DEAŞ binlerce kişiyi kaçırmakla suçlanıyor

DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)
DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)
TT

DEAŞ binlerce kişiyi kaçırmakla suçlanıyor

DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)
DEAŞ saldırılarının gerçekleştiği dönemde, Rakka’da 800 kişi kayboldu. (Şarku’l Avsat)

Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Zorla Kaybedilme Mağdurları Günü olarak ilan 30 Ağustos’ta her yıl uluslararası çapta toplantılar ve düzenlenen etkinliklerle söz konusu soruna dikkat çekiliyor. Şarku’l Avsat, söz konusu gün vesilesiyle, terör örgütü DEAŞ’ın elinde kaybolan insanlara ışık tutuyor. Sayılarının binlere ulaştığı tahmin edilen bu insanlardan bazılarının aileleri, kaybolma hikayelerini anlatırken bunu ‘kapanmayan bir yara’ olarak niteliyor.

Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Suriye’deki Kayıp Şahısların Akıbetini Aydınlatma Bağımsız Vakfı üyeleri, geçtiğimiz günlerde Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinden gelen kayıp şahısların aileleriyle Zoom üzerinden iletişim kurmaya başladı. Bu, kayıp Suriyelilerin akıbetini ortaya çıkarmayı amaçlayan kurumun çalışmaları için bir başlangıç oldu. Sivil toplum kuruluşları 2011 yılından bu yana 100 binden fazla kişinin kaybolduğu tahmininde bulunuyor. Bu kuruluşlar, bunların çoğundan merkezi hükümeti sorumlu tutuyor. Bununla birlikte, suçlamalar muhalif gruplara ve terör örgütlerine kadar uzanıyor.

Suriye Adalet ve Sorumluluk Merkezi İcra Direktörü Muhammed el-Abdullah yaptığı açıklamada ‘DEAŞ’ın elinde kaybolan Suriyelilerin sayısının 8 bin ila 10 bin arasında olduğunun tahmin edildiğini’ söyledi.

Kayıp Şahısların Akıbetini Aydınlatma Bağımsız Vakfı üyelerinin temas kurduğu aileler arasında, tek oğlu İsa dokuz yıl önce DEAŞ tarafından kaçırılan muhalif aktivist Halef el-Gazi de bulunuyor.

Gazi, Şarku’l Avsat’a, oğlunun nasıl kaçırıldığını ve akıbetini ortaya çıkarmak için gösterdiği çabaları şöyle anlattı:

“Annesi ve ben İsa’nın evimizin kapısını çalıp ‘İşte döndüm baba’ demesini bekliyoruz. Onun ruhunun her zaman etrafımızda dolaştığını ve bir an olsun yanımızdan ayrılmadığını hissediyoruz.”

Takma ismi Mahasin olan 30 yaşındaki Rakkalı genç bir kız ise Şarku’l Avsat’a, 2017’de Rakka’da bir internet kafede çalışırken örgüt tarafından kaçırılan kız kardeşi Abir’in hikayesini aktardı. Mahasin, iddia edildiği gibi Uluslararası Koalisyon Güçleri ile iş birliği yaptığı için örgütün kız kardeşini idam ettiğini duyurmasına şüpheyle yaklaşıyor. Kendisinin ve ailesinin geri kalanının halen onun akıbetini öğrenmeyi beklediğini vurguluyor.



Ateşkes görüşmelerine hangi Filistinli gruplar katıldı?

Ateşkes görüşmelerine hangi Filistinli gruplar katıldı?
TT

Ateşkes görüşmelerine hangi Filistinli gruplar katıldı?

Ateşkes görüşmelerine hangi Filistinli gruplar katıldı?

Hamas ve bazı Filistinli gruplar, Kahire'deki müzakereler sırasında arabulucuların sunduğu, Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını ve 60 gün sürecek geçici ateşkes sağlanmasını ve kapsamlı bir anlaşma için derhal müzakerelerin başlatılmasını amaçlayan öneriye mutabakatla yanıt verdi..

Hamas'ın yanı sıra bu turda yer alan gruplar şunlardır: İslami Cihat, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, Halk Cephesi-Genel Komutanlık ve Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi'nin yanı sıra, küçük grupların temsilcileri de yer aldı. Bu grupların bazıları Gazze'de savaşan askeri kanatlara sahiptir. “Direniş Komiteleri” olarak bilinen “El-Nasır Tugayları” ve “Mücahitler Hareketi” gibi. Ayrıca, Filistinli lider Muhammed Dahlan'ın önderliğindeki “El- Fetih” hareketinin demokratik reform akımı da görüşmelere katıldı.

Kaynaklar Şarku'l Avsat'a, Hamas'ın bu grupları ve diğerlerini önceki müzakere turlarının ayrıntıları hakkında bilgilendirdiğini, bazılarının ise herhangi bir anlaşmayla ilgili karar alma süreçlerine aktif olarak katıldığını veya en azından doğrudan görüşmeler yoluyla ayrıntılar hakkında kendilerine danışıldığını, bunun İslami Cihad ve zaman zaman Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nde olduğu gibi geçmişte ve günümüzde de devam ettiğini söyledi.

