Daniel Kasırgası, Libya’da geride binlerce kurban ve kayıp bıraktı

Kasırga Derne’yi yok etti (Reuters)
Kasırga Derne’yi yok etti (Reuters)
TT

Daniel Kasırgası, Libya’da geride binlerce kurban ve kayıp bıraktı

Kasırga Derne’yi yok etti (Reuters)
Kasırga Derne’yi yok etti (Reuters)

Libya’da sel felaketinin vurduğu Derne şehrinin sakinleri kayıp olan yakınlarını çaresizce aramaya devam ediyor.

Kurtarma ekipleri, binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve birçoğunun denize sürüklenmesine neden olan yıkıcı sel felaketinin ardından daha fazla ceset torbası sağlanması yönünde çağrıda bulundu.

Daniel Kasırgası’nın yol açtığı şiddetli yağışlar ve seller, şehrin Akdeniz’e bakan geniş alanlarını yok etti.

Yaşanan afet, Derne’deki iki barajın yanı sıra çok sayıda binanın çökmesine yol açtı.

ERGFVT
Daniel Kasırgası Libya’nın Derne kentini yuttu ve şehir felaketten sonra böyle göründü (AFP)

Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA) en az 5 bin kişinin kayıp olduğunu bildirirken, yetkililer kayıp kişilerin sayısının en az 10 bin olduğunu tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, Şoför Usame Hasadi (52), felaketin meydana gelmesinden bu yana eşini ve beş çocuğunu aradığını söyleyerek, “Onları aramak için tüm hastanelere ve okullara gittim ama şansım yaver gitmedi” dedi.

XS
Libya’da bir adam, üç kuzeniyle birlikte ölen oğlunun naaşını gömdükten sonra ağlıyor (Reuters)

Fırtınanın vurduğu gece çalışan El Hasadi, eşinin telefonunu defalarca aradığını ve kapalı olduğunu dile getirerek, “Babamın ailesinden de en az 50 kişi kayıp veya ölmüş” dedi.

Sokaklar derin çamurla kaplı ve çoğu kökünden sökülmüş ağaçlar ve arabalarla dolu. 

Bir araba, yıkılan bir binanın ikinci katının balkonunda sıkıştı.

CSD
Büyük yıkıma neden olan kasırga sonucu binanın içine sürüklenen bir araba (Reuters)

Yetkililer tarafından açıklanan ölü sayısı şu ana kadar değişiklik gösterdi ancak hepsi binlerle ifade ediliyor.

ZXSC
Mısır ordusundan kurtarma ekipleri, yıkılan binaların arasındaki çamurda yürürerek bir ceset taşıyor (Reuters)

Doğuyu kontrol eden yönetimin Sivil Havacılık Bakanı Hişam Ebu Şekivat Reuters’a verdiği demeçte, denizin sürekli olarak onlarca cesedi su yüzüne çıkardığını dile getirerek, şu ifadelerle devam etti;

“Şu ana kadar 5 bin 300’den fazla ölü saydık ve bu sayının önemli ölçüde artması muhtemel, belki de iki katına çıkabilir. Çünkü kayıp kişilerin sayısı da binlere ulaşıyor. Onbinlerce insan evsiz kaldı. Uluslararası yardıma ihtiyacımız var. Libya’nın bu tür felaketlerle baş edecek tecrübesi yok.”

AAF
İki uydu görüntüsü, 1 Temmuz 2023'te Derne’deki liman tesislerini (üstte) ve 13 Eylül 2023 Çarşamba günü selden etkilenen aynı bölgeyi gösteriyor (AP)

Libya’nın doğusundaki hükümetin İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Tarık Harraz, bin 100’ü kimliği belirsiz olmak üzere 3 bin 200 cesedin bulunduğunu açıkladı.

Derna Belediye Başkanı Abdulmuneym el-Ghaithi ise, dün Al-Arabiya kanalına yaptığı açıklamada, sel nedeniyle yok olan mahalle sayısına göre Derne’de ölü sayısının 18 bin ile 20 bin arasında olabileceğini söyledi.

