Mısır: Siyasi diyalog kapsamında aktivistleer serbest bırakılıyor

Aktivistlerin serbest bırakılması, büyük muhalefet güçlerinin Mısır'ın ulusal diyaloğuna bağlılığını sağlıyor

Mısırlı muhalefet partilerinin de yer aldığı Sivil Demokratik Hareket toplantısı (Mısır Sosyal Demokrat Partisi)
Mısırlı muhalefet partilerinin de yer aldığı Sivil Demokratik Hareket toplantısı (Mısır Sosyal Demokrat Partisi)
TT

Mısır: Siyasi diyalog kapsamında aktivistleer serbest bırakılıyor

Mısırlı muhalefet partilerinin de yer aldığı Sivil Demokratik Hareket toplantısı (Mısır Sosyal Demokrat Partisi)
Mısırlı muhalefet partilerinin de yer aldığı Sivil Demokratik Hareket toplantısı (Mısır Sosyal Demokrat Partisi)

Mısırlı yetkililerin Ahmed Doma ve diğerleri liderliğindeki siyasi aktivistleri yakın zamanda serbest bırakması, büyük muhalefet partilerini de içeren Sivil Demokratik Hareket’in Cumhurbaşkanı’nın desteklediği ulusal diyaloğa katılıma devam etme kararı almasına yol açtı. Bu diyalogda seçimler, kamusal özgürlükler, ekonomik durum ve diğer konular gibi çeşitli dosyalar tartışılıyor.

Pazar akşamı bir araya gelen Sivil Demokratik Hareket, Cumhurbaşkanı Sisi'ye sunulan ulusal diyalog tavsiyelerini, bunların ilgili makamlara iletilmesini, idari tedbirler veya Parlamento aracılığıyla yasama hamleleri yoluyla etkinleştirilmesini tartıştı.

Bu haftanın başlarında Sisi, önde gelen aktivist Ahmed Doma'nın da aralarında bulunduğu, nihai cezaya çarptırılan beş kişi hakkında af kararı yayınladı. Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi, 30 tutuklunun duruşma öncesi serbest bırakıldığını duyurdu.

Mısır Anayasası'nın 155. maddesi, Cumhurbaşkanı’na, Bakanlar Kurulu’nun görüşünü alması ardından affetme veya cezayı hafifletme yetkisi veriyor. Tutukluların serbest bırakılmasına ilişkin kararlar Cumhuriyet Savcılığı tarafından veriliyor.

Bu muhalefet bloğundaki bir kaynağın ifade ettiğine göre, Sivil Hareket’in daha önce isimlerini ilgili makamlara sunduğu aktivistlerin serbest bırakılmasının gecikmesi, hareketteki partiler arasında sıkıntılara neden oldu. Ardından ise somut çözümler elde edildi. 

Mısır Gazeteciler Sendikası başkanı Halid el-Balşi, genç gazeteci Kerim Esad’ın serbest bırakıldığını duyurdu. Esad’ın çalıştığı “Matsda2sh” platformu, Zambiya uçak davasının ayrıntılarını yayınlaması üzerine tutuklandığını duyurmuştu. Balşi, ilgili yetkililere sendikanın taleplerine anlayışları ve hızlı yanıt vermeleri için teşekkürlerini sundu.

Sivil Demokratik Hareket partilerinden Mısır Sosyal Demokrat Partisi’nin bildirdiğine göre, partinin ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya katılanlar, yakın zamanda açıklanan ulusal diyalog tavsiyelerinden bazıları üzerinde mutabakata varılan hususlara uygunluğunu kabul etti. Aynı zamanda başka konularda da bir takım gözlemlerde bulundular. Hareketin yaklaşan başkanlık seçimlerine ilişkin tutumuna ilişkin vizyonunu belirlemek üzere gelecek hafta toplanması planlanıyor.

