan Suveyda 24'ün haberine göre Suveyda şehri ve civar köyler günün erken saatlerinde ağır topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldı. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Suriye Savunma Bakanlığı, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Savunma Bakanlığı kent sakinlerine evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Çatışmaların başladığı pazar gününden bu yana onlarca sivil, asker ve Dürzi militan öldü. Bir kişi, evinde başından vurulan kardeşinin cesedini bir Reuters muhabirine gösterdi.

fvgthy
Suriye güvenlik güçleri mensupları Suveyda'da bir mahallede, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün yaptığı açıklamada, Suriye hükümetini ‘Dürzileri rahat bırakması’ konusunda uyardı ve İsrail ordusunun Suriye hükümet güçleri çekilene kadar onları bombalamaya devam edeceğini vurguladı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘sükûnet ve bütünleşmeye doğru ilerlemek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu ifade etti.