Libya seçimlerinin önünde yasalarla ilgili engel var

Trablus ve Kahire yönetimleri, sınır geçitlerinde malların nakli ve vatandaşların geçişini engelleyen zorlukları görüştü.

Dibeybe Trablus’taki ofisinde Bathiliy’i ağırladı. (UBH Medya Ofisi)
Dibeybe Trablus’taki ofisinde Bathiliy’i ağırladı. (UBH Medya Ofisi)
TT

Libya seçimlerinin önünde yasalarla ilgili engel var

Dibeybe Trablus’taki ofisinde Bathiliy’i ağırladı. (UBH Medya Ofisi)
Dibeybe Trablus’taki ofisinde Bathiliy’i ağırladı. (UBH Medya Ofisi)

Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi ve BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, ‘en yakın zamanda cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri yapılması için uygun koşulların hazırlanması’ amacıyla geçtiğimiz iki gün içerisinde farklı siyasi taraflarla yaptığı görüşmelerin neticeleri hakkında Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’ye bilgi verdi. Bu sırada dün Temsilciler Meclisi, Usame Hammad hükümeti tarafından sunulan 2023 yılı devlet bütçe kanunu taslağını oybirliğiyle onayladı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre seçim yasalarıyla ilgili süreç beklenen seçimlere ulaşma yolunda halen engel oluştururken Dibeybe, Trablus’taki ofisinde Bathiliy ile ülkedeki siyasi durumla ilgili gelişmeleri görüştü.

Dibeybe’nin ofisi tarafından yapılan açıklamaya göre UBH Başbakanı, UNSMIL çabalarını desteklediğini vurgulayarak ‘BM temsilcisinin adil ve şeffaf yasalara göre seçimlerin yapılmasını sağlayacak şekilde Libya krizini çözmeye yönelik girişimlerinin olumlu rolünü’ takdir etti.

Açıklamanın devamına göre Bathiliy, geçen ağustos ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi önünde verdiği brifingin akabinde konsey üyelerinin geçtiğimiz yıllara kıyasla Libya’daki durumun daha istikrarlı olduğuna kanaat getirip bu durumu övdüklerini söyledi.

6+6 Ortak Komitesi’nin seçimlerle ilgili istenen kanunları halen hazırlayamaması göz önüne alındığında, ülkenin seçimleri bu kez de yapamayacağına dair Libya’daki siyasi çevrelerde bir endişe söz konusu. Çoğu gözlemcinin nazarında, kanunların hala hazırlanmamış olması, 2021’de ertelenen seçimlere doğru gerçek herhangi bir ilerlemenin önünde ‘büyük bir engel’ sayılıyor.

sd
Devlet Yüksek Konseyi (DYK) Başkanlık ofisi, seçim yasalarıyla ilgili 6+6 Ortak Komitesi’nin çalışmalarını takip ediyor. (DYK)

Bunun arka planında, Muhammed Tekale liderliğinde DYK Başkanlık Ofisi, pazartesi akşamı, Libya sahnesindeki son siyasi gelişmelerini ve 6+6 Ortak Komitesi’nin çalışmalarının sonuçlarını tartışmak üzere DYK merkezinde toplandı.

Dün öğleden sonra Akile Salih başkanlığında Temsilciler Meclisi, Hammad hükümeti tarafından sunulan devletin cari yıl genel bütçesine ilişkin kanun tasarısını tartışmak üzere kapalı bir oturum düzenledi. Tasarı oybirliğiyle onaylandı. Bazı milletvekillerine göre genel bütçenin yaklaşık 90 milyar dinar (takriben 18,7 milyar dolar) olduğu tahmin ediliyor.

Diğer yandan Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutanı Sözcüsü Tümgeneral Ahmed el-Mismari, ‘Genel Komutanlık’ın güneybatıda yaşayanlara güvenli bir yaşam sağlama ve onlara gönül rahatlığıyla hareket etme özgürlüğü garanti etme çabalarının bir parçası olarak, Saddam Hafter’in komutasındaki Tarık bin Ziyad Tugayı’nın, Güneyin Güvenliğini Sağlama Operasyonları Odası gözetiminde 128. Tugay’ın katılımıyla Sebha kenti içinde devriye gezdiğini’ söyledi.