Arama kurtarma

El-Ghaithi, Mısır, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Türkiye ve Katar’dan kurtarma ekiplerinin geldiğini bildirerek, “Cesetleri çıkarmak için gerçekten uzman ekiplere ihtiyacımız var. Enkaz altında ve suda çok sayıda ceset bulunması nedeniyle kentte salgın hastalık yayılmasından korkuyorum” dedi.

Türkiye ayrıca kurtarma çalışmalarına yardımcı olmak üzere 148 kişilik bir sağlık ekibinin yanı sıra iki sahra hastanesi kurmak için ekipman taşıyan bir gemi de gönderiyor.



‘Hayalet kamp’... Batı Şeria'da on binlerce kişi İsrail operasyonları nedeniyle yerinden edildi

Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
TT

‘Hayalet kamp’... Batı Şeria'da on binlerce kişi İsrail operasyonları nedeniyle yerinden edildi

Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)

İsrail güçleri, işgal altındaki Batı Şeria'da büyüdüğü Tulkerim Mülteci Kampı’ndaki evleri yıkmaya başladığında Malik Lütfi, sahip olduğu birkaç dakika içinde ailesinin eşyalarından ne alacağını düşünürken kafası karışmıştı.

Altı çocuk babası 51 yaşındaki Lütfi, yakınlardaki Tulkerim kentinde küçük bir oda kiraladı. Ancak kuşatma altındaki kampta elektronik ev aletleri tamirhanesine erişimi olmadığı için kirayı ödeyecek geliri yok ve ailesinin geleceği konusunda endişeli.

asdfrgt
Tulkerim Mülteci Kampı’nda bir Filistinlinin üzerini arayan İsrail askeri (DPA)

Lütfi şunları söyledi: “Bizi 27 Ocak 2024'te yerlerimizden ettiler. Bizi evlerimizden çıkardılar ve geri gelmememizi söylediler. Bu yüzden altı aydır Tulkerim Mülteci Kampı’na dönmedik. Kendi başımıza oradan ayrıldık, çoğu insan yanına hiçbir şey almadı.”

Lütfi, durumu kendisinden daha kötü olan, aşırı kalabalık okullarda ya da tarım arazilerinde yaşamak zorunda kalan çok sayıda aile tanıdığını söyledi.

Lütfi, “Hükümetten ve insanların masraflarının karşılanması için yardım sözü veren hayırseverlerden yardım bekliyoruz” dedi.

cdfrgt
İsrail askerlerinin kestiği yolun kenarında bekleyen Tulkerim Mülteci Kampı sakinleri (DPA)

İşgal Edilmiş Topraklarda İnsan Hakları için İsrail Bilgi Merkezi (B'Tselem), İsrail operasyonlarının Batı Şeria'da Lütfi gibi on binlerce Filistinliyi evlerinden etmeye zorladığını bildirdi.

Bağımsız bir merkez olan B'Tselem, Tulkerim, Nur Şems ve Cenin mülteci kamplarında yaşayan yaklaşık 40 bin kişinin bu yıl askeri operasyonlar nedeniyle yerlerinden edildiğini belirtti.

İsrail, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Tulkerim ve Cenin kentleri de dahil olmak üzere Filistinli militanların faaliyetlerine karşı harekete geçtiğini söylüyor.

Bir İsrail ordu sözcüsü dün yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Bu, kuvvetlerin bölgede serbestçe hareket etmesine ve engellenmeden hareket etmesine izin vermek için binaların yıkılmasını gerektiriyor.”

dfvghy
Tulkerim Mülteci Kampı’ndaki İsrail askerleri (DPA)

Açıklamada, “Bu yapıları yıkma kararı operasyonel gerekliliğe dayanmaktadır ve alternatif seçenekler değerlendirildikten sonra alınmıştır” denildi.