Basında çıkan haberlerde, ulusal diyaloğa katılımını sürdürme yönünde katılımcıların çoğunluğunca karar alındığı aktarıldı. Onur Partisi eski Başkanı Hamdin Sabahi, Doma'yı affettiği için toplantıda Cumhurbaşkanı Sisi'ye teşekkürlerini sundu. Eski cumhurbaşkanı adayı Sabahi, önde gelen siyasi aktivist için alınan af kararının, pek çok zorluğa sahne olan ve uzun zaman alan müzakerelerin ardından verildiğini belirtti.

Mısır'da bir mahkeme, 2019 yılında Mısır'da kabine olayları olarak bilinen ve 2011 yılına dayanan davanın yeniden görülen davasında Doma'yı 15 yıl hapis ve 6 milyon lira para cezasına çarptırmıştı.

Sabahi, “Doma'nın serbest bırakılması kararı ardından Sivil Demokratik Hareket’in daha fazla kazanım elde etmek için ulusal diyaloğu sürdürmesi ve meşru partilerin tutuklu üyeleri hususunda müzakere yapması zorunlu hale geldi” ifadelerini kullandı.

Yaklaşık bir ay önce ise araştırmacı Patrick Zaki ve insan hakları avukatı Muhammed el-Bakir’in serbest bırakılmış, Mısırlı siyasi çevreler tarafından geniş çapta memnuniyetle karşılanmıştı. Adalet Partisi sözcüsü Mutaz eş-Şennavi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Mahkumların, bilhassa Sivil Demokratik Hareket’e mensup olanların serbest bırakılması, ulusal diyaloğa katılımı sürdürme kararına destek oluyor. Ancak tek sebep bu değil. Vizyonumuza uygun çıktılar almayı umuyoruz. Gözaltı dosyasında belirli bir vizyonumuz var” ifadelerine başvurdu.

Ulusal diyalog taraflarının gözaltı meselesini daha sonra tartışması bekleniyor. Şennavi’nin belirttiğine göre Sivil Demokratik Hareket, eski Cumhurbaşkanı Adli Mansur'un bu bağlamda 2014 yılında yaptığı mevzuat değişiklikleri öncesine dönülmesi, gözaltı süresinin üç ayı geçmemesi çağrısında bulunuyor. Şennavi, “Bu taleplerin yerine getirilmesi için baskı yapacağız” ifadelerini kullandı.



Ayyaş'tan Sinwar'a İsrail tarafından öldürülen en önde gelen Hamas liderleri kimlerdir?

Ayyaş'tan Sinwar'a İsrail tarafından öldürülen en önde gelen Hamas liderleri kimlerdir?
TT

Ayyaş'tan Sinwar'a İsrail tarafından öldürülen en önde gelen Hamas liderleri kimlerdir?

Ayyaş'tan Sinwar'a İsrail tarafından öldürülen en önde gelen Hamas liderleri kimlerdir?

İsrail dün, Hamas siyasi bürosu başkanı Yahya Sinvar'ın güney Gazze Şeridi'nde öldürüldüğünü duyurdu. İbrani devletinin 7 Ekim 2023'teki saldırıdan sorumlu tuttuğu Sinvar'dan önce, İsrail tarafından gerçekleştirilen ya da İsrail’in suçlandığı suikastlarda birçok Hamas lideri öldürülmüştü

Şarku’l Avsat Hamas’ın öldürülen en önde gelen liderlerini derledi:

Yahya Ayyaş

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları'nın liderlerinden Yahya Ayyaş, 5 Ocak 1996'da Gazze'de cep telefonu patlaması sonucu öldürüldü. İsrail İç Güvenlik Teşkilatı (Şin Bet), "Mühendis" olarak bilinen Ayyaş'ın öldürülmesine karışmakla suçlandı.

Salah Şehade

Hamas'ın askeri kanadının kurucusu Salah Şehade, İsrail'in 22 Temmuz 2002 tarihinde Gazze'de bir binaya düzenlediği hava saldırısında öldürüldü. Saldırı Şehade’nin eşi, kızı ve sekiz çocuğunun da aralarında bulunduğu 15 sivilin ölümüne neden oldu.

