İsrail’de Demir Kubbe’nin pazar ve pazartesi günleri Gazze yakınlarında iki uçağı engellemesinin ardından, orduya ‘Hamas’ın özellikle İHA’lar konusunda savaş yeteneklerini geliştirme girişimleriyle’ derhal ilgilenmesi yönünde çağrıda bulunan sesler yükseldi.
İsrail ordusunda yedek asker olan Yarbay Yaron Buskila, bir kanala verdiği röportajında ordunun Hamas’ın kendisi için yarattığı ve geliştirdiği her türlü askeri yeteneğe saldırıda bulunması gerektiğini söyledi. Buskila ayrıca, “Bunu yapmak için yeni bir savaş turunu beklememize gerek yok” ifadelerini kullandı.
Askeri yetkilinin açıklaması, Demir Kubbe’nin Gazze Şeridi semalarında dün bir İHA’yı engellemesinin ardından yapıldı. İsrail ordusu, dün sabah Demir Kubbe’nin etkinleştirildiğini ve Gazze üzerinde uçan kimliği belirsiz bir cisme ateş açıldığını duyurdu.
Yapılan açıklamada, “Gazze Şeridi üzerinde kimliği belirsiz bir cisme Demir Kubbe ile ateş açıldı. Yetkililer bu olayın koşullarıyla ilgili kapsamlı bir soruşturma yürütüyor” dedi. İsrail medyasına göre daha sonra bir İHA’nın ele geçirildiği ortaya çıktı.
Demir Kubbe, geçen pazar sabahı Eşkol bölgesindeki Gazze sınırında bir İHA’yı engellemişti. Bu bağlamda İsrail ordu sözcüsü, “Kısa bir süre önce Gazze Şeridi üzerinden İsrail Devleti topraklarına doğru uçan bir İHA görüldü. Uçaklar bizim topraklarımıza girmedi ve havalandığı andan itibaren Hava Kuvvetleri sistemleri tarafından takip edildi” dedi.
Kısa bir süre içerisinde Gazze Şeridi’nden İHA göndermeye yönelik tekrarlanan girişimler, Hamas’ın yıllar önce başlattığı bir proje çerçevesinde İHA yeteneklerini geliştirmeyi başardığına dair İsrail’de büyük endişe yaratıyor. Proje, El-Kassam Tugayları resmi olarak kendi İHA’larını üretmeyi başardığını açıklamadan önce ilan edilmişti.
İlk uçak, Kassam tarafından 2014 yılında ‘Ebabil’ adıyla tanıtılmış ve keşif misyonlu ‘A1A’, saldırı misyonlu ‘A1B’ ve intihar misyonlu ‘A1C’ olmak üzere 3 model üretilmişti.
İki yıl sonra 2016’da İsrail, Tunuslu mühendis Muhammed ez-Zevvari’ye suikast düzenledi. Kassam, daha sonra Zevvari’nin İHA projesini denetleyen yetkililerden biri olduğunu ve Gazze’yi birkaç kez ziyaret ettiğini açıkladı.
Hamas, 2021’de bir yandan keşif misyonlarında daha fazla İHA kullandı ve Gazze Şeridi’nin kuzey kıyısındaki deniz alanlarını hedef alarak, ‘Zevvari’ adı verilen yeni bir uçağı tanıttı.
Kassam, yeni uçağın Kassami Hava Kuvvetlerinin geliştirilmesinde Zevvari’nin rolünü yerine getirmek için üretildiğini belirtti. İşgal güçlerinin ve askeri araçların işgal altındaki Filistin topraklarında konuşlandırılması da dahil olmak üzere hedef ve mevziilere yönelik izleme ve keşif uçuşları gerçekleştiren ve üslerine güvenli bir şekilde dönen uçağın ardından çekilen hava fotoğrafları gösterildi.
Bunun üzerine Hamas, ‘Şehab’ adını taşıyan başka bir uçağı tanıttı. Reshet Kan’da Filistin İşleri Editörü Elior Levy, Hamas’ın sürekli olarak İsrail ordusunun engellemekten kaçındığı farklı uçak türlerini kullandığını söyledi. Levy, “Çünkü aşılmayan belli bir sınırda uçuyor, sınırlara yaklaşmıyor. Ancak denklem değişti” dedi.
Gazeteciler ve gözlemciler, Hamas’ın yeteneklerini geliştirdiği ve İHA’ları yeni bir stratejik silaha dönüştürebileceği konusunda uyarıda bulundu.
İsrailli analist Tal Lev, “Hamas gücünü maksimuma çıkarıyor, tatbikatlar yapıyor, İHA’ları test ediyor ve tepkilerimizi inceliyor. Bu da mücadelenin bir parçası” ifadelerini kullandı. Lev ayrıca, “Hamas’ın İHA’larla ilgili ne yapmaya çalıştığı açık” dedi.