Bununla paralel olarak, başkent Trablus’ta UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi, Libya’nın ‘güvenlik açısından iyi bir konum’ elde ettiğini belirtti ve ‘son iki günde hiçbir suç ihbarının kaydedilmemiş olmasının’ bunun bir kanıtı olduğunu kaydetti. Bu bağlamda bakanlık olarak suç faaliyetlerini caydırma yeteneklerini vurguladı.

https://www.facebook.com/watch/?v=3425430511006071

Trablusi dün Başsavcı Sıddık es-Sur ile düzenlediği ortak basın toplantısında, bakanlığının, ülke genelindeki emniyet müdürlükleri ve polis karakollarını destekleyecek bir güvenlik planının uygulanması üzerinde çalıştığını bildirdi.

Trablusi, Libya’daki güvenlik birimlerinin geri kalanıyla irtibat halinde olma hususunda “Doğu ve güney bölgelerindeki tüm güvenlik taraflarıyla sürekli temas halindeyiz” dedi. Trablusi vatandaşlara ‘ulusal ilkelerden taviz vermeden güvenliği sağlamak için emniyet müdürlükleriyle iş birliği yapma’ çağrısında bulundu.

Trablusi sözlerini şöyle sürdürdü:

Güvenlik çalışmalarının geliştirilmesi hususunda ellerimizi yerel ve uluslararası ortaklarımıza uzatıyoruz. Libya’nın kara ve deniz sınırlarını kontrol ediyoruz ve sınır ülkeleriyle güvenlik anlaşmalarımız var.

Başsavcı, savcılıkta Libya’nın tüm bölgelerinden 700 binden fazla farklı davanın bulunduğunu açıkladı. Ülkedeki güvenlik durumunun iyileştiğine işaret ederken “Güvenlik durumu yüzde 100 mükemmel değil ama eskisinden daha iyi” dedi.

Diğer yandan Libya ve Mısır’ın Ticaret ve Sanayi bakanlıklarından iki yetkili, ‘Musaid-Sellum sınır geçidinde mal ve hizmetlerin taşınmasında ve vatandaşların hareketlerinde karşılaşılan sorun ve zorlukları’ ele aldı.

İki taraf, Mısır’ın idari başkentinde yaptıkları görüşme esnasında, her iki ülkede ticari alışveriş hacmini artırmak üzere malların hareketini ve bireylerin, şirketlerin ve yatırımcıların seyahatini kolaylaştırmak amacıyla Trablus ve Mısır otoriteleri arasında imzalanan anlaşmaları etkinleştirme ve bunları uygulamak üzere mekanizmalar geliştirme gerekliliğini masaya yatırdılar.



Türkiye Dışişleri Bakanı: Suriye'deki durum “kırılgan ve tehlikeli”

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Türkiye Dışişleri Bakanı: Suriye'deki durum “kırılgan ve tehlikeli”

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'deki durumu "kırılgan ve tehlikeli" olarak nitelendirerek, ülkesinin güney komşusunun birliğinden yana olduğunu ve Şam'daki yeni yönetimi uluslararası topluma açılmaya teşvik ettiğini söyledi.

Fidan, Türkiye'nin Suriye'ye yaklaşımının, Suriye'ye ilişkin temel kararların Suriyeliler tarafından alınması ilkesine dayandığını belirtti. Hem Suriye hem de Irak'ta "kaygan zemin" ve "kırılgan ve tehlikeli" bir durum olduğunu, Türkiye'nin genel olarak bu durumu ele alma ve iyileştirme kapsayıcılığına dayanan son derece yapıcı bir dış politika izlediğini vurguladı.

Suriye tarafının Türkiye'nin kendileri için neyi temsil ettiğini iyi fark ettiğini vurgulayarak, "Oradaki kardeşlerimizle (yeni Suriye yönetimi) bazı istişarelerde bulunuyoruz ve Suriye bölgesinin birliğine önem veriyoruz" ifadelerini kullandı.

