DEAŞ binlerce kişiyi kaçırmakla suçlanıyor

DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)
DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)
TT

DEAŞ binlerce kişiyi kaçırmakla suçlanıyor

DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)
DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)

Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Zorla Kaybedilme Mağdurları Günü olarak ilan 30 Ağustos’ta her yıl uluslararası çapta toplantılar ve düzenlenen etkinliklerle söz konusu soruna dikkat çekiliyor. Şarku’l Avsat, söz konusu gün vesilesiyle, terör örgütü DEAŞ’ın elinde kaybolan insanlara ışık tutuyor. Sayılarının binlere ulaştığı tahmin edilen bu insanlardan bazılarının aileleri, kaybolma hikayelerini anlatırken bunu ‘kapanmayan bir yara’ olarak niteliyor.

Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Suriye’deki Kayıp Şahısların Akıbetini Aydınlatma Bağımsız Vakfı üyeleri, geçtiğimiz günlerde Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinden gelen kayıp şahısların aileleriyle Zoom üzerinden iletişim kurmaya başladı. Bu, kayıp Suriyelilerin akıbetini ortaya çıkarmayı amaçlayan kurumun çalışmaları için bir başlangıç oldu. Sivil toplum kuruluşları 2011 yılından bu yana 100 binden fazla kişinin kaybolduğu tahmininde bulunuyor. Bu kuruluşlar, bunların çoğundan merkezi hükümeti sorumlu tutuyor. Bununla birlikte, suçlamalar muhalif gruplara ve terör örgütlerine kadar uzanıyor.

Suriye Adalet ve Sorumluluk Merkezi İcra Direktörü Muhammed el-Abdullah yaptığı açıklamada ‘DEAŞ’ın elinde kaybolan Suriyelilerin sayısının 8 bin ila 10 bin arasında olduğunun tahmin edildiğini’ söyledi.

Kayıp Şahısların Akıbetini Aydınlatma Bağımsız Vakfı üyelerinin temas kurduğu aileler arasında, tek oğlu İsa dokuz yıl önce DEAŞ tarafından kaçırılan muhalif aktivist Halef el-Gazi de bulunuyor.

Gazi, Şarku’l Avsat’a, oğlunun nasıl kaçırıldığını ve akıbetini ortaya çıkarmak için gösterdiği çabaları şöyle anlattı:

“Annesi ve ben İsa’nın evimizin kapısını çalıp ‘İşte döndüm baba’ demesini bekliyoruz. Onun ruhunun her zaman etrafımızda dolaştığını ve bir an olsun yanımızdan ayrılmadığını hissediyoruz.”

Takma ismi Mahasin olan 30 yaşındaki Rakkalı genç bir kız ise Şarku’l Avsat’a, 2017’de Rakka’da bir internet kafede çalışırken örgüt tarafından kaçırılan kız kardeşi Abir’in hikayesini aktardı. Mahasin, iddia edildiği gibi Uluslararası Koalisyon Güçleri ile iş birliği yaptığı için örgütün kız kardeşini idam ettiğini duyurmasına şüpheyle yaklaşıyor. Kendisinin ve ailesinin geri kalanının halen onun akıbetini öğrenmeyi beklediğini vurguluyor.



Suriye'de 1970'li yıllardan bu yana kaybolanların sayısı 300 bini aşmış olabilir

Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu Başkanı Muhammed Rıza Celhi (SANA)
Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu Başkanı Muhammed Rıza Celhi (SANA)
TT

Suriye'de 1970'li yıllardan bu yana kaybolanların sayısı 300 bini aşmış olabilir

Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu Başkanı Muhammed Rıza Celhi (SANA)
Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu Başkanı Muhammed Rıza Celhi (SANA)

Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu Başkanı Muhammed Rıza Celhi dün yaptığı açıklamada, Esed ailesinin iktidarı ve iç savaş sırasında kaybolanların sayısının 300 bini aşabileceğini söyledi.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye göre geçtiğimiz mayıs ayında kurulan Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu’nun Başkanı Celhi komisyonun görev süresinin 1970'ten günümüze kadar uzandığını ve çalışmalarını tamamlamak için herhangi bir zaman sınırlaması olmadığını söyledi.

Suriye Arap Haber Ajansı SANA’ya yaptığı açıklamada, kayıp sayısının 120 bin ile 300 bin arasında olduğunu tahmin ettiklerini, ancak bu rakamları belirlemenin zorluğu nedeniyle bu oranın daha da fazla olabileceğini ekledi.

Sadece 2011 yılında, geçtiğimiz aralık ayında düşen Beşşar Esed rejimine karşı protestoları acımasızca bastırmasının ardından patlak veren Suriye iç savaşında on binlerce kişi gözaltına alındı ve kayboldu.

Savaş sırasında, tüm taraflar zulümlerle suçlandı. Bunlar arasında, Suriye ve komşusu Irak'ın geniş bölgelerini ele geçiren ve yargısız infazlar da dahil olmak üzere geniş çaplı ihlaller gerçekleştiren DEAŞ terör örgütü de vardı.

CDFRGT
Tutukluların ve diğer kayıpların akıbeti, Suriye'deki çatışmanın en korkunç sonuçlarından biri olmaya devam ediyor (AFP)

Beşşar Esed, tıpkı 1971 yılında beyaz bir askeri darbeyle iktidara gelen babası Hafız Esed gibi demir yumrukla hüküm sürdü.

Suriye'de 63'ten fazla toplu mezarın yer aldığı bir haritaya sahip olduklarını söyleyen Celhi, ancak mezarların yerleri, kimler tarafından yapıldığı veya mezarlara gömülen cesetler hakkında daha fazla ayrıntı vermedi. Yetkili, kayıp kişiler için bir veri bankası oluşturulması üzerinde çalışıldığını açıkladı.

SDEFRTY6
Suriye'de kayıp kişilerle ilgilenen bağımsız kuruluşun başkanı Karla Irasema Quintana Osuna (sağda, beyaz palto giyen) kayıp ailelerinden Suriyeli kadınlarla görüşürken (BM)

Yeni Suriye yönetiminden yetkililer, Esed ailesinin yönetimi altında işlenen zulümlerin kurbanlarına adalet sağlanacağına dair söz verdiler.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanı Mirjana Spoljaric Egger ocak ayında savaş sırasında kaybolanların akıbetinin belirlenmesi işinin muhtemelen yıllar sürecek devasa bir görev olacağını söyledi.

Suriye Ulusal Kayıp Kişiler Komisyonu’nun çalışmalarının ‘geçiş dönemi adaleti ve sivil barış için temel bir ihtiyaç’ olduğunu söyleyen Celhi, kayıp kişilerin davasını ‘Suriye'deki en karmaşık ve en acı verici dosyalardan biri’ olarak nitelendirdi.