İsmail Ebu Şanab

Hareketin kurucularından ve en önde gelen siyasi liderlerinden biri olan İsmail Ebu Şanab, 22 Ağustos 2003 tarihinde İsrail'in arabasına düzenlediği füze saldırısında öldürüldü.

Ahmed Yasin

Hamas'ın kurucusu Ahmed Yasin, 22 Mart 2004 günü şafak vakti, Gazze'de camiden ayrıldıktan kısa bir süre sonra sakat şeyhi hedef alan İsrail helikopteri tarafından düzenlenen saldırıda suikasta kurban gitti.

Abdulaziz Rantisi ve İzzedin Şeyh Halil

Bir aydan kısa bir süre sonra, Şeyh Yasin liderliğindeki hareketin halefi Abdülaziz Rantisi de bir İsrail saldırısında aynı kaderi paylaştı. Aynı yılın Eylül ayında hareketin yetkilisi İzzedin Şeyh Halil, arabasına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldürüldü.

Reyyan ve Siam

Hareketin en önemli siyasi ve askeri liderlerinden biri olan Nizar Reyyan, 1 Ocak 2009'da İsrail askeri operasyonu sırasında düzenlenen saldırıda öldü; bu operasyonda dört eşi ve 12 çocuğundan 10'u da öldürüldü.

On beş yıl sonra, başka bir saldırı, Hamas'ın parlamento seçimlerindeki zaferinden sonra İçişleri Bakanı olarak görev yapan, hareketin en önde gelen liderlerinden biri olan Said Siam'ın öldürülmesine yol açtı.

Mahmud El Mebhuh

Hareketin askeri yetkililerinden Mahmud el-Mebhuh, 20 Ocak 2010'da Dubai'de bir otel odasında öldürülmüş olarak bulundu. Hareket ve emirlik polisi, İsrailli ajanları sahte yabancı pasaportlar kullanarak operasyonun arkasında olmakla suçladı.

Ahmed el Caberi

İsrail, Gazze Şeridi'ndeki silahlı gruplara karşı Bulut Sütunu Operasyonu'nu 14 Kasım 2012 tarihinde Kassam Tugayları komutan yardımcısı Ahmed el-Caberi'nin arabasını hedef alan bir füze saldırısı sonucu öldürülmesiyle başlattı.

Refah'ta üç lider

İsrail'in 21 Ağustos 2014'te Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah şehrine düzenlediği hava saldırısı, El Kassam Tugayları'nın üç askeri komutanının öldürülmesine yol açtı: Muhammed Ebu Şamala, Raid El-Attar ve Muhammed Berhum.

Salih el-Aruri

Gazze Şeridi'nde Ekim 2023 Savaşı'nın başlamasından aylar sonra, hareketin siyasi büro başkan yardımcısı Salih el-Aruri ve bazı arkadaşları, 2 Ocak 2024'te Beyrut'un güney banliyösündeki bir binayı hedef alan ve İsrail'e atfedilen bir hava saldırısında suikasta kurban gitti.

İsmail Heniyye

Hamas siyasi bürosu başkanı İsmail Heniyye, 31 Temmuz'da yeni Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan'ın yemin törenine katılmak üzere gittiği kuzey Tahran'daki konutunda suikasta uğradı.

İran, Hamas ve Lübnan Hizbullahı operasyonun arkasında İsrail'i suçlarken, İbrani devleti konu hakkında yorum yapmadı. İran Devrim Muhafızları, Heniyye'nin bir binadaki dairesini hedef alan kısa menzilli mermiyle öldürüldüğünü doğruladı. Hamas, 6 Ağustos'ta Yahya Sinvar'ın Haniyye'nin halefi olarak seçildiğini duyurdu.

Yahya Sinvar

İsrail ordusu, 17 Ekim 2024’te, İsrail'in 7 Ekim 2023 saldırısının ana planlayıcılarından biri olmakla suçladığı Sinvar'ı öldürdüğünü duyurdu. Ordu, Sinvar'ın çarşamba günü güney Gazze Şeridi'nde düzenlenen askeri operasyonda kazara öldürüldüğünü açıkladı.