Görsel kaldırıldı.
Fidan, dün gece televizyon röportajında ​​konuşuyor (TC Dışişleri Bakanlığı)

Fidan, dün gece 24TV'ye verdiği röportajda, yeni Suriye hükümetinin diğer ülkelerle çıkarlarını ilerletmek için atacağı adımların önemli olduğunu söyledi.

Türkiye'nin, Suriye hükümetinin üçüncü ülkelerle görüşmeler yapmasını, uluslararası topluma yeni Suriye'nin mahiyetini anlatma çabalarının doğal bir adımı olarak gördüğünü ve bunu önemli bulduğu için açıkça teşvik ettiğini ifade etti. Fidan, hedeflediği üçüncü ülkelerin hangileri olduğunu belirtmezken, Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara son günlerde ülkesindeki durumu yatıştırmak için İsrail ile dolaylı temaslarda bulunduğunu söyledi. Şara yönetimi, İbrani devletiyle dolaylı temasların yanı sıra Batı ve Arap ülkeleriyle de temaslarını sürdürüyor.

Eski rejim döneminde Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılması gerektiğini vurgulayan Fidan, Avrupa Birliği ve ABD tarafından uygulanan yaptırımların kaldırılması için çaba sarf edilmesi gerektiğini, bölgedeki bazı ülkelerin tutumlarındaki ayrışmanın diyalog ve ikna yoluyla çözülmesi gerektiğini kaydetti.

PKK'nin Suriye'deki varlığına, örneğin Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) öncülüğündeki Kürt Halk Koruma Birlikleri (YPG) üzerinden ve Suriye Kürt Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) Türkiye'de devam eden PKK'yi tasfiye sürecine yönelik izleyeceği yola ilişkin soruya Fidan, "Bizim için önemli olan, Türkiye'yi başından beri etkileyen silahlı terörist unsurların artık bölgede olmamasıdır" dedi.

"PKK kendini feshedip silah bırakmaya karar verirse, bunun Suriye ve Irak'taki varlığını nasıl etkileyeceğini zamanla hep birlikte göreceğiz."

Fidan, "Suriye ve Irak'taki durum istikrarsız ve Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) Türkiye içindeki varlığı neredeyse imkânsız hale geldi. Ancak bu iki ülkenin toprakları hala işgal altında. Onlara adım atmaları gerektiğini söylüyoruz ve topraklarının işgalinden de rahatsız olduklarını kaydediyoruz" diye devam etti.

Görsel kaldırıldı. Amerikan güçleri Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı'da (AFP)

Geçtiğimiz hafta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Suriye'deki durum ve ABD'nin çekilme planlarını ele alan telefon görüşmesiyle ilgili olarak Fidan, "ABD'nin Suriye'deki askeri varlığı mutlak gereklilik değildir" ifadelerini kullandı.

ABD'nin, terör örgütü DEAŞ'a karşı mücadelede müttefik olarak Kürt birliklerine verdiği destek, Ankara ile Washington arasındaki tartışmalı konulardan biri. Türkiye, DEAŞ'a karşı mücadelede Suriye hükümetine destek vermeyi ve binlerce DEAŞ üyesi ve ailelerinin tutulduğu cezaevlerinin güvenliğini SDG yerine sağlamayı teklif etti. Türkiye ayrıca Suriye'de örgütle mücadele etmek için Ürdün, Irak, Suriye ve Lübnan'ın da aralarında yer aldığı beşli bir mekanizma oluşturmak için çalışıyor. 

Fidan, Türk-Amerikan ilişkilerinin mükemmel olması gerektiğini belirterek, Erdoğan ve Trump'ın, eğer sorunlar varsa bunların çözülmesi gerektiği konusunda mutabakata vardıklarını söyledi. Trump yönetiminin, ABD'de yıllardır görülmemiş, klasik Cumhuriyetçi yaklaşımdan daha devrimci, radikal değişimi hedefleyen bir dış politika yaklaşımı benimsediğini kaydetti.

Trump'ın politikalarının Türkiye üzerindeki olası etkilerinin Türkiye tarafından yakından takip edildiğini ve birçok alanda yankılarının neler olabileceğinin görüşüldüğünü belirtti.