ıhjukı
Pazartesi günü Han Yunus'ta düzenlenen hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AP)

Hamas ve Filistinli gruplar arasında bazı görüşmeler Türkiye ve Katar'da yapılırken, Kahire görüşmeleri tüm bu grupların Mısır'da ilk kez bir araya geldiği buluşma oldu.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Hamas'ın birçok kez Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) liderliğine, özellikle de anlaşmaya varılmak üzereyken, kendisine sunulan tekliflerin ayrıntılarını aktardığını belirtti.

Müzakerelere katılan gruplar hakkında bazı bilgiler aşağıdadır:

İslami Cihad, askeri güç bakımından Hamas'tan sonra Gazze Şeridi'ndeki en büyük ikinci, ancak halk desteği bakımından Fetih ve Hamas'tan sonra üçüncü büyük örgüttür. Dönem dönem Hamas ile anlaşmazlıklar yaşadıktan sonra, yaklaşık on yıl önce ilişkiler düzelip gelişti. İki örgütün liderleri arasında yakınlaşmalar yaşandı ve aralarında sürekli istişareler sürdürülüyor.

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC), Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) çatısı altındaki örgütlerden biridir. Son yıllarda FKÖ'nün yöntem ve taktiklerine karşı bir yaklaşım benimseyerek, Hamas ve İslami Cihat'a yakınlaşmıştır. Bu durum, FHKC'nin Ramallah'ta FKÖ Merkez ve Ulusal Konseyleri ile FKÖ tarafından düzenlenen birçok oturumu boykot etmesinin ardından, FHKC'yi Fetih ile karşı karşıya getirmiştir.

Cephe, geçmişte önemli operasyonlar gerçekleştirmiş olmasına rağmen, şu anda orta düzeyde bir askeri güce sahiptir. Ancak FHKC’nin siyasi, sosyal, akademik ve sağlık sektöründe güçlü bir halk desteği vardır ve Hamas ile yakın dönemdeki ilişkilerine rağmen hem Fetih hem de Hamas'ın en kritik gruplarından biri olarak kabul edilmektedir.

dfgthyu
Salı günü Deyr el-Belah'ta düzenlenen hava saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenazeleri, (AP)

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK), Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesi olup, Hamas ve İslami Cihat ile bağlarını sürdürmektedir. FHKC'nin şu anda Filistin topraklarında zayıf bir askeri gücü bulunmaktadır, ancak 1980'lerde askeri açıdan en etkili gruplardan biriydi.

Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi (FDKC), Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir parçasıdır. Hamas ve İslami Cihat ile bağlantılı olup, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) ile kardeş örgüt olarak nitelendirilen bir ilişkiye sahiptir. FDKC şu anda orta büyüklükte bir askeri güç olarak kabul edilse de varlığı onlarca yıl önce belirgindi.

FDKC, Ramallah'ta Merkez ve Ulusal Konseyler başta olmak üzere birçok toplantıya katılarak Fetih hareketiyle iyi ilişkilerini sürdürmektedir. Ancak, özellikle bölünme dönemlerinde, Fetih ve Hamas'ın politikalarına sık sık karşı çıkmıştır.

Direniş Komiteleri, Eylül 2000'de patlak veren İkinci İntifada'nın başlarında ortaya çıkan bir örgüt olup, Hamas ve İslami Cihat'tan sonra Gazze Şeridi'ndeki üçüncü askeri güç olarak kabul edilmektedir. Ancak, daha sonra lağvedilen Fetih'in askeri kanadı El-Aksa Şehitleri Tugayları, bir dönem üçüncü büyük güç olarak kabul ediliyordu.

Komitelerin artık siyasi bir liderliği var ve genel sekreterleri Eymen el-Şaşniye şu anda Kahire'de bulunuyor. Son müzakerelere ve Doha'daki görüşmelere katıldı.

Mücahitler Hareketi, El Fetih'ten ayrılan bir grup olup, İkinci El-Aksa İntifadası'nın ilk yıllarında ortaya çıktı. Şu anda Hamas, İslami Cihat ve Direniş Komiteleri'nden sonra dördüncü büyük askeri güç olarak kabul ediliyor ve orta düzeyde bir askeri kapasiteye sahiptir. Mevcut savaş sırasında birçok siyasi lideri suikasta kurban gitti, bazıları ise tutuklandı. Gazze Şeridi'nin içinde ve dışında da birçok lider bulunuyor.

Fetih içindeki Demokratik Reformcu Akım, Muhammed Dahlan liderliğinde, eski Fetih liderleri ve yetkilileri ile Filistin güvenlik güçlerinin de katıldığı bir örgüttür. Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile yaşanan anlaşmazlıkların sonrasında ortaya çıktı.

xcfgh
Filistin lideri Muhammed Dahlan (Facebook sayfası)

Dahlan ile Hamas liderleri arasında önemli anlaşmazlıklar olmasına rağmen, hareketin önde gelen isimleri Hamas'la iyi ilişkiler sürdürdü. 2007'deki iç çatışmalar ("bölünme") sırasında her iki tarafın mensuplarının öldürülmesi ve tutuklanmasıyla ilgili toplumsal sorunları çözmek için birlikte bir plan benimsediler. Hareket ayrıca, savaştan önce ve savaş sırasında Hamas ile koordinasyon halinde Gazze'de çok sayıda hayır projesi gerçekleştirdi.