İsrail'in yıkımları yaygın uluslararası eleştirilere neden oldu ve Filistinliler arasında İsrail'in 1967 savaşında ele geçirdiği Batı Şeria'yı resmen ilhak etmek için organize bir çaba içinde olduğuna dair korkuların arttığı bir döneme denk geldi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre görgü tanıkları, bu hafta buldozerlerin bina enkazları arasında ilerlediğini ve yeni yolların moloz ve beton bloklarla dolduğunu ifade etti. Bölge sakinleri kamyonların üzerine sandalye, battaniye ve mutfak aletleri gibi eşyalarını yığdı.

swdert
Tulkerim Mülteci Kampı’nda bir Filistinlinin kimliğini kontrol eden İsrail askeri (DPA)

Tulkerim Valisi Abdullah Kemyil, yıkımların son haftalarda arttığını, yakındaki Tulkerim ve Nur Şems mülteci kamplarında 106 ev ve 104 diğer yapının yıkıldığını açıkladı.

Kemyil, “Tulkerim Mülteci Kampı'nda yaşananlar İsrail'in siyasi kararıyla işlenen bir suçtur ve bunun güvenlikle hiçbir ilgisi yoktur” dedi.

Kemyil sözlerine şöyle devam etti: “Operasyon devam ediyor, altyapının yıkımı sürüyor. Kampta hiçbir şey bırakmadılar. Tulkerim Mülteci Kampı, çeşitli yerlerinde sadece keskin nişancıların bulunduğu bir ‘hayalet kamp’ haline geldi.”

İsrail'in Batı Şeria'nın kuzeyinde ocak ayında başlattığı operasyon, 20 yıl önceki İkinci İntifada’dan bu yana gerçekleştirilen en büyük operasyonlardan biri.

Operasyonda insansız hava araçları (İHA) ve helikopterler tarafından desteklenen birkaç ordu tümeninin yanı sıra on yıllardır ilk kez ağır savaş tankları da kullanılıyor.

ABD ve Katar'ın Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlama çabaları yoğunlaşırken, bazı uluslararası yetkililer ve insan hakları örgütleri de Batı Şeria'daki çalkantılı durumdan duydukları endişeyi dile getirdiler.

B'Tselem İletişim Direktörü Shai Barnes, “İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik mevcut saldırısında geliştirdiği taktik ve savaş doktrinlerini Batı Şeria'nın kuzeyinde de uygulamaya başladı. Bu, evlerin ve sivil altyapının kasıtlı ve yaygın bir şekilde tahrip edilmesini ve sivillerin ordunun savaş bölgesi olarak belirlediği alanlardan zorla göç ettirilmesini içeriyor” ifadelerini kullandı.

Hükümet içindeki ve dışındaki İsrailli aşırılık yanlıları, Filistinlilerin başkenti Doğu Kudüs olan ve Gazze Şeridi'ni de içine alacak bağımsız bir devlet kurmak istedikleri Batı Şeria'nın ilhak edilmesi için defalarca çağrıda bulundu.

İsrailli bakanlar Batı Şeria operasyonunun militan gruplarla mücadele dışında bir amacı olduğunu reddediyor. İsrail ordusu yaptığı açıklamada, uluslararası hukuka uyduğunu ve militanları hedef aldığını ifade etti.

Vali Abdullah Kemyil, yerinden edilmenin zaten ekonomik olarak zor durumda olan bir toplum üzerinde baskı yarattığını söyledi. Binlerce kişi camilere, okullara ve aileleriyle birlikte tıkış tıkış yaşadıkları evlere sığındı.

Altı ay sonra ilk kez geri dönen Lütfi, evlerdeki yıkımın boyutunun kendisini şok ettiğini söyledi.

Lütfi, “Çoğu insan gitti ve geri dönüp evlerine baktığınızda yıkılmış olduklarını görüyorsunuz. Yıkım çok büyük; geniş caddeler, altyapı, elektrik, internet… Eğer yeniden inşa etmek istiyorsanız, bu uzun zaman alacak” şeklinde